İçeriğe atla

Bhagavan

Bhagavan (Sanskrit: भगवान्, IAST: Bhagavān; Pali: Bhagavā) Dharmî dinlerde devalardan farklı olarak Yüce Tanrı'yı ifade etmek için kullanılan kelimedir. Türkçeye "Rab", "Tanrı" olarak çevirilebilir. Özellikle Vaişnavizm'de Krişna ve Vişnu'yu belirtmek için kullanılır.[1][2]

Anlam ve etimoloji

Bhagavat sıfatının yalın tekili olan Bhagavān, (Servet", "zenginlik" anlamına gelen Bhaga isim kökünden gelir. Bhagavān, Bhaj (भज्, "saygı duymak", "tapmak") köküyle ilişkilidir[3] ve dolayısıyla "şanlı", "ilahi", "saygıdeğer", "kutsal" vb. anlamlara da gelir.[4] Clooney ve Stewart'a göre Vaişnava geleneklerindeki Bhagavān ifadesi, adanan bir kişinin O'nun uğrunda yaşayarak O'nunla hayatı paylaşmaya çalıştığı Tanrı'yı belirttiğini, ikisi arasındaki sevgi dolu iştirakın ise bu ilişkinin meyvesi olduğunu ifade eder.[5]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ James Lochtefeld (2000), "Bhagavan", The Illustrated Encyclopedia of Hinduism, Vol. 1: A–M, Rosen Publishing. 978-0823931798, page 94
  2. ^ Friedhelm Hardy (1990), The World's Religions: The Religions of Asia, Routledge, 978-0415058155, pages 79-83
  3. ^ "Macdonell Sanskrit-English dictionary". 1 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
  4. ^ V.S.Apte (1957). The Practical Sanskrit-English Dictionary. Digital Dictionaries of South Asia. s. 118. 16 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2014. 
  5. ^ Clooney, Francis; Stewart, Tony (2007). "Chapter Eight: Vaisnava". Mittal, Sushil (Ed.). The Hindu world. Routledge worlds. New York: Routledge. s. 163. ISBN 978-0-415-77227-3. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Vişnu, Vaişnavizm'de Mutlak Varlık, Nihai Benlik; Yüce Tanrı. Vişnu veya Yüce Tanrı'nın en yüce varoluşsal konumu Hindu kutsal metinlerinden Yajurveda, Rigveda ve Bhagavad Gita'da bildirilir.

<span class="mw-page-title-main">Durga</span>

Durga Hinduizm'de bir Devi, ulu tanrıça, formudur. Bir aslanı süren ve birçok kolunda öldürücü silahlar taşıyan, yüzünde bunların tam tersi barışcı ve güven verici bir ifade taşıyan, elleri mudra şeklinde bir kadın olarak tasvir edilir. Tanrıçanın bu formu dişil ve yaratıcı enerjinin (Şakti) tecessümü yani cismanileşmesi, vücut bulmasıdır.

Krişna Vaişnavizm'de varlığın Nihai Kaynağı ve Dayanağı olarak kabul edilen Yüce Tanrı'dır. Vişnu ve Krişna'nın her ikisi de Yüce Tanrı'ya işaret eder ve aynı tek kişiyi temsil eder, ancak hangi suretin Tanrı'nın esas sureti olduğu Vaişnavalarca tartışılmıştır. Bazı Vaişnava geleneklerinde Krişna Yüce Tanrı'nın dünyadaki sekizinci sureti olduğu kabul edilirken Gaudiya Vaişnavizmi'nde Krişna'nın Yüce Tanrı'nın esas ismi ve sureti olduğu olduğu, Vişnu dahil diğer tüm suretlerin temeli olduğuna inanılmıştır.

Keşava ya da Keşav Hindu geleneğinde Krişna için kullanılan adlardan biridir. Keşava Sanskritçe, Keşav Hindi dilindeki okunuşudur. Keşava Vişnu sahasranamada 23. ve 648. isim olarak yer alır. Keşava Krişna'nın 24 sıfatından ilkidir.

Bhagavad Gita, kısaca Gita, kutsal bir Hindu metni, ve edebiyat tarihindeki ve felsefedeki en önemli metinlerden biri kabul edilir. Kabaca Bhagavat Gita'da 700 vecize vardır ve Mahabharata destanının bir parçasıdır. Bhagavat Gita'daki öğretmen, Hindularca Tanrı'nın tezahürü olarak görülen ve Bhagavan, ilahi olan, olarak hitap edilen Krişnadır.

<span class="mw-page-title-main">Rati</span> Hint mitolojisinde bir tanrı

Rati Hindu aşk, cinsel nefis, şehvet, ihtiras ve cinsel zevk tanrıçası. Genellikle Prajapati Dakşa'nın kızı olarak tanımlanan Rati, aşk tanrısı Kama'nın dişi karşılığı, baş danışmanı ve yardımcısıdır. Kitabe ve tapınak heykellerinde genellikle eşi Kama ile birlikte tasvir edilir. Kama ile birlikte Rati'ye de ibadet edilir. Rati genellikle cinsel uyarılma ve haz ile bağlantılıdır. Birçok seks tekniği ve pozisyonunun Sanskritçe adı Rati'nin adından gelir.

<span class="mw-page-title-main">Narayana</span>

Narayana Vedalar, Itihasas, Bhagavata Purana ve Diğer Puranalarda adı geçen ve çeşitli avatarları olan Hinduizmin Vaişnavizm kolunda en yüce Varlık olarak addedilen Tanrı'nın "Benliklerin Temeli olan Yüce Varlık" anlamına gelen adı. Vişnu ve Hari gibi adlarla da anılır. Dört Veda'dan biri olan Yacurveda'da Narayana Sukta'nın beşinci ayetinde Narayana'nın evrendeki her şeyi hem dıştan hem de içeriden kuşattığı ifade edilir.

<span class="mw-page-title-main">Shesha</span>

Shesha veya bilinen adıyla Sheshanaga ya da Adishesha, Nagaraja ya da tüm Nāgasların kralı ve yaratılışın ilkel varlıklarından biridir. Puranalarda, Shesha'nın evrenin tüm gezegenlerini bölgeler halinde tuttuğu ve Vişnu'nun yüceliklerini tüm ağızlarından sürekli olarak söylediği belirtilir. Bazen sonsuz-Shesha veya Adishesha "ilk Shesha" olarak çevrilen Ananta Shesha olarak anılır. Adishesa uyandığında zamanın ilerlediği ve yaratılışın gerçekleştiği; uyuduğunda ise evren var olmaktan çıkar söylenir.

Bhakti yoga, herhangi bir kişisel tanrıya karşı sevgi dolu adanmaya odaklanan Hinduizm içindeki ruhsal bir yol veya ruhsal uygulamadır. Hinduizmde Mokşa'ya giden birkaç yoldan biridir, diğer yollar Cnana yoga, Karma yoga ve Kriya yogadır.

Vaişnavizm, Şaivizm, Şaktizm ve Smartizm ile birlikte başlıca Hindu mezheplerinden biridir. Vişnu'yu tanrılar dahil tüm ruhların ve varlıkların kaynağı, kökeni ve dayanağı olan Mutlak Şahıs (Paramātman) ve Mutlak Varlık (Parabrahman) olarak betimlediği için Vaişnavizm olarak adlandırılır. Vaişnavizm'in temel metinleri arasında Vedalar, Upanişadlar, Bhagavad Gita, Pancharatra (Agama) metinleri, Naalayira Divya Prabhandham ve Bhagavata Purana yer alır.

Varṇa, Hinduizm bağlamında, hiyerarşik kast sistemi içindeki herhangi bir sosyal sınıfı ifade eder. İdeoloji, dört varnayı tanımlayan ve sıralayan, mesleklerini, gerekliliklerini ve görevlerini veya Dharma'yı belirleyen Manusmriti gibi metinlerde özetlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İşvara</span>

İşvara Hinduizmde Mutlak Varlık, Mutlak Benlik; Yüce Tanrı'dır. Hindu felsefesinde İşvara; Yüce Benlik, Hükümdar, Rab, kral, kraliçe veya koca anlamına gelebilir. Orta Çağ Hindu metinlerinde, Hinduizm ekolüne bağlı olarak İşvara; Tanrı, Yüce Varlık, kişisel Tanrı veya özel Benlik anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Para Brahman</span>

Para Brahman veya Param Brahman Vedik felsefeye göre tüm tanımlamaların ve kavramların ötesinde olan "Yüce Brahman"dır. Evrene ve ötesinde, tüm varlıklara sonsuz nüfuz eden biçimsiz Var Olan, Maya'yı aşkın Nihai Varlık olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Klasik teizm</span> Tanrıyı Mutlak Varlık ve Mutlak Benlik olarak tanımlayan felsefe

Klasik teizm veya klasik tanrıcılık; Tanrı'nın diğer tüm varlıkların kaynağı ve kökeni olan tekil Mutlak Varlık, Mutlak Benlik ve Nihai Kişi olarak nitelendirildiği teizm biçimidir.

<span class="mw-page-title-main">Gaudiya Vaişnavizmi</span> Vaişnav Hindu mezhebi

Gaudiya Vaişnavizmi veya Çaitanya Vaişnavizmi, Çaitanya Mahaprabhu'nun (1486–1534) öğretisini esas alan bir Vaişnav Hindu mezhebidir. "Gaudiya", Bengal'in Gaura veya Gauḍa bölgesini ifade eder ve Vaişnavizm "Vişnu'ya tapmak" anlamına gelir. Gaudiya Vaişnavizmi Krişnaizm'in, yani Krişna merkezli Vaişnav geleneklerinin bir parçasıdır. Teolojik temeli esas olarak Çaitanya'nın ilk takipçileri olan Sanatana Goswami, Rupa Goswami, Jiva Goswami, Gopala Bhatta Goswami ve birçok farklı figür tarafından yorumlandığı şekliyle Bhagavad Gita ve Bhagavata Purana'ya dayanmaktadır.

Svayam Bhagavan Hinduizm'de Sanskrit bir kavramdır ve Bhagavan'ın monoteistik ve klasik teistik çerçevede tekil Yüce Tanrı'nın mutlak temsiline atıfta bulunur. Kavram genellikle Vaişnavizm, özellikle Gaudiya Vaişnavizmi'nde kullanılır. Bu bağlamda Krişna Svayam Bhagavan olarak kabul edilir.

Bhagavata Purana veya Srimad Bhagavatam (Śrīmad Bhāgavatam), Srimad Bhagavata Mahapurana veya kısaca Bhagavata (Bhāgavata), Hinduizm'in on sekiz büyük Purana'sından (Mahapuranalar) biridir.

Anlaşılamaz Farklılık ve Özdeşlik, ruhların Tanrı'yla nitel anlamda aynı, nicel anlamda farklı olduğunu savunan Vedantik ekoldür. Sanskrit karşılığı Açintya Bheda Abheda ifadesidir; açintya 'kavranılamaz/anlaşılamaz', bheda 'fark', abheda 'farksız' anlamına gelir.

Hinduizm'de Yüce Tanrı, tanrıların (deva) ve iblislerin (asura) ötesindeki en yüce, Mutlak Varlık (Brahman/Parabrahman) ve Mutlak Benlik olan Nihai Şahıs (Paramatman)'dır.

<span class="mw-page-title-main">Şukra</span>

Şukra "berrak" veya "parlak" anlamına gelen bir Sanskritçe kelimedir. Ayrıca Vedik mitolojide asuralara danışmanlık yapan bir bilgenin adı vb. başka anlamları da vardır. Orta Çağ mitolojisinde ve Hindu astrolojisinde bu kelime Navagrahalardan biri olan Venüs gezegenini ifade eder.