İçeriğe atla

Benzil klorür

Benzil klorür
Benzyl chloride
Benzyl chloride
Adlandırmalar
(klorometil)benzen
α-klorotoluen
alfa-klorofenilmetan
Tanımlayıcılar
CAS numarası
3D model (JSmol)
Kısaltmalar BnCl
ChEBI
ChEMBL
ChemSpider
ECHA InfoCard100.002.594 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
EC Numarası
  • 202-853-6
KEGG
UNII
CompTox Bilgi Panosu (EPA)
  • InChI=1S/C7H7Cl/c8-6-7-4-2-1-3-5-7/h1-5H,6H2 
    Key: KCXMKQUNVWSEMD-UHFFFAOYSA-N 
  • InChI=1/C7H7Cl/c8-6-7-4-2-1-3-5-7/h1-5H,6H2
    Key: KCXMKQUNVWSEMD-UHFFFAOYAV
  • ClCc1ccccc1
Özellikler
Kimyasal formülC7H7Cl
Molekül kütlesi126,58 g mol−1
Görünüm renksiz, sarımtırak sıvı
Kokukeskin, aromatik[1]
Yoğunluk1.100 g/cm3
Erime noktası[dönüştürme: geçersiz sayı]
Kaynama noktası179 °C (354 °F; 452 K)
Çözünürlük (su içinde) very slightly soluble (0.05% at 20 °C)[1]
Çözünürlüketanol, etil eter, kloroform ve karbon tetraklorürde çözünür
Buhar basıncı1 mmHg (20 °C)[1]
-81.98·10−6 cm3/mol
Kırınım dizimi (nD) 1.5415 (15 °C)
Tehlikeler
İş sağlığı ve güvenliği (OHS/OSH):
Ana tehlikeler zehirli, kanserojen, gözyaşartıcı
NFPA 704
(yangın karosu)
Parlama noktası67 °C (153 °F; 340 K)
Kendiliğinden tutuşma
sıcaklığı
585 °C (1.085 °F; 858 K)
Patlama sınırları≥1.1%[1]
Öldürücü doz veya konsantrasyon (LD, LC):
LD50 (medyan doz)
121 mg/kg (rat, oral)
150 ppm (rat, 2 hr)
80 ppm (mouse, 2 hr)[2]
380 ppm (dog, 8 hr)[2]
NIOSH ABD maruz kalma limitleri:
PEL (izin verilen) TWA 1 ppm (5 mg/m3)[1]
REL (tavsiye edilen) C 1 ppm (5 mg/m3) [15-minute][1]
IDLH (anında tehlike) 10 ppm[1]
Güvenlik bilgi formu (SDS) External MSDS
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).

Benzil klorür, C
6
H
5
CH
2
Cl
formüllü organik bileşik. Kimyasal tepkimelerde çokça kullanılan renksiz sıvı. Kaynama noktası 179 °C'dir. Suda çözünmez. Etanol, dietil eter, kloroform ve karbon tetraklorürde çözünür.

Üretimi

Benzil klorür, gaz fazında toluenin klorla tepkimesi ile üretilir

Bu yolla her yıl ortalama 100,000 ton benzil klorür üretilmektedir. Yan ürünler; benzal klorür ve benzotriklorürdür. Diğer üretim yöntemlerinden birisi ise benzenin klorometilasyonudur. İlk olarak, benzil alkol ve hidroklorik asit kullanılarak üretilmiştir.

Kullanım alanları

Endüstride benzil esterlerinin üretiminde kullanılır. İlaç üretiminde kullanılan fenilasetik asitin üretiminide kullanılan benzil siyanür maddesi, benzil klorür ile sodyum siyanürden elde edilir. Benzil eterler de benzil klorür den elde edilir. Benzil klorür ile sodyum hidroksit çözeltisinin tepkimeye girmesi dibenzil eteri verir. Benzil klorürün bazik KMnO4 ile oksidasyonu da benzoik asit vermektedir. Benzil klorür amfetamin sınıfı uyuşturucuların üretiminde kullanıldığı için satışları kontrollü olarak yapılmaktadır.

Diğer alkil klorürler gibi tepkin olduğundan benzil klorür su ile hidrolize uğrayıp benzil alkol ve hidroklorik asit ortaya çıkarır.

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0053". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH). 
  2. ^ a b "Benzyl chloride". Immediately Dangerous to Life or Health Concentrations (IDLH). Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Enstitüsü (NIOSH). 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sodyum</span> atom numarası 11 olan kimyasal element

Sodyum, periyodik cetvelde Na simgesi ile gösterilen ve atom numarası 11 olan element. Sodyum yumuşak ve kaygan bir metal olup alkali metaller grubuna aittir. Doğal bileşiklerin içinde bol miktarda bulunur. Yüksek oranda reaktiftir, sarı bir alevle yanar, su ile şiddetli reaksiyon verir ve havada hızla oksitlenir. Dolayısıyla, vazelin, gazyağı gibi hava ve su ile temasını kesecek bir ortamda saklanması gerekir.

<span class="mw-page-title-main">Klor</span> 17 atomik numaralı kimyasal element

Klor, VIIA grubunda bulunan hafif, keskin kokulu, yeşilimsi sarı renkli, tahriş edici ve zehirleyici bir gaz. Havadan 2,5 kat ağır olan klor ilk zamanlar bir bileşik olarak kabul ediliyordu. Klor ilk olarak 1774 yılında Carl Wilhelm Scheele tarafından keşfedildi. 1810 yılında ise bugünkü ismi Humphry Davy tarafından verildi.

<span class="mw-page-title-main">Alkol</span> karbon atomuna doğrudan bir -OH grubunun bağlı olduğu organik bileşiklere verilen genel ad

Alkol, karbon atomuna doğrudan bir -OH (hidroksil) grubunun bağlı olduğu organik bileşiklere verilen genel ad. Genel formülü CnH2n+1OH olan mono alkoller, alkollerin önemli bir sınıfıdır. Bunlardan etanol (C2H5OH), alkollü içeceklerde bulunan türüdür. Genellikle alkol kelimesi ile etanol kastedilir ki yeni fermente olmuş birada etanol oranı %3-5 arasında iken şarapta %12-15 arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Tuz (kimya)</span> katyon ve anyonlardan oluşan iyonik bileşik

Tuz, kimyada, bir asitle bir bazın tepkimeye girmesi neticesinde meydana gelen maddedir. Tuz, asitteki eksi yüklü iyonla (anyon) bazdaki artı yüklü iyondan (katyon) meydana gelir. Asitle baz arasındaki nötralleşme tepkimesi esnasında tuz ve su açığa çıkar. Erimiş tuz veya çözelti halindeki tuzların çoğu eksi ile artı yüklü iyonlarına ayrışır ve elektriği iletir. Tuz adı ayrıca sofra tuzu veya sodyum klorür (NaCl) için de kullanılır.

Hidrojen klorür ya da Kloran, HCl formülüne sahip renksiz, zehirli bir gazdır. Hidrojen ve klor elementlerin oluşan inorganik bileşiktir. Havadaki nem ile temasında beyaz hidroklorik asit dumanı oluşturur. Hidroklorik asit, hidrojen klorürün sulu çözeltisine verilen addır.

<span class="mw-page-title-main">Kral suyu</span> Asitlerin az etki ettiği ya da etki etmediği altın ve platin gibi metallerle tepkimeye girebilen kuvvetli bir asit çözeltisi

Kral suyu, asitlerin az etki ettiği ya da etki etmediği altın ve platin gibi metallerle tepkimeye girebilen kuvvetli bir asit çözeltisidir. Hidroklorik asit ve nitrik asitin 3:1 oranında karıştırılmasıyla oluşur. Ebu Musa Câbir bin Hayyan tarafından bulunduğu tahmin edilmektedir.

İnorganik kimya veya anorganik kimya; organik olmayan, yani karbon-hidrojen bağı içermeyen bileşiklerin özelliklerini ve kimyasal davranışlarını inceleyen kimya dalı. Anorganik ve organik kimyayı birleştiren organometalik bileşikler, organometalik kimya adında başka bir dalı oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Formik asit</span>

Formik asit, HCOOH, tek karbonlu karboksilik asittir. Metanoik asit olarak da bilinir. Formik asit, karbonil karbonuna bağlı alkil grubu içermemesiyle en basit karboksilli asit özelliği taşır. Hem aldehit hem de karboksilik asit özelliğine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Hidroklorik asit</span> hidrojen klorürün toksik sulu çözeltisi

Hidroklorik asit, hidrojen ve klor elementlerinden oluşan, oda sıcaklığı ve normal basınçta gaz hâlinde olan hidrojen klorürün sulu çözeltisine verilen ad. Halk arasında tuz ruhu olarak da bilinir. 9. yüzyılda simyacı Câbir bin Hayyân tarafından keşfedildi ve sonrasında simya alanında kullanıldı. Sanayi Devrimi sırasında, sanayideki önemi keşfedilen asit, önce Leblanc işlemi, sonrasında Solvay işlemi ile sanayi alanında üretilmeye başladı. Hidroklorik asit, tarihte yeni kolaylıkların keşfinde önemli roller üstlendi. Günümüzde PVC'den demir-çeliğe, organik madde üretiminden gıda sektörüne kadar hemen hemen tüm alanlarda hidroklorik asit kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sülfürik asit</span> Kimyasal Madde

Sülfürik(VI) asit ya da halk arasında bilinen ismi ile zaç yağı, H2SO4, güçlü bir mineral asididir. Olası kâşifi 8. yüzyıl simyacısı Cabir bin Hayyan tarafından yenime uğratıcı, renksiz ve yoğunluğu yüksek sıvı olarak tanımlanmıştır. Suda her konsantrasyonda çözünebilir. Büyük ölçüde korozif oluşu, güçlü asidik yapısından ve dehidrasyon özelliğinden kaynaklanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sodyum hipoklorit</span>

Sodyum hipoklorit, (NaClO) bir tür tuzdur. Günlük hayatta beyazlatıcı çamaşır sularında kullanılmaktadır. Oda koşullarındaki klor ile sabunlardaki sodyum hidroksit tepkimeye sokularak üretilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Klorometan</span>

Klorometan ya da metil klorür, CH3Cl formülüne sahip bir alkil halojenürdür. Aşırı derecede yanıcı bir gazdır. Önceden soğutucularda kullanılmıştır ancak toksisitesinden dolayı artık tüketici ürünlerinde kullanılmamaktadır. Klorometan ilk olarak Jean-Baptiste Dumas ve Eugene Peligot isimli iki Fransız kimyager tarafından 1835'te metanol, sülfürik asit ve sodyum klorür karışımının kaynatılması ile sentezlenmiştir, bu yöntem günümüzde kullanılana çok benzerdir.

<span class="mw-page-title-main">1,1,1-Trikloroetan</span>

Metil kloroform ya da 1,1,1-trikloroetan C2H3Cl3 formülüne sahip bir kloroalkandır. Doğada bulunmamaktadır, sentetik olarak üretilmiştir. Kloroforma benzeyen bir kokuya sahip olan bu renksiz sıvı bir zamanlar çözücü olarak kullanılmaktaydı ancak ozon tabakasına zararlı olduğu keşfedilince kullanımı terk edilmiştir. Montreal Protokolü nedeniyle 1996 tarihinden sonra kullanımı yasaklanmıştır. 1,1,1-Trikloroetan yeterince stabil olmadığından stabilize edilmesi için içine dioksan gibi bazı maddeler katılır.

<span class="mw-page-title-main">Benzoil klorür</span>

Benzoil klorür, benzenkarbonilklorür olarak da bilinen C
6
H
5
COCl
formüllü bir organoklorür bileşiğidir. Bir benzen halkasına bağlanan karbonil grubuna klor bağlanması ile oluşmuştur. Keskin kokulu, dumanlı ve renksiz bir sıvıdır. Suyla tepkimeye girdiğinde hidroklorik asit ve benzoik asit verir. Esas olarak peroksitlerin üretimi için faydalıdır ancak genellikle boyaların, parfümlerin, ilaçların ve reçinelerin hazırlanması gibi diğer alanlarda da faydalıdır.

Benzil alkol, C6H5CH2OH formüllü aromatik alkol. Benzil alkol, aromatik kokulu renksiz bir sıvıdır. Toksisitesi düşüktür, bu yüzden kozmetik sektöründe bolca kullanılır. Polar olması nedeniyle kullanışlı bir çözücüdür. Suda az çözünür ancak diğer alkollerde iyi çözünür. Fenilmetanol, benzenmetanol, fenilkarbinol olarak da bilinir. 205 °C gibi yüksek bir kaynama noktasına sahiptir. Benzil alkol doğal olarak bazı bitkilerde, meyvelerde ve çaylarda bulunabilir. Endüstriyel olarak benzil klorürün hidrolizi üretilir. Diğer alkoller gibi, karboksilik asitlerle tepkimeye girerek benzil esterleri oluşturur.

Amonyum hidroksit, oda sıcaklığında gaz hâlde bulunan amonyağın sulu çözeltisine verilen addır. Formülü olarak NH4+.OH- gösterilir.

<span class="mw-page-title-main">Bakır(II) karbonat</span>

Bakır karbonat, oda sıcaklığında katı hâlde bulunan bir inorganik bileşiktir. Havadan nem çeker. Su ile tepkimeye girerek bakır karbonat hidroksite dönüşür. Bazik özellik gösterir. Boya ve pigment olarak kullanılır.

Demir (III) klorür FeCl
3
formüllü inorganik bir bileşiktir. Kristal bir katı olmasının yanı sıra görüş açısına bağlı olarak farklı renklerle gözlemlenebilir; koyu yeşil, mor-kırmızı. Sulu formu da katı formu da fiziksel görünüm olarak koyu kahverengi rengindedir.

<span class="mw-page-title-main">Baryum klorür</span>

Baryum klorür, BaCl2 formüllü inorganik bir bileşik'tir. Bu bileşik baryum'un suda-çözünen en yaygın tuzlarından biridir. Diğer baryum tuzlarının çoğu gibi, baryum klorür beyaz toz halinde ve zehirlidir. Alevde sarı-yeşil renk verir. Ayrıca higroskopiktir, ilk önce dihidrat BaCl2(H2O)2' ye dönüşür.

<span class="mw-page-title-main">Fosforil klorür</span>

Fosforil klorür, POCl
3
formülüne sahip bir sıvıdır. Nemli havada hidrolize olup fosforik asit ve hidrojen klorür dumanı açığa çıkarır. Endüstriyel olarak büyük ölçekte fosfor triklorür ve oksijen veya fosfor pentoksitten üretilir. Esas olarak fosfat esterleri yapmak için kullanılır.