İçeriğe atla

Bering Denizi

Bering Denizi
Havza
Ülke(ler)ABD, Rusya
KonumSibirya, Alaska
Koordinatlar58°K 178°B / 58°K 178°B / 58; -178
Genel bilgiler
TürDeniz
Bağladığı sularBüyük Okyanus→ ←Arktik Okyanusu
Yüzölçümü2.000.000 km2 (770.000 sq mi)
Wikimedia Commons
Harita
Bering Denizi ve Kuzey Pasifik Okyanusu
Bering Denizi, Kamçatka Yarımadası ve Alaska
Chukchi Denizi

Bering veya İmarpik Denizi, Kuzey Büyük Okyanus'undan, Alaska Yarımadası ve Aleut Adaları'nın ayırdığı büyük su kütlesi. İki milyon km² yüzölçümüne sahiptir. Doğusunda ve kuzeydoğusunda Alaska, batısında Sibirya ve Kamçatka Yarımadası, güneyinde Alaska Yarımadası ve Aleut Adaları ile çevrilidir. Kuzeyindeki Bering Boğazı vasıtasıyla, Arktik Okyanusu'ndaki Çukçi Denizi'nden ayrılır. İsmini, kâşifi Danimarkalı seyrüseferci Vitus Bering'den almıştır.

Bering denizi ekosistem kaynaklarını "Donut Hole" de uluslararası sularda olduğu kadar ABD ve Rusya'nın yetki nüfusunu da ihtiva eder. Birbirini etkileyen akımlar arasında Buz denizi ve hava, dinç, kuvvetli, enerjik ve üretici ekosistem yaratır.

Tarih

Geçen Buzul Çağı sürecinde deniz seviyesinin insan ve hayvanların yürüyerek Asya'dan Kuzey Amerika kıtasına yürüyerek geçebilecek kadar düşük olduğu düşünülür (şimdiki Bering Boğazı'ndan). Bu genelde Bering kara köprüsü olarak olarak referans edilir. Ve bazı bilim adamlarınca Amerika kıtasına ilk insan girişi olduğuna inanılır.

Bering Denizi'nde "Kula Plate" (eski Okyanus levhası) nin küçük bir kısmı vardır. Kula Plate Triassik dönemde eski bir tektonik levhadır. Alaska'nın altında kalan bir parçayı anlatmak için kullanılır.

Coğrafya

Bering Denizi'nin adaları

  • Pribilof adaları.
  • Komandorski adaları, Bering adasını içerir.
  • St. Lawrence Adası.
  • Diomede adaları.
  • Kral adası.
  • St. Matthews adaları.
  • Karaginsky adası.

Bering Denizi bölgeleri

Bering Denizi 16 deniz altı kanyonu içerir. Zhenchung dünyanın en geniş deniz altı kanyonudur.

Eko sistem

Enlem, boylam, koordinat sistemi

Bering Denizi'nde resif açıklığı ana verimliliğin hakim sürücüsüdür. Bu bölge "yeşil kemer" olarak da bilinir.

Aleutin havzasındaki soğuk sudan besleyici kaynama yukarı kabarır ve resif suları ile karışır. Devamlı olarak fitoplankton üretimini temin etmek için.

İkinci verimlilik sürücüsü Bering Denizi'ndeki mevsimlik deniz buzuludur.

Buzulun mevsimsel erimesi daha az tuzlu suyun ortasına ve diğer resif bölgesine akımına sebep olur. Verimlilik buzula bağlı olarak tehlike altındadır. Çünkü Küresel Isınma Bering Denizi'nde buzul azalmasına sebep olmaktadır.

Bazı kanıtlar Bering Denizi ekosisteminde halihazırda büyük değişmeler olduğunu ortaya koymaktadır.

Biyolojik çeşitlilik

Mors

Bering Denizi dünyanın en vahşi yaşamına evdir. Bu deniz çok tehlikeye düşmüş balina türlerini besler. Bunlar, yay kafalı balina, mavi balina, yüzgeç balina, kuzey balinası, kambur balina, ispermeçet balinası olup dünyada en nadir olanlardır. En kuzeyde Doğru balina. Diğer memelileri de içerir. Mors, deniz aslanı, fok, katil balina, beyaz balina ve Kutup ayısı.

Bering Denizi dünya deniz kuşları için çok önemlidir. Bering Deniz Bölgesi, 30 tür deniz kuşu, yaklaşık 20 milyon kendine özgü yavrulama içerir.

Deniz kuşu türleri: Tufted puffin (Pelikan cinsi deniz kuşu), Kısa kuyruklu Albatroslar, Spectacled eider (geniş deniz ördeği) ve kırmızı bacaklı kitiwake (martı türü deniz kuşu)ler. Bunların çoğu bu alanda tektir.

Bering Denizi balıkçılığı

Ticari balıkçılık Bering Denizi'nde büyük bir iştir. Dünyadaki bazı deniz ürünleri şirketleri Bering Denizi'ndeki balık ve kabuklu deniz ürünlerine bel bağlar. ABD tarafında ticari balıkçılık Bering Denizi'nden yılda yaklaşık 1 milyar dolar değerinde deniz ürünü elde eder. Rusya deniz balıkçılığında bu rakam yılda yaklaşık 600 milyon dolardır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hint Okyanusu</span> Okyanus

Hint Okyanusu, kuzeyde Asya, batıda Afrika ve Arabistan Yarımadası, doğuda Malay Yarımadası, Sunda Adaları ve Okyanusya tarafından çevrilen, dünyanın üçüncü büyük okyanusudur. Agulhas Burnu'nun güneyinde 20° Doğu boylamının geçtiği yerde Atlas Okyanusu'ndan; 147° Doğu boylamının geçtiği yerde de Pasifik Okyanusu'ndan ayrılır. En kuzeyde Basra Körfezi'nde, 30° enlemine kadar uzanır. Dünya sularının %20'sini kapsar. Afrika'dan Avustralya'ya kadar okyanusun genişliği 10.000 kilometre kadardır. Bu alanda yaklaşık olarak 73.566.000 km² yer kaplar. Hacminin yaklaşık olarak 292.131.000 km³ olduğu tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Koy</span>

Koy, göl, deniz veya okyanusların karaların içine doğru yaptığı görece sığ girintidir.

Antalya Kemer ilçesi yakınlarında bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Deniz</span> büyük ve genellikle tuzlu su

Deniz, bir okyanus ile bağı olan ve büyük bir alanı kaplayan ve genellikle tuzlu olan su kütlesi. Terim genellikle okyanus terimi yerine de kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Bering Boğazı</span> Rusya ile ABD arasında bulunan boğaz

Bering Boğazı, Asya'nın en doğu noktası ile Amerika'nın en batı noktası arasında bir boğazdır. Günümüzde Rusya ile ABD (Alaska) arasında coğrafi bir sınır konumunda olması ile birlikte Amerika ve Asya kıtalarının birbirine en yakın olduğu yerdir.

<span class="mw-page-title-main">İnuit halkları</span> “İNUİT" bir halk topluluğunun ismi

İnuit halkları, Arktik bölgede, Alaska, Kanada ve Grönland'da yaşayan Eskimoların ayrıldığı iki ana koldan biri. Diğer kol Yupik halklarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Aleut Adaları</span> Kuzey Amerikada bir takımada

Aleut Adaları, Kuzey Amerika'nın kuzeybatı kıyısı açığında takımada.

<span class="mw-page-title-main">Fiyort</span>

Fiyort, denizin buzul vadilerini basması sonucunda oluşan ve çoğunlukla iç kesimlere kadar sokulan; ince, uzun, genellikle çok derin ve kenarları çok dik körfez. Fiyortlar; genellikle Norveç, Grönland, Alaska gibi kuzey ülkelerinde görülen ilginç bir kıyı tipidir. Norveç'teki Sognefjord' un derinliği 1.234m, Şili'deki Messier kanalının derinliği ise 1.270m'dir. Bu fiyortlardan özellikle Norveç'tekiler dünyanın en güzel görünümlerini oluştururlar. Suya gömülü bu vadiler bu kadar derin olması, buzul kökenli olmalarıyla açıklanır. Bu vadilerde oluşan çok iri, kalın ve ağır buzulların, okyanus sularına karışmadan önce vadi tabanını deniz düzeyinin altına inecek kadar aşındırdığı sanılmaktadır. Buzullar eridikten sonra bu vadileri deniz suyu kaplamıştır. Fiyortların orta ve üst kesimleri denize açılan kesimlerinden genellikle daha sarptır. Bu durum, buzulların kaynaklarına yakın bölgelerde daha hızlı hareket etmesinden ve bu nedenle aşındırma etkisinin daha fazla olmasından ileri gelir. Fiyortları eşik bölgeleri sığdır bu nedenle de çoğunun dibinde, durgun su ve hidrojen sülfür içeren siyah çamur bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Chenega Buzulu</span>

Bir kıyı buzulu olan Chenega Buzulu, Amerika Birleşik Devletleri'nin bir eyaleti olan Alaska'daki Kenai Yarımadası'ndaki Prens Wiliams Boğazı'nda yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Set Resifi</span>

Büyük Set Resifi, birbirinden ayrı 2,900 resif ve 900 adadan oluşan, 2,600 km genişliğe yayılmış 344,400 km² alanı ile dünyanın en büyük resif sistemidir. Resif kuzeydoğu Avustralya'nın Queensland sahili açıklarında bulunan Mercan Denizi'ndedir.

<span class="mw-page-title-main">Celebes Denizi</span> deniz

Celebes Denizi veya Sulawesi Denizi Filipinlerin kuzeyinde Mindanao Adası, Sulu Denizi ve Sulu Takımadaları ile doğuda sıralı Sangihe Adaları, güneyde Sulawesi ve batıda Endonezya'daki Kalimantan ile cevrilmiştir. Deniz büyük bir leğen biçiminde olup 6.200 m derinliğe sahiptir. Kuzey-güney boyunca 675 km, doğu-batı boyunca 837 km ve toplam yüzeysel alan 280.000 km2'dir. Deniz güneybatı tarafından Java Denizi'ndeki Makassar Boğazı'na açılır.

<span class="mw-page-title-main">Mercan resifi</span> Denizde taşlı mercan iskeletlerinin büyümesi ve birikmesiyle oluşan kaya çıkıntısı

Mercan resifleri canlı organizmaların ürettiği aragonit yapılardır. Az miktar besin içeren deniz sularında bulunur. Çoğu resifte, baskın organizmalar kalsiyum karbonattan oluşan bir dış iskelete sahip taş mercanları, kolonyal sölenterlerdir. İskeletsel materyaller, dalga hareketleri ve biyoerozyon ile parçalanıp yığılarak yaşayan mercanlar ve çok çeşitli hayvanlar ve bitkilerden oluşan yaşamı destekleyen kalsiyumlu bir oluşum meydana getirirler.

<span class="mw-page-title-main">Oluklu balinagiller</span>

Oluklu balinagiller (Balaenopteridae), dişsiz balinalar alt takımından bir familya. Bu familya sadece en büyük balinaları değil, en büyük yaşayan hayvanları kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Bering Denizi gagalı balinası</span>

Bering denizi gagalı balinası, gagalı balinagiller (Ziphiidae) familyasından iki dişli balina (Mesoplodon) cinsine ait bir balina türü.

<span class="mw-page-title-main">Supikler</span>

Supikler ya da Pasifik Yupikleri, Alutikler, Güney Alaska'da yaşayan Yupik kolundan Eskimo halkıdır. Alaska Yerli Dil Merkezine göre 3.500 kişilik Supik nüfustan 200 kadarı anadillerini konuşabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sibirya Yupikleri</span> Eskimo halkı

Sibirya Yupikleri ya da Yuitler, Rusya'ya bağlı Çukçi Yarımadası ile ABD'deki Alaska eyaletine bağlı St. Lawrence Adası'nda yaşayan Yupik kolundan bir Eskimo halkı. Alaska Yerli Dil Merkezine göre Alaska'daki 1.400 kişilik nüfustan 1.000 kadarı, Rusya'daki 900 kişilik nüfustan ise ancak 300 tanesi anadillerini konuşabiliyor.

<span class="mw-page-title-main">Nome Census Area</span>

Nome Census Area, Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı Alaska eyaletinin Eskimo halklarından Yupik ve İnyupiklerlerce meskun olan bir sayım bölgesi. Örgütlenmemiş borough olduğu için bir yönetim merkezi de yoktur. En gelişmiş şehri geçmişte Nome Altına Hücumu hareketinin yaşandığı Nome'dir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Pasifik gerçek balinası</span>

Kuzey Pasifik gerçek balinası (Eubalaena japonica), Büyük Okyanus'un kuzeyinde yaşayan çok büyük bir balina türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Küçük Diomede Adası</span>

Küçük Diomede Adası, Bering Denizinde Alaska anakarasının batısında bulunan Amerika Birleşik Devletlerine bağlı ada.

<span class="mw-page-title-main">Bering Adası</span>

Bering Adası, Rusya'da Bering Denizi açıklarında bulunan bir adadır. Ada,Kamçatka Yarımadası yakınında yer almaktadır ve Komandor Adaları'nın bir parçasıdır. İdari olarak, Kamçatka Krayı'na bağlı Aleut rayonuna bağlıdır.