İçeriğe atla

Betal Kaya Sığınağı

Koordinatlar: 45°47′33.27″K 14°11′16.05″D / 45.7925750°K 14.1877917°D / 45.7925750; 14.1877917
Betal Kaya Sığınağı
Betalov spodmol
Betal Kaya Sığınağı
Betal Kaya Sığınağı
Mağaranın Slovenya'daki konumu
Mağaranın Slovenya'daki konumu
Mağaranın Slovenya'daki konumu
KonumPostojna Belediyesi
Bölgeİç Carniola, Slovenya
Koordinatlar45°47′33.27″K 14°11′16.05″D / 45.7925750°K 14.1877917°D / 45.7925750; 14.1877917
Türkarst mağara
Uzunluk174 m (571 ft)
Tarihçe
Devir(ler)Paleolitik, Neolitik, Kalkolitik, Tunç Çağı, Demir Çağı
Kültür(ler)Musteryen, Orinyasiyen, Gravettiyen
İlgili kişi(ler)Homo neanderthalensis, Homo sapiens
Sit ayrıntıları
Kazı tarihleri1932 - 1939, 1947 - 1953
ArkeologlarFranco Anelli, Srečko Brodar

Betal Kaya Sığınağı (SlovenceBetalov spodmol), aşağı Pivka Nehri Vadisi'nin güneydoğu kenarında, Postojna'dan Bukovje'ye giden yolun hemen üstündeki bir yamaçta yer alan bir karstik mağara; taş alet kalıntıları, eserler ve çağdaş hayvanların sayısız fosilleşmiş kemikleri ile zengin kültürel tortu katmanlarının bulunduğu bir sit alanıdır.[1] Girişi, Pivka Nehri'nin suları tarafından oyulmuş 174 m (571 ft) uzunluğundaki mağaranın tavanının çökmesiyle oluşmuştur.

İlk kazılar Franco Anelli tarafından 1933'ten 1939'a kadar yapıldı.[2] Anelli hem mağarada hem de önündeki alanda kazılar gerçekleştirdi. Kazılar sonunda birçok Paleolitik eser ve çok sayıda fauna kalıntısı ortaya çıkarıldı, ancak bu eserler çoğunlukla yayımlanmadı. Arkeolojik dizinin sistematik kaydı, 1947'den 1953'e kadar Srečko Brodar tarafından gerçekleştirildi.[1] 10 metre (33 ft)'den daha derin bir alana yayılı olan sekiz kültürel katmanın beş ayrı katmanından 2.400'den fazla hayvanın ve taş aletin kemiklerini ortaya çıkarıldı. Anelli tarafından bulunan Geç Pleistosen ve erken Holosen çökellerinde bulunan eserlerin çoğu, bilimsel araştırma için sınırlı değere sahipti ve bu katmanların kazı kayıtları kaybolduğu için doğru stratigrafik bağlamına yerleştirilemedi.[3]

En eski katmanlar, ılık Mindel-Riss buzullararası dönemine, ardından kil ve sinter parçalarıyla karışmış kaya döküntülerinden oluşan Riss buzullaşması dönemine tarihlenmektedir. Mağarada Musteryen taş aletler ve 300.000 yıllık bir Deninger ayısının fosilleşmiş kemikleri bulundu. Bir sonraki kırmızı balçık ve kil tabakası, mağara ayısı (Ursus spelaeus), kurt, Alp marmotu, Merck gergedanı, mağara sırtlanı, yaban domuzu ve geyik faunal kemik fosillerini içeriyordu. Bu tabakada bulunan taş alet topluluğu, Homo neanderthalensis Musteryen kültürüne tarihlendirilmektedir. Sonraki katmanlar, özellikle Alp dağ sıçanı, ren geyiği ve mağara ayısı olmak üzere Pleistosen fauna kalıntılarını da barındırıyordu. Bu fosillerin varlığı, son buzul döneminde, 110.000 ila 11.700 yıl önce süren Würm buzullaşması sırasında bir birikimi işaret etmektedir. Bu katman, Gravettiyen kültürünün birkaç aletini icat edenNeandertal sakinleri ve modern insanlar tarafından çakmaktaşı yontma yoluyla oluşturulan çok sayıda alet pulunu içeriyordu. En üst katman, Neolitik aletler ve varlığı en son Holosen ikliminin başlangıcına atfedilen fosilleşmiş yaban domuzu, kurt ve kunduz kemiklerini içermekteydi. Bu tabakanın en üst tabakası, Tunç Çağı ve Demir Çağı aletlerini, eserlerini, çanak çömlek parçalarını ve evcilleştirilmiş hayvanların iskelet kalıntılarını taşıyordu.[1][4]

Betal Kaya Barınağı, Slovenya'nın yerel öneme sahip bir anıtı ilan edilmiş ve 22 Aralık 1984 tarihinde Ulusal Taşınmaz Kültürel Miras Sicili'ne 859 numara ile eklenmiştir.[5]

Galeri

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c Osole, Franc. 1987. Betalov spodmol. Enciklopedija Slovenije, vol. 1. Ljubljana: Mladinska knjiga, pp. 253–254.
  2. ^ "Anelli, Franco in "Biographical Dictionary"". Treccani.it. 27 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2017. 
  3. ^ "Lost in time? Repatriated animal remains from Anelli's excavations at Betalov spodmol (SW Slovenia)" (PDF). Institute of Archaeology Ljubljana. 9 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2017. 
  4. ^ "Betalov spodmol - DEDI". Projekt DEDI. 14 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2017. 
  5. ^ "Register of Immovable Cultural Heritage". Giskd2s.situla.org. 11 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2017. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Karain Mağarası</span> Döşemealtıda bir mağara

Karain Mağarası, Türkiye'nin en büyük doğal mağaralarından biridir. Denizden yüksekliği 430-450 metredir. Antalya'nın 30 km kuzeybatısında eski Antalya-Burdur kara yoluna 5–6 km uzaklıkta bulunan Yağca mahallesi sınırları içinde bulunur. Antalya-Burdur kara yolunun 13. km'sinde Karain işaret levhasından sola dönülerek Karain Mağarası yoluna girilir. Antalya'ya uzaklığı 27 km'dir.

<span class="mw-page-title-main">Azıh Mağarası</span>

Azıh mağarası ,Azerbaycan'ın güneybatısındaki Küçük Kafkas Dağları'nın güneydoğu yamacında, Karabağ'ın Kuruçay vadisinde, Tuğ çöküntüsünde, Kuruçay nehrinin sol kıyısında, nehirden 3 km uzaklıkta, Kuruçay'ın modern yatağından 100-120 metre yukarıda yer almaktadır. Karabağ'ın Hocavend ilçesinde Azıh ve Salaketin köyleri arasında, Füzuli şehrinden 14 km kuzeybatıda, deniz seviyesinden 900 metre yükseklikte bulunan bir mağara kompleksidir. Azıh mağarasının alanı 800 km²'dir. Burada uzunluğu 600 metreye kadar uzanan 8 koridor bulunmaktadır. Koridorların bazıları 20-25 metre yüksekliğe kadar ulaşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tekkeköy Mağaraları Arkeoloji Vadisi</span>

Tekkeköy Mağaraları Arkeoloji Vadisi, Samsun'un Tekkeköy ilçesinde yer alan ve yerleşim geçmişi Eski Taş Çağına dek uzanan arkeolojik sit alanı.

<span class="mw-page-title-main">Damcılı Mağarası</span>

Damcılı, Azerbaycan'da yer alan, Paleolitik ve Mezolitik dönemlerde tarih öncesi insan varlığının kanıtlarının keşfedildiği yarım daire biçimli bir mağara alanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Potok Mağarası</span>

Potok Mağarası, Slovenya'nın kuzeyinde yer alan ve Üst Paleolitik dönem boyunca Orinyasiyen kültürünün anatomik olarak modern insanları tarafından yaklaşık 35.000 yıl GÖ iskan edilen yüksek rakımlı bir arkeolojik ve paleontolojik bölge ilan edilen bir mağaradır. Mağara adını Podolševa'daki Potok Çiftliği'nden almıştır. Slovence zijalka veya zijavka kelimeleri, uçurumun yüzünde ağzı açık düz tabanlı mağara anlamına gelir. 1928'den 1935'e kadar Sloven arkeolog Srečko Brodar tarafından sistematik kazılar yapıldı.

Kazma Mağarası, 1983 yılında Ordubad ve Şerur rayonları arasında keşfedilen bir Paleolitik yerleşim yeridir. Kazma Mağarası, Tananam Köyü'nün 3 km kuzeydoğusunda, deniz seviyesinden 1450 m yüksekliktedir.

<span class="mw-page-title-main">Fa Hien Mağarası</span>

Fa Hien Mağarası, aynı zamanda Pahiyangala Mağarası, Sri Lanka'nın Batı Eyaleti, Kalutara ilçesinde yer alan bir mağaradır. Yerel bir efsaneye göre, adını geçmiş bir tarihte ikamet eden Budist keşiş Faxian'ın adından almıştır. Ancak bu efsaneyi destekleyecek arkeolojik veya tarihi kanıtlar bulunmamaktadır. Bununla birlikte, 1960'larda, 1980'lerde ve 2013'teki kazılar sırasında mağaranın çökeltilerinde Geç Pleistosene tarihlenen fosilleşmiş insan iskelet kalıntıları keşfedildiğinden, site arkeolojik öneme sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Romuald Mağarası</span>

Romuald Mağarası, Hırvatistan'ın Istria İlçesinin batı kesiminde, güneydoğu Avrupa'da bilinen en eski mağara resimlerinin yanı sıra hem hayvan hem de insan Üst Paleolitik yerleşiminin izlerini içeren bir mağaradır. Mağaradaki araştırmalar 19. yüzyılın sonlarından beri sürdürülmekte olmasına rağmen, resimler 2010 yılında Profesör Darko Komšo tarafından bulundu, bulgular 2019'da Antiquity'de yayımlandı.

<span class="mw-page-title-main">Aetokremnos</span>

Aetokremnos, Kıbrıs'ın güney kıyısında, Limasol yakınlarında yer alan bir kaya sığınağıdır. Sarp bir uçurumun kenarında, Akdeniz'den c. 40 metre (131,23 ft) yükseklikte yer almaktadır. Mağaranın adı Yunancada "Kartalların Uçurumu" anlamına gelmektedir. Mağaranın 40 metrekare (430,56 ft2) civarında bir bölümünde kazılar gerçekleştirilmiştir ve dört katman ortaya çıkarılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Koněprusy Mağaraları</span>

Koněprusy Mağaraları, Çekya'da, Bohemya Karstı olarak bilinen kireç taşı bölgesinin merkezinde yer alan bir mağara sistemidir. Prag'ın güneybatısında, Orta Bohemya Bölgesi'ndeki Beroun'un 6 kilometre (3,7 mi) güneyinde bulunur. Adı yakındaki Koněprusy köyünden gelmektedir. 2 kilometre (1,2 mi) uzunluğu ve 70 metre (230 ft) dikey aralığı ile Bohemya'daki en büyük mağara sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Šipka</span>

Šipka, Çekya'daki, Moravya-Silezya ilinin, Štramberk ilçesi yakınlarında deniz seviyesinden 440 metre yükseklikte bulunan bir mağaradır. 9 Ocak 1960'ta Orta Paleolitik dönemden kalma 29 hektarlık bir arkeolojik alan doğal anıt ilan edildi.

<span class="mw-page-title-main">Kleidi Mağarası</span>

Klithi veya Kleidi Mağarası ,Kleidi Kaya Barınağı olarak da bilinir, kuzeybatı Yunanistan'daki Yanya bölgesel biriminde, Kleidonia köyünün kuzeyinde ve Megalakkos Mağarası'nın yaklaşık 500 metre (1.600 ft) batısında yer alan bir mağaradır. Voidomatis nehri vadisinin kuzey kıyısında, Agioi Anargyroi Manastırı'nın yakınında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Szelim mağarası</span>

Szelim mağarası kuzeybatı Macaristan'da, Gerecse Dağları'nın batı kenarında, Tatabánya şehri yakınlarındaki Által-ér Vadisi'nin 289 metre (948 ft) yukarısında yer alan bir mağaradır. Mağaranın içi 45 metre (148 ft) uzunluğunda ve 14 metre (46 ft) yüksekliğindedir. Bölge, kolay erişilebilir konumundan dolayı yüzyıllar boyunca yerel köylüler tarafından düzenli olarak ziyaret edilmiş ve sığınak olarak kullanılmıştır. Mağaranın devasa dikdörtgen girişinde Tuğrul'un bir anıtı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Okladnikov Mağarası</span>

Okladnikov Mağarası ,güney Sibirya, Rusya'daki Altay Krayı'nda, Soloneshensky Rayonu'ndaki Altay Dağları'nın eteklerinde bulunan bir paleoantropolojik sit alanıdır. Mağara güneye bakar ve aşağıdaki Anuy Nehri'nin bir kolu olan Sibiryachikha Nehri vadisinin sol kıyısından yaklaşık 14 metre (46 ft) yukarıda yer alan Devoniyen bir karstik yamaçta bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Hadži-Prodan Mağarası</span>

Hadži -Prodan Mağarası, orta batı Sırbistan'daki İvaniçe'den 7 kilometre (4,3 mi) uzaklıktaki Raščići köyünde bulunan, Paleolitik döneme tarihlenen arkeolojik sit alanı ve ulusal bir tabiat anıtıdır. Deniz seviyesinden 630 m yüksekliğe sahip oldukça dar ve yüksek ağzı, Rašćanska nehri vadi yatağının yaklaşık 40 m üzerinde yer alır ve güneye doğru bakmaktadır. 345 metre (1.132 ft) uzunluğundaki mağara Geç Kretase'de "kalın tabakalı masif" Senoniyen kalkerinde oluşmuştur. Tarih öncesi çanak çömlek parçaları ve Pleistosen fauna fosilleri İvaniçe'den Zoran Vučićević tarafından ortaya çıkarıldı. Mağara girişinde ve ana mağarada, özellikle Mağara ayısı ve Demir Çağı eser keşiflerinin yapıldığı bildirildi. Mağaranın adı, 19. yüzyıldan kalma bir Sırp devrimci olan Hadži-Prodan'ın onuruna verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Pešturina</span>

Pešturina güneydoğu Sırbistan'daki Nişka Banya belediyesinde yer alan bir mağaradır. Jelašnica'nın güneybatısında, Niş'in 20 kilometre (12 mi) güneydoğusunda yer alır. 2006 yılında başlayan arkeolojik kazılardan bu yana Orta ve Üst Paleolitik dönemlere ait eserler keşfedilmiştir. Musteryen kültürü olarak tanımlanan kalıntılar, 102.000 BP + 5.000 ila 39.000 BP + 3.000 arasına tarihlenmektedir, bu tarih aralığı Pešturina'yı hayatta kalan en son Neandertal habitatlarından biri halline getirmektedir. Mağara "Sırp Atapuercası" olarak da bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Risovača Mağarası</span>

Risovača Mağarası, Sırbistan'ın merkezindeki Aranđelovac kasabasının tam girişinde, Kubršnica nehri vadisinin 17 metre (56 ft) yukarısında yer alan bir mağaradır. Kragujevac yakınlarındaki Gradac Mağarası'nın yanı sıra Sırbistan'daki Paleolitik döneme tarihlenen en önemli arkeolojik alanlarından biridir. Keşfi, Sava - Tuna hattının güneyindeki Paleolitik kültürün varlığını doğruladı ve Avrupa'daki tarih öncesi insanların yaşamı hakkında yeni bilgiler sağladı.

<span class="mw-page-title-main">Divje Babe</span>

Divje Babe, Slovenya'daki Idrijca Nehri'ne bakan bir karst mağarası ve arkeoloji parkıdır. Bir Neandertal müzik aleti olarak yorumlanan ve Divje Babe Flütü olarak bilinen, bir mağara ayısının işlenmiş kemiği de dahil olmak üzere Paleolitik kalıntılarıyla dikkat çekmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Tarih öncesi Asya</span> Vikimedya anlam ayrımı sayfası

Tarih öncesi Asya, yazı sistemlerinin icadından veya kayıtlı tarihin belgelenmesinden önceki dönemlerde Asya'daki insan varlığını ifade eder. Buna, şu anda veya geleneksel olarak Asya kıtası olarak kabul edilen Avrasya kara kütlesinin bazı kısımları da dahildir. Kıta genel olarak Ural Dağları, Kafkas Dağları, Hazar Denizi, Karadeniz ve Kızıldeniz'in doğusunda yer alan Büyük ve Hint okyanusları ile Kuzey Buz Denizi arasında sınırlanan bölge olarak tanımlanmaktadır.

Sel-Ungur, Os şehrinin batısında, Soh vadisinde, Aydarken kasabasının batı sınırında yer alan ve Orta Asya'nın Musteryen öncesini temsil eden ilk mağara sitidir. Alanın bir kısmı Özbekistan, bir kısmı Kırgızistan topraklarında yer alır.