İçeriğe atla

Besim Bokshi

Besim Bokshi (SırpçaБесим Бокси, Besim Bokši) 1930 – 2014 arasında yaşayan Arnavut şair, dilbilimci ve filolog. 2008-2011 döneminde Kosova Bilim ve Sanat Akademisi Başkanı olarak görev yaptı.[1]

Kariyer

Besim Bokshi Yakova'da (Yugoslavya Krallığı) doğdu. Çocukken ailesi Arnavutluk'a taşındı ve ilköğretimi Vlorë yakınlarındaki bir köy olan Dukat'taki bir okulda tamamladı. Birkaç yıl sonra Tiran'da eğitim gördü.

1945'te Yakova'ya döndü ve 1959 yılına kadar Belgrad Üniversitesi Albanoloji ana bilim dalında çalıştı ve ardından Belgrad'da dilbilim üzerine yüksek lisans çalışmaları yaptı. 1961-63 yılları arasında aynı zamanda müdürü olduğu Gjakova Lisesinde Arnavutça öğretti. 1967'den 1973'e kadar, Gjakova'daki Yüksek Pedagoji Okulunda morfoloji dersleri verdi ve 1967-71 yılları arasında yönetimini üstlendi. Bu süre zarfında, sekiz ay boyunca Priştine Albanoloji Enstitüsünde çalıştı. 1974'ten itibaren Priştine Üniversitesi Filoloji Fakültesinin Arnavut Dili ve Edebiyatı dalında "Tarihsel morfoloji" dersini verdi. 1977'de Priştine Üniversitesinde filoloji doktorasını bitirdi. Daha önce başkan yardımcısı olarak görev yaptığı Kosova Bilim ve Sanat Akademisinin üyeliğini ve başkanlığını yaptı.

Bokshi, 1968'de Priştine Dil Danışmanlığı sırasında, Arnavut dilinin yazım standardı konusunda bir dilbilim etkinliği olan Sonuç Komisyonunun bir üyesiydi. Ayrıca, Kasım 1973'te Tiran'da yapılan Ortografi Kongresinde ve 1978'de Ankara'da düzenlenen Güneydoğu Avrupa Çalışmaları Kongresinde delegeydi.

Bokshi, 16 Ağustos 2014'te öldü.

Eserleri

Şiir

Dilbilim

  • Arnavutça Şimdiki Zaman Yalın Hal Bükümlenmesinin Oluşumunun Gelişimi (Rruga e formimit nominal nominal chqipes), Priştine, 1980
  • Balkan dillerinde artikel postpozisyon (Prapavendosja e nyjes në gjuhët ballkanike), Priştine, 1984
  • Arnavutça Ortaç: Diyakronik Bir Bakış (Pjesorja e shqipes: vështrim diakronik), Priştine, 1998
  • Arnavutçada Şahıs Zamirleri Hakkında (Për vetorre t shqipes), Priştine, 2004.

Kaynakça

  1. ^ Ndërron jetë akademik Besim Bokshi, varrimi të dielën në orën 17 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk</span> Balkanlarda bir ülke

Arnavutluk, resmî adıyla Arnavutluk Cumhuriyeti, Balkanlar'da bir ülkedir. Komşuları kuzeyde Karadağ, kuzeydoğusunda Kosova, doğusunda Kuzey Makedonya ve güneyinde Yunanistan'dır. Ayrıca ülkenin batıda Adriyatik Denizi ve güneybatıda İyonya Denizi'ne kıyısı vardır. İyon Denizi ile Adriyatik Denizi arasındaki Otranto Boğazı'nın karşısındaki İtalya'ya uzaklığı 72 km'den (45 mil) daha azdır.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Âkif Koleji</span>

Mehmet Âkif Koleji, Kosova'nın başkenti Priştine ve ikinci büyük şehri Prizren'de yerleşik olup, Kosova'nın önde gelen orta öğretim kurumlarından biridir. 2000 yılında Türk Gulistan Educational Center tarafından kurulmuş, Kosova'nın ilk özel öğretim kurumu sıfatını almıştır. Türk, Arnavut ve uluslararası bir öğretmen kadrosu bulunmaktadır. İstiklâl Marşı şairi, Türk edebiyatının büyük ismi Mehmet Âkif Ersoy'un ismini taşımaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Priştine</span> Kosovanın başkenti ve en büyük şehri

Priştine Kosova'nın başkenti ve en büyük şehri.

<span class="mw-page-title-main">Kosova</span> Güneydoğu Avrupada bir ülke

Kosova, resmî adıyla Kosova Cumhuriyeti, Balkanlar'da bulunan ve dünyada sınırlı tanınırlığa sahip denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Kuzeyde ve doğuda Sırbistan, güneyde Kuzey Makedonya ve Arnavutluk, batıda ise Karadağ ile komşudur. 1999'da Birleşmiş Milletler kontrolü altına alınan Kosova, 2008'de Sırbistan'dan tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etti. Mart 2020 itibarıyla 97 ülke tarafından tanınmaktadır. Kosova'nın bağımsızlığını tanımayan Sırbistan, bölgeyi kendisine bağlı Kosova ve Metohiya Özerk Bölgesi olarak kabul etmektedir.

Nimetullah Hafız Türk bilim insanı ve edebiyatçı. Başta Balkanlar olmak üzere, dünya genelinde tanınmış Türkolog.

Sinan Hasani Arnavut yazar ve devlet adamıdır.

Priştineli Hasan veya Volçetrinli Hasan Bey, asıl adıyla Hasan Berişa, Arnavut siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Kosova'da COVID-19 pandemisi</span>

Bu makale COVID-19 pandemisi'nin (COVID-19) Kosova'daki etkisini belgelemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutçanın lehçeleri</span>

Arnavutça, iki ana gruba ayrılmış birçok lehçeden oluşur, bu ana gruplar Geg ve Tosk'tur. İşkomi Nehri, güneyde İşkombi ve Tosk'un kuzeyinde konuşulan Geg ile yaklaşık olarak coğrafi bir ayırma çizgisidir.

<span class="mw-page-title-main">Bayram Curri</span> Arnavut siyasetçi

Bayram Curri Arnavutluk'un bağımsızlığı için mücadele eden, daha sonra 1913 Londra Antlaşması'nın ardından Kosova ile birleşmek için mücadele eden Arnavut kabile reisi, siyasetçi ve aktivisttir. Ölümünden sonra kendisine Arnavutluk Kahramanı unvanı verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Donika Gërvalla-Schwarz</span>

Donika Gërvalla-Schwarz, Kosovalı politikacı. Vetëvendosje siyasi partisinin Guxo siyasi listesinin bir üyesi, 2021'den beri İkinci Kurti kabinesinde dışişleri bakanı ve ikinci başbakan yardımcısı olarak görev yapıyor. Gërvalla-Schwarz, suikasta kurban giden Arnavut aktivist Jusuf Gërvalla'nın kızıdır.

<span class="mw-page-title-main">Jusuf Gërvalla</span>

Jusuf Gërvalla Kosovalı Arnavut aktivist, yazar, müzisyen ve Kosova Ulusal Kurtuluş Hareketi adlı Marksist-Leninist grubun kurucusuydu. Kosova'nın İpek belediyesinde Burremëdhi (Dubovik) köyünde doğan Gërvalla, Üsküp ve Priştine'de gazeteci olarak çalışmadan önce Priştine ve Ljubljana'da üniversite eğitimi aldı. Yüksek sesli bir milliyetçi olarak, Yugoslav gizli servisinin radarına yakalandı ve 1980'de Almanya'ya sığınma talebinde bulundu ve daha sonra Kosova Halk hareketi ve Kosova Ulusal Kurtuluş hareketi olmak üzere iki gruba ayrılan Kosova Cumhuriyeti Halk Hareketi'ni kurdu. Yurtdışında da Arnavut hareketlerini ve siyasi partileri birleştirmek için çaba gösterdi. 17 Ocak 1982'de Gërvalla, kardeşi Bardhosh Gërvalla ve aktivist arkadaşı Kadri Zeka ile birlikte, iddiaya göre Yugoslav gizli servisi tarafından Stuttgart'ta öldürüldü. Cinayeti Arnavutlar arasında ve yurtdışında öfkeye neden oldu ve Arnavut milliyetçiliğinde yoğunluğun artmasına ve Kosova'nın Yugoslav kontrolüne yönelik düşmanlığa yol açtı.

<span class="mw-page-title-main">Priştine'de kültür</span>

Kosova'nın başkenti olarak Priştine, Kosova'da yaşayan tüm Arnavutların kültürel ve sanatsal gelişiminin merkezi konumundadır. Kültür İşleri Dairesi, Priştine'yi en çok vurgulanan kültürel ve sanatsal geleneklere sahip şehirlerden biri yapan kültürel etkinlikleri düzenleyen bölümlerden sadece bir tanesidir.

<span class="mw-page-title-main">Robert Elsie</span>

Robert Elsie, Arnavut edebiyatı ve folkloru konusunda uzmanlaşmış Kanada doğumlu bir Alman bilim adamıydı.

<span class="mw-page-title-main">Manastır Kongresi</span> Arnavut alfabesini standartlaştırmak amacıyla Manastır şehrinde düzenlenen akademik konferans

Manastır Kongresi Arnavut alfabesini standartlaştırmak amacıyla 14-22 Kasım 1908 tarihleri arasında Manastır şehrinde düzenlenen akademik konferanstır. 22 Kasım artık Arnavutluk, Kosova ve Kuzey Makedonya'da ve ayrıca Arnavut diasporası arasında Alfabe Günü olarak bilinen bir anma günüdür. Kongreden önce, Arnavutça altı veya daha fazla farklı alfabenin ve ayrıca bir dizi alt varyantın bir kombinasyonu ile temsil ediliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Ukshin Hoti</span> Arnavut filozof ve aktivist (1943-1999)

Ukshin Hoti, Kosovalı Arnavut bir filozof ve aktivistti. Hoti, Priştine Üniversitesi'nde uluslararası hukuk ve felsefe profesörü ve Kosova siyasi partisi UNIKOMB'un kurucusuydu. 1982'den beri Yugoslav makamları tarafından birkaç kez tutuklandı. 1994 yılında Dubrava hapishanesinde beş yıl hapis cezasına çarptırıldı. Mayıs 1999'da cezası sona erdiğinde ve serbest bırakılacağı zaman, hapishane gardiyanları onun yerini değiştirdi. Nerede olduğu bilinmiyor ve birçok insan hakları aktivisti onu ölü olarak değerlendiriyor.

<span class="mw-page-title-main">Fehmi Agani</span>

Fehmi Agani, 1990'larda Kosova Demokratik Birliği'nin (LDK) önde gelen düşünürü ve siyasi stratejisti olarak kabul edilen bir sosyolog ve politikacıydı. 1998-1999 Kosova Savaşı öncesinde uluslararası müzakerelerde LDK'yi temsil etti, ancak savaş sırasında siyasi tutumları nedeniyle Sırp askerleri tarafından öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Parashqevi Qiriazi</span>

Paraskevi D. Kyrias olarak da bilinen Parashqevi Qiriazi, hayatını Arnavut alfabesine ve yazılı Arnavut dilinin öğretimine adamış, Qiriazi ailesinin Arnavut öğretmeniydi. Arnavut alfabesinin biçimine karar veren Manastır Kongresi'ne katılmış tek kadındı ve bir kadın derneği olan Yll' i Mengjesit'in kurucusuydu. Parashqevi ayrıca 1919 Paris Barış Konferansı'na Arnavut-Amerikan topluluğunun bir üyesi olarak katıldı. 1891'de Korça'da açılan ilk Arnavut Kız Okulu'nun müdürü Sevasti Qiriazi'nin kız kardeşidir.

<span class="mw-page-title-main">İpekli Bedri Bey</span>

İpekli Bedri Bey, Arnavut siyasetçi. Osmanlı Meclis-i Mebûsan İpek sancağı milletvekili olup II. Dünya Savaşı sırasında İkinci Prizren Birliği'nin kurucularındandı.

Tahir Emra, Arnavut ressam.