İçeriğe atla

Beymelek Lagünü

Beymelek Lagünü
Harita
Havza
KonumDemre, Antalya, Türkiye
Koordinatlar36°15′57″K 30°3′11″D / 36.26583°K 30.05306°D / 36.26583; 30.05306
Genel bilgiler
Akarsu (gelen)Akdeniz
Akarsu (giden)Akdeniz
Göl türüLagün
Yüzölçümü255 ha (630 akre)
Kıyı uzunluğu6,2 km (3,9 mi)
Türkiye üzerinde Beymelek Lagünü
Beymelek Lagünü
Beymelek Lagünü (Türkiye)

Beymelek Lagünü, Akdeniz kıyılarında, Antalya ili, Demre ilçesi, Beymelek mahallesi doğusunda yer alan lagün. Dalyan balıkçılığı yapılan lagün 36°16′K 30°03′D / 36.267°K 30.050°D / 36.267; 30.050 konumundadır.

Fiziki özellikleri

Gülmez Dağı antiklinal kısmının alçalan kısmında oluşan koyun denizle bağlantısının kapanmasıyla oluşmuştur. Demre Çayı'nın taşıdığı alüvyon malzeme rüzgar, akıntılar ve gel-git ile taşınıp, koyun önünü tıkamıştır. 255 hektar alana sahip lagün 40 km²'lik alanın yeraltı ve yer üstü sularını toplar. Göl içinde iki ada bulunur.[1]

Finike Körfezi'nin batısındaki lagün, Demre'ye 8 km, Antalya'ya 120 km, Finike'ye 18 km uzaklıktadır. Biri lagün ağzında, diğeri kuzeyde, anakayadan oluşan iki küçük ada bulunur. Üçgen şekilli göle KD yönünden dökülen Taşamber Deresi'in oluşturduğu birikinti konisi kıyıda girinti oluşturur. Kuzeyden göle dökülen Aydere belirgin bir alüvyal yelpazesi oluşturur.[1]

Kuzeydeki küçük ada kıyıdan 400 m açıkta yer alır. Sahildeki burunun uzantısı durumundadır. K-G yönlü bir elipsi andıran adanın alanı yaklaşık 2000 m²'dir. Anakaya kireçtaşından oluşan adanın üzeri bitki örtüsü ile kaplıdır. Diğer ada lagün boğazının KB kısmında, kıyıya birkaç m uzaklıktadır. Küçük adanın iki katı büyüklüktedir.

Kıyı kordonu

Lagünün deniz ile bağlantısını kesen kıyı kordonu GB-KD yönünde 2750 m uzunluğundadır. Batı tarafı daha geniş (1250 m)iken, doğuda 135 m'dir. Akdeniz'e bakan güney kısmı düz bir plaj iken, lagüne bakan iç kısmı girintili-çıkıntılıdır. Kıyı kordonunun göle bakan kısmı yağışlı dönemde su altında kalır. Bu alan saz-kamış bitkileri ile kaplıdır.

Boğaz

Lagün doğu bölümünden, 1,5 m derinlik, 55 m genişlik, 230 m uzunluğa sahip boğaz ile Akdeniz'e bağlanır. Güçlü karstik kaynaklar ile beslenen gölden, Akdeniz'e doğru sürekli bir akış vardır. Ilık göller sınıfında olan gölün tuzluluğu fırtına ve gel-git zamanında Akdeniz'e yaklaşırken, diğer zamanlarda karstik kaynakların özelliklerini gösterir.

Balıkçılık

Lagünde dalyan balıkçılığı yapılmaktadır. Yapılan araştırmada 17 tür balık belirlenmiştir. En fazla bulunan balı türleri; mavraki kefal, sargos, mırmır, çipura, tirsi sardalyadır. Beyaz sokar, kral balığı, kupes, ceran kefal, yaladerma, yuvarlak sardalya, isparoz, levrek, topan kefal, yapışkan balık, hamsi ve barbunya balığıdır. Ticari balıkçılığa kapalı alanda 8 familyaya ait 17 türün barınması alanın iyi korunduğuna işaret eder[2]

2010 yılında olta balıkçılığına açılan lagün, 2018 yılında kaçakçılığın artması ile yeniden balıkçılığa kapatılmıştır. Lagünde 30 kadar balık türü, karides, mavi yengeç, 14 kuş türü ve caretta caretta kaplumbağaları yaşamaktadır.[3]

Ayrıca bakınız

  • Oluşumlarına göre Türkiye'nin gölleri listesi
  • Türkiye'deki göller

Kaynakça

  1. ^ a b KESER, Yrd. Doç. Dr. Nurdan (2011). "BEYMELEK LAGÜNÜNÜN LİMNOLOJİK VE JEOMORFOLOJİK ÖZELLİKLERİ". MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ. 25 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2019. 
  2. ^ SÜMER, Çetin; AYDIN, Mehmet; TEKŞAM, İsa (2013). "Beymelek Lagün Gölü'nde Farklı Göz Açıklığındaki Monofilament Galsama Ağlarının Av Verimleri". Yunus Araştırma Bülteni. 29 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2019. 
  3. ^ "Beymelek Dalyanı olta balıkçılığına kapatıldı". hurriyet.com.tr. 12 Eylül 2018. 23 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2019. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Akdeniz Bölgesi</span> Türkiyenin Akdeniz kıyısındaki coğrafi bölgesi

Akdeniz Bölgesi, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Anadolu'nun güneyinde Akdeniz kıyısı boyunca uzanır. Genişliği 120–180 km arasında değişir. Batı ve kuzey batısında Ege Bölgesi, kuzeyinde İç Anadolu Bölgesi, doğusunda Güneydoğu Anadolu Bölgesi, güneyinde ise Akdeniz bulunur. Güneydoğudan Suriye ile komşudur. Türkiye'nin başka bölgelerinde olduğu gibi Akdeniz Bölgesi'nde de bölge sınırları ile yönetim birimleri olan illerin sınırları tümüyle çakışmaz.

<span class="mw-page-title-main">Marmara Denizi</span> Karadeniz ve Ege Denizi arasındaki iç deniz

Marmara Denizi ya da Klasik Antik Çağ'ında Propontis, Karadeniz'i, Ege Denizi ve Akdeniz'e bağlayan bir iç denizdir. Karadeniz'e İstanbul Boğazı, Ege Denizi'ne Çanakkale Boğazı ile bağlanır. Türkiye'nin Asya ve Avrupa kısımlarını da birbirinden ayırır. Marmara Adasında bol miktarda mermer bulunması yüzünden adaya ve denize, Yunanca mermer anlamına gelen "Marmaros" denmiştir. Denizin bir diğer eski adı da '"Propontis"'tir. Türkiye'nin en büyük şehirlerinden İstanbul ve Kocaeli bu denizin kıyısında, diğer bir büyük şehri Bursa ise hızla deniz kıyısına doğru genişlemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Finike</span> Antalya ilçesi

Finike, Antalya'nın batısında yer alan turistik bir ilçedir. Doğuda Kumluca, kuzeyde Elmalı, kuzeybatıda Kaş ve batıda da Demre ilçeleriyle çevrilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Köyceğiz Gölü</span> Muğla da göl

Köyceğiz Gölü, Menteşe yöresinde, Muğla ilinin güneydoğusunda yer alan Köyceğiz Gölü 52 km² yüzölçümü ile Türkiye'nin 16. büyük gölüdür. Tektonik bir çukurluğun suyla dolması ve Dalaman Çayı'nın getirdiği alüvyonların körfezin önünü tıkaması sonucu oluşmuş alüvyal set gölüdür.

<span class="mw-page-title-main">Dalyan, Ortaca</span> Dalyanın mahallesi

Dalyan, Muğla ilinin Ortaca ilçesine bağlı bir mahalledir. Türkiye'de Dalyan adında birçok yer bulunmaktadır. Dalyan kelimesi Rumca olup özel balık yakalama düzenekleri olan doğal sahalara denmektedir. Genelde deniz kenarında sazlık doğal yapısında olurlar.

<span class="mw-page-title-main">Balıkçılık</span>

Balıkçılık; denizlerde, göllerde ve akarsularda balıkların ve diğer deniz ürünlerinin çeşitli yöntemlerle avlanmasıdır. Balığın yanı sıra midye, karides, ıstakoz, pavurya, istiridye ve ahtapotun hatta balina gibi deniz memelilerinin avlanması da balıkçılık kapsamına girer. Gölet, havuz ya da denizlerdeki suni tesislerde balık ve diğer deniz hayvanlarının üretilmesi de balıkçılığın bir parçasıdır. Amatör balıkçılık, ticari balıkçılık, zanaatkar balıkçılık, rekreasyonel balıkçılık, kültür balıkçılığı gibi balıkçılık yöntemleri bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Menzelet Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span>

Menzelet Barajı, Kahramanmaraş'ta, Ceyhan Nehri üzerinde, enerji üretimi amacıyla 1980-1989 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır.

<span class="mw-page-title-main">Göksu</span> Türkiyede akarsu

Göksu Antalya, Konya, Karaman ve Mersin illerinden akan ve Mersin ili Silifke ilçesi güneyinde Akdeniz'e dökülen bir nehirdir. Göksu Nehri'nin uzunluğu 260 km, havza alanı 10.000 km²'dir. Aşağı yukarı aynı uzunlukta iki kolu vardır: Kuzey kolu Gökçay, güney kolu ise Gökdere'dir, ikisinin kaynağı da Toros Dağları'ndaki Geyik Dağları'ndan çıkar. Geyik Dağları Antalya-Gündoğmuş ve Konya-Hadim arasındadır ve Alanya'nın 50 km kuzeyinde bulunur. Bu iki kol Karaman-Ermenek'i geçtikten sonra Mut'un güneyinde birleşerek Göksu adını alır ve daha sonra Silifke güneyinde Paradeniz adıyla bilinen deltada Akdeniz'e dökülür.

<span class="mw-page-title-main">Erçek Gölü</span> Türkiyede bir göl

Erçek Gölü, Türkiye'nin Doğu Anadolu Bölgesi'nde, Van Gölü'nün doğusunda lavların yığılmasıyla oluşmuş bir volkanik set gölü olarak kabul edilir. Fakat yeni yapılan araştırmalarda göl çevresinde volkan setine rastlanmadığı iddia edilmiştir. Gölün havzasının D-B yönlü faylarla, göl çanağının K-G yönlü fayların etkisiyle oluştuğu savunulmaktadır. Bu durumda gölün Üst Pleistosende oluşan genç bir tektonik göl olduğu kabul edilmektedir. İçerisinde yüzlerce kanatlı hayvan ve kuş türünü barındırmaktadır. Önemli Kuş Alanı statüsündedir. Türkiye de bulunan 453 kuş türünün yarısı Erçek Gölü Havzasında varlığını sürdürmektedir. Sadece yerel türler değil ayrıca Flamingolar gibi göçmen kuşların da konaklama ve üreme alanı olan zengin bir doğal ortam ve doğal bir kuş cennetidir.

<span class="mw-page-title-main">Hafik Gölü</span>

Hafik Gölü, Büyük Göl ya da Koçhisar Gölü, İç Anadolu Bölgesi'nde Sivas'a bağlı Hafik ilçesinin kuzeyinde bulunan küçük karstik göl. 1100 m uzunluğunda, 1000 m genişliğinde, rakımı 1295 m, alanı yaklaşık 80 ha, derinliği 2–6 m kadardır.

<span class="mw-page-title-main">Akyatan Gölü</span> Çukurova delta ovasındaki Türkiyenin en büyük lagün gölü

Akyatan Gölü, Seyhan ve Ceyhan nehirlerinin oluşturduğu Çukurova delta ovasında yer alan Türkiye'nin en büyük lagün gölüdür. Delta alanlarının deniz kıyısına yakın alanlarda göller, bataklıklar ve lagünler oluşur. Göl Adana ilinin Karataş ilçesi sınırlarında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Paradeniz</span>

Paradeniz, Göksu Deltası'nda, Mersin ili sınırlarında bulunan lagün gölüdür. Deltada bulunan dört gölden birisidir.

Van Gölü Kapalı Havzası, Doğu Anadolu Bölgesi'nin doğusunda, Van Gölü'ne sularını döken akarsuların oluşturduğu kapalı havza.

<span class="mw-page-title-main">Demre Ovası</span>

Demre Ovası, Antalya ili, Demre Çayı'nın oluşturduğu ova. Teke Yarımadası'nın güneyinde, Kaş ile Finike ilçeleri arasında bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Demre Çayı</span> Antalyada akarsu

Demre Çayı, Antalya'nın batısında, Finike, Kaş ilçeleri arasındaki alanın sularını Akdeniz'e taşıyan akarsu. Demre Ovası'ndan, Demre ilçe merkezi doğusundan denize ulaşır.

<span class="mw-page-title-main">Dalyan kanalı</span>

Dalyan kanalı, , Muğla ilinde bulunan, Köyceğiz Gölü'nün sularını denize ulaştıran, gölün gideğeni olan akarsu. Uzunluğu 10 km, Gölden çıkan sular menderesler çizerek denize ulaşır. Dalyanın yaklaşık son 5 km'si dalyan deltası içinde akar. Dalyan kanalının doğusunda Ortaca ilçesi Dalyan kasabası kuruludur. Alan 1988 yılında Türkiye'de ilk olan, Köyceğiz-Dalyan Özel Çevre Koruma Bölgesi sınırlarındadır.

<span class="mw-page-title-main">Dalyan (balıkçılık)</span> balıkların geçtiği yerlere sabit ağ, çapa, yüzdürücü gibi malzemeler ile yapılan tuzak ve kapanlar

Dalyan, Balıkların geçtiği yerlere sabit ağ, çapa, yüzdürücü gibi malzemeler ile yapılan tuzak ve kapanlara denir. Balık avlamak için deniz kıyısında büyük ağaçlarla çevrilen yer olarak da tanımlanmaktadır. Genellikle lagünlerin denize bağlandığı ağız kısımları üzerine uygulanır. Kamış ve sazlardan hasır gibi örülen seddeler balık geçit alanlarına geçiş bırakacak şekilde sabitlenir. Yumurtlamak için balık sürüleri lagüne girdikten sonra kapaklar kapatılır. İç kısımda kalan balıklar avlanır. Eski çağlardan beri balık avlamak için kullanılan dalyanlar denizin sahiline yakın yerlerine, göl ve nehirlerin ise ağızlarında kurulur.

<span class="mw-page-title-main">Dalyan Gölü, Edirne</span>

Dalyan Gölü, Edirne ilinde Meriç nehrinin Ege Denizi'ne döküldüğü alanda oluşan göl. Denizle bağlantısı olan gölde dalyan balıkçılığı yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Alacadağ</span>

Alacadağ, Teke Yarımadası'nda, Antalya ili topraklarında bulunan kırık yapılı dağ. Demre–Finike ile sınırında, GB–KD uzanımlı, 2328 m yüksekliğindedir. Bey Dağları'nın denize doğru uzanan parçası gibidir fakat Akçay ile bu dağlardan ayrılır. Kuzey-güney uzunluğu 30 km, doğu-batı genişliği 20 km'dir.

<span class="mw-page-title-main">Acısu Çayı</span>

Acısu Çayı, Akdeniz'e dökülen Antalya ili akarsuyu. Serik sınırlarında Toroslar üzerindeki Akkayrak Tepe güneyinden, karstik kaynaklardan doğar. Mevsimlik veya sürekli akarsu kollarını alarak Belek'ten denize dökülür.