İçeriğe atla

Beyci Muharebesi (Ekim-Aralık 2014)

Beyci Muharabesi
Irak İç Savaşı
Irak ve Şam İslam Devleti'ne karşı yapılan askerî müdahaleler
Tarih29 Ekim 2014 - 21 Aralık 2014
(1 ay, 3 hafta ve 1 gün)
Bölge
SebepIrak Silahlı Kuvvetlerinin Beyci'yi tekrar ele geçirmek istemesi.
Sonuç

Irak ve Şam İslam Devleti zaferi

  • Irak kuvvetleri süren çatışmaların ardından Beyci'yi ele geçirip petrol rafinerisindeki kuşatmayı kırdı.[1][2]
  • IŞİD karşı saldırı ile Beyci'yi tekrar ele geçirdi ve rafineriyi tekrar kuşatma altına aldı.
Taraflar
 Irak
 İran
 Amerika Birleşik Devletleri
 Birleşik Krallık
 Kanada
Hizbullah
 Irak ve Şam İslam Devleti
Komutanlar ve liderler
Irak Haydar el-İbadi
İran Kasım Süleymani
Amerika Birleşik Devletleri Barack Obama
Birleşik Krallık David Cameron
Kanada Stephen Harper
Irak ve Şam İslam Devleti Ebu Bekir el-Bağdadi
Irak ve Şam İslam Devleti Ebu Müslim et-Türkmeni[3]
Irak ve Şam İslam Devleti Ebu Eymen el-Iraki[4][5]
Çatışan birlikler
Irak Irak Silahlı Kuvvetleri
Kudüs Gücü[6]
İran Hava Kuvvetleri[7]
Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri
Kraliyet Hava Kuvvetleri
Kanada Kraliyet Hava Kuvvetleri
Irak ve Şam İslam Devleti Irak ve Şam İslam Devleti askeriyesi
Kayıplar
Bilinmiyor 100'den fazla ölü
97 sivil öldü, 122 sivil yaralandı[8]


Beyci Muharebesi (Ekim-Aralık 2014), Irak Silahlı Kuvvetlerinin 29 Ekim 2014'te Beyci'yi geri almak için taarruz gerçekleştirmesiyle başlayan muharebedir.[9]

IŞİD 11 Haziran 2014'te Beyci'ye saldırı düzenledi ve 21 Haziran'da Beyci'yi ele geçirdi. Beyci'de bulunan petrol rafinerisini de kuşattı ve işletmeye başladı.[10] 29 Ekim 2014'te Irak ordusu Beyci'yi ve petrol rafinerisini ele geçirebilmek amacıyla karşı saldırı başlattı.[9] Irak ordusunu bu taarruzda İran, Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık ve Kanada destekledi.[11][12][13] 7 Kasım'da Irak ordusunun yoğun çatışmalar sonrası Beyci'nin mahallerine girişi başladı.[14]

14 Kasım 2014'te Beyci tamamen Irak ordusu kontrolüne geçti, Beyci'nin kontrolünü ele geçiren Irak ordusu bir sonraki gün petrol rafinerisine saldırı başlattı ve rafineriye uygulanan IŞİD ablukasını kırdı.[15] 18 Kasım 2014'te petrol rafinerisine giren Irak ordusu askerlerinin fotoğrafları Irak Devlet Televizyonu'ndan yayınlandı. Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı, Irak'ı IŞİD'e karşı başarısı sebebiyle tebrik etti.[16] Irak'ın büyük bir bölümünde kontrolü kaybeden Irak ordusunun IŞİD'e karşı önemli bir zafer kazanıldığı düşünülmeye başlandı, hatta Irak ordusu yetkilileri bir sonraki hedefin Tikrit olduğunu açıkladı.[17]

IŞİD yenilgiye rağmen Beyci'nin bazı mahallerinden ve rafinerinin etrafından çekilmedi ve yıpratma şeklinde çatışmaları devam ettirdi. 13-18 Aralık 2014 tarihleri arasında çatışmalar şiddetlendi ve IŞİD tekrar Beyci'de büyük bir bölümü ele geçirdi.[18][19] 21 Aralık'taysa tüm Beyci ve petrol rafinerisi IŞİD tarafından tekrar ele geçirildi ve Irak kuvvetleri Beyci'den tekrar atıldı.[20][21]

Taarruz başarısızlıkla sonuçlandı ve IŞİD zafer elde etti. Bu muharebe yerini neredeyse 1 yıl sürecek 23 Aralık 2014'te başlatılan yeni taarruza bıraktı.[22]

Kaynakça

  1. ^ "Iraq troops 'push IS from oil town'". BBC News. 14 Kasım 2014. 14 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  2. ^ "Iraqi security forces enter Baiji refinery". Al Arabiya English (İngilizce). 18 Kasım 2014. 21 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  3. ^ "Coalition Airstrikes Targeted Islamic State Leaders Near Mosul". Wall Street Journal. 10 Kasım 2014. 22 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  4. ^ Hubbard, Ben; Schmitt, Eric (27 Ağustos 2014). "Military Skill and Terrorist Technique Fuel Success of ISIS". The New York Times. 28 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  5. ^ Masi, Alessandria (10 Kasım 2014). "If ISIS Leader Abu Bakr al-Baghdadi Is Killed, Who Is Caliph Of The Islamic State Group?". International Business Times. 14 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  6. ^ "Iraqi forces, Iranian-supported militias report success in Baiji | FDD's Long War Journal". www.longwarjournal.org. 14 Kasım 2014. 15 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  7. ^ "Iranian jets 'bombing IS' in Iraq". BBC News. 3 Aralık 2014. 3 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  8. ^ Griffis, Margaret (15 Kasım 2014). "Iraq Forces Claim Major Victory As Bombers Strike in Baghdad; 97 Killed, 122 Wounded". Antiwar.com Original. 19 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  9. ^ a b "Iraqi forces advance in new bid to end Baiji refinery siege". Reuters (İngilizce). 29 Ekim 2014. 18 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  10. ^ "Iraq key refinery 'seized by rebels'". BBC News. 24 Haziran 2014. 24 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  11. ^ "Iraq admits Lebanese Hezbollah and Iranian RG fight alongside Iraqi security forces". 11 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  12. ^ "RAF air strikes in Iraq and Syria: November 2014". GOV.UK (İngilizce). 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  13. ^ "ISIS weapons hit by CF-18 jets in northern Iraq, DND says". 12 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  14. ^ "Police general killed as Iraq forces advance in Baiji - Region - World". Ahram Online (İngilizce). 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  15. ^ Ibrahim, Marwan. "Iraq forces break jihadist siege of main oil refinery". Business Insider. 18 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  16. ^ "US hails Iraqi forces on recapture of Baiji refinery". 2 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  17. ^ "Iraqi army says Tikrit next target after Baiji". news.yahoo.com. 20 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  18. ^ "Islamic State recapture parts of northern refinery city Baiji". Reuters (İngilizce). 17 Aralık 2014. 10 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  19. ^ "Islamic State recapture parts of northern Iraqi refinery city". The Jerusalem Post | JPost.com. 17 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  20. ^ "ISIS In Iraq: Kurds Recapture Mount Sinjar As Islamic State Group Retakes Baiji Oil Refinery". International Business Times. 22 Aralık 2014. 23 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  21. ^ "Iraqi army retake military airbase outside Tal Afar". Business Standard India. 22 Aralık 2014. 11 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 
  22. ^ "Iraq Weekly Security Report 23 December 2014 | EI InsideTrack". web.archive.org. 6 Temmuz 2015. 18 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Deyrizor çatışmaları (2011-14)</span>

Deyrizor Kuşatması, IŞİD ile Suriye Ordusu arasında Deyrizor şehir merkezi ve civarındaki yerleşim bölgelerindeki çatışmalardır.

<span class="mw-page-title-main">Irak ve Şam İslam Devleti</span> Irak, Suriye ve Afrikada faaliyet gösteren Selefi cihatçı silahlı örgüt

Irak ve Şam İslam Devleti veya 2014'ten beri kullandığı resmî isimle İslam Devleti, ağırlıklı olarak Afrika'da, ayrıca Irak ve Suriye'de de etkinlik gösteren, bu bölgede hilâfet devleti kurmak amacıyla güvenlik güçlerine ve sivillere karşı eylemler yapan yasa dışı, silahlı ve ele geçirdiği topraklardaki meşruluğu hiçbir ülke tarafından devlet olarak tanınmayan Selefi cihatçı örgüttür. Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler ile aralarında ABD, Türkiye, Suudi Arabistan, Kanada'nın da bulunduğu pek çok ülke ve kuruluş tarafından terör örgütü olarak tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Bekir el-Bağdadi</span> IŞİDin lideri

Ebu Bekir el-Bağdadi veya doğum ismiyle İbrahim Avvad İbrahim Ali el-Bedri el-Samarai, kendini İslam halifesi ilan etmiş, silahlı örgüt IŞİD'in kurucusu ve 2014'ten 2019'a kadar lideriydi.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Irak Taarruzu (Haziran 2014)</span> Irak Şam İslam Devletinin Irak ve Suriye saldırıları

Kuzey Irak Taarruzu , IŞİD ve onları destekleyen Sünni aşiretler ve eski Baas partisi mensuplarının Musul'a yaptıkları taarruzla başlayan çatışmalardır. Kuzey Irak'taki IŞİD ilerlemesi, IŞİD'in güneye doğru ilerlemeye başladığı ve Tikrit'e saldırdığı 26 Haziran'a kadar devam etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sincar</span> Irakın Ninova İline bağlı bir şehir

Sincar, Kuzey Irak'ta Musul kentine bağlı ilçe. Bölgede DEAŞ öncesi, üçte ikisini Ezidilerin, diğer bölümünü ise Sünni Kürt ve Arapların oluşturduğu yaklaşık 300 bin kişinin yaşadığı tahmin ediliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Irak İç Savaşı (2013-2017)</span>

Irak İç Savaşı (2013-2017), IŞİD'in Musul'a saldırmasıyla başlayan iç çatışmaları kapsamaktadır. IŞİD ve IŞİD'e destek veren eski Baas partisi mensupları, Sünni Arap aşiretleri ve diğer radikal örgütler ile Irak Ordusu, Peşmerge, İran destekli Şii milisler, Süryani/Asuri/Yezidi azınlık savaşçıları ve merkezi hükûmete destek veren Sünni ve Şii Arap, Kürt ve Türkmen aşiretleri arasındaki çatışmalar günümüzde de devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Irak ve Şam İslam Devleti'nin petrol üretimi ve kaçakçılığı</span>

Irak ve Şam İslam Devleti'nin petrol üretimi ve kaçakçılığı, Irak ve Şam İslam Devleti'nin (IŞİD) Suriye ve Irak'ta yer alan petrol rafinelerinde petrol üretmesi ve bunları dış ülkelere satmasıdır. Petrol üretimi ve kaçakçılığı, IŞİD'in en büyük gelir kaynakları arasında gösterilir. Bu ürün bazı kaynaklarda "kara bayrağı besleyen kara altın" olarak da adlandırılmıştır. IŞİD kontrolü altındaki sahalardan elde edilen petrol, çoğunlukla kendi bölgeleri içerisinde dağıtılmakta, ancak pazar fiyatlarının altından çevre devletlere de kaçırılmaktadır. Ham petrolden üretilen petrol ve mazot gibi ürünler IŞİD kontrolü altındaki bölgelerin ekonomisinin temel taşı niteliğindedir. Mazot da birçok elektrik jeneratörünün güç kaynağı durumundadır.

<span class="mw-page-title-main">Felluce Kuşatması</span>

Felluce Kuşatması, Irak Ordusu'nun IŞİD'i Felluce şehir merkezinde kuşattığı çatışmalardır.

Taha Subhi Falaha olarak bilinen Ebu Muhammed El-Adnani El-Şami, eski IŞİD sözcüsü. IŞİD'in lideri Ebu Bekir el-Bağdadi'ye yakınlığıyla bilinen İdlib doğumlu Adnani, örgütün Suriye'deki önde gelen liderleri arasında yer almaktaydı. Adnani'nin IŞİD'in dış operasyonlarının ana mimarı ve örgütün sözcüsü olarak IŞİD militanlarının hareketlerini koordine ederek ve '‘yalnız kurt’' isimli saldırılarını doğrudan desteklemekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Irak İslam Devleti</span> silahlı cihatçı Selefi örgüt (2006-2013)

Irak İslam Devleti, el-Kaide'ye bağlı olarak Irak'ta faaliyet gösteren silahlı cihatçı Selefi örgüttür.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Ortak Görev Gücü-Doğal Kararlılık Harekâtı</span>

Birleşik Ortak Görev Gücü-Doğal Kararlılık Harekâtı, Irak ve Şam İslam Devleti'nin Irak ve Suriye'deki faaliyetlerine karşı askerî mücadele yürütme amacıyla Amerika Birleşik Devletleri Merkez Komutanlığına bağlı olarak 66 ülke veya uluslararası kuruluşa bağlı askerî birimler tarafından oluşturulan ortak görev gücü. Ekim 2014'te, 59 ülke ve Avrupa Birliği'ne bağlı askerî kuvvetlerin katılımıyla kuruldu. Sonraki dönemde koalisyona daha fazla katılımın olmasıyla katılımcı sayısı 68'e ulaştı.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Ahmed el-Elvani</span>

Ebu Ahmed el-Elvani, Irak ve Şam İslam Devleti'nde askeri konsey üyesi ve üst düzey bir komutandır. Saddam Hüseyin'e bağlı orduda subaylık yapan Ebu Ahmed el-Elvani'nin, 2014 sonlarında hava saldırıları sonucunda öldürüldüğü bildirildi. Ancak bu ölüm, ABD ve IŞİD tarafından doğrulanmadı.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Azrail</span>

Eyyüb Falih Hasan el-Rubayi, takma adıyla Ebu Azrail, Irak'ta Irak ve Şam İslam Devleti ile savaşan Haşdi Şabi'ye bağlı Şii milis grubu olan Kataib el-İmam Ali'nin bir komutanıdır. Irak'ta sosyal medyada büyük bir takipçi kitlesi kazanarak Şii Iraklılar arasında IŞİD'e karşı direnişin ortak bir simgesi haline geldi. Ebu Azrail, ABD tarafından yönetilen Irak işgali sırasında ABD'ye karşı savaşan Mukteda es-Sadr'ın Mehdi Ordusu'nda eski bir milis kuvveti üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Yezîdî Soykırımı</span> IŞİD tarafından Yezîdîlere yapılan soykırım

Yezidi Soykırımı, Irak ve Şam İslam Devleti'nin Irak'taki Yezîdîlere yönelik 3 Ağustos 2014 tarihinde gerçekleştirmiş olduğu katliamlar silsilesi. Birleşmiş Milletler tarafından soykırım olarak kabul edilmiştir. Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ndeki Yezîdî kadınlar ve küçük yaştaki kızlar IŞİD mensupları tarafından cinsel köleliğe zorlandı, erkekler sürgün edildi ve binlercesi topluca infaz edildi. Birçoğu Sincar'de olmak üzere toplamda yaklaşık 5 bin kişinin öldürüldüğü 10 bine yakın kişinin ise esir düştüğü ifade edilmektedir. Soykırım 2014 yılında Peşmerge'nin IŞİD saldırıları sonucunda geri çekilmesinden sonra başlamıştır.

Kataib Hizbullah veya Hizbullah Tugayları, İran tarafından desteklenen Haşdi Şabi'nin bir parçası olan bir Irak Şii paramiliter grubudur. Irak İç Savaşı ve Suriye İç Savaşı'nda aktif bir yapıdır. Irak Savaşı sırasında, grup koalisyon işgal güçlerine karşı çatıştı. Silahlı grup, 3 Ocak 2020'de Bağdat'taki bir ABD hava saldırısı sonucunda öldürülünceye kadar Abu Mehdi El-Mühendis tarafından komuta edildi.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Fatıma el-Caheyşi</span>

Ni'ma Abd Nayef al-Jabouri doğum adıyla bilinen Ebu Fatıma el-Caheyşi, Irak ve Şam İslam Devleti'nin liderlerinden birisidir. Örgütün Kerkük sorumlusu olmadan önce Irak'ın güneyinde gerçekleştirilen IŞİD operasyonlarının komutanlığını yapmıştır. Örgütün koalisyon güçlerinin müdahalesiyle birlikte kan kaybetmesi sonrası birçok bölgede valilik görevi üstlenmiş, IŞİD hiyerarşisinde yükselmeye başlamıştır. Ebu Bekir el-Bağdadi öldürülmeden önce el-Caheyşi'nin Bağdadi'nin yanındaki militanlardan birisi olduğu, Irak'ta Bağdadi'nin temsilcisi olarak görev yaptığı çeşitli kaynaklarca bildirilmiştir. Ebu Müslim et-Türkmeni'nin 18 Ağustos 2015'te Musul'da Amerika Birleşik Devletleri saldırısı sonucu öldürülmesiyle birlikte et-Türkmeni'nin yerine atanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Musul Muharebesi (2014)</span>

Musul Muharebesi veya Musul'un düşüşü, IŞİD militanlarının 4 Haziran 2014'te Musul'a saldırmasıyla gerçekleşmiştir. Irak güvenlik güçleri 30 bin asker ve 30 bin polisten oluşmasına karşın sayısı 800 ile 1500 arasında değişen IŞİD militanlarına karşı şehri tutamamıştır. 6 gün süren çatışmalar sonucunda 10 Haziran 2014'te Musul'un tümü, Musul Havalimanı, Musul'daki bankalar ve petrol yönetimi IŞİD'e geçmiştir. 500 bin sivil çatışmalardan kaçmak için Musul'dan göç etmiştir.

Shader Operasyonu, Birleşik Krallık'ın IŞİD'e yönelik devam eden askeri müdahaleye katkısına verilen operasyonel kod adıdır. Operasyon, İngiliz Ordusu'nun IŞİD'e karşı savaşan müttefik kuvvetlere yer desteği ve eğitim sağlamasını, Kraliyet Hava Kuvvetlerinin insani yardım hava indirme, keşif ve hava saldırıları sağlaması ve Kraliyet Donanması'nın müttefik taşıyıcı savaş gruplarına refakat sağlamasını içeriyor. Ek olarak, Birleşik Krallık Özel Kuvvetlerinin Irak,Suriye, Libya ve Tunus'ta operasyon dahilinde faaliyet gösterdiği bildirildi.

<span class="mw-page-title-main">Irak-Suriye sınırı</span> Uluslararası sınır

Irak-Suriye sınırı, Suriye ile Irak arasındaki sınırdır ve toplam 599 kilometre (372 mi) uzunluktadır. Yukarı Mezopotamya ve Suriye çölü boyunca, güneybatıda Ürdün ile olan üçlü noktadan kuzeydoğuda Türkiye ile olan üçlü noktaya kadar uzanır.

<span class="mw-page-title-main">Irak Türkmen Soykırımı</span> IŞİDin Türkmenlere uyguladığı zulüm

Irak Türkmen Soykırımı, Irak Türkmenlerinin Irak ve Şam İslam Devleti tarafından bir dizi katliam, tecavüz, infaz, sürgün ve zorla cinsel köle haline getirilmesini içermektedir. IŞİD'in 2014 yılında Iraklı Türkmenlerin topraklarını ele geçirmesiyle başladı ve IŞİD Irak'taki tüm topraklarını kaybedene kadar devam etti. 2017 yılında IŞİD'in Iraklı Türkmenlere uyguladığı zulüm Irak Parlamentosu tarafından resmen soykırım olarak tanındı. 2018 yılında ise Iraklı Türkmen kızların ve kadınların cinsel köleliğe maruz kalması Birleşmiş Milletler tarafından resmen tanındı.