Beytesta Havuzu - Turkipedia

Kudüs'te olduğu bilinen havuz; etrafı revak dizisiyle ve bu diziye dahil beş adet sütunla çevrilmiş, kapalı bir havuzdur. İsa'nın felçli bir adamı mucizevi bir şekilde burada iyileştirdiği söylenir. Havuzdan ve bu olaydan Yuhanna İncili'nin beşinci bölümünde bahsedilmiştir. On dokuzuncu yüzyılda, şehrin Müslüman Mahallesi'ndeki, Aslan Kapısı (veya Hristiyanlar tarafından Aziz Stefan Kapısı) olarak adlandırılan kapının yakınlarında yapılmış arkeolojik bir kazıda açığa çıkarılan havuz olduğu düşünülmekte.

İsim

Havuzun adının İbranice ve/veya Aramice dilinden geldiği belirtilmektedir. Beth-hesda (בית חסד/חסדא), ya 'merhamet evi' ya da 'lütuf evi' anlamına gelir. Hasta ve engelli kimselerin bu havuzun çevresini mesken tutmaları nedeniyle 'garibanların barınağı', gerçekten burada iyileşen kişiler nedeniyle de 'rahmet yeri' olarak anıldığı için bu isim takılmıştır. Geleneklere göre yılda bir kez Tanrı'nın meleği havuzu çalkalayıp havuzdaki bir kişiye şifa verirdi.

Yunanca'daki karşılığına ise (Βηθεσδά = Bethesda) Yuhanna İncili'nin elyazmalarında ulaşılmıştır. Ayrıca alternatif çevirisi olan "Βηθζαθά" (Beth-zatha = בית חדתא) kelimesine de sıkça rastlanmaktadır.

Franz Delitzsch ise havuzun isminin, bir şekilde, Yunan mimarisine ait bir yapı tarzı olan 'stoa'yı (στοά) belirten "estiv/estava" kelimelerinden geldiğini öne sürmüştür. Tahminlerine göre bu kelime İbraniceye o zamanlar ödünç kelime olarak yerleşmiştir.

İncil Anlatımı

İncil Yazarı Yuhanna'nın anlatımına göre, İsa Mesih, bir bayram günü Yeruşalim'i ziyaret eder (Yuhanna 5:1), Beytesta Havuzu'na geldiğinde burada otuz sekiz yıldır felçli yatan bir adamla karşılaşır. İsa Mesih, adama iyileşmek isteyip istemediğini sorar. Felçli adam su çalkalanırken havuza giremeyeceğini, çünkü ona yardım edecek bir kimsesinin olmadığını ve yine diğerlerinin ondan önce ineceğini açıklar. İsa, ona üzerinde yattığı hasır döşeğini toplayıp yürümesini söyler. Adam o an iyileşir ve üzerinde yattığı hasırı toplayıp götürür.

Müjde (İncil) ayetlerde bu mucizenin Şabat günü gerçekleştiğini belirtir ve kasabadaki yerli halk olan Yahudiler, iyileşen adama Kanun'a göre bu gün hasırını taşımasının yasak olduğunu söylerler. Adam, onu iyileştiren isimsiz kişi tarafından kendisine böyle emredildiğini anlatır. Ona şifacının kim olduğunu sorarlar ama adam söyleyemez. Çünkü İsa, kendini ona tanıtmadan hızlıca kalabalığın arasına sıvışıp gitmişti.

Daha sonra İsa adamı tapınakta tekrar bulur ve ona bir daha günah işlememesini söyler, o günden sonra asla adamın başına kötü bir şey gelmez. Adam tapınaktan geri döndüğünde, Yahudi halkına kendisini iyileştirenin İsa Mesih olduğunu söyler (Yuhanna 5:15). Müjde'de yazanlar, Yahudi din görevlilerinin Sebt günü o adama şifa verdiği için İsa'ya nefret duyduklarını ifade etmektedir. İsa Mesih, eleştirilere: “Babam hâlâ çalışmaktadır, ben de çalışıyorum.” diyerek yanıt verir (Yuhanna 5:17). Bu sözlerinin ardından Yahudiler, O'nu öldürmeye daha da kararlı hale gelmişlerdi. Çünkü O sadece Şabat'ı çiğnemekle kalmamış, aynı zamanda Tanrı'yı babası olarak adlandırarak Kendisini Tanrı'ya eşit kılmış, Tanrı olduğunu ima etmiştir (Yuhanna 5:1-18).

Dış Bağlantılar

16 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde [https://web.archive.org/web/20230216085717/https://www.youtube.com/watch?v=d1qogrInHhk arşivlendi. Ovidiu Liteanu - Betesda (English Subtitles) [İngilizce Altyazılı İlahi]]

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İncil</span> Nasıralı İsanın yaşamını, öğretilerini, ölümünü ve dirilişini anlatan biyografi metinleri

İncil, İsa'nın yaşamını, öğretilerini, ölümünü ve dirilişini anlatan her bir biyografidir. Matta, Markos, Luka ve Yuhanna tarafından kaleme alınmış olan ve yazarlarının adlarıyla anılan dört incil, Yeni Ahit'in ilk dört bölümünü teşkil eder. İncil sözcüğü Türkçe konuşan kimseler arasında sıklıkla Yeni Ahit anlamında kullanılır. Bu kullanıma –hatalı olsa dahi– Türkçe Hristiyan kaynaklarda da rastlanabilir. Bu kaynaklarda Müjde sözcüğü de Yeni Ahit anlamında kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Ahit</span> Kitâb-ı Mukaddesin ikinci kısmı

Yeni Ahit veya Yeni Antlaşma, Kitab-ı Mukaddes'in Eski Ahit'in ardından gelen ve Grekçe kaleme alınmış olan ikinci kısmına Hristiyanların verdiği isimdir. İnançlı Yahudilerce "Yeni Ahit" kabul edilmez. Hristiyanlarca kutsal kabul edilen 27 kitapçıktan oluşan bir kitap bütünüdür.

<span class="mw-page-title-main">İsa</span> Yahudi vaiz ve dinî lider, Hristiyanlığın merkezî figürü

İsa, 1. yüzyılda yaşamış olan bir Yahudi vaiz ve dinî lider. Günümüzde en çok mensuba sahip din olan Hristiyanlığın merkezî figürüdür. Hristiyanlar, Yeşua'nın Eski Ahit'te kehanet edilen ve beklenen Mesih, Tanrı'nın Oğlu ve Tanrı'nın enkarnasyonu olduğuna inanırlar. Yeşua'nın, Yeni Ahit'e göre Yosef (Yusuf) adında dünyevi bir babası olduğu için Yeşua, mensubu olduğu Yahudi toplumunda "Yosef'in oğlu Yeşua" olarak anılırdı.

<span class="mw-page-title-main">Hristiyanlık</span> tek tanrılı İbrahimî bir din

Hristiyanlık, Nasıralı İsa'nın yaşamına, öğretilerine ve vaazlarına dayanan, tek Tanrılı İbrahimî bir dindir. Günümüzde Hristiyanlık, dünya nüfusunun yaklaşık %30,1'ini oluşturmaktadır ve 2,4 milyarı aşkın takipçisi ile dünyanın en kalabalık dinidir. Takipçilerine, "Mesihçi" anlamına gelen Hristiyan veya Nasıralı İsa'ya ithafen İsevi veya Nasrani denir. Kitâb-ı Mukaddes'e inanan takipçileri, Yahudi metni olan Tanah'ta kehanet edilen İsa'nın Mesih olarak gelişinin bir Yeni Ahit olduğuna inanırlar.

<span class="mw-page-title-main">Dua</span>

Dua veya yakarış, bir ilah ya da gözle görülmeyen varlıkla ilişkiyi etkinleştirmeyi amaçlayan çağırma veya eylemdir. Dua, bireysel ya da toplumsal olarak; özel ya da kamusal bir yerde edilebilir. Sadece sözlerden oluşabileceği gibi şarkı şeklinde de olabilir. Ayrıca çeşitli bedensel hareketler de içerebilir. Duanın yakarış, şükran veya ibadet/övgü olarak farklı formları vardır.

Kristoloji, Hristoloji veya Mesih bilimi, Hristiyan teolojisisinin bir bölümüdür. İsa incelemeleri ile ilgili olsa da asıl alanı Mesihlik ve Mesihliğe dair konulardır, enkarnasyon (vücut bulma) ve diriliş gibi.

Hristiyan teolojisi, Hristiyanlık dini açısından teoloji veya Hristiyanlığın teolojik olarak incelenmesi diye tanımlanabilir. Hristiyan teolojisi, Hristiyanlık ile ilgili her türlü teolojik olgunun incelenmesini içerir.

Teslis, Kutsal Üçleme ya da Üçlü Birlik, tek olan Tanrı'nın Kutsal Kitap'ta kendisini bildirdiği her biri eşit yücelikte, özünde tek, ezeli ve ebedi olan üç benliğini konu edinen ve Hristiyan kiliselerinin çoğunluğu tarafından inanılan ana akım Hristiyan dininin merkezindeki inanç esasıdır. Baba Tanrı, Oğul Tanrı ve Kutsal Ruh üç farklı benlik (hipostaz) olarak aynı özü paylaşmaktadırlar (Homoousia). Tek öz Tanrı'nın birliğini üç benlik ise Tanrı'nın kimliğini anlatmaktadır ve benliklerin hem birbirinden farklılıklarını hem de özde çözülmez birliklerini ifade eder. Böylece tüm yaratım ve lütuf süreci Tanrı'nın üç ilahi benliğinin ortak eylemi olarak görülür. Her benlik, Üçlü Birlik'te kendilerine özgü nitelikleri tezahür ettirir ve böylece her şeyin "Baba'dan çıkıp gelmiş" "Oğul aracılığıyla" ve "Kutsal Ruh'un gücüyle" gerçekleştiğini kanıtlar.

Hristiyanlıkta İsa, birçok ana akım Hristiyan mezhebinde Üçlü Birlik'teki ikinci figür olan Oğul Tanrı'dır. Bununla birlikte, İsa'nın Tanrı'dan farklı bir kişilik olduğuna ve Tanrı'ya bağımlı olduğuna inanan mezhepler de vardır. Hristiyanlığın her biçiminde, İsa'nın "Eski Ahit" olarak adlandırılan Tanah'ta kehanet edilen Yahudi mesih olduğuna inanılmaktadır. Çarmıha gerilişi ve ardından dirilişi sayesinde Tanrı'nın insanlara kurtuluş ve sonsuz yaşam sunduğuna, ve İsa'nın, insanlığı Tanrı ile barışın günahını telafi etmek için öldüğüne inanılmaktadır.

Mesih'te Kardeşler veya Kristadelfiyanlar, Üniteryen Hristiyanlık görüşünü benimseyen bir topluluktur. Restorasyoncu ve binyılcıdır. Hareket, İngiliz asıllı Amerikalı ilahiyatçı John Thomas'ın (1805-1871) tebliğ faaliyetleri ile 19. yüzyılda Birleşik Krallık ve Kuzey Amerika'da gelişmiştir. Amerikan İç Savaşı (1863) zamanında vicdani ve dinî inançlarına aykırı olduğunu ileri sürerek askerlik hizmetini ifa etmeyi reddeden kimse statüsünü alabilmek için bir gruba bağlılığın beyan edilmesi gerekmiştir. O dönem itibarıyla Christadelphian ismi kullanılmıştır. Bu isim John Thomas tarafından Grekçe Mesih (Kristos) ve kardeşler (adelfoi) kelimelerinin birleştirilmesiyle türetilmiş olup "Mesih inancında kardeşler" ya da "Mesih'te kardeşler" anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Vahiy Kitabı</span>

Vahiy kitabı, Esinleme Kitabı ya da kısaca Vahiy, Yeni Ahit'in sonuncu kitabıdır. Birinci ayette geçen Apokalips ifadesi “örtüsünü açmak” ya da “ortaya çıkarmak” anlamına gelir ve genellikle ruhi şeylerin vahyedilmesine veya Tanrı'nın iradesinin ve amaçlarının ifşasına atıfta bulunmak için kullanılır. Yeni Ahit'in tek peygamberlik kitabıdır. Kitap, mektup biçiminde yazılmıştır ve bir dizi vizyonları doğru sırayla zirveye kadar anlatır. Bu tüm Kutsal Kitap'ın uygun bir sonudur.

<span class="mw-page-title-main">Markos İncili</span> Yeni Ahitin ikinci bölümü

Markos İncili, Kutsal Kitap dizisine ait olan kanonik bir kitaptır. Yunanca Kutsal Yazıların ya da Yeni Ahdin ikinci kitabıdır. Bu incilin Markos adlı bir adam tarafından yazıldığı genellikle kabul edilir. Markos'un bölümleri ve konuları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Yuhanna İncili</span> Yeni Ahitin dördüncü bölümü

Yuhanna İncili, Kutsal Kitap dizisine ait olan bir kitaptır. Yunanca Kutsal Yazıların ya da Yeni Ahdin dört kanonik incillerden sonuncusudur. Bu incilin Yuhanna adlı bir adam tarafından yazıldığı genellikle kabul edilir.

Karşılaştırmalı din alanında Hristiyanlık ve İslam arasındaki tarihsel etkileşim, Hristiyanlık ile İslam'ın benzer yönlerini ve temel fikirleri bağlar. İslam ve Hristiyanlık, Yahudilik gibi, semavi gelenekten aldıkları kökenlerini paylaşırlar. Bu kökene rağmen söz konusu iki din arasında derin farklar vardır. Örneğin, İsa’nın kim olduğu konusu bunlardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Üç Meleğin Mesajı</span>

Üç meleğin mesajı, Vahiy 14:6–12 ayetlerinde üç melek tarafından verildiği belirtilen mesajların bir yorumudur. Yedinci Gün Adventist Kilisesi bu mesajların dünyayı İsa Mesih’in ikinci gelişine hazırlamak için verildiğini öğretir ve bunları kendi misyonunun temel kısımlarından biri olarak görür.

Ebedî hayat, Hristiyanlıkta, geleneksel inanca göre, ölümden sonra gerçekleşen devamlı hayattır. Havarilerin Amentüsü'nde şöyle geçmektedir: "...Bedenin dirilişine ve ebedî hayata... iman ediyorum." Geleneksel inanışa göre, ebedî hayat, İsa'nın ikinci gelişinden ve ölülerin dirilişinden sonra başlayacaktır. Bununla birlikte, Yeni Ahit'teki Yuhanna kitaplarında, bu dünyevi hayatın içindeyken de imanlı kişinin kendisi için önceden belirlenmiş bir ebedi hayata kavuşabileceği ima edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">1. Petrus</span> Yeni Ahitin kitapçıklarından birisi

Birinci Petrus Mektubu ya da Petrus'un Birinci Mektubu Yunanca Kutsal Yazıların bir kitabıdır. Sadece 1. Petrus olarak da adlandırılmaktadır. Bu mektup Petrus'un tüm Hristiyan cemaatlere yazdığı bir mektuptur. Bunun için katolik mektup olarak adlandırılır.

Müjde Bayramı, Hristiyanlıkta muhtelif ritüellerle kutlanan dini bir gündür.

<span class="mw-page-title-main">1. Yuhanna</span> Yeni Ahitteki yedi Genel (Katolik) mektuptan biri

Birinci Yuhanna Mektubu ya da Yuhanna'nın Birinci Mektubu Yunanca Kutsal Yazıların bir kitabıdır. Sadece 1. Yuhanna olarak da adlandırılmaktadır. Bu mektup Yuhanna'nın adını taşıyan üç mektubunun birincisidir ve tüm Hristiyan cemaatlere yazıldı. Bunun için o „katolik“ mektup olarak adlandırılır.

Ayak yıkama töreni Hristiyanlıkta çeşitli mezheplerde görülen dini bir törendir.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.