İçeriğe atla

Bişerri

Bişerri
بشرّي
Kasaba
Kasabadan bir görünüş.
Kasabadan bir görünüş.
Lübnan üzerinde Bişerri
Bişerri
Bişerri
Koordinatlar: 34°15′04″K 36°0′40″D / 34.25111°K 36.01111°D / 34.25111; 36.01111
ÜlkeLübnan
İlŞimal
İlçeBişerri
Yüzölçümü
 • Toplam62.07 km²
Rakım1500 m
Nüfus
 (2007)
 • Toplam24.000
 • Yoğunluk390/km²
Zaman dilimiUTC+02.00 (DAS)

Bişerri (بشرّي - Bšarrī) Lübnan'ın kuzeyindeki Şimal ilinin Bişerri ilçesinde bulunan bir kasabadır. Kasaba ülkede kalan tek orijinal "Tanrı'nın Sedirleri"nin (Cedrus libani) bulunduğu yer olup ayrıca ünlü şair, ressam ve heykeltıraş Halil Cibran'ın doğum yeridir.[1] Kasabada Cibran için bir müze bulunmakta olup, şairin mezarı da bu müzededir.[1]

Bişerri aynı zamanda Lübnan'ın en eski kayak alanı olan Sedir Kayak Merkezi'ne ve 1953 yılında inşa edilen ülkenin ilk telesiyejine ev sahipliği yapmaktadır. Tesis Beyrut'a yaklaşık iki saatlik sürüş mesafesinde, 130 km uzaklıktadır. Lübnan ve Levant'taki en yüksek dağ olan 3.088 metrelik Kurnat es-Sevda da Bişerri'de bulunmaktadır.[2] Kasabanın deniz seviyesinden yüksekliği de 1400 ila 1600 metredir.

Kasaba yakınlarındaki Kadişa Vadisi, Orta Doğu'daki en eski Hıristiyan manastır topluluklarından bazılarını barındırmaktadır. Maruni Hıristiyanlığının merkezi olan Bişerri, aynı zamanda bölgedeki en büyük katedral olan ve Anthony Peter Arida tarafından yaptırılan Aziz Saba Katedrali'ne de sahiptir. Bişerri, yaklaşık 37 kiliseye ev sahipliği yaptığı için bazen "kiliseler şehri" olarak da adlandırılmaktadır. Kadişa Vadisi ve Tanrı'nın Sedirleri UNESCO Dünya Mirası listesinde yer almaktadır.[3]

Tarih

Bişerri (بشرّي) adına "Beth Shareer" olarak Aramice dilinde rastlanılmaktadır. Bişerri, Aramice'de "Hakikat Evi" anlamına gelmektedir. Zulümden kaçan Maruni Hristiyanlar MS 7. yüzyılda kasabanın dağlık arazisine sığınmışlardır. Kasabanın aşağısındaki Kadişa Vadisi, zaman içinde Maruni Kilisesi'nin ruhani merkezi haline gelmiştir. Kasaba Haçlı Seferleri sırasında Buissera olarak biliniyordu.[4]

Bişerri sakinleri Lübnan Arapçası konuşurken kullandıkları farklı aksanlarıyla bilinirler. Lübnan'ın diğer bölgelerinden farklı olarak Bişerri'de 19. yüzyıla kadar Aramice konuşulmuştur. Bu nednele Bişerri yerlileri günümüze kadar devam eden belirgin bir aksan geliştirmiştir.[5]

Lübnan İç Savaşı sırasında Bişerri'den birçok genç erkek Lübnan Falanjistleri'ne katıldı. Bişerrili olan Samir Caca milis gücü olarak kurulan ve daha sonra siyasi bir parti olan Lübnan Kuvvetleri'nin başına 1986 yılında geçti.

Kültür

Günümüzde kasaba, Halil Cibran Müzesi, Kadişa Vadisi, Kadişa Mağarası, Tanrı'nın Sedirleri ormanı ve çeşitli kayak merkezleri gibi birçok cazibe merkezini içeren oldukça turistik bir bölgede yer almaktadır. 13 Temmuz 2018'de, Lübnan asıllı Kolombiyalı şarkıcı Shakira, "El Dorado Dünya Turnesi" kapsamında kasabada düzenlenen "Sedir Festivali"nde 13.000 kişiye bir konser verdi.[6][7]

22 Mart 2019 tarihinde Bişerri ile Fransa'nın Val-d'Isère belediyeleri, iki şehir arasında kültürel değişimi teşvik etmek üzere bir anlaşma imzaladı.[8] Kültürel değişim programı, iki ülkenin sahip olduğu benzersiz kültürel ilişki ve benzerlikleri deneyimlemek isteyen Fransız ve Lübnanlı gençler için köprü kurmayı amaçladı.

Bişerri sakinleri güçlü Hristiyan inançlarıyla bilinmektedir. Yıl boyunca kasabada, komşu köylerden binlerce kişinin katıldığı birçok dini festival ve anma töreni düzenlenmektedir.

Eski bir Karmelit manastırı olan Halil Cibran Müzesi'nde Cibran'ın mezarı da bulunmaktadır.

İklim

Bişerri, Köppen iklim sınıflandırmasına göre yazları kuru ve ılıman, kışları ise soğuk ve karlı bir karasal Akdeniz iklimine (Csb/Dsb) sahiptir. Yaz aylarında sıcaklıklar yılda birkaç kez 30 °C'nin üzerine çıkabilir.[9] Kış aylarında rakımı nedeniyle sıcaklıklar -15 °C'ye kadar düşebilir.[9] Bişerri civarındaki dağlarda ise sıcaklıkların -30 °C'ye kadar düştüğü kaydedilmiştir.[9] Her yıl 2 metreye varan yoğun kar yağışı görülebilmektedir.[9]

Kaynakça

  1. ^ a b "Museum". gibrankhalilgibran.org. 28 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 
  2. ^ "Qurnat as Sawda'". mountain-forecast.com. 2 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 
  3. ^ "Ouadi Qadisha (the Holy Valley) and the Forest of the Cedars of God (Horsh Arz el-Rab)". unesco.org. 5 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 
  4. ^ Everett-Heath, John (22 Ekim 2022), "Bcharré", Concise Oxford Dictionary of World Place Names (İngilizce), Oxford University Press, doi:10.1093/acref/9780191905636.001.0001/acref-9780191905636-e-10611;jsessionid=0f199e7ab1b0ce54f380e726e9ea8f40, ISBN 978-0-19-190563-6, erişim tarihi: 13 Ağustos 2023 
  5. ^ SyriacPress (20 Mart 2020). "You may think you're speaking Lebanese, but some of your words are really Syriac". SyriacPress (İngilizce). 2 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 
  6. ^ "Lübnan'da konser verecek olan Shakira, Beyrut'a ulaştı". aawsat.com. 13 Temmuz 2018. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 
  7. ^ Barrington, Lisa (13 Temmuz 2018). "Shakira sings at "magical" cedars of Lebanon, land of her ancestors". zawya.com. 2 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 
  8. ^ Srour, M. (17 Nisan 2019). "Bsharri and Val d'Isère Sign a Twinning Agreement on Sports and Cultural Exchange". the961.com (İngilizce). 1 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 
  9. ^ a b c d "Bsharri Climate". climatetemp.info. 3 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Lübnan sediri</span> Bir sedir türü

Toros sediri veya Katran ağacı, çamgiller (Pinaceae) familyasından Güney Anadolu Toroslarında yaygın görülen, ayrıca Kelkit ve Yeşilırmak vadilerinde kalıntı meşcereleri bulunan bir sedir türü.

<span class="mw-page-title-main">Lübnan</span> Batı Asya’da bir ülke

Lübnan, resmî adıyla Lübnan Cumhuriyeti, Batı Asya'da Doğu Akdeniz kıyısında bir Arap ve Orta Doğu ülkesidir. Kuzey ve doğuda Suriye, güneyde İsrail batıda Akdeniz ile çevrili olan ülkenin ayrıca Kıbrıs ile deniz sınırı bulunmaktadır. Lübnan, Akdeniz Havzası ile Arap Dünyası'nın kesişiminde yer alması nedeniyle zengin bir tarihe sahiptir ve kendine özgü bir kültürel kimlik geliştirmiştir. Tarihteki Fenike uygarlığının vatanı Lübnan ve kıyılarıdır. Ülke pek çok dine ev sahipliği yapmaktadır. Yüz ölçümü 10.452 km² olan Lübnan en küçük ülkelerden biridir. Nüfusu yaklaşık 6 milyon, başkenti Beyrut, ulusal ve resmî dili Arapçadır. Fasih Arapça'nın yanı sıra günlük hayatta konuşma dili olarak Lübnan Arapçası kullanılmaktadır. Ayrıca Fransızca da resmî olarak tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Arap Birliği</span> 22 Arap ülkesinin üye olduğu uluslararası örgüt

Arap Birliği veya Arap Ligi, 22 Arap ülkesinin üye olduğu milletler arası bir örgüttür. Arap ülkeleri arasında ilk ittifak 1936'da Irak ve Suudi Arabistan arasında gerçekleşmiştir. 1944'te imzalanan İskenderiye Protokolü ile Arap Birliğinin temeli atılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Shakira</span> Kolombiyalı şarkıcı

Shakira Isabel Mebarak Ripoll, 16 Grammy Ödülü sahibi Kolombiyalı şarkıcı, söz yazarı, dansçı ve oyuncudur. 90'lı yılların sonlarına doğru büyük bir patlama yapan Latin pop ve Latin rock müzik furyasındaki en önemli isimlerden biridir. Özellikle yarı Arap yarı Latin figürü danslarıyla insanların beğenisini toplamıştır. Aynı zamanda beste de yapan sanatçı 3 kez Grammy, 13 kez Latin Grammy, 14 kez Billboard Latin Müzik Ödülü kazanmıştır. Sony Müzik İspanya'ya göre Shakira 20 milyonu Amerika'da olmak üzere toplamda dünya genelinde sadece albümleri 120 milyonun üzerinde satmıştır. Tekli satışları da eklenince Shakira 300 milyon kayıt satışını geçmiş bulunmaktadır. Shakira 300 milyon dolarlık net serveti ile dünyanın en zengin Latin pop şarkıcıları arasındadır. En fazla satan Kolombiyalı sanatçıdır. "Hips Don't Lie" teklisi günümüze kadar 19 milyon satarak son 10 yılın en çok satan teklisi olmuştur. 2010 yılında seslendirdiği Dünya Kupası şarkısı "Waka Waka" 18 milyon satarak, dünya kupası tarihinin en çok satan şarkısı olmuştur. Ayrıca şarkı Youtube'da 3 milyardan fazla izlenen klip olmuştur. Shakira; Amerika'da, Avustralya'da ve İngiltere'de 1 numaraya yükselen tek Güney Amerikalı sanatçı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Lübnan İç Savaşı</span> 1975 yılında Lübnanda meydana gelen iç savaş

Lübnan İç Savaşı, 1975'ten 1990 yılına kadar Lübnan'da yaklaşık olarak 150.000 - 230.000 insanın ölümüne neden olmuştur. Yaklaşık 350.000 kişi yaralanmış bir milyondan fazla insan da ülkesini terk etmiştir. Soğuk Savaş dönemi Lübnan'ı ciddi şekilde etkiledi ve 1958'deki siyasi kriz ancak ABD'nin Beyrut'a çıkarma yapmasıyla sona ermişti. İsrail'in kurulması ve yüzbinlerce Filistinli mültecinin Lübnan'a yerleşmesi dini çatışmaları arttırdı. Silahlı FKÖ gerillalarının ülkeye girişi ciddi siyasi sorunlara sebep oldu. FKÖ'nün gelişi, Filistinli mültecilerin silahlanması farklı gruplar arasındaki sürtüşmeyi hızlandırdı. 1976'da çoğunluğu Müslüman Lübnan Cephesi ve Ulusal Komite arasında çatışmalar başladıktan kısa süre sonra Arap Ligi ve Suriye arabuluculuğa girişti, Filistinli-Lübnanlı çatışması daha çok Güney Lübnan'da yoğunlaştı. FKÖ burayı 1969 yılından beri kontrol ediyordu. Kahire Antlaşması imzalanarak bu bölgeden çekildi. İsrail, Güney Lübnan'ı işgal etti ve Suriye önce Hristiyanlar lehine iç savaşa dahil oldu ve sorun uluslararası bir boyut kazandı. Suriye ve İsrail anlaşmazlığı Lübnan üzerinden devam etti. 1980'lerde taraflar harabeye dönen Beyrut'un onarılması için çaba gösterdi.

<span class="mw-page-title-main">Orhun Vadisi</span> Vadi

Orhun Vadisi Moğolistan’ın göbeğinde, başkent Ulan Batur’dan 370 km uzaklıkta Orhun Nehrinin etrafında bulunmaktadır. Orhun Vadisi 2004 yılında UNESCO Dünya Mirası listesine alınmıştır. Orhun Vadisinin tarih açısından büyük önemi vardır. Uygur Kağanlığı ve bir zamanlar dünyanın en büyük imparatorluğu olan Moğol İmparatorluğu'nun başkentleri Orhun Vadisi’ndedir. Bu yüzden Orhun Vadisi Hun İmparatorluğu, Göktürk Kağanlığı, Uygur Kağanlığı ve Moğol İmparatorluğu’na ait arkeolojik kalıntılar, eski kent ve yerleşim merkezlerinin enkazları, yazılı ve dikil taşlar, mezarlar ve Budist tapınaklarının bulunduğu, çok sayıda tarihi bilgi içeren kültürel bir miras olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Celile</span> Kuzey İsrailde Akdeniz ile Taberiye Gölü arasında kalan bölge

Celile, kuzey İsrail'de bulunan bir bölgedir. Celile, geleneksel olarak Yukarı Celile ve Aşağı Celile şeklinde ikiye ayrılmış tepelik bölgeye atfedilir. Günümüzde, İsrail'deki Karmel Dağı'nın kuzeydoğusundaki bölgeyi kastetmek için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Davos</span> İsviçrede şehir ve belediye

Davos, İsviçre'nin doğusunda, Graubünden kantonunda kasaba. Davos Vadisinde, denizden 1,560 m yüksekte, Landwasser Irmağı üzerinde yer alır. Davos-Platz ve Davos-Dorf adlı iki köyden oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Fransız Suriye ve Lübnan Mandası</span> Günümüzdeki Suriye ve Lübnan topraklarında 1923-1946 yıllarında Fransa egemenliğinde kalmış manda yönetimi

Fransız Suriye ve Lübnan Mandası (1923-1946), Birinci Dünya Savaşı ve Osmanlı İmparatorluğu'nun bölünmesi sonrasında Suriye ve Lübnan'la ilgili olarak kurulan bir Milletler Cemiyeti mandası. Manda sisteminin sömürgecilikten farklı olması gerekiyordu, yöneten ülke, sakinleri kendi kendini yönetmeye uygun kabul edilene kadar mütevelli olarak hareket etmeyi amaçladı. Bu noktada, görev süresi sona erecek ve bağımsız bir devlet doğacaktı.

<span class="mw-page-title-main">Death Valley</span> ABDnin Kaliforniya eyaletinde bulunan bir çöl vadisi

Death Valley, ABD'nin Güney Kaliforniya bölgesinde yer alan bir çöl vadisidir. Mojave Çölü'nün bir parçasıdır. Kuzey Amerika'daki en alçak, en kurak ve en sıcak yerdir.

<span class="mw-page-title-main">Kadişa Vadisi</span>

Kadişa Vadisi ya da Kadişa Boğazı, Lübnan'ın Şimal İli'ndeki Bşerri ve Zgarta ilçeleri arasında yer alan bir boğazdır. Vadi, Trablusşam'a vardığında Ebu Ali Nehri olarak da bilinen Kadişa Nehri tarafından oyulmuştur. Kadişa Aramice'de "Kutsal" anlamına gelmektedir, bu nedenle vadi Kutsal Vadi olarak da anılır. Vadi, Hristiyan keşiş topluluklarını yüzyıllar boyunca gizledi. Vadi Lübnan'ın kuzeyindeki el-Mekmel Dağı'nın eteklerinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Lübnan</span> Fransız Suriye ve Lübnan Mandasındaki eski devlet

Büyük Lübnan Devleti 1 Eylül 1920'de ilan edilen, Mayıs 1926'da adını Lübnan Cumhuriyeti yapan ve modern Lübnan'ın önceli olan bir devletti.

<span class="mw-page-title-main">Lübnanlı Maruni Hristiyanlar</span> Lübnanda Katolik Kilisesi ile ilişkili dini grup

Lübnanlı Maruni Hristiyanlar, Lübnan'daki en büyük Hristiyan mezhebi olan Maruni Kilisesi'nin taraftarlarıdır. Maruni Kilisesi, dünya çapındaki Katolik Kilisesi ile tam bir birlik içinde olan bir Doğu Katolik Kilisesidir.

<span class="mw-page-title-main">Faraya</span>

Faraya Lübnan'ın Kisrevan-Cübeyl ilinin Kisrevan ilçesinde bulunan bir kasabadır. Beyrut'un yaklaşık 45 kilometre kuzeydoğusunda yer alan kasaba, deniz seviyesinden 1200 ila 2000 metre yükseklikte bulunmaktadır. Kasaba, Lübnan'daki kış turizminin en önemli yerlerinden biridir. Faraya'da nüfus ağırlıklı olarak Maruni Hıristiyanlardan oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Aydamun</span>

Aydamun Lübnan'ın kuzeyindeki Akkar ilinin aynı isimli ilçesinde bulunan bir kasabadır. Beyrut'un yaklaşık 140 kilometre, Trablusşam'ın ise 55 kilometre kuzeydoğusunda yer almaktadır. Suriye sınırına yaklaşık 3 kilometrelik bir mesafededir.

<span class="mw-page-title-main">Jeita</span>

Jeita Lübnan'ın Kisrevan-Cübeyl ilinin Kisrevan ilçesinde bulunan bir kasabadır. Başkent Beyrut'un yaklaşık 20 kilometre kuzeydoğusunda yer alan kasaba, deniz seviyesinden 380 metre yüksektedir. Kasaba nüfusu ağırlıklı olarak Maruni Hıristiyanlardan oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kurnat es-Sevda</span>

Kurnat es-Sevda Lübnan'ın kuzeyindeki Şimal ilinin Bişerri ilçesi sınırları içinde bulunan 3.088 metrelik yüksekliğiyle Lübnan'ın ve Levant'ın en yüksek noktasıdır. Cebel-i Makmel sıradağlarının zirvesinde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Bişerri İlçesi</span>

Bişerri İlçesi Lübnan'ın kuzeyindeki Şimal ilinde bulunan bir ilçedir. İlçenin merkezi Bişerri'dir. Yaklaşık 30 bin nüfusa sahip olan Bişerri İlçesi, Şimal ilinin en küçük ilçesidir. Dağlık ve engebeli yapısı nedeniyle ilçedeki köy ve kasabaların çoğu bin metreden daha yüksek bir rakımda yer almaktadır. İlçe aynı zamanda Doğu Hıristiyanlığı ve Maruni Hıristiyanlık tarihinin en önemli simgelerinden biri olan Kadişa Vadisi ve Orta Doğu'daki en eski Hristiyan manastır topluluklarından bazılarını sınırları içerisinde barındırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hasrun</span>

Hasrun Lübnan'ın kuzeyindeki Şimal ilinin Bişerri ilçesinde bulunan bir kasabadır. Kasaba, Kadişa Vadisi'nde ve bu vadinin güney kolu olan Kannubin Vadisi'ne bakan bir konumda yer almaktadır. Başkent Beyrut'a 100 km, Bişerri'ye ise 5 km'lik bir uzaklıkta bulunmaktadır. Kasabanın nüfusu 10 bin civarında olup nüfusun tamamına yakınını Maruni Hıristiyanlar oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Betrun</span>

Betrun Lübnan'ın kuzeyindeki Şimal ilinin Betrun İlçesi'nde bulunan bir şehirdir. Betrun İlçesi'nin de merkezi olan şehir dünyanın hâlâ yaşanılan en eski şehirlerinden biri olup geçmişi MÖ 14. yüzyıla kadar gitmektedir.