İçeriğe atla

Benyamin kabilesi

Benyamin kabilesinin sembolü
Antik İsrail

Benyamin kabilesi (İbranice: בִּנְיָמִין, Binyamin) Tora'da adı geçen On İki İsrail Kabilesi'nden biridir.

M.Ö. 1200'lü yıllarda Kenan topraklarının fethinden sonra[1] Yeşu[2] bu toprakları on iki kabile arasında bölüştürdü. Benyamin'e verilen toprakların kuzeyinde Efraim kabilesi güneyinde ise Yehuda kabilesi bulunuyordu. Bethel, Giboah ve Kudüs gibi önemli şehirleri barındıran bu toprakların doğu sınırı ise Şeria Nehri'ydi.

Yeşu'nun Kenan topraklarını fethinden M.Ö. 1050 yılında kurulan Birinci İsrail Krallığı'na kadar geçen sürede İsrail kabileleri konfederasyon halinde varlıklarını sürdürüyordu ve Benyamin kabilesi de bu konfederasyonun bir parçasıydı. Merkezi bir hükûmet olmadığı için kriz dönemlerinde insanlar Hakimler tarafından yönetiliyordu. Filistlerin artan istila tehditleri karşısında İsrail kabileleri güçlü merkezi bir monarşi sistemine geçtiler. Benyamin kabilesinden Şaul[3] birleşik monarşinin ilk kralıydı.

Şaul'un ölümünden sonra bütün kabileler Şaul'un hanedanlığına sadık kalıp onun oğlu Işboşeth'i kral olarak görmelerine rağmen Yehuda kabilesi kendi krallarını David olarak seçti. Işboşeth'in ölümünden sonra diğer kabileler de Davud'un altında birleşti. Davud'tan sonra kral Süleyman oldu. Süleyman'ın ölümünden sonra M.Ö. 930'da onun oğlu Rehoboam başa geçti fakat kuzeydeki kabileler Davud hanedanlığından ayrılıp İkinci İsrail Krallığı'nı kurdu. Yehuda ve Benyamin kabileleri ise Yehuda Krallığı altında Davud hanedanlığına sadık kaldı.

Yehuda Krallığı M.Ö. 586'da Babilliler tarafından fethedilip halk sürgüne yollandı.

Babil sürgününden geri dönen Yahudiler bir kabileye mensup olma anlayışından ve bunun getirdiği rollerden vazgeçti fakat Leviler ve Kohenlerin hala dini rolleri bulunuyordu, bunun dışında kalan insanlara ise İsrail deniliyordu. Yahudiler arasındaki rollerde ayrım geleneksel olarak hala devam etmektedir.

Kökeni

On iki kabile ve toprakları

Tora'ya göre, bu kabile, Yakup'un Rahel'den son oğlu olan ve Kenan topraklarına döndükten sonra doğan Benyamin'in soyundan gelir.

Benyamin kelimesi ben ve yamin kelimelerinden oluşan birleşik bir isimdir. Ben "oğlu" demektir, Yamin ise "sağ" demektir; dolayısıyla Benyamin'in birincil anlamı "sağ'ın oğlu"dur. Genelde bu isim sağ elimin oğlu olarak tercüme edilir; bazen de genelde vücudun sağ tarafı güçlü kısım olduğundan sağ tarafın oğlu olarak da tercüme edilebilir. Bazı kaynaklarda ise "yamin"in kökünün "güney" anlamına geldiği dolayısıyla da Benyamin'in güney'in oğlu anlamına geldiği bahsedilir. Yakup'un diğer oğulları Aram bölgesinde doğduğundan güneyde yani Kenan topraklarında doğan tek oğlu olduğu için Benyamin'in adı "güney'in oğlu" anlamına geldiği de iddia edilir.[4] Modern dönemin bilim adamlarının görüşüne göre ise "sağ'ın oğlu" ya da "güney'in oğlu" dönemin güçlü kabilelerinden olan Efraime göre coğrafik konumunu belirler.[5] Samarit Tora'sında ise bu isim "günlerin oğlu" anlamına gelen Benyamim olarak geçer.

Karakter

Diğer kabilelere oranla askeri açıdan ön plana çıkan bu kabileye Tora'da Yakup'un kutsayışı adlı şiirinde aç kurt dendiği görülür.[6] Geleneksel açıdan bu aç kurdun Benyamin kabilesinin tümü olmadığı, bu kabileden olan birini tasvir ettiği düşünülür; örneğin Hakim Ehud Ben Gera, Kral Şaul veya Ester Kitabında adı geçen Mordehay olabileceği düşünülür; Hristiyanlıkta ise bunun Pavlus olabileceği dile getirilmiştir.[4] Kudüs Tapınağının bir kısmı Benyamin kabilesinin topraklarında bulunduğundan, bu tapınakta yapılan kurban törenlerini simgelemek amacıyla mecazi olarak aç kurt denildiği de düşünülür.[4]

Akıbeti

M.Ö. 930'da Birinci İsrail Krallığının dağılmasıyla güneydeki Yehuda kabilesinin kurduğu Yehuda Krallığına katıldılar. Yehuda Krallığına katıldığı için kuzeydeki İsrail Krallığı'nın dağılmasından etkilenmeyip kaybolmadılar. M.Ö. 586'da Yehuda Krallığı'nın dağılmasıyla Babil Sürgününe gönderildiler. Sürgün sona erdiğinde ise kabileler arası farklar ortadan kalkıp tüm Yehuda ve Benyamin halkına kısaca İsrail dendi.

Kaynakça

  1. ^ Kitchen, Kenneth A. (2003), "On the Reliability of the Old Testament" (Grand Rapids, Michigan. William B. Eerdmans Publishing Company)(ISBN 0-8028-4960-1)
  2. ^ Bazı kaynaklarda Türkçeye Yuşâ olarak tercüme edilmiştir
  3. ^ "1.Samuel 9:1-2". 1 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2009. 
  4. ^ a b c Jewish Encyclopedia
  5. ^ ibid
  6. ^ "Yaratılış 49:27". 18 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2009. 

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yehuda Krallığı</span>

Yehuda Krallığı, Yakup'un 12 oğlundan biri olan Yehuda'nın, Güney Levant'ta kurduğu Yehuda kabilesinin gelişip monarşi sistemine dönüşmesi ile oluşmuş bir Demir Çağı krallığı. Birinci dönemde, Tevrat'a göre İsrail Krallığı'nın kralı Şaul'un ölümüyle Yehuda topraklarında bir krallık oluştu ve bu krallığın başında Yehuda kabilesinin lideri Davud geçti. Yedi yıl Yehuda'nın krallığını yaptıktan sonra İsrail Krallığını tekrar bir araya getirdi ve başkenti Kudüs yaptı. İkinci dönem ise Yehuda Krallığı dendiğinde akla ilk gelen dönemdir. MÖ 930'da Birleşik İsrail Krallığı ikiye bölündü. Davud'un torunu Rehoboam'ı kendilerine kral olarak seçmek istemeyen kuzeydeki on kabile kendi (ikinci) İsrail Krallığını oluşturdu ve güneydeki iki kabilenin krallığını yapan Rehoboam Yehuda Krallığı'nın lideri oldu. Bazen bölünmeden sonraki İsrail Krallığı'na Kuzey Krallığı Yehuda Krallığı'na da Güney Krallığı denir. Yehuda'nın varlığı MÖ 586 yılında Nebukadnezar önderliğindeki Babil İmparatorluğu'na yenik düşünce son buldu. Babillilerin bölgeyi fethiyle birinci Tapınak yıkıldı ve Yahudiler bölgeden sürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Kayıp On Kabile</span> Neo-Asur fethinden sonra İsrail Krallığından sürgün edilen kabileler

Kayıp On Kabile, 12 İsrailoğlu kabilesinden 10'unun Neo-Asur İmparatorluğu tarafından köleleştirildiği veya öldürülüp yok edildiği düşünülen olaydır. Olaydan sonra bu on kabilenin ve bu kabilelerde yaşayan İbranilerin varlığı son buldu. On İsrailoğlu kabilesi sırasıyla şunlardır: Reuben, Şimon, Dan, Naftali, Gad, Aşer, İssakar, Zebulun, Menaşe, Yusuf. Günümüze kadar gelmiş İbranilerin tümü ya Yehuda kabilesinden (Yahudiler) ya da Levi kabilesinden gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İsrail Krallığı (birleşik monarşi)</span> Birleşik monarşili İsrail devleti

Birleşik İsrail Krallığı Tanah'ta anlatıldığı üzere İsrail topraklarında MÖ 1050 ve MÖ 930 yılları arasında var olmuş bir birleşik monarşiydi.

<span class="mw-page-title-main">İsrail Krallığı (kuzey)</span>

İsrail Krallığı Birinci İsrail Krallığı'nın MÖ 930'da yıkılmasından sonra kurulmuş iki devletten biridir. MÖ 930'da kurulan krallığın varlığı MÖ 720'de Asur İmparatorluğu'nun işgaliyle son buldu. En önemli şehirleri Şehem, Tirzah ve Samiriye idi.

<span class="mw-page-title-main">Yehuda kabilesi</span>

Yehuda kabilesi, gelecekte Yehuda Krallığı'na dönüşecek olan Yakup'un oğlu Yehuda tarafından kurulan bir İsrailoğlu kabilesi. Yakup'un oğulları tarafından kurulan toplam On İki İsrail Kabilesi'nden biri olan Yehuda kabilesi, ismini kurucusu Yehuda'dan alır.

<span class="mw-page-title-main">Efraim kabilesi</span>

Efraim kabilesi, Tora'da adı geçen On İki İsrail Kabilesi'nden biridir. Menaşe kabilesi ile birlikte Yosef Hanedanlığını oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">Menaşe kabilesi</span>

Menaşe kabilesi, Tora'da adı geçen On İki İsrail Kabilesi'nden biridir. Efraim kabilesi ile birlikte Yosef Hanedanlığını oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">Ruben kabilesi</span>

Reuben kabilesi, Tora'da adı geçen On İki İsrail Kabilesi'nden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Şimon kabilesi</span>

Şimon kabilesi, Tora'da adı geçen On İki İsrail Kabilesi'nden biridir.

<span class="mw-page-title-main">İssakar kabilesi</span>

İssakar kabilesi, Tora'da adı geçen On İki İsrail Kabilesi'nden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Zebulun kabilesi</span> Kabile

Zebulun kabilesi, Tora'da adı geçen On İki İsrail Kabilesi'nden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Dan kabilesi</span>

Dan kabilesi, Tora'da adı geçen On İki İsrail Kabilesi'nden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Naftali kabilesi</span>

Naftali kabilesi, Tora'da adı geçen On İki İsrail Kabilesi'nden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Gad kabilesi</span> Torada adı geçen On İki İsrail Kabilesinden biri

Gad kabilesi, Tora'da adı geçen On İki İsrail Kabilesi'nden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Aşer kabilesi</span>

Aşer kabilesi, Tora'da adı geçen On İki İsrail Kabilesi'nden biridir.

İsrail'in On İki Kabilesi İbrani Kutsal Kitabı'na göre, İncil patriği Yakup'un torunlarıdır. Yakup, Yakup'un eşleri Leah ve Rachel, Yakup'un cariyeleri Bilhah ve Zilpah ve Yakup'un on iki oğlu toplu olarak İsrail ulusunu oluştururlar. Modern bilimde 12 sayısının, kuruluş mitinin sembolik bir parçasını ifade etmesi daha muhtemel olduğu düşünülerek, on iki İsrailli kabilenin var olup olmadığı konusunda şüpheler vardır.

<span class="mw-page-title-main">Rehav'am</span>

Tevrat'a göre Rehoboam önce Birinci İsrail Krallığı'nın, MÖ 931'deki bölünmeden sonra da güneydeki Yehuda Krallığı'nın kralıydı.

<span class="mw-page-title-main">I. Yarovam</span>

Jeroboam, riyb (uğraşan) ve 'am (halk) kelimelerinin birleşmesiyle oluşmuş "insanlar için uğraşan" veya "halkın haklarını savunan" anlamına gelen bir isimdir. Kuzeydeki on kabilenin Rehoboam'a karşı ayaklanıp İsrail Krallığı'ndan ayrılarak kurdukları Kuzey İsrail Krallığı'nın ilk kralıydı. Hükümdarlığı 22 yıl sürdü. Hükümdar olduğu tarihler William F. Albright'a göre MÖ 922 - MÖ 901 ve Edwin R. Thiele'ye göre MÖ 931 - MÖ 910'dur.

<span class="mw-page-title-main">İşboşet</span>

İşboşet, Aşbaal veya İşbaal, Tanah'ta adı geçen krallardan biridir. ~MÖ 1047'de doğan İşboşet, Kral Şaul'un dört oğlundan biri olup annesi Ahimaaz'ın kızı Ahinoam'dır. Şaul'un ve üç erkek kardeşinin Gilboa Dağı Savaşı'nda ölmesinin ardından, İsrail'in on iki kabilesini içinde barındıran İsrail Krallığı'nın ikinci kralı olarak seçildi.

<span class="mw-page-title-main">Benyamin (Yakub'un oğlu)</span> Kutsal Kitapta adı geçen kişi

Benyamin, Tekvin'e göre Yakup'un on iki oğlunun sonucusu ve Rahel'in iki oğlunun sonuncusudur. Benyamin kabilesinin kurucusudur. Eski Ahit'te anlatılana göre, Rahel'in büyük oğlu Yusuf'un aksine Benyamin Kenan topraklarında doğmuştur. MÖ 1443 yılında, İbrani takvimine göre aynı zamanda doğum günü olan 11 Heşvan'da 111 yaşında öldü. Kur'an'da Benyamin için, abileri Yusuf'a tuzak kurarken onun yanında kaldığı için dürüst genç evlat denir.