İçeriğe atla

Bey'at el-İmam

Bey'at el-İmam (Arapça: بيعة الإمام), Zerka, Ürdün'de kurulmuş Selefi bir örgüttü. 1993 yılında Ebu Musab ez-Zerkavi ile Ebu Muhammed el-Makdisi tarafından kurulmuş olan grup, mensuplarının Mart 1994'te tutuklanıp cezaevine gönderilmesiyle dağılmıştı.

Geçmişi

Sovyet güçlerine karşı verilen mücadeleye katılma amacıyla gittiği Afganistan'dan 1993 yılı başlarında ülkesine dönen Ebu Musab ez-Zerkavi, Afganistan'dan dönen diğer kişiler gibi İstihbarat Genel Müdürlüğü tarafından izlenmekteydi.[1] Bu süreçte tanıştığı ve fikirlerinden etkilendiği Ebu Muhammed el-Makdisi'nin 2004 yılında yazdığı mektuba göre ez-Zerkavi, Zerka'ya döndükten "hemen sonra" kendisini ziyaret etti ve ülkenin farklı yerlerinde verdikleri vaazlarla alakalı olarak birlikte çalıştılar. Bu dönemde el-Makdisi, ez-Zerkavi'nin akıl hocası pozisyonundaydı. 1993 yılı itibarıyla yeni hedeflerini, "kâfir rejimler" olarak gördükleri İsrail ile Ürdün hükûmeti olarak belirlemişlerdi.[2]

29 Mart 1994'te ez-Zerkavi'nin, beş gün sonra ise el-Makdisi'nin, Ürdünlü güvenlik güçleri tarafından tutuklanarak Amman ilindeki çöllerde yer alan Sivaka Cezaevi'ne konulmasıyla grup dağılmış oldu. 3 Ağustos 1994'te, mahkemede verdiği ilk ifadelerinde, kendisi ve el-Makdisi'nin Bey'at el-İmam'ı nasıl kurdukları konusunda bilgiler verdi. İfadelerine göre el-Makdisi, dinî konularla ilgili olarak grubu bilgilendirmekte ve Ürdün hükûmetine karşı nefret söylemlerinde bulunmaktaydı. Bunların ana teması, her bir bireyin Kur'an'da bahsedilen hükümlere göre yaşaması gerekliliği ve özellikle Ürdün hükûmeti olmak üzere Arap hükûmetlerinin bu gerekliliği yerine getirmediğinden devrilmesi zorunda olduğuydu. Grubun liderliğini el-Makdisi üstlenirken, ez-Zerkavi daha çok askerî faaliyetlerden sorumluydu. Ebu el-Kassam ise yapılanmanın üçüncü ismi konumundaydı. El-Makdisi'nin söylemleri doğrultusunda ez-Zerkavi, gerek evinde gerekse camilerde, grup üyeleriyle buluşmaya ve üye sayısını arttırmaya başladı. Bu sıralarda patlayıcılarla ilgili birtakım girişimlerde de bulunduğunu ifade eden ez-Zerkavi, asla gerçekleşmese de Arap dergisi el-Vatan el-Arabi'nin Paris'te bulunan editörü Velid Ebu Zehir'e "Noel hediyesi" olarak içerisinde patlayıcı bulunan bir mektup gönderme düşüncesinin de olduğunu söyledi. İşgal ettiği Kuveyt'ten çekilirken Irak kuvvetlerinin bıraktığı cephaneleri temin eden el-Makdisi, bunları, İsrail'e karşı düzenleyecekleri saldırılarda kullanmak istediğini itiraf etti. Ez-Zerkavi ise bunları "Siyonistler tarafından işgal edilmiş bölgelerde" intihar saldırıları düzenleme amacıyla kullanmayı düşündüğünü belirtti. Bu amaç doğrultusunda da Süleyman Talib Demre ile Abdülhadi Dağlas'ı da İsrail-Ürdün sınırında bir intihar saldırısı düzenlemeleri yönünde ikna etse de, Dağlas'ın Ürdünlü güvenlik güçleri tarafından tutuklanması ile birlikte Demre de planı uygulamaktan vazgeçmişti. İfadesinde, Ürdünlü istihbaratçıların kendilerini izlediğinin farkında olduğunu söyleyen el-Zerkavi, kaçmayı düşündüklerini de ekledi. Soruşturma sırasında askerî savcı Mahmud Ubeydat tarafından sanıklara, yasadışı örgüt üyeliği, izinsiz bir şekilde patlayıcı ve silahlar bulundurma, kimlik belgelerinde sahtecilik ve krala hakaret suçlamaları yöneltildi. Ez-Zerkavi, 31 Ağustos 1994'te "izinsiz bir şekilde patlayıcı ve silahlar bulundurma ile sahte bir pasaport hazırlayıp bunu kullanma" suçlamalarını kabul ederken el-Makdisi ise cephanelerin Ürdün içerisinde kullanılmayacağını, yalnızca İsrail'e karşı devam eden direnişte kullanılacağını ifade etmişti. Bu provokasyonlar grubun daha fazla gözlemlenmesinin yanı sıra, sabah yoklamalarından muaf olmaları ya da üniforma giymek zorunda olmamalı gibi birtakım ayrıcalıklara sahip olmasına da yol açmaktaydı.[3][4] 27 Kasım 1996'da, örgüt üyesi olduğu tespit edilen 15 kişi, 15 yıllık hapis cezasına çarptırıldı.[5][4]

Grubun, kendisini tanımlamak için resmî olarak kullandıkları bir ad yoktu ve kendilerinden gayrıresmî olarak Cemaatu'l Tevhit ya da daha çok Cemaatu'l Muvahhidin olarak bahsetmekteydi. El-Makdisi de "istihbarat servislerinin bize taktığı, uydurma bir isimdi" diyerek bu ismin kullanılmasını reddetmekteydi.[4]

Kaynakça

Özel
  1. ^ Brisard 2005, ss. 27, 31.
  2. ^ Brisard 2005, ss. 31-35.
  3. ^ Brisard 2005, ss. 35-41.
  4. ^ a b c Wagemakers, Joas (Kış 2014). "A Terrorist Organization that Never Was: The Jordanian "Bay'at al-Imam" Group". Middle East Journal (İngilizce). 68 (1). Orta Doğu Enstitüsü. ss. 59-75. JSTOR 43698561. 
  5. ^ Brisard 2005, ss. 41, 43.
Genel

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yaser Arafat</span> Filistinin ilk devlet başkanı (1989–2004)

Yaser Arafat, tam adıyla Muhammed Abdurrahman Abdurrauf Arafat el-Kudva el-Hüseyni, kod adı Ebu Ammar olan Filistinli lider. Filistin Kurtuluş Örgütünün (FKÖ) lideri ve Filistin Ulusal Yönetimi'nin ilk başkanı olan Arafat, Filistin'in özerkliği için İsrail'e karşı mücadele etmiştir. Hayatının çoğunu 1958 ile 1960 yılları arasında kurduğu siyasi el-Fetih örgütünün liderliğini yaparak geçirdi. Önceleri İsrail'in varlığına karşı olmasına rağmen sonradan 1988 yılında, BM Güvenlik Konseyi'nin 242 sayılı kararını kabul ederek bu görüşünü değiştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Musab ez-Zerkavi</span> Irak ve Şam İslam Devletinin (IŞİD) kurucusu Ürdünlü cihatçı terörist

Ebu Musab ez-Zerkavi ya da gerçek adıyla Ahmed Fadıl en-Nazal el-Haleyle, çeşitli İslamcı ve cihatçı silahlı örgütlerin üyeliğini, kuruculuğunu ve liderliğini yapmış Ürdünlüdür. Çeşitli devletler ve uluslararası kuruluşlar tarafından terör örgütü olarak tanımlanan, Tevhit ve Cihat Cemaati ile el-Kaide'ye bağlı ardıl örgütleri Irak el-Kaidesi ve Mücahit Şura Meclisinin kurucu lideri olarak Irak Savaşı'ndaki direnişçi unsurlardan biri olarak faaliyetlerde bulunmuştur.

Ebu Nidal, asıl adı Sabri Halil el-Banna, Filistinli siyasi lider, paralı asker, Ebu Nidal Örgütü (ENÖ) olarak da bilinen El-Fetih–Devrimci Konsey örgütünün kurucusu. Ebu Nidal'in kelime anlamı mücadelenin babasıdır. 1970-80'li yıllarda gücünün zirvesinde olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Bakır el-Hekim</span>

Büyük Ayetullah Muhammed Bakır El-Hekim Iraklı Taklit Mercii'dir. 1939'de Irak'ın Necef şehrinde dünyaya geldi. Irak İslam Devrimi Yüksek Konseyi'nin başkanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Irak ve Şam İslam Devleti</span> Irak, Suriye ve Afrikada faaliyet gösteren Selefi cihatçı silahlı örgüt

Irak ve Şam İslam Devleti veya 2014'ten beri kullandığı resmî isimle İslam Devleti, ağırlıklı olarak Afrika'da, ayrıca Irak ve Suriye'de de etkinlik gösteren, bu bölgede hilâfet devleti kurmak amacıyla güvenlik güçlerine ve sivillere karşı eylemler yapan yasa dışı, silahlı ve ele geçirdiği topraklardaki meşruluğu hiçbir ülke tarafından devlet olarak tanınmayan Selefi cihatçı örgüttür. Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler ile aralarında ABD, Türkiye, Suudi Arabistan, Kanada'nın da bulunduğu pek çok ülke ve kuruluş tarafından terör örgütü olarak tanınmaktadır.

Taha Subhi Falaha olarak bilinen Ebu Muhammed El-Adnani El-Şami, eski IŞİD sözcüsü. IŞİD'in lideri Ebu Bekir el-Bağdadi'ye yakınlığıyla bilinen İdlib doğumlu Adnani, örgütün Suriye'deki önde gelen liderleri arasında yer almaktaydı. Adnani'nin IŞİD'in dış operasyonlarının ana mimarı ve örgütün sözcüsü olarak IŞİD militanlarının hareketlerini koordine ederek ve '‘yalnız kurt’' isimli saldırılarını doğrudan desteklemekteydi.

Mücahit Şura Meclisi, Irak Direnişi sırasında ortaya çıkan, en az altı Sünni cihatçı Selefi ayaklanmacı grubun oluşturduğu yasa dışı silahlı çatı örgüt.

<span class="mw-page-title-main">Irak el-Kaidesi</span> İslamcı terör örgütü

Irak el-Kaidesi veya diğer kullanımıyla Tanzim Kaide el-Cihad fi Bilad er-Rafideyn, el-Kaide'ye bağlı olarak Irak'ta faaliyet gösteren yasa dışı silahlı cihatçı Selefi grup.

<span class="mw-page-title-main">Tevhit ve Cihat Cemaati</span> feshedilen militan cihatçı grup

Tevhit ve Cihat Cemaati, Irak ve Ürdün'de faaliyet gösteren silahlı cihatçı Selefi örgüttür. 1999'da, Ürdün'den Afganistan'a hareket eden Ebu Musab ez-Zerkavi'nin, el-Kaide'ye bağlı olarak burada askerî eğitim vermeye başlamasıyla kuruldu. 28 Ekim 2002'de, oluşuma bağlı kişiler tarafından gerçekleştirilen silahlı saldırı sonucu Laurence Foley'in öldürülmesi, örgütün ilk silahlı faaliyetiydi. Mart 2003'te Irak'ın İşgali ile başlayan Irak Savaşı'yla birlikte çeşitli bombalı saldırılar düzenlemeye başladı. 17 Ekim 2004'te İnternet ortamında yayınladığı bildiriyle el-Kaide'ye bağlılık yemini eden örgüt, Irak el-Kaidesi adını aldı.

Ebu Muhammed el-Makdisi, Filistin asıllı Ürdünlü İslamcı yazar. Aynı zamanda cihat teorisyeni ve Selefi ideolog.

Ebu Kuteybe el-Mecali, Abdülmecid el-Mecali veya Ebu Kuteybe el-Ürdüni, Mektebu'l Hidemat'ın Ürdün sorumlusu olan Ürdünlü cihatçıdır. Irak merkezli birçok örgüt kuracak Ebu Musab ez-Zerkavi'yi Afganistan'da Sovyetler Birliği'ne karşı savaşması için yönlendirmesiyle ve bölgeye göndermesiyle bilinir. Mecali'nin bazı oğulları dahil olmak üzere birçok aile üyesi Suriye'de Irak ve Şam İslam Devleti saflarında savaşmıştır, Mecali de Aralık 2014'te IŞİD'e destek sağlamak ve IŞİD saflarında savaşmak üzere insanları teşvik etmek suçlarından tutuklanmıştır. Mecali'nin 18 Aralık 2016'da Kerek'te gerçekleşen saldırı ile bağlantısı olduğu iddia edilmiştir. Nisan 2017'de son gözüktüğü YouTube videosunda Amerika Birleşik Devletleri ve Ürdün'e karşı tehditlerde bulunmuştur.

Laurence Michael Foley, Amerikalı diplomattır. Ebu Musab ez-Zerkavi'nin teşvik ettiği Salim bin Suveyd ve Yaser Firehat tarafından öldürülmüştür.

<i>El-Vatan el-Arabi</i>

El-Vatan el-Arabi, Paris, Fransa'da yayımlanan ve Arap devletleriyle ilgili siyasi içerik barındıran dergidir. Arapça olarak Velid Ebu Zahir'in kurucu editörlüğünde Şubat 1977'de haftalık yayın hayatına başlayan dergi, Avrupa'da yayımlanan ilk Arap dergisi olma niteliği taşır. 2013'te basımına son verilmiş olup günümüzde çevrimiçi olarak yayın hayatını sürdürmektedir.

Halid Mustafa Halife el-Aruri, bilinen diğer adlarıyla Ebu el-Kassam, Ebu Eşref ya da Ebu Cebel, Filistin kökenli Ürdünlü el-Kaide üyesidir.

Salim bin Suveyd ve Yaser Firehat, Amerikalı Diplomat Laurence Foley'i öldürdükleri iddiasıyla Ürdün makamlarınca suçlu bulunup idam edilen iki cihatçı.

Usbetü'l Ensar, 1990'ların başında kurulan Sünni silahlı köktendinci bir gruptur. Örgütün ana karargahı Sayda yakınlarında bulunan Ain al-Hilwah Filistin mülteci kampında bulunmaktadır. Seküler Lübnan devletini yıkarak, devlet yapısında selefi ideolojiyi egemen kılmayı amaçlamaktadır. Lübnan'da faaliyet gösteren Şii silahlı örgütlere karşı da mücadele vermektedir.

Ebu Abdurrahman ya da diğer tanınan adıyla Ebu Abdurrahman el-Iraki, Irak Direnişi'ndeki direnişçiler arasında yer alan Irak asıllı Kanadalı İslamcıdır. Ebu Musab ez-Zerkavi'nin liderliğindeki Irak el-Kaidesi'nin ikinci ismi olarak tanımlanmış ve ez-Zerkavi'nin ölümüyle sonuçlanan saldırıda ölenler arasında yer almıştır.

Ali Ebu es-Sukkar, Ürdünlü siyasetçi ve mühendistir.

İbrahim el-Meşuhi, Filistinli-Ürdünlü siyasetçi ve yazardır.

Muhammed Abdülkadir Ebu Faris, Filistinli-Ürdünlü siyasetçi, akademisyen ve vaizdir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.