İçeriğe atla

Beria Onger

Beria Onger
İlerici Kadınlar Derneği Genel Başkanı
Görev süresi
1975-1980
Kişisel bilgiler
Doğum 1 Temmuz 1921(1921-07-01)
Çanakkale,[1] Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm 13 Şubat 2015 (93 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Defin yeri Zincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul
Partisi Türkiye Komünist Partisi
Evlilik(ler) Fahir Onger[2]
Çocuk(lar) Pakize Onger[2][3]
Saime İpekçi[2]
Bitirdiği okul Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Mesleği Avukat, siyasetçi

Bakiye Beria Onger (1 Temmuz 1921, Çanakkale - 13 Şubat 2015, İstanbul), Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunu avukat, Türkiye ilerici kadın hareketinin öncülerinden, Türkiye Komünist Partisi (TKP) üyesi.[1]

Beria Onger, 1 Temmuz 1921'de Çanakkale'de doğdu.[1] 1965 yılında Türkiye İleri Kadınlar Derneği'ni kurmuş, kadın haklarını savunan yazıları Cumhuriyet, Akşam gibi günlük gazetelerde ve sendika dergilerinde yayınlanmıştır.[1] Ayrıca, 1965'te “Atatürk Devrimi ve Kadınlarımız”, 1967'de “Kadınların Kurtuluşu” adlı kitapları çıkmıştır.[4]

1975 yılında kurulan İlerici Kadınlar Derneği'nin (İKD) kuruluşundan kapanmasına dek kesintisiz olarak genel başkanlık görevini yürütmüştür.[1] Ayrıca 1977-1980 yıllarında faaliyette bulunan Barış Derneği'nin kurucularından ve yöneticilerindendir.[5]

1979 ara seçimlerine TKP'nin bağımsız senatör adayı olarak giren Beria Onger İstanbul'da 20.215 oy almıştır.[4][6]

Beria Onger 13 Şubat 2015'te İstanbul'da 93 yaşında öldü.[7] Cenazesi 15 Şubat 2015'te Zincirlikuyu Mezarlığı'nda defnedildi.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c d e "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 27 Kasım 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2019. 
  2. ^ a b c "Fahir Onger". 5 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 1946’da Bakiye Beria Hanım ile evlenen yazarın bu evlilikten Pakize ve Saime adlı iki çocuğu dünyaya geldi. 
  3. ^ "Bakiye Beria Onger". 14 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ a b Birsen Talay Keşoğlu (Mart 1999). "1979 Seçimleri ve Bakiye Beria Onger". Tarih ve Toplum dergisi, 183. 30 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2023. 
  5. ^ Görsev, G.Doğan, (Ed.) (1986). Türkiye'de Barış Savaşımı'nın Küçük Seyir Defteri (Infomedia Satz & Verlag GmbH bas.). Duisburg, F. Almanya: Ruhr Uluslararası Barış Yılı Girişimi, Barış Yılı Yayınları: 1. s. 14-23. 
  6. ^ "TKP'nin bağımsız adayı Bakiye Beria Onger'in Sultanahmet Mitingi 1979". TÜSTAV - Türkiye Sosyal Tarih Araştırma Vakfı. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2019. 
  7. ^ "Bakiye Beria Onger yaşamını yitirdi". Cumhuriyet. 13 Şubat 2015. 13 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İsmail Bilen (1902 doğumlu siyasetçi)</span> Türk politikacı

İsmail Bilen, tarihsel Türkiye Komünist Partisinin 1973-1983 yılları arasında liderliğini üstlenen komünist siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Komünist Partisi (1920)</span> Türkiyede bir siyasi parti (1920–1987)

Türkiye Komünist Partisi, 1920 yılında kurulan, Türkiye'de faaliyet göstermiş komünist siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu</span> Türkiyede bir işçi sendikaları konfederasyonu

Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu, 13 Şubat 1967 tarihinde Türk-İş'ten ayrılan Maden-İş, Lastik-İş, Basın-İş ve bağımsız Gıda-İş, Türk Maden-İş (Zonguldak) sendikaları ve onların genel başkanları olan Kemal Türkler, Rıza Kuas, İbrahim Güzelce, Mehmet Alpdündar ve Kemal Nebioğlu tarafından kurulan işçi sendikaları konfederasyonudur. 12 Eylül Askeri Darbesi ile kapatılmasının ardından 19 Ocak 1992 tarihinde yeniden kurulmuştur. DİSK, bağımsız bir sınıf ve kitle örgütüdür.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Komünist Partisi/Marksist-Leninist</span> 1972de İbrahim Kaypakkaya ve arkadaşları tarafından kurulan yasa dışı Maocu komünist parti

Türkiye Komünist Partisi/Marksist-Leninist (TKP/ML), 24 Nisan 1972'de İbrahim Kaypakkaya ve arkadaşları tarafından kurulan yasa dışı komünist parti. Partinin siyasi düşünceleri doğrultusunda askeri kolu Türkiye İşçi Köylü Kurtuluş Ordusu (TİKKO) ve gençlik örgütü Türkiye Marksist-Leninist Gençlik Birliği'dir (TMLGB).

<span class="mw-page-title-main">Dünya Kadınlar Günü</span> uluslararası kadınlar günü

Dünya Kadınlar Günü, Birleşmiş Milletler tarafından bu şekilde tanımlanmış olarak her yıl 8 Mart'ta kutlanan uluslararası bir gündür. İnsan hakları temelinde kadınların siyasi ve sosyal bilincinin geliştirilmesine, ekonomik, siyasi ve sosyal başarılarının kutlanmasına ayrılmaktadır. Dünya Kadınlar Günü, kadın hakları hareketinde bir odak noktasıdır.

<span class="mw-page-title-main">1954 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 10. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1954 Türkiye genel seçimleri, 2 Mayıs 1954 tarihinde TBMM'de görev yapacak 10. dönem milletvekilleri için yapılan seçimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">1965 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 13. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1965 Türkiye genel seçimleri, 10 Ekim 1965 tarihinde yapılan bu genel seçimler ile TBMM 13. dönem milletvekilleri seçildi. İlk kez Millî bakiye sisteminin uygulandığı bu seçimlerde, Türkiye tarihinde ilk defa bir sosyalist parti olan Türkiye İşçi Partisi milletvekili çıkararak meclise girdi.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Komünist Partisi (2001)</span> Türkiyede bir siyasi parti

Türkiye Komünist Partisi, 11 Kasım 2001 tarihinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "TKP" şeklindedir. Simgesi çarkla çevrelenmiş çekiç ve üstünde bulunan yıldızdır. Genel Sekreteri Kemal Okuyan'dır. Ancak kolektif liderlik ilkesi gereği en yetkili karar organı parti kongresinde seçilen Merkezi Komite'dir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de komünizm</span>

Türkiye'de komünizm, 1920 yılında Türkiye Komünist Partisi ile partileşme sürecine giren ve günümüzde devam eden siyasi hareket.

<span class="mw-page-title-main">Pervin Buldan</span> Türk siyasetçi

Pervin Buldan, Türk siyasetçidir. Halkların Demokratik Partisi eş genel başkanıydı. TBMM'de 23., 24. dönem Iğdır; 25, 26 ve 27. dönem İstanbul milletvekilidir. Iğdır'ın ilk kadın milletvekilidir.

Süreyya Yurdakul,, Türk bürokrat ve subay.

<span class="mw-page-title-main">Erkan Baş</span> Türk siyasetçi

Erkan Baş, Türk siyasetçi ve bilim tarihçisi. Türkiye İşçi Partisinin (TİP) mevcut genel başkanı ve İstanbul milletvekili. 2009 yılı başında Türkiye Komünist Partisi (TKP) genel başkanlığı yaptı, 2014'te Halkın Türkiye Komünist Partisi (HTKP) genel sekreterliği yaptı ve 2017'de TİP'i kurdu. 2018 Türkiye genel seçimlerinde partisinin seçim ittifakı doğrultusunda Halkların Demokratik Partisi (HDP) sıralarından milletvekili seçildi, daha sonra HDP'den istifa ederek yeniden Türkiye İşçi Partisine geçti.

<span class="mw-page-title-main">İlerici Gençler Derneği</span> TKP çizgisini benimseyen gençler tarafından 1976da İstanbulda kurulan gençlik ve öğrenci örgütü

İlerici Gençler Derneği 1975 yılında Türkiye Komünist Partisi (TKP), Türkiye İşçi Partisi (TİP) ve Türkiye Sosyalist İşçi Partisi (TSİP) gençlik temsilcileri arasında yapılan birlik görüşmelerinin başarıyla sonuçlanamaması üzerine TKP çizgisini benimseyen gençler tarafından 5 Ocak 1976 tarihinde İstanbul'da kurulan gençlik ve öğrenci örgütüdür.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de kadınlara seçme ve seçilme hakkının tanınması</span> Atatürk devrimleri sonucu, yerel seçimlerde 1930, genel seçimlerde 1934ten beri kullanılan siyasi hak

Kadınlara seçme ve seçilme hakkının tanınması, 1930’larda, Türkiye’de kadınların siyasi haklarını kazanması için gerekli yasaların çıkarılmasını ifade eder. Kadınların siyasi hayatta seçme ve seçilme hakkını elde etmesi; toplumsal hayatta gerçekleşen Atatürk Devrimleri’nden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Demet Demir</span> Türkiyede yaşayan LGBTQ+ aktivisti

Demet Demir, Türkiye'de LGBT hareketinin en önemli temsilcilerinden transseksüel lider. Türkiye'de ilk kez LGBT bireylerine tüzüğünde yer veren Özgürlük ve Dayanışma Partisi'nden 1999 yılında yerel seçimlere katılan ilk LGBT bireyidir. 2007 genel seçimlerinde ise Isparta milletvekili adayı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Halkın Türkiye Komünist Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (2014-2017)

Halkın Türkiye Komünist Partisi, Türkiye Komünist Partisi'nde 2014 yılı Nisan ayında başlayan ayrışmanın ardından 12. Kongre etrafında toplanan Erkan Baş, Metin Çulhaoğlu, Kurtuluş Kılçer, Erkan Kılıç, Can Soyer ve Doğan Ergün'ün de dahil olduğu partililerin kurduğu Marksist-Leninist siyasi partidir.

Uluslararası Demokratik Kadınlar Federasyonu (UDKF) kadınlara eşit haklar sağlanması adına faaliyette bulunan uluslararası bir kuruluş olarak 1945 yılında Paris'te kurulmuştur. Soğuk savaş yılları boyunca Sovyet destekli komünist bir organizasyon olarak tanımlanmıştır. Paris'te Fransa hükûmetince faaliyetten men edilmesi üzerine genel merkezi Doğu Berlin'e taşınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Barış Derneği</span> dernek

Barış Derneği, 18 Nisan 1977'de İstanbul'da kurulan, amacı tüzüğünde "adil ve kalıcı bir barışın gerçekleşme koşullarının araştırılması, geliştirilmesi, savunulması ve tanıtılması" olarak belirtilen dernek. 3 Nisan 1977'de İstanbul Barosu'nda yapılan, bilim insanları, yazarlar, hukukçular, aydınlar ve sanatçılardan oluşan 100 kişinin katıldığı konferansta alınan kararla kuruldu. Başkanlığa emekli büyükelçi Mahmut Dikerdem seçildi. 12 Eylül Darbesi sonrası kapatılana kadar nükleer silahların yasaklanmasını savundu, Birleşmiş Milletler kararlarına ve Helsinki Nihai Senedi'ne saygı gösterilip uyulması, aynı zamanda Türkiye'nin NATO'dan çıkması için faaliyetlerde bulundu.

<span class="mw-page-title-main">İlerici Kadınlar Derneği</span>

İlerici Kadınlar Derneği (İKD), İstanbul’da 3 Haziran 1975’te kurulmuş, tüzüğünde amacı “Ülkemiz kadınlarına tanınmış sosyal ve ekonomik hak ve özgürlüklerin kağıt üzerinde kalmaması, günlük yaşamda somut olarak uygulanması ve geliştirilmesi” olarak ifade edilmiştir.

Süleyman Üstün, öğretmen, sendika eğitimcisi, siyasetçi.