Berlin Papirüsü 6619

İçeriği netleştiğinde basitçe Berlin Papirüsü olarak adlandırılan Berlin Papirüsü 6619,^[1] eski Mısır matematiğinin^[2] birincil kaynaklarından biridir. Papirüs'teki iki matematik probleminden biri, eski Mısırlıların Pisagor teoremini bildiklerini akla getirmektedir.

Açıklama, tarihlendirme ve kaynak

Berlin Papirüsü 6619, Orta Krallık'tan,^[3] 12. (MÖ 1990–1800) veya 13. Hanedanlığın (yaklaşık MÖ 1800-1649) ikinci yarısından^[4] kalma eski bir Mısır papirüs belgesidir. Okunabilir iki parça 1900 ve 1902'de Hans Schack-Schackenburg tarafından yayınlanmıştır.^[5]^[6]

Pisagor teoremi ile bağlantısı

Berlin Papirüsünde iki problem vardır, ilki "Alanı 100 olan kare, iki küçük karenin alanına eşittir. Birinin kenarı, diğerinin kenarının ${\frac {1}{2}}+{\frac {1}{4}}$ 'ü kadardır."^[7] Papirüs, bilinmeyen bir durumda tek bir ikinci derece denklem için yalnızca basit bir çözüm gösterse de, soru Pisagor teoremi hakkında biraz bilgileri olduğunu gösterebilir. Modern terimlerle, eşzamanlı denklemler $x^{2}+y^{2}=100$ ve $x=({\frac {3}{4}})y$ ve $x$ 'i $y$ cinsinden yerine koyup tek denkleme indirgenerek, $(({\frac {3}{4}})y)^{2}+y^{2}=100$ , çözüm ise $y=8$ ve $x=6$ olarak bulunur.

Ayrıca bakınız

Eski Mısır papirüsünün listesi
Papiroloji
Matematiğin zaman çizelgesi
Mısır kesri

Notlar

^ Lumpkin, Beatrice (2004). "The Mathematical Legacy of Ancient Egypt - A Response to Robert Palter". National Science Foundation. s. 17. CiteSeerX 10.1.1.372.5877 $2.
^ Williams, Scott. "Egyptian Mathematical Papyri". SUNY-Buffalo. 7 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ Corinna Rossi, Architecture and Mathematics in Ancient Egypt, Cambridge University Press 2004, p.217
^ Marshall Clagett (1999). Ancient Egyptian Science. 3. s. 249. 6 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ Schack-Schackenburg, Hans (1900), "Der Berliner Papyrus 6619", Zeitschrift für ägyptische Sprache und Altertumskunde (Almanca), cilt 38, ss. 135-140 (vol. 36-39, pages 506–514)
^ Schack-Schackenburg, Hans (1902), "Das kleinere Fragment des Berliner Papyrus 6619", Zeitschrift für ägyptische Sprache und Altertumskunde (Almanca), cilt 40, ss. 65-66
^ Richard J. Gillings, Mathematics in the Time of the Pharaohs, Dover, New York, 1982, 161.

Kaynakça ve dış bağlantılar

"Berlin papirüsünden eşzamanlı denklem örnekleri". 7 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
"RMP cebirine kıyasla iki cebir problemi". 16 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.
"Önerilen iki çözüm". 24 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.

Antik Mısır Papirüsleri
Ünlü papirüsler (kronolojik olarak)	Ebusir Papirüsü · Berlin Papirüsü · Moskova Papirüsü · Prisse Papirüsü · Hearst Papirüsü · Westcar Papirüsü · Merer'in Günlüğü · Rhind Papirüsü · Lahun Papirisleri · Ramesseum tıbbi papirüsü · Boulaq Papirüsü · Reisner Papirüsü · Ipuwer Papirüsü · Torino Erotik Papirüsü · Edwin Smith Papirüsü · Ebers Papirüsü · Mısır Ölüler Kitabı · Ani Papirüsü · Anastasi Papirüsü · Turin Kral Papirüsü · Harris Papirüsü · Grev papirüsü · Torino Yargısal Papirüsü · Torino Papirüsü · Wilbour Papirüsü · Abbott Papirüsü · Amherst papirüsleri · Mayer Papirüsleri · Chester Beatty Tıbbi Papirüsü · D’Orbiney Papirüsü · Greenfield Papirüsü · Hood Papirüsü · Brooklyn Papirüsü · Milà Papirüsü · Carlsberg Papirüsü · Giriş yasaları papirüsü · Insinger Papirüsü
Diğer papirüsler	Elefantin papirüsleri · Magdalen Papirüsü · Barcelona Papirüsü · Berlín Kodeksi · Oxyrhynchus Papirüsleri (Papirüs 52 ve Yeni Ahit Papirüsleri) · Bodmer Papirüsleri · Chester Beatty Papirüsleri · Egerton Papirüs 2 · Panopolisli Zosimus Papirüsü · Artemidorus Papirüsü · Leiden Papirüsü · Yunan Büyülü Papirüsü

İlgili Araştırma Makaleleri

Geometri, matematiğin uzamsal ilişkiler ile ilgilenen alt dalıdır. Yunanca Γεωμετρία "Geo" (yer) ve "metro" (ölçüm) birleşiminden türetilmiş bir isimdir.

Matematikte, diferansiyel denklem, bir ya da birden fazla fonksiyonu ve bunların türevlerini ilişkilendiren denklemdir. Fizik, kimya, mühendislik, biyoloji ve ekonomi alanlarında matematiksel modeller genellikle diferansiyel denklemler kullanılarak ifade edilirler. Bu denklemlerde, fonksiyonlar genellikle fiziksel ya da finansal değerlere, fonksiyon türevleriyse değerlerin değişim hızlarına denk gelir.

Matematikte adi diferansiyel denklem, tek değişkenli fonksiyonların türevlerini ilişkilendiren diferansiyel denklem çeşididir. Adi diferansiyel denklemler adı daha yaygındır. Kapalı olarak $\text{[math]}$ şeklinde gösterilirler. Bu ifadede $\text{[math]}$ denklemin derecesini gosterir.

Parabol, bir düzlemde alınan sabit bir "d" doğrusu ile sabit bir "F" noktasından eşit uzaklıktaki noktaların geometrik yerleştirilmesidir. Cebirde ise y=ax²+bx+c şeklindeki ikinci derece fonksiyonları grafiği olarak bilinir.

Rhind Matematiksel Papirüsü (RMP), günümüze kadar korunabilmiş antik Mısır matematiğimin en iyi bilinen örneklerinden biri olan yazıttır. 1858'de Luksor, Mısır'da papirüsü satın alan İskoç antikacı Alexander Henry Rhind'in soy ismini almıştır. MÖ 1550 dolaylarına ait olduğu düşünülen papirüsün, Ramesseum içinde veya yakınlarında yapılan kaçak bir kazı sırasında bulunduğu tahmin edilmektedir.

Diskriminant matematik biliminde bir cebirsel kavramdır. Gerçel katsayılı ikinci derece polinom denklemlerin çözümü için kullanılır. İkinci dereceden büyük herhangi bir polinomun köklerinin bulunması için de bu kavram, köklerin toplamı için gereken ifadenin ve köklerin çarpımı için gereken ifadenin bulunması suretiyle genişletilmiştir. Bir polinom için çoklu köklerin varlığı veya yokluğu için gereken koşul da diskriminantın varlığı ve yokluğu ile bulunabilmektedir.

Matematikte Laplace denklemi, özellikleri ilk defa Pierre-Simon Laplace tarafından çalışılmış bir kısmi diferansiyel denklemdir. Laplace denkleminin çözümleri, elektromanyetizma, astronomi ve akışkanlar dinamiği gibi birçok bilim alanında önemlidir çünkü çözümler bilhassa elektrik ve yerçekim potansiyeli ile akışkan potansiyelinin davranışını açıklar. Laplace denkleminin çözümlerinin genel teorisi aynı zamanda potansiyel teorisi olarak da bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ebu'l-Vefâ el-Bûzcânî</span> İranlı matematikçi ve astronom (940–998)

Ebu'l Vefa el-Buzcani, İranlı matematikçi ve astronom.

<span class="mw-page-title-main">Ani Papirüsü</span>

Ani Papirüsü, Mısır Ölüler Kitabı'nda yer alan ve ölüm sonrası yaşamı anlatmakta olan bir bölümdür. 1888 yılında E. A. Wallis Budge tarafından British Museum'a geitirilen papirüs hiyeroglif ve ideogram ile yazılmıştır.

Diofantos cebirin babası olarak tanımlanan, cebir denklemleri ve sayılar teorisi üzerine Arithmetika adlı eserin yazarı olan Yunan matematikçi. Değişkenleri sadece tam sayılar olan ve kendi adını taşıyan Diofantos denklemiyle de bilinir.

Diofantos denklemi diğer bir adıyla Diophantine denklemleri adını M.S. 3. yüzyılda yaşadığı tahmin edilen Antik Yunan matematikçilerden Diofantos'dan alan değişkenleri ve katsayıları tam sayılar olan denklemlerdir. Diofantos Arithmetika adlı sadece 6 cildi günümüze ulaşan çalışmasında 130 denkleme ve bunların çözümlerine yer vermiştir.

Matematikte Bernoulli diferansiyel denklemi, birinci mertebeden bir adi diferansiyel denklemin açık biçimi şöyledir:

\text{[math]}

Değişken değiştirme, İntegral, çarpanlara ayırma, denklemler, üslü denklemler, trigonometri ve diferansiyel denklemler başta olmak üzere matematiğin her alanında işlemi basitleştirmek için kullanılan matematiksel bir yöntemdir.

Ascalonlu Eutocius, çeşitli Arşimet incelemeleri ve Apollonius'un Konikleri üzerine yorumlar yazan bir Yunan matematikçi.

<span class="mw-page-title-main">Moskova Papirüsü</span>

Moskova Matematik Papirüsü, Mısır dışındaki ilk sahibi olan Eski Mısır bilimci Vladimir Golenishchev'in ardından Golenishchev Matematik Papirüsü olarak da adlandırılan eski bir Mısır matematik papirüsüdür. Golenishchev papirüsü 1892 veya 1893'te Teb'de satın alındı. Daha sonra bugün kaldığı Moskova'daki Puşkin Devlet Güzel Sanatlar Müzesi koleksiyonuna girdi.

Eski Mısır matematiği, Eski Mısır'da yaklaşık MÖ 3000 ila 300 yılları arasında, Eski Mısır Krallığı'ndan kabaca Helenistik Mısır'ın başlangıcına kadar geliştirilen ve kullanılan matematiktir. Eski Mısırlılar, saymak ve genellikle çarpma ve kesirleri içeren yazılı matematik problemlerini çözmek için bir sayı sistemi kullandılar. Mısır matematiğinin kanıtı, papirüs üzerine yazılmış, hayatta kalan az sayıda kaynakla sınırlıdır. Bu metinlerden, eski Mısırlıların, mimari mühendislik için yararlı olan üç boyutlu şekillerin yüzey alanını ve hacmini belirlemek gibi geometri kavramlarını ve sabit kesen yöntemi ve ikinci dereceden denklemler gibi cebir kavramlarını anladıkları bilinmektedir.

Temel cebirde, kuadratik formül, bir ikinci dereceden denklemin köklerini (çözümlerini) bulan bir formüldür. İkinci dereceden bir denklemi çözmek için ikinci dereceden formülü kullanmak yerine çarpanlara ayırma, tam kareye tamamlama, grafik çizme ve diğerleri gibi başka yollar da vardır.

<span class="mw-page-title-main">Papirüs 1</span> Yunanca Yeni Ahitin bir bölümünün erken kopyası

Papirüs 1 Yunanca Kutsal Yazıların Grekçede yazılan eski bir kopyasıdır. Bu el yazması Matta İncili'nin birkaç ayetini içermektedir.

Ahmes, On Beşinci Hanedanlığın sonuna ve On Sekizinci Hanedanlığın başlangıcına doğru yaşayan bir eski Mısırlı katipti. Yaklaşık olarak MÖ. 1620'de Mısır'da doğdu ve MÖ. 1660 civarında Mısır'da öldü. Yaklaşık MÖ 1550'ye tarihlenen eski Mısır matematiğinin bir eseri olan Rhind Matematik Papirüsü'nü kopyaladı; adı bilinen matematiğe en erken katkıda bulunan kişidir. Aynı zamanda kesirleri kullanan ilk matematikçidir. Ahmes, eserin yazarı değil, sadece katip (yazman) olduğunu iddia etti. İçeriğin MÖ 2000 yıllarından daha eski bir belgeden geldiğini iddia etti.

II. Akrep, Kral Akrep olarak da bilinir, Yukarı Mısır'ın Protodinastik Dönemi'nde hüküm süren bir hükümdardı.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.