İçeriğe atla

Bertalan Szemere

Bertalan Szemere
Szemere Bertalan
Macaristan Krallığı Başbakanı
Görev süresi
2 Mayıs 1849 - 11 Ağustos 1849
Yerine geldiğiLajos Batthyány
Yerine gelenGyula Andrássy
Kişisel bilgiler
Doğum 27 Ağustos 1812(1812-08-27)
Vatta, Macaristan Krallığı
Ölüm 18 Ocak 1869 (56 yaşında)
Peşte, Macaristan Krallığı

Bertalan Szemere (27 Ağustos 1812 - 18 Ocak 1869), Macar şair ve Macaristan'ın üçüncü başbakanı.

İlk yılları

Szemere, Vatta fakir bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Babası Major László Szemere, annesi Erzsébet Karove idi. Öğrenimini Miskolc, Késmárk ve Sárospatak şehirlerinde geçirdi. Şiire ilgi duyan Szemere, Macarca: Felső-Magyarországi Minerva ("Yukarı Macaristan Minerva") adlı eserini yayınladı. Ferenc Kölcsey ve Mihály Vörösmarty'den etkilendi.

Reform dönemi

1832 yılında hukuktan mezun oldu ve Pressburg'da (günümüzde Bratislava, Slovakya) çırak olarak işe başladı. Meclis Genç Üyeler Grubu'nun bir parçası oldu ve liberal ilkeleri savundu. Stajını bitirdikten sonra fahri noter olarak seçildiği Borsod'a döndü.

1835 yılında dünyayı dolaşmaya başladı. Aralarında Berlin, Amsterdam, Dublin, Lozan, Paris ve Londra'nın da olduğu şehirlere gitti. Szemere, seyahati sırasında Macaristan'ın diğer ülkelere oranla daha az geliştiğini fark etti. Ayrıca Macaristan'a önyargıyla bakan ülkeleri de gördü. Deneyimlerini ve yabancı kurumların nasıl çalışıp geliştiğini not etti. 1840 yılında Macarca: Utazás külföldön ("Yurt dışı seyahati") adlı günlüğünü yayınladı. Günlüğü 1839 yılında bitirmiş olsa da sansür dolayısıyla yayınlayamamıştı. Yazdığı bu günlükle ün kazandı ve Macar Bilimler Akademisi'nin bir üyesi oldu. Sonrasında çalışması tekrar basıldı.

1841-1847 yılları arasında Borsod'da yargıçlık yaptı. Pressburg'da László Palóczy ile beraber kongre üyesi oldu. 1843-1866'da muhalefetin ve 1847-1848'de Diyet meclisinin en önemli liderlerinden biri oldu.[1] Ayrıca 1847-1848 Diyetinin yargıcı oldu.

Dombóvár'da Bertalan Szemere anıtı
Bertalan Szemere

Bakan ve Başbakan

Szemere, 1848'de Lajos Batthyány hükûmetinin iç işleri bakanıydı. Szemere'nin görevi yeni meclisi ayarlamak oldu. Hükûmetin resmî Macarca: Közlöny ("Bülten") adlı gazetesine başladı. Macaristan Askeri Kuruluşu'nda adaletten sorumlu oldu. Franz Schlik'in saldırısından sonra çekilmek zorunda kalan Yukarı Tisa Lejyonu'nu yeniden düzenlemek için Miskolc'da bulundu ve 1848 yılından itibaren bir siyasetçi olarak Yukarı Macaristan'ın sorumluluğunu aldı. 2 Mayıs 1849'da İç İşleri Bakanı olarak görevine devam ederken Naip Lajos Kossuth'un yanında başbakan oldu ve istifa edene kadar bu göreve devam etti.

Hükûmet, sıkıyönetimi sonlandırdı ve serfliğin kurtuluşu için çalıştı.[2] 29 Temmuz 1849 tarihinde, yerel yönetim ve eğitimde etnik grupların istediği dili kullanmasını sağlayan ulusal hareketi kabul ettiler.[3] Hükûmetin amacı 1848 Macar Devrimi için etnik grupların desteğini kazanmaktı.

Göçü

Világos'un teslim olmasından sonra, 23 Ağustos 1849 tarihinde Adakale'ye gizlendi. Oradan Türkiye'ye kaçtıktan sonra Paris'e göç etti. 1851 yılında Avusturya İmparatorluğu tarafından in absentia yoluyla ölüm cezasına çarptırıldı.[1]

1867 Avusturya-Macaristan Antlaşması'nı desteklemesi dolayısıyla Kossuth ile arası bozuldu. Yazdığı (Macarca: Magyar Emigráció ("Macar Göçü" )) adlı kitapçığı ve (Macarca: Politikai jellemrajzok) adlı çalışmasını yazarak Macar Devrimi'nin liderlerine ve Kossuth'a saldırdı. Szemere, göçü sırasında Macarca: Utazás keleten ("Doğuda Yolculuklar") adlı eserini yazdı.

1865 yılında af talebi başarılı oldu. Ama o dönemde akıl hastasıydı.[1] 1869 yılında öldü ve külleri Budin'de defnedildi.[4] Ancak 1 Mayıs 1871 tarihinde mezarından çıkarıldı ve Miskolc'un Avas ilçesindeki bir kiliseye taşındı.

Kaynakça

  1. ^ a b c Nehring, Karl (1981). Biographisches Lexikon zur Geschichte Südosteuropas. 4. Münih. ss. 260-261. 
  2. ^ Tamás, Tarján M. "A magyar nemzetgyűlés Szegeden elfogadja a nemzetiségi törvényt: 1849. július 28" (Macarca). rubicon.hu. 18 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2016. 
  3. ^ Ambrus, Miskolczy. "Miskolczy Ambrus: Szemere Bertalan napja: 1849. július 28" (Macarca). aetas.hu. 26 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2016. 
  4. ^ "Szemere Bertalan gyászjelentése" (Macarca). familysearch.org. 7 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2016. 

Bibliyografya

  • Pálinkás, Mihály, Macarca: Múltunk nagyjai ("Büyük tarihsel figürler") (Macarca) 
  • Bölöny, József, Macarca: Magyarország kormányai 1848–1975 ("1848-1975 yılları arasında Macar Hükûmeti") (Macarca) 

Dış bağlantılar

Siyasi görevi
Önce gelen:
İlk		Macaristan İçişleri Bakanı
1848 		Sonra gelen:
OHB
Önce gelen:
OHM		Macaristan İçişleri Bakanı
1849 		Sonra gelen:
Béla Wenckheim
Önce gelen:
Lajos Batthyány		Macaristan Başbakanı
1849 		Sonra gelen:
Gyula Andrássy


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Himnusz</span> Macaristanın millî marşı

Macaristan Milli Marşı, Ferenc Kölcsey adlı yazarın eseridir. Eser Macar halkının fırtınalı yüzyıllarından alıntılar oluşturmaktadır. Aynı zamanda Macaristan anayasasınca da kabul görmüştür. “Himnusz” şairin 1823'te szatmarcseke adlı yerleşim biriminin yalnızlığında bir şafak vakti yazdığı en etkili şiiridir. Şiir, romantizmin ayırt edici özelliklerini taşır.

<span class="mw-page-title-main">Kossuth Evi Müzesi</span> Kütahyada müze

Kossuth Evi Müzesi, Kütahya'da 1982'den beri ziyarete açık olan bir 18. yy Türk evidir. Evin sahibi Şeyh Bedreddin Efendi'dir. Bu evde 1850-1851 yıllarında yaşamış olan Macar Devrimi önderlerinden avukat Lajos Kossuth'a ait özel eşyalar ve Macar kültürü ile ilgili objeler sergilenir. Kossuth, Macaristan için hazırladığı anayasa taslağı metnini bu evde kaleme almıştır.

<span class="mw-page-title-main">1848 Devrimleri</span>

1848 Devrimleri veya bazı ülkelerdeki kullanımıyla Halkların Baharı, 1848'den 1849'a kadar bir yıldan fazla bir süre boyunca Avrupa çapında gerçekleşen bir dizi devrimdir. Avrupa tarihinde bugüne kadarki en yaygın devrimci dalga olmaya devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Károly Alexy</span>

Károly Alexy Macar heykeltıraş. Heykeldeki tarzı klasisizm ve romantizmden bütünleşmiş öğeler içerir.

<span class="mw-page-title-main">Mişkofça</span>

Miskolc, Osmanlı kaynaklarında Miskofça, Macaristan'ın kuzeydoğusunda yer alan bir şehirdir. Bir ağır sanayi şehri olan Miskofça, 2013 yılı sayımına göre nüfus olarak Budapeşte ve Debrecen' in ardından ülkenin üçüncü büyük şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan Savunma Kuvvetleri</span>

Macaristan Savunma Kuvvetleri, Macaristan'ı dışarıdan gelebilecek askeri tehditlere karşı korumakla görevli silahlı kuvvetlerdir. Kara ve Hava kuvvetlerinden oluşmaktadır. Ülkenin denize kıyısı olmadığından deniz kuvvetleri bulunmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sándor Petőfi</span>

Sándor Petőfi, Macar şair ve liberal devrimci.

<span class="mw-page-title-main">1848 Macar Devrimi</span>

1848 Macar Devrimi, Macaristan'da 1848-1849 Macar Devrimi ve Bağımsızlık Savaşı olarak da bilinir. 1848'deki birçok Avrupa Devriminden birisi ve 1848'de Habsburg bölgelerindeki diğer devrimler ile yakından bağlantılıdır. Devrim başarısız olmasına rağmen, Macaristan'ın modern tarihindeki en önemli olaylardan biridir ve modern Macar ulusal kimliğinin temel taşını oluşturur. Devrimin patlak vermesinin yıldönümü olan 15 Mart, Macaristan'ın üç ulusal bayramından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Gödöllő</span> Macaristanʼda bir kent

Gödöllő Macaristan'ın Pest ilçesinde bir kasaba. Budapeşte metropolünün yaklaşık 30 km kuzeydoğusundadır. Nüfusu 2010 sayımına göre 34.396 dır ve hızla büyümektedir. Budapeşte Banliyö Sistemi H8 hattı ile Budapeşte'den kolayca ulaşılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Károly Grósz</span> Macar siyasetçi

Károly Grósz Macarca telaffuz: [ˈkaːroj ˈɡroːs] Macar komünist siyasetçi. 1988 ila 1989 yılları arasında Macar Sosyalist İşçi Partisi'nin Genel Sekreterliğini yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Menyhért Lónyay</span> Macar siyasetçi

Menyhért Count Lónyay de Nagylónya et Vásárosnamény, Macar siyasetçi. 1871 ve 1872 yıllarında Macaristan Başbakanlığı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Béla Wenckheim</span>

Baron Béla Wenckheim, Macar siyasetçi. Wenckheim, Avrupa'da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçası olan Macaristan Krallığı'nda 1875 yılında kısa bir dönem başbakanlık makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan Krallığı (1526-1867)</span>

Macaristan Krallığı, 1526 ve 1867 yılları arasında Kutsal Roma İmparatorluğu'nun dışında bir devlet olarak mevcuttu; ancak 1804'te Avusturya İmparatorluğu haline gelen Habsburg Monarşisi'nin topraklarının bir parçasıydı. 1526'daki Mohaç Muharebesi sonrası ülke iki taçlı kral tarafından yönetilmiştir. Başlangıçta, Habsburg yönetimi altındaki toprakların kesinliği tartışmalıdır çünkü her iki yönetici de tüm krallığı talep ediyorlardı. Bu istikrarsız dönem, János Sigismund Zápolya'nın İmparator II. Maximilian'ın lehine Macaristan Kralı olarak tahttan feragat ettiği 1570 yılına kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan'daki üniversitelerin ve kolejlerin listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Macaristan'daki üniversiteler genellikle Yükseköğretim Yasası uyarınca Parlamento Yasası ile kurulmuştur. Yeni devlet üniversiteleri ve özel üniversiteler için, eğitimden sorumlu bakanlıktan ve daha sonra da Macaristan Ulusal Meclisinden onay almak gerekir. Macar devlet yükseköğretim sistemi, hem eğitim müfredatı hem de doktora derecesine kadar ilgili dereceleri sağlayan ve ayrıca araştırma faaliyetlerine katkıda bulunan üniversiteler ve diğer yükseköğretim kurumlarını içerir. Genel olarak, Macar devlet üniversiteleri, öğrenim ücreti almazlar.

<span class="mw-page-title-main">Mezőkövesd</span> Macaristanʼda bir kent

Mezőkövesd Kuzey Macaristan'ın Borsod-Abaúj-Zemplén ilçesinde bir kasabadır. Miskolc'e 50 km ve Eger'e 15 km (9 mi) uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">1956 Macaristan Ayaklanması'ndaki 16 talep</span>

1956 Macaristan ayaklanmasındaki 16 talep, 1956 Macaristan ayaklanmasında protestocular tarafından gerçekleşmesi istenen 16 taleptir. İlk versiyonu 1956'da Szeged'de kurulan Macar Üniversitesi Öğrencileri Derneği (MEFESZ) tarafından formüle edildi. Ardından ülkenin diğer üniversitelerindeki ve öğrenci delegeleriyle birlikte yapılan toplantında nihai talepler sunuldu.

<span class="mw-page-title-main">Tünde Szabó</span>

Tünde Szabó, Macar aktris.

<span class="mw-page-title-main">Géza Aladár Kármán</span>

Géza Aladár Kármán Macar mimar.

<span class="mw-page-title-main">Artúr Görgei</span> Macar siyasetçi

Artúr Görgei de Görgő et Toporc, Macar Devrim Ordusu'nun en büyük generallerinden biri olarak tanınan Macar askeri lideridir.

<span class="mw-page-title-main">Sári Fedák</span> Macar oyuncu (1879-1955)

Sári Fedák ; Macar aktris ve şarkıcı. Zamanının en tanınmış prima donnalarından biri. Amerikalı gazeteci ve kurgu dışı yazar Richard Traubner'a göre Fedák ve Sári Petráss, "tüm zamanların en çok hatırlanan iki Macar kadın operet yıldızı" olmaya devam ediyor.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.