İçeriğe atla

Beyaz Gemi (İngiltere)

Bu madde 12. yüzyıla ait bir gemi hakkındadır. Aynı isimli kurgusal hikaye için Beyaz Gemi sayfasına bakınız.

Beyaz Gemi batıyor
Tarihçe
AdıBeyaz Gemi
Hizmet dışı 25 Kasım 1120
AkıbetBarfleur, Normandiya açıklarında denizin altında bulunan bir kayaya çarptı
Statü Enkaz
Genel karakteristik
Sınıf ve tipiYelkenli
Kurulu güç Kare yelkenler
İtme gücü Rüzgar ve kürekler

Beyaz Gemi (İngilizce: White Ship, Fransızca: la Blanche-Nef, Latince dokümanlarda Latince: Candida navis) 25 Kasım 1120'de Barfleur, Normandiya açıklarında Manş Denizi'nde batmış bir gemidir. Gemide bulunan 300 kişiden yalnızca bir kişi hayatta kalmıştır.[1] Boğulanlar arasında İngiltere Kralı I. Henry'nin meşru oğlu ve vârisi William Adelin, üvey kız kardeşi Perche kontesi Matilda, üvey kardeşi Richard ve ayrıca Chester 2. Earl Richard d'Avranches yer aldı. William Adelin'in ölümü, İngiltere'de Anarşi olarak bilinen kriz ve iç savaş dönemine yol açtı.

Deniz kazası

William Adelin.

Beyaz Gemi, Fatih William'ın 1066 yılında İngiltere'yi istila ettiğinde bindiği Mora gemisinin kaptanı Stephen FitzAirard'ın (Estienne filz Airard) oğlu Thomas FitzStephen (Thomas filz Estienne) kaptanlığındai yakın zamanda elden geçmiş bir gemiydi.[2] Thomas, I. Henry'ye Barfleur, Normandiya'dan İngiltere'ye dönerken gemisini kullanmasını teklif etti.[3] Henry çoktan başka düzenlemeler yapmıştı, ancak varislerinden William Adelin, üvey kız kardeşi Perche kontesi Matilda, üvey kardeşi Richard ve diğer birçok soylu dahil olmak üzere birçok kişinin Beyaz Gemi ile yolculuk yapmasına izin verdi.[3] Vakainüvis Orderic Vitalis'e göre, William Adelin mürettebatın isteği üzerine bolca şaraf temin etti.[3] Gemi yola çıkmaya hazır olduğunda, gemide 300 kişi olmasına rağmen gemi yelken açmadan önce çok fazla içmek yüzünden bazıları karaya çıkmışlardı.[4]

Eğlence içindeki yolcular, Geminin kaptanı Thomas FitzStephen'a çoktan yola çıkmış kralın gemisini geçmesi için emir verdiler.[4] En iyi şekilde edilmiş ve son zamanlarda yeni malzemeler ile elden geçirilmiş Beyaz Gemi hızlıydı, kaptan ve mürettebat İngiltere'ye ilk varacakları konusunda kendilerinden emindiler. Ancak karanlık bastırdığıda, iskele tarafı Quillebœuf adlı suyun altında bir kayaya çarptı ve gemi hızla alabora oldu.[4] William Adelin küçük bir tekneye bindi ve kaçabilirdi ancak yardım için çığlıkları duyduğunda üvey kız kardeşi Matilda'yı kurtarmaya çalışmak için geri döndü. Teknesi, kendilerini kurtarmaya çalışan başkaları tarafından batırıldı ve William da onlarla birlikte boğuldu.[4] Orderic Vitalis'e göre, kayaya çarparak batan geminin tek kurtulanı Rouen'den bir kasap olan Berold (Beroldus ya da Berout) idi. Vakainüvis, Thomas FitzStephen'in battıktan sonra yüzeye çıktığını ve William Adelin'in hayatta kalmadığını öğrendiğinde, Kral ile yüzleşmek yerine kendisini boğulmasına izin verdiğini yazar.[5]

Bir rivayet, rahiplerin geleneksel bir şekilde binmelerine izin verilmemesi nedeniyle lanetlendiğini söyler.[a]

Etkileri

I. Henry ve batan Beyaz Gemi.
Ana madde: Anarşi (1135-1153)

William Adelin'in ölümünün doğrudan bir sonucu Anarşi olarak bilinen dönemdir. Beyaz Gemi felaketi, I. Henry'i, ikinci çocuğu olan kızı İmparatoriçe Matilda adında tek bir meşru çocukla bırakmıştı. Her ne kadar Henry, birkaç kez de Matilda'yı varisi olarak desteklemeleri için baronlarını yemin etmeye zorlamamasına rağmen, bir kadın asla İngiltere'de kendi başına hüküm süremezdi. Matilda ayrıca popüler değildi çünkü İngiltere'nin Norman soylularının geleneksel düşmanı Anjou kontu V. Geoffroy ile evliydi. Henry'nin 1135'teki ölümü üzerine İngiliz baronları Matilda'yı hükümran kraliçe olarak kabul etmekte isteksizdi.

I. Henry'nin erkek akrabalarından biri olan kız kardeşi Adela'nin oğlu Blois Kontu Stephen, Matilda yanında abileri William ve Theobald'ın haklarını gasp ederek kral oldu. Stephen iddiaya göre Beyaz Gemi ile seyahat etmeyi planlamıştı, ancak yola çıkmadan hemen önce karaya çıkmıştı.

Matilda ve kocası V. Geoffroy İngiliz tahtının kontrolü için Stephen ve müttefiklerine karşı uzun ve yıkıcı bir savaş başlattılar. Anarşi, özellikle güney İngiltere'de, 1135'ten 1153'e kadar yıkıcı bir etkiye neden oldu.

Şiir

  • Felicia Hemans, "He Never Smiled Again", c. 1830[6]
  • Dante Gabriel Rossetti, "The White Ship: a ballad"; first published 1881 in his collected Ballads and Sonnets.[7]
  • Edwin Arlington Robinson, "Ballad of a Ship", 1891[8]
  • Geoffrey Hill, "The White Ship". In his first book, For the Unfallen, 1959.
  • Franck K. Lehodey, "White Ship". A graphic novel, 2011.

Notlar

  1. ^ Nangis'li William, Beyaz Gemi'nin battığını çünkü gemideki tüm insanların sodomi olduğunu yazar. Bakınız: Rolls serisindeki "Chron." editör W. Stubbs (Londra, 1879), cilt 2, 1120 A.D. altında. günahın kötülük ve felakete yol açtığı inancını yansıtan. Ayrıca bakınız: Codex Justinian, 141 numaralı kanun (novella). Bir başka teori, son olarak tartışmakta olan Victoria Chandler'ın Nihayi tartışma: ortaçağ ve erken modern Avrupa’da toplumun üzerindeki şiddet baskısı isimli makalesinde açıklanmaktadır, "Beyaz Gemi'nin Enkazı", editörler Donald J. Kagay ve LJ Andrew Villalon (1998). Teorisi toplu cinayet olma olasılığını tartışmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ There are seven accounts of the disaster: Orderic Vitalis, Historia ecclesiastica 12.26 (ed. and trans. Chibnall, 1978, pp. 294–307); William of Malmesbury, Gesta regum Anglorum 5.419 (ed. and trans. Mynors, Thomson, and Winterbottom, 1998, pp. 758–763); Simeon of Durham, Historia regum 100.199 (ed. T. Arnold, 1885, vol. 2, pp. 258–9); Eadmer, Historia nouorum in Anglia (ed. M. Rule, 1884, pp. 288–9), Henry of Huntingdon, Historia Anglorum 7.32 (ed. and trans. Greenway, 1996, pp. 466–7), Hugh the Chanter, History of the Church at York (ed. and trans. Johnson, 1990, pp. 164–5), Robert of Torigni, Gesta Normannorum ducum (ed. and trans. E. van Houts, 1995, vol. 2, pp. 216–19, 246–51, 274–7), and Wace, Roman de Rou, pt. iii, lines 10173–262 (ed. A. Holden, 1973, vol. 2, pp. 262–6).
  2. ^ Elisabeth M.C, van Houts, 'The Ship List of William the Conqueror', Anglo-Norman Studies X: Proceedings of the Battle Conference 1987, ed. R. Allen Brown (Woodbridge: The Boydell Press, 1988), pp. 172–73
  3. ^ a b c Judith A. Green, Henry I: King of England and Duke of Normandy (New York: Cambridge University Press, 2006), p. 165
  4. ^ a b c d William M. Aird, Robert Curthose, Duke of Normandy c. 1050–1134 (Woodbridge: The Boydell Press, 2008), p. 269
  5. ^ The Ecclesiastical History of Orderic Vitalis. 6. Marjorie Chibnall (ed. and trans.). Oxford: Clarendon Press. 1978. ss. 298-299. ISBN 978-0-19-822243-9. 
  6. ^ "The Poetical Works of Mrs. Hemans : electronic version". University of California, British Women Romantic Poets Project. 5 March 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2014. 
  7. ^ "Dante Gabriel Rossetti: "The White Ship: a ballad"". Rossettiarchive.org. 28 June 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 June 2013. 
  8. ^ "Edwin Arlington Robinson – Ballad of a Ship". Americanpoems.com. 14 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 July 2016. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Beyaz Gemi (İngiltere) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">I. William</span> İngiltereyi fetheden Normandiya dükü

I. William, Fatih William ve Piç William olarak bilinir. 1035-1087 yılları arasında Normandiya Dükü ve 1066-1087 yılları arasında İngiltere'nin ilk Norman kökenli kralı olarak görev yapmıştır.

<i>The Pillars of the Earth</i> (dizi)

The Pillars of the Earth, Ken Follett'ın aynı adlı romanından uyarlanmış bir dizi. Dizi İngiltere'de Anarşi dönemi olarak bilinen 12. yüzyıldaki taht savaşları döneminde geçiyor.

<span class="mw-page-title-main">Stephen (İngiltere kralı)</span>

Stephen, çok kere Blois'li Stephen olarak bilinir. I. William'ın torunu ve I. Henry'nin yeğenidir. Öldüğü zaman İngiltere kralı ve Blois Kontu idi. Saltanatına kuzeni ve rakibi olan İmparatoriçe Matilda ile yaşadığı iç savaş damgasını vurdu.

<span class="mw-page-title-main">Anarşi (1135-1153)</span> İngiltere ve Normandiyada 1135-1153 yılları arasında yaşanan iç savaş

Anarşi İngiltere ve Normandiya'da 1135-1153 yılları arasında yaşanan iç savaştır. İç savaş İngiltere kralı I. Henry'nin tek yasal vârisi olan oğlu William Adelin'in Beyaz Gemi'nin batmasıyla ölmesi üzerine çıkan krizden sonra patlak verir. Henry'nin kızı Matilda'yı kraliçe olarak tahta geçirme girişimleri başarısız olur. 1153 yılında ölümü üzerine yeğeni Stephen, kardeşi Winchester Dükü Henry sayesinde iktidarı alır. Stephen'in iktidarının ilk yıllarına baronlar arasındaki sonu gelmeyen savaşlar, Galler bölgesinde isyanlar ve İskoç saldırıları damga vurur.

<span class="mw-page-title-main">Orderic Vitalis</span> Fransız keşiş (1075-1142)

Orderic Vitalis, İngiliz Benedikten keşişi ve tarihçi. 11 ve 12. yüzyıl Normandiya ve Anglo-Norman İngiltere hakkında önde gelen tarih yazıcılarındandır.

<span class="mw-page-title-main">I. Henry</span>

I. Henry, 1106 – 1 Aralik 1135 döneminde Normandiya Dükü ve 3 Ağustos 1100 – 1 Aralık 1135 arasında İngiltere kralı olarak görev yapmıştır. I. William'ın dördüncü oğluydu, Latince ve Yedi özgür sanat üzerine eğitim gördü. William'ın 1087'de ölümü üzerine, Henry'nin ağabeyleri Robert Curthose Normandiya'yı, William Rufus İngiltere'yi miras aldı, ancak Henry topraksız kaldı. Batı Normandiya'daki Cotentin Kontluğunu Robert'tan satın aldı, ancak kardeşleri onu 1091'de görevden aldı. Cotentin'deki güç üssünü yavaş yavaş yeniden inşa etti ve Robert'a karşı William Rufus ile ittifak kurdu.

<span class="mw-page-title-main">Robert Curthose</span>

Robert Curthose, bazen II. Robert ya da III. Robert olarak isimlendirilmiştir, 1087 yılından 1106 yılına kadar Normandiya Düklüğü yapmış, İngiltere kralı olmak için başarısız bir girişimi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Matilda (Karintiya)</span>

Matilda Hatun, Blois kontesi.

<span class="mw-page-title-main">Matilda</span> İmparatoriçe, Kraliçe

İmparatoriçe Matilda, Anarşi olarak da adlandırılan iç savaş döneminde meşru İngiltere Krallığı hükümdar kraliçe olduğunu iddia etmiş ve kral olarak taç giymiş olan Stephen ile karşı çıkıp ortaya çıkan anarşide İngiltere'nin güney kısmını yönetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Normandiyalı Cecilia</span> Fatih Williamın kızı, İngiliz soylu

Normandiyalı Cecilia, İngiliz prenses ve rahibe. Cecilia, I. William ve Mathilde de Flandre'nin en büyük kızıdır.

<span class="mw-page-title-main">Fulk (Kudüs kralı)</span> Kudüs kralı

Foulques, genç Foulques olarak da bilinir, 1109 ile 1129 yılları arasında V. Foulques olarak Anjou Kontu, 1131 ile ölümüne kadar Kudüs Kralıdır. Hükümdarlığında Kudüs Krallığı en geniş topraklarına ulaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">William Adelin</span> Normandiya dükü

William Ætheling (Şablon:IPA-ang; 5 Ağustos 1103 - 25 Kasım 1120), genellikle Adelin olarak isimlendirilir, bazen Adelinus, Adelingus, A(u)delin ya da diğer Latin harfleri ile Ætheling kelimesinin Norman-Fransız türleri, İngiltere Kralı I. Henry ile İskoçyalı Matilda'nın oğludur, böylece İngiltere tacının veliahtıdır. Çocuksuz erken yaşta ölümü, İngiltere'de Anarşi olarak bilinen kriz ve iç savaş dönemine yol açtı.

<span class="mw-page-title-main">Barfleur</span> Fransada komün

Barfleur, kuzeybatı Fransa'da Manche, Normandiya'da bir belediyedir.

<span class="mw-page-title-main">Flandreli Matilda</span> İngiltere kraliçesi (1031-1083)

Flandreli Matilda (Fransızca: Mathilde; Felemenkçe: Machteld, Fatih William ile evliliği yoluyla İngiltere Kraliçesi ve Normandiya Düşesidir. Eşi dükalıktan ayrıldığı zamanlarda Normandiya naibi olarak görev yapmıştır. İki kral, II. William ve I. Henry de dahil olmak üzere yetişkinliğe erişmiş on çocuğu oldu.

<span class="mw-page-title-main">Matilda (İskoçya)</span>

İskoçyalı Matilda, aynı zamanda İyi Kraliçe Maud veya Matilda of Blessed Memory olarak da bilinir,Kral I. Henry'nin ilk eşi olarak İngiltere Kraliçesi ve Normandiya Düşesiydii Henry'nin ülkede bulunmadığı sırada birkaç kez İngiltere naibi olarak görev yaptı: 1104, 1107, 1108 ve 1111'de.

<span class="mw-page-title-main">Adela (Blois Kontesi)</span> Fransız soylu (1065-1137)

Normandiyalı Adela, Katoliklikte Aziz Adela olarak da bilinir, I. William ve Flandersli Matilda'nın kızıydı ve daha sonra Bloisli II.Stephen ile evlenerek Blois, Chartres ve Meaux kontesi oldu. Kocası, bu evlilikle artan sosyal statü ve prestijden büyük ölçüde yararlandı. Yanında sadece soyunu değil, Anglo-Norman servetinin muazzam hazinesinden çeyiz parası ve diğer taşınabilir mallar da getirdi. 1096-1100 ve 1101-02'de eşinin yokluğunda ve 1102'den 1120'ye kadar oğlunun reşit olmadığı dönemde Blois'in naibiydi. Adela, İngiltere Kralı Stephen ve Winchester Piskoposu Henry'nin annesiydi.

Brémule Muharebesi, 20 Ağustos 1119'da İngiltere Kralı I. Henry ile Fransa Kralı VI. Louis arasında gerçekleşmiştir. Henry, Normandiya'daki topraklarını Fransızlara karşı birkaç kez savunmak zorunda kaldı ve Fransız işgalini püskürttü.

Poitiersli William Norman kökenli bir Frank rahip ve Normandiya Dükü William'ın papazıydı. Dük için Gesta Willelmi ducis Normannorum et regis Anglorum veya Gesta Guillelmi II ducis Normannorum olarak adlandırılan eserinde, İngiltere'nin Normanlar tarafından fethini kayıt altına aldı. Papazlığından önce askerlik eğitimi almıştı.

<span class="mw-page-title-main">Jumiègesli William</span>

Jumiègesli William (y. d. 1000 - ö. 1070'den sonra 1066 yılı olayları zamanında yaşadı ve İngiltere'nin Normanlar tarafından fethi konusundaki en eski yazarlardan biriydi. Yalnızca Fatih William'a ithafen yazdığı mektubuyla Jumièges keşişi olarak tanınan kimliği belirsiz bir kişidir. Aynı zamanda Dük III. Richard'ın hükümdarlığı sırasında bazı olaylara tanıklık ettiğinden bahsetmiş olduğu için tahmini olarak 1000 yılı civarı doğduğu makul bir varsayımdır. Muhtemelen on birinci yüzyılın ilk çeyreğinde manastıra girdi ve eğitimini Thierry de Mathonville'den aldı. Orderic Vitalis'e göre William'ın takma adı "Calculus" idi. Bu takma adın altındaki anlam bilinmemektedir. 1070'den sonraki ölümü ise kayıt edilmemiştir. Tarihi olarak Norman bakış açısıyla yazan bir Normandı. Hiçbir askeri eğitimi olmayan bir keşiş olduğu belliydi fakat buna rağmen kayıtlarında halkının başarılarından gururla bahsetmektedir.

<span class="mw-page-title-main">I. William (Normandiya dükü)</span> Normandiya Kontu (927-942)

Uzunkılıç William, 927'den 942'deki suikastına kadar Normandiya'nın ikinci hükümdarıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.