İçeriğe atla

Bişara Huri

Bişara Huri
بشارة الخوري
Lübnan Fransız Mandası Başbakanı
Görev süresi
5 Mayıs 1927 - 10 Ağustos 1928
Yerine geldiğiAuguste Edib Paşa
Yerine gelenPaşa Saad
Lübnan Fransız Mandası Başbakanı
Görev süresi
9 Mayıs 1929 - 11 Ekim 1929
Yerine geldiğiPaşa Saad
Yerine gelenÉmile Eddé
Lübnan devlet başkanı
Görev süresi
21 Eylül 1943 - 11 Kasım 1943
Yerine gelenPetro Trad
Lübnan devlet başkanı
Görev süresi
22 Kasım 1943 - 18 Eylül 1952
Yerine geldiğiPetro Trad
Yerine gelenFuad Şebab
Kişisel bilgiler
Doğum 10 Ağustos 1890
Beyrut
Ölüm 11 Ocak 1964 (73 yaşında)
Beyrut

Bişara Huri (10 Ağustos 1890, Beyrut - 11 Ocak 1964, Beyrut, Lübnan), Lübnanlı devlet adamı. Lübnan'ın 1943'te bağımsızlığını kazanmasından sonra bu ülkenin ilk devlet başkanı oldu (1943-1952).

Yüksek düzeyde bir devlet görevlisinin oğlu olan Huri Paris'te hukuk öğrenimi gördü. Bağımsız Lübnan düşüncesinin kararlı bir savunucusu olarak, komşu Arap ülkeleriyle bir tür federasyon oluşturmaya karşı çıkmakla birlikte, yakın ilişkilerin kurulmasından yana bir tutum takındı. Hristiyan Lübnanlıların Arap milliyetçiliğiyle uzlaşma yolunu arayarak güçlü bir Lübnan'ın kurulmasında Müslüman Lübnanlıların desteğini sağlayabileceğini vurguladı.

Cevel Lübnan valiliğinde görev aldıktan (Şubat 1920) birkaç ay sonra yeni oluşturulan yönetim konseyine atandı ve 1922'ye değin bu görevde kaldı. Ardından yeniden avukatlık yapmaya başladı. 1926'da Edib hükûmetinin içişleri bakanı olarak siyasete atıldı. Sonraki üç yıl içinde aralıklarla üç kez başbakanlık yaptı. 1926'da Émile Eddé ile başlayan kişisel çekişmesi 1932'ye değin Lübnan'ın iç politikasına egemen oldu.

II. Dünya Savaşı sırasında Birleşik Krallık ile yakın ilişkiler kurdu. 1943'te tam bağımsızlığa geçiş için Lübnan'da genel seçimlere gidilmesi yolundaki kampanyaya öncülük etti ve devlet başkanı seçildi. Huri döneminde Lübnan ekonomisi büyük bir büyüme göstermesine rağmen 1948'de patlak veren 1948 Arap-İsrail Savaşı ve Filistinli mültecilerin Lübnan topraklarına akını Lübnan ekonomisini zorladı. Aynı yıl bu göreve ikinci kez gelme olanağı sağlayan anayasa değişikliğini gerçekleştirerek ikinci seçimi de kazanmakla birlikte, Filistinli mülteciler sorunu ve yönetimi hakkındaki yoğun yolsuzluk iddiaları yaygın bir muhalefetin doğmasına yol açtı. Muhalefet karşısında daha fazla dayanamayan Eylül 1952'de çekilmek zorunda kaldı.

Kaynakça

Siyasi görevi
Önce gelen:
Émile Eddé
Lübnan devlet başkanı
1943-1952
Sonra gelen:
Fuad Şehab
(geçici)
Önce gelen:
Petro Trad
Lübnan devlet başkanı
1943
Sonra gelen:
Émile Eddé
Önce gelen:
Habib Paşa Es-Saad
Lübnan Başbakanı
1929
Sonra gelen:
Émile Eddé
Önce gelen:
Auguste Edip Paşa
Lübnan Başbakanı
1927-1928
Sonra gelen:
Habib Paşa Es-Saad

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Beyrut</span> Lübnanın başkenti ve en büyük şehri

Beyrut, Lübnan'ın başkentidir. Nüfusu 1,5 milyonun üzerinde olan Beyrut, deniz etkisinden biraz korunan bir körfezin kıyısındadır.

<span class="mw-page-title-main">Lübnan</span> Batı Asya’da bir ülke

Lübnan, resmî adıyla Lübnan Cumhuriyeti, Batı Asya'da Doğu Akdeniz kıyısında bir Arap ve Orta Doğu ülkesidir. Kuzey ve doğuda Suriye, güneyde İsrail batıda Akdeniz ile çevrili olan ülkenin ayrıca Kıbrıs ile deniz sınırı bulunmaktadır. Lübnan, Akdeniz Havzası ile Arap Dünyası'nın kesişiminde yer alması nedeniyle zengin bir tarihe sahiptir ve kendine özgü bir kültürel kimlik geliştirmiştir. Tarihteki Fenike uygarlığının vatanı Lübnan ve kıyılarıdır. Ülke pek çok dine ev sahipliği yapmaktadır. Yüz ölçümü 10.452 km² olan Lübnan en küçük ülkelerden biridir. Nüfusu yaklaşık 6 milyon, başkenti Beyrut, ulusal ve resmî dili Arapçadır. Fasih Arapça'nın yanı sıra günlük hayatta konuşma dili olarak Lübnan Arapçası kullanılmaktadır. Ayrıca Fransızca da resmî olarak tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Lübnan İç Savaşı</span> 1975 yılında Lübnanda meydana gelen iç savaş

Lübnan İç Savaşı, 1975'ten 1990 yılına kadar Lübnan'da yaklaşık olarak 150.000 - 230.000 insanın ölümüne neden olmuştur. Yaklaşık 350.000 kişi yaralanmış bir milyondan fazla insan da ülkesini terk etmiştir. Soğuk Savaş dönemi Lübnan'ı ciddi şekilde etkiledi ve 1958'deki siyasi kriz ancak ABD'nin Beyrut'a çıkarma yapmasıyla sona ermişti. İsrail'in kurulması ve yüzbinlerce Filistinli mültecinin Lübnan'a yerleşmesi dini çatışmaları arttırdı. Silahlı FKÖ gerillalarının ülkeye girişi ciddi siyasi sorunlara sebep oldu. FKÖ'nün gelişi, Filistinli mültecilerin silahlanması farklı gruplar arasındaki sürtüşmeyi hızlandırdı. 1976'da çoğunluğu Müslüman Lübnan Cephesi ve Ulusal Komite arasında çatışmalar başladıktan kısa süre sonra Arap Ligi ve Suriye arabuluculuğa girişti, Filistinli-Lübnanlı çatışması daha çok Güney Lübnan'da yoğunlaştı. FKÖ burayı 1969 yılından beri kontrol ediyordu. Kahire Antlaşması imzalanarak bu bölgeden çekildi. İsrail, Güney Lübnan'ı işgal etti ve Suriye önce Hristiyanlar lehine iç savaşa dahil oldu ve sorun uluslararası bir boyut kazandı. Suriye ve İsrail anlaşmazlığı Lübnan üzerinden devam etti. 1980'lerde taraflar harabeye dönen Beyrut'un onarılması için çaba gösterdi.

<span class="mw-page-title-main">Şükri el-Kuvvetli</span> Suriyeli siyasetçi (1891-1967)

Şükri el-Kuvvetli, bağımsızlık sonrası Suriye'nin ilk devlet başkanıydı. Kariyerine Osmanlı İmparatorluğu'nun Arap topraklarının bağımsızlığı ve birliği için çalışan bir muhalif olarak başladı ve bu nedenle aktivizmi nedeniyle hapsedildi ve işkence gördü. Suriye Krallığı kurulduğunda, Kuvvetli bir hükûmet yetkilisi oldu, ancak monarşizmden hayal kırıklığına uğradı ve cumhuriyetçi Bağımsızlık Partisini kurdu. Kuvvetli, 1920'de Suriye'yi kontrol altına alan Fransızlar tarafından derhal ölüme mahkûm edildi. Daha sonra, Suriye-Filistin Kongresi'nin baş büyükelçisi olarak görev yaptığı ve Suudi Arabistan ile özellikle güçlü bağlar geliştirdiği Kahire'ye yerleşti. Bu bağlantılarını Büyük Suriye İsyanı'nı (1925-1927) finanse etmek için kullandı. 1930'da Fransız yetkililer Kuvvetli'yi affetti ve Kuvvetli ardından Suriye'ye döndü ve yavaş yavaş Ulusal Blok'un başlıca lideri oldu. 1943'te Suriye devlet başkanı seçildi ve üç yıl sonra ülkenin bağımsızlığını sağladı.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin (Ürdün kralı)</span> Kral Hüseyin (Ürdün)

Hüseyin bin Talal, 1952-1999 arasında Ürdün kralı.

<span class="mw-page-title-main">George Habaş</span>

George Habaş, lakabı El-Hekim الحكيم, (Ağustos 1925, Lidda, Filistinli siyasetçi, Filistin Halk Kurtuluş Cephesi'nin kurucusu ve eski genel sekreteri.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Cibril</span> Filistinli siyasetçi (1937-2021)

Ahmed Cibril, radikal solcu Filistin Halk Kurtuluş Cephesi-Genel Komutanlık (FHKC-GK) örgütünün kurucusu ve lideri.

<span class="mw-page-title-main">Kemal Canbolat</span>

Kemal Canbolat, Lübnan'daki İlerici Sosyalist Partisi'nin (PSP) kurucusu ve Lübnan Dürzilerinin geçmişteki lideri. Lübnan Dürzilerinin şimdiki lideri olan Velid Canbolat'ın babası.

<span class="mw-page-title-main">Emin el-Hüseynî</span> Filistinli Müslüman lider

Muhammed Emin el-Hüseyni, Filistinli bir Arap milliyetçisi ve Filistin Mandası'nda Müslüman liderdi. 1921-1948 yılları arasında Kudüs başmüftüsü olarak görev yapmış ve Arap Yüksek Komitesi'nin kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Şarl Helu</span> Lübnanlı devlet adamı ve Lübnan devlet başkanı (1964 - 1970)

Şarl Helu, Lübnanlı devlet adamı, 1964-70 arasında Lübnan devlet başkanı. 1972'den sonra, Fransızca konuşulan ülkelerin oluşturduğu birliğin onursal başkanlığını yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Lübnan'daki Yahudilerin tarihi</span>

Lübnan Yahudileri geleneksel olarak bir Mizrahi cemaati olup genelde Lübnan'ın Beyrut şehrinde veya çevresinde yaşayan veya yaşamış olan Yahudilerdir. Cemaatin hemen hemen hepsi İsrail, Fransa ve Kuzey Amerika'ya göç etmiştir. Ülkede bugün 20 ila 40 arası Yahudi kalmıştır. Lübnan Yahudileri toplumla sıkıca entegre oldukları ve vatanlarını terk etme hissi duymadıkları için Lübnan'ın 1958'de yaşadığı iç savaşta dahi büyük oranda dış göç olmamıştır. Fakat, 1975'teki Lübnan İç Savaşı ve 1982'deki İsrail'in Lübnan'a girme harekâtıyla dış göçler hızlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ketaib Partisi</span> sağcı Lübnan politik partisi

Ketaib Partisi veya Lübnan Falanjistleri, sağcı Lübnan politik partisi. Resmi olarak laik bir parti olsa da, genel olarak Maruniler tarafından desteklenmektedir. 1980'lerin sonu ve 1990'larda düşüş yaşayan parti, 2000'lerin başında tekrar yükselişe geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Temmam Selam</span> Lübnanlı siyasetçi

Temmam Saib Selam, Lübnanlı siyasetçi. 2008-2009 yılları arasında Kültür Bakanı olarak görev yaptı. 15 Şubat 2014-18 Aralık 2016 arasında Lübnan Başbakanı, 25 Mayıs 2014 tarihinden 31 Ekim 2016'ya dek vekâleten Lübnan Devlet Başkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Me'mun el-Küzberi</span> Suriyeli avukat, akademisyen ve siyasetçi (1914-1998)

Me'mun el-Kuzberî, Suriyeli siyasetçi, başbakan ve devlet başkanı vekili.

<span class="mw-page-title-main">Edib Çiçekli</span> Suriyeli asker ve siyasetçi (1909-1964)

Edib el-Çiçekli Suriye askeri lideri ve 1953'ten 1954'e kadar Suriye Devlet Başkanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Sosyal Milliyetçi Partisi</span> Suriye, Lübnan, Ürdün, Irak ve Filistinde etkin olan milliyetçi bir siyasi parti

Suriye Sosyal Milliyetçi Partisi Lübnan, Suriye, Ürdün, Irak ve Filistin'de faaliyet gösteren Suriye milliyetçisi bir partidir. Bugünkü Suriye, Lübnan, Irak, Kuveyt, Ürdün, Filistin, İsrail, Kıbrıs, Sina, Hatay ve Kilikya dahil olmak üzere, Bereketli Hilal'i kapsayan, coğrafi sınırlara sahip bir Büyük Suriye ulus devletinin kurulmasını savunur. Aynı zamanda, örneğin Güney Amerika'da, Suriye ve Lübnan diasporasında da aktif olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Suriye Cumhuriyeti</span> 1950den 1963teki Baasçı darbeye kadar modern Suriyenin öncül devleti

İkinci Suriye Cumhuriyeti -resmi adıyla 1950-1958 arasında Suriye Cumhuriyeti ve 1961-1963 arasında Suriye Arap Cumhuriyeti fiili olarak Nisan 1946'da Fransız Mandası'ndan bağımsız olan Birinci Suriye Cumhuriyeti'nin devamıdır. İkinci Cumhuriyet, 1950 Suriye Anayasası'nın üzerine kuruldu. 1953'ten 1954'e kadar Suriye'yi yöneten Edib Çiçekli bu anayasayı askıya aldı ve daha sonra Suriye 1958'de Birleşik Arap Cumhuriyeti'ni oluşturmak için Mısır Cumhuriyeti'ne katıldı. İkinci Cumhuriyet, Suriye'nin 1961'de birlikten çekilmesiyle yeniden başladı. 1963'te Suriye Baasçı Partisi, önümüzdeki on yıllar için Suriye'deki siyasi yapının temellerini atan kanlı bir askeri darbeyle iktidara geldi.

<span class="mw-page-title-main">Faris el-Huri</span> Suriyeli siyasetçi (1877-1962)

Faris el-Huri Suriyeli bakan, başbakan, Halk Konseyi başkanı ve modern Suriye siyasetinin kurucu babasıdır. Faris El Huri, 14 Ekim 1944 ile 1 Ekim 1945 ve 3 Kasım 1954 ile 13 Şubat 1955 tarihleri arasında Suriye başbakanlığı yapmıştır, 2021 itibarı ile, Suriyeli bir Hristiyanın şimdiye kadar ulaştığı en yüksek siyasi pozisyondur. el-Huri'nin seçimlerdeki popülaritesi kısmen onun sadık seküler ve milliyetçi politikalarının sonucudur. Ölümcül bir Suriye milliyetçisi olarak el-Huri, ilkelerinden asla taviz vermedi ve Pan Arabizm'e ve Suriye ile Mısır arasındaki başarısız birliğe kararlı bir şekilde karşı çıktı. el-Huri, Nasır'ın Mısır'ı ile cumhuriyetçi Suriye, arasındaki kısa ömürlü Birleşik Arap Cumhuriyeti birliğine karşı çıktı. Bütün bunların arasında el-Huri neredeyse 50 yıl boyunca ülkesine hizmet etti. Ünlü Suriyeli romancı Colette Khoury'nin dedesidir.

<span class="mw-page-title-main">Lübnan başbakanı</span> Lübnanın hükûmet başkanı

Resmi olarak Bakanlar Kurulu Başkanı adına sahip Lübnan başbakanı, hükümet başkanı ve Lübnan'ın Bakanlar Kurulu başkanıdır. Başbakan, Lübnan devlet başkanı tarafından atanır, Lübnan Parlamentosunun onayına gerek yoktur Sözleşmeye göre, makam sahibi her zaman bir Sünni Müslümandır.

<span class="mw-page-title-main">Halid el-Azm</span> Suriyeli siyasetçi (1903-1965)

Halid el-Azm, Suriye'nin ulusal lideri ve beş kez başbakan ve 4 Nisan - 16 Eylül 1941 tarihleri arasında devler başkanı vekili idi. Suriye'nin en önde gelen siyasi ailelerinden biri olan el-Azm ailesinin üyesiydi ve bir Osmanlı diyanet nazırının oğluydu.