Beypazarı Yaşayan Müze
| Yaşayan Müze | |
|---|---|
 Müze binası (ortada) | |
| Açılış | 23 Nisan 2007) |
| Konum | Beypazarı, Ankara, Türkiye |
| Tür | Uygulamalı kültür müzesi |
| Küratör | Sema Demir |
| Kurucu | Sema Demir |
| Toplu ulaşım | EGO |
| Otopark? | Yok |
| Resmî site | https://yasayanmuze.com.tr/ |
Yaşayan Müze; Ankara'nın Beypazarı ilçesinde 2007 yılında bir sivil inisiyatif girişimi ile kurulmuş halk bilim müzesidir.
19. yüzyıl sonlarında yaptırılmış Abbaszâde Konağı'nda hizmet verir. Kültür bilimci Sema Demir tarafından kurulmuş; açılışı 23 Nisan 2007 tarihinde gerçekleşmiştir.
Anadolu kültürünün deneyimlenerek yaşatılması ve gelecek nesillere aktarılması amacıyla kurulan müzede tarihî eşyalar ve yörenin özgün kıyafetleri sergilenir. Müzede ziyaretçileri sadece seyirci olmaktan çıkarıp sergilenen kültürü deneyimleme imkanı sunan, alışılmışın dışında sergileme teknikleri uygulamaktadır. Türkiye'nin ilk uygulamalı kültür müzesidir.[1]
Tarihçe
Beypazarı Yaşayan Müze projesi, akademisyen Zehra Sema Demir tarafından henüz öğrenci olduğu yıllarda geliştirildi. 2006'da Beypazarı Belediyesinin projeyi gerçekleştirmeyi kabul etmesi üzerine Belediye'ye ait tescilli bir yapı olan Abbaszâde Konağı'nı kiralayan Zehra Sema Demir, müze kurucusu ve yöneticisi olma sorumluluğunu üstlendi.[2] Müzenin açılışı 23 Nisan 2007 tarihinde gerçekleşti.
Kurum, 2012'de Beypazarı'nda terk edilmişi Rüstem Paşa Hamamı'nın restorasyonun yarak müzeye dönüştürdü. Hamam kültür temalı bir müze olan Türk Hamam Müzesi, Yaşayan Müze'nin bir sosyal sorumluluk projesi olarak ve büyük ölçüde Yaşayan Müze'nin malî olanakları, deneyimi ve bilgi birikimi ile ortaya çıkmıştır.[2]
Sergileme
Müzede ziyaretçilerin seyirci olmaktan çıkarak sergilenen kültürü deneyimlemeleri için sahneleme, canlandırma ve drama gibi sergileme yöntemleri kullanılmaktadır. Müzenin sergileme düzeninde vitrin ya da bilgi panosu gibi yönlendirmeler bulunmaz; ziyaretçilere anlatıcılar eşlik eder. Anlatıcılar, ziyaretçilerle doğrudan iletişime kurar ve bu iletişim sırasında deyim, mâni ve masal gibi sözlü kültür aktarımların sağlar.[3]
Müze binasının her bir odasında farklı etkinlikler yapılır. Mutfakta, Türk yemek kültürüne ait araç ve gereçler sunulur ve kostümlü müze rehberleri ziyaretçilere mutfak kültürü ile ilişkili atasözleri ve deyimlerin hikayeleri anlatır. Ihlamur baskı atölyesinde ziyaretçiler ıhlamur baskı kalıplarını kullanarak cüzdan, ayraç ve çanta gibi eşyalar hazırlar. Eskiden kiler olarak kullanılan bölümde ise ziyaretçilere kurşun dökme hakkında bilgi verilir ve nazara kurşun dökülür.
Birinci katta gelin odası bulunur. Anlatıcılar bu odada çeyiz serme, yüklük, yatak ve gusülhane konusunda bilgi aktarır ve masallar anlatır. Oyun odasında Hacivat ve Karagöz gösterisi sergilenir; gösteri odasında ziyaretçiler geleneksel kıyafetler giyer.
Müzenin "guşgana" denilen çatı katında bir geleneksel dokuma tezgâhı vardır. Bu bölümde Beypazarı dokumacılık ürünleri, peştamal ve ipek şal örnekleri sergilenir ve satılır.[3]
Ayrıca bakınız
- Yaşayan müze (bir müze türü olarak)
- Yaşayan Köy (Anadolu Açık Hava Müzesi)
Kaynakça
- ^ "Türkiye'nin Uygulamalı İlk Açık Hava Müzesi: Yaşayan Müze". Sabancı Vakfı. 14 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2024.
- ^ a b Demir, Zehra Sema (18 Ekim 2019). "Halk Bilimi Müzeciliğinde Deneysel Yaklaşımlar: Yaşayan Müze". Journal of Turkish Studies. 8 (Volume 8 Issue 9): 1111-1125. doi:10.7827/TurkishStudies.5444.
- ^ a b Kelkit, Dilara Merve; Halaç, Hicran Hanım (2024). "Kültürel Miras Bağlamında YaşayanMüze: Sivas Sanayi Mektebi Müzesi". Folklor akademi dergisi (Online). 7 (1): 271-282. doi:10.55666/folklor.1384215. ISSN 2651-253X.
Dış bağlantılar
