İçeriğe atla

Berberice

Kuzey Cezayir'deki Berberice konuşanların yüzdesi

Berberice (Berberice: ⵜⴰⵇⴱⴰⵢⵍⵉⵜ, Arapça: البربر), Cezayir'in üçüncü resmi dilidir. Berber ve Latin abecesiyle yazılır.

Arapça ve Fransızcanın etkisinde kalmıştır. Onun dışında; Fas, Tunus ve Libya'da konuşulur. Batılılarca, "Kabil dili" denir. "Kabil Dili", tabii ki; Afganistan'ın başkenti Kabil'deki Farsça lehçesiyle karıştırmamak gerekir.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Arapça</span> Afroasya dilleri ailesinin Sami koluna mensup bir dil

Arapça, Afroasya dilleri ailesinin Sami koluna mensup bir dildir. Batıda Atlantik Okyanusu'ndan doğuda Umman Denizi'ne, kuzeyde Akdeniz'den güneydoğuda Afrika Boynuzu ve Hint Okyanusuna uzanan geniş bir coğrafyada konuşulmaktadır. Tüm lehçeleri ile birlikte 420 milyonu aşkın kişi tarafından konuşulduğu olduğu tahmin edilmektedir. Arap Birliği'ne üye 22 ülke ile Çad ve Mali dâhil olmak üzere 24 ülkede resmî dildir. Aynı zamanda kısmî olarak tanınan Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti, Somaliland ile Tanzanya'da (Zanzibar) resmî dil statüsündedir. Arap Birliği'nin ve Birleşmiş Milletler'in kabul edilen altı resmî dilinden biridir. Nijer, Senegal ve Kıbrıs Cumhuriyeti'nde ulusal/azınlık dili olarak tanınmıştır. Arapça İran, İsrail, Pakistan, Filipinler ve Güney Afrika Cumhuriyeti anayasalarında özel dil statüsüne sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Umman</span> Güneydoğu Arabistanda bir ülke

Umman ya da resmî adıyla Umman Sultanlığı, güneybatı Asya'da, Arap Yarımadası'nın güneydoğu kıyısında yer alan Arap ülkesidir. Kuzeybatıda Birleşik Arap Emirlikleri, batıda Suudi Arabistan, güneybatıda ise Yemen ile sınır komşusudur. Güneyde ve doğuda Umman Denizi, kuzeydoğuda ise Umman Körfezi ile çevrilidir. Ülkenin Birleşik Arap Emirlikleri tarafından çevrelenmiş, Madha ve Müsendem olmak üzere 2 adet eksklavı bulunmaktadır. Maskat en büyük şehir ve başkenttir.

Vezir, İslâm devletlerinde hükümdardan sonra gelen en yetkili yönetici.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Afrika</span> Afrika kıtasının Fas, Cezayir, Tunus, Libya, Mısır ve Sudanı içeren kuzey bölgesi

Kuzey Afrika, Afrika'nın kuzeyindeki bölgeye verilen isim. Bugün Kuzey Afrika'da Fas, Cezayir, Tunus, Libya, Mısır ve Sudan devletleri bulunmaktadır. Bölgede Müslümanlar çoğunluktadır. Bölgedeki yaygın diller Arapça, Berberice ve Kıpticedir.

<span class="mw-page-title-main">Berberiler</span>

Berberiler, bugünkü Mısır, Libya, Tunus, Cezayir ve Fas'ı içine alan Kuzey Afrika'nın bilinen en eski yerli halkıdır. Bazı mağara resimlerinin bulunmuş olması, Berberiler'in bu paleolitik toplulukların soyundan gelmiş olabileceği tezini güçlendirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Cezayir (şehir)</span> Cezayirin başkenti

Cezayir, Cezayir'in başkenti ve en büyük şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Kabili</span> Tunusun orta bölgesinde bir vaha kenti

Kabili ya da Kebili Tunus'un orta bölgesinde bir vaha kentidir. Nüfusu 2006 yılı verilerine göre yaklaşık 20,156 kişidir. Aynı zamanda Kabili vilayetinin merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Berberi dilleri</span>

Berber dilleri Fas, Cezayir, Tunus, Libya, Mısır (Siwa) ile Mali ve Nijer'deki küçük Berber toplulukları tarafından konuşulan birbiri ile yakın akraba olan bir diller grubudur. Nispeten seyrek bir toplulukta Sahara ve Sahel'in kuzeyine doğru uzanır. Afro-Asyatik diller ailesindendir. Birbiri ile çok yakın olan kuzey Berber dillerini konuşanlar arasında bunları tek bir standard altında birleştirmek için bir hareket vardır. Geleneksel olarak Orta Fas Tamazigti'ni işaret eden Tamazigt adı da bu standard Berberce dilini veya tüm Berberce için kullanılır ancak kullanım ceşitlilik gösterir ve pek çok Berberi kendini Tamazigt olarak tanımlamaz.

Latinizasyon (Romanizasyon) tabiri genel olarak Latin alfabesi dışındaki ses sistemlerinin Latin alfabesine çevrilmesini ifade eder. Arapçanın Latin alfabesine çevirisi yapılırken bu uygulamaların hiçbirinde (fonetik alfabeler hariç) ortak bir uygulama geliştirilememiştir. Çünkü her ülke kendi harflerini esas alan bir çeviri sistemi benimsemiştir. Fakat yine de ana hatlarıyla genel kabul görmüş bazı sesler ve simgeler tercih edilmeye başlanmıştır. Ortak Türkçe alfabesi esas alınarak yapılan bir işaret sistemi büyük oranda geliştirilmiş durumdadır. Fakat yine de çeşitli ülkelerin, sesleri simgelerken kullandıkları harflerin değişik olması nedeniyle farklılıklar ortaya çıkmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Berberi Yahudiler</span>

Berberi Yahudiler, Kuzey Afrika'nın Mağrip bölgesinde yaşayan ve Berberice konuşan Yahudi cemaatleridir.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Radyo ve Televizyon Kurumu</span>

Ulusal Radyo ve Televizyon Kurumu (SNRT) (Arapça: الشركة الوطنية للإذاعة والتلفزة, romanize: Eş-şerika'ül-vataniye li-l-izâ ve-t-telfeza; Berberi dilleri: ⵜⴰⵎⵙⵙⵓⵔⵜ ⵜⴰⵏⴰⵎⵓⵔⵜ ⵏ ⵓⵏⵣⵡⴰⵢ ⴷ ⵜⵉⵍⵉⴼⵉⵣⵢⵓⵏ, romanize: Tamssurt tanamurt uazvay d tilifizyun; Fransızca: Société nationale de radiodiffusion et de télévision), Fas merkezli bir devlet radyo ve televizyon ağıdır. 15 Şubat 1928 tarihinde kurulmuştur. Merkezi Rabat'ta yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Zuvare</span>

Zuvare, Libya'nın Trablusgarb Bölgesi'nde, Nükat El Hams ilçesi'nin yönetim merkezi olan şehir.

<span class="mw-page-title-main">Tetuan, Fas</span>

Tetuan, Fas'ın kuzeyinde bulunan bir şehirdir. Berberice bir kelime olan Tetuan, kelime anlamıyla "gözler" ve mecazi anlamda "su gözü" anlamına gelmektedir. Tetuan, Fas'ın Akdeniz'deki iki önemli limanı arasında yer almaktadır. Cebelitarık Boğazı'nın birkaç mil güneyinde ve Tanca'nın yaklaşık 40 mil (60 km) Güney güneydoğusunda yer almaktadır. 2014 yılı itibarıyla şehrin nüfusu 463.968'dir. Tetuan'ın sivil havaalanı Sania Ramel Havaalanı, şehrin 6 km doğusunda yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">El Jadida</span> Fas, Kazablankanın 106 km güneyinde bir liman kenti

Al Jadida, eski isim Mazagan, Fas'ın Atlas Okyanusu sahilinde, Doukkala-Abda bölgesindeki Kazablanka'nın 106 km güneyinde bulunan bir liman kentidir. 194,934 nüfusa sahiptir. Denizden bakıldığında El Jadida'nın eski kenti çok "Faslı olmayan" bir görünüme sahiptir; şehrin yontulmuş taş duarları Portekiz etkisini göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Tichitt</span> Moritanyada bir köy

Tichit ya da Tichitt, Moritanya'nın güneydoğusundaki Tagant Yaylası'nın eteğinde, bahçeli mimarisi ile bilinen kısmen terk edilmiş bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Libya Arapçası</span>

Libya Arapçası, Arapçanın Libya'da konuşulan bir lehçesidir. Libya Arapçası, Bingazi ve Bayda merkezli doğu ve Trablusgarp ve Mısrata merkezli batı olmak üzere iki lehçeye ayrılmaktadır. Libya Arapçasındaki kelime dağarcığının çoğu, genellikle değiştirilmiş bir ünsüzler arası sesli harf yapısına sahip Klasik Arapça kökenlidir. Türkçe, Berberice, İtalyanca, İspanyolca ve İngilizceden de çok sayıda alıntı söze sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">El-Kale</span>

El-Kale, Tunus'un Kabili ilinde bulunan bir belediyedir. Belediye, il merkezi Kabili'nin güneyinde Duz'un hemen yanında yer almaktadır. Yüzölçümü 52,57 km² olan belediyenin nüfusu 2020 yılı itibarı ile 8.587'dir.

<span class="mw-page-title-main">Cemna</span>

Cemna, Tunus'un Kabili ilinde bulunan bir belediyedir. Belediye, il merkezi Kabili'nin güneyinde yer almaktadır. Yüzölçümü 679,8 km² olan belediyenin nüfusu 2020 yılı itibarı ile 7.720'dir.

<span class="mw-page-title-main">Sevkü'l-Ahed</span>

Sevkü'l-Ahed, Tunus'un Kabili ilinde bulunan bir şehir ve belediyedir. Belediye, il merkezi Kabili'nin 15 km kuzeybatısında yer almaktadır. Yüzölçümü 1.515 km² olan belediyenin nüfusu 2020 yılı itibarı ile 19.847'dir.

<span class="mw-page-title-main">Cezayir Radyosu</span>

Kamu Radyo Yayıncılığı Kurumu (ENRS) veya kısaca Cezayir Radyosu, Cezayir merkezli bir devlet radyo ağıdır. 1 Temmuz 1986 tarihinde Cezayir Radyo ve Televizyon Şirketi'nin ikiye ayrılması sonucu kurulmuştur. Merkezi Cezayir'de yer almaktadır.