İçeriğe atla

Benli Hasan Ağa

Benli Hasan Ağa
Doğum1607
Edirne
Ölüm1662 veya 1664
İstanbul
MeslekBesteci
Dönem17. yüzyıl
TürRast-peşrev
Edebî akımKlasik Türk müziği

Benli Hasan Ağa (1607 - 1662 ya da 1664), 17. yüzyılda yaşamış Klasik Türk müziği bestekârı.[1] Darb-ı fetih usulünde bestelenen peşrev-saz semaisi bûselik makamının Klasik Türk müziğinde bilinen ilk temsilcisidir.[2]

Yaşamı ve sanatı

1607'de Edirne'de doğan Benli Hasan Ağa; bûselik ve rast makamlarının bilinen ilk bestelerini vermiştir.[3] Müzik yaşamına tanbur çalarak başlamış ve saray çevresinin dikkatini çektikten sonra tanbura ile sanata devam etmiştir.[4] Saraya girişiyle birlikte Enderun'a yerleşmiş, padişah IV. Murat'ın sohbet arkadaşı olmuş ve burada Vehbi Osman Efendi gibi döneminin önemli müzik bilgileriyle tanışmıştır. Yine bu dönemde zamanın önemli seyyahlarından Evliya Çelebi ile dostluk kurmuştur.[5] Benli Hasan Ağa; rast makamında verdiği eserlerle önemli bir saygınlık kazanmıştır; kendisine duyulan saygının bir sonucu olarak rast-peşrev makamda uzun süre etkisi hissedilmiştir. Kaynaklardan nakledilen bilgilere göre önemli Klasik Türk müziği bestekârlarından Tanburi Büyük Osman Bey; kendisinden rast-peşrev makamda eser vermesi istendiği halde, Benli Hasan Ağa'ya saygı olarak bu alanda eser veremeyeceğini söylemiştir.[6] Bunun yanında Dede Efendi ve Hasan Ağa'nın eserlerinin armonize edilerek Atatürk'e sunulduğu bilinmektedir.[7]

Önemli eserleri

Kaynakça

  1. ^ "Başlangıçtan Lale Devrine Kadar Musikimizin Oluşum ve Gelişim Tarihçesinden Kesitler". Müzik Dergisi. 17 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2011. 
  2. ^ "Makam:Buselik". inleyennagmeler.com. 18 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2011. 
  3. ^ "TSM Makamları". rakimelkutlu.org. 12 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2011. 
  4. ^ "tsmnota.com". Erişim tarihi: 4 Ağustos 2011. []
  5. ^ "Evliya Çelebi'nin Seyehatnamesi'ndeki Musiki Bilgileri". izlenim.com. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2011. []
  6. ^ "Tanburi Büyük Osman Bey". 21 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2011. 
  7. ^ "Atatürk'te müzik sevgisi". 9 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2011. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hamparsum Limonciyan</span>

Hamparsum Limonciyan veya Baba Hampartsum, Osmanlı Ermenisi bestekâr ve müzik hocası.

<span class="mw-page-title-main">Tamburî Cemil Bey</span> Osmanlı besteci ve tanburi

Tambûrî Cemil Bey, Türk tambur, yaylı tambur, klasik kemençe, alto kemençe, viyolonsel ve lavta ustasıdır. Çok sayıda bestesi ve taş plak kayıtları vardır. Yaylı tamburun mucididir.

Hüseyni (Hüseynî), Klasik Türk müziğinde dügah perdesinde karar kılan bir makam ya da mi notası. Anadolu'ya has bir makamdır. Ayrıca halk müziğinde pek çok türkü bu makamdadır. Çıkıcı bir seyre sahiptir. Kararı: Dügah perdesi Güçlüsü: Hüseyni perdesi Tiz Durağı: Gerdaniye perdesi Yedeni: Rast Perdesi

Hüzzam, Klasik Türk müziğinde segah perdesinde karar eden bir makamdır. 16. yüzyılın dahi bestekârlarından Gazi Giray Han, Hüzzam makamının ilk tarifini vermiştir. Hüzzam makamında elimizde bulunan ilk eser yine Gazi Giray Han'a ait bir peşrevdir. Neva'da Hicaz göstererek seyrine başlar. Gerdaniye'de asma kalışlar yapılır. Gerdaniye üzerine Buselik dizisi eklenerek genişletilirse Neva'da Hümayun gösterilmiş olur. Sonra Segah'ta Hüzzam dörtlüsü gösterilip karara Nim Hisar gösterilerek gidilir.

Kürdî, Klasik Türk müziğinde si bemol notasını andıran perde ve dügah perdesindeki bir makam. I. Sultan Murad zamanında yazılmış olan Kitâb-ı Mûsikî ve Edvâr-ı Makâmât'ta Kürdî adına rastlanmamaktadır. Makâmın, Kürdî adını daha sonra almış olması görünmektedir. Bununla birlikte bu iki kitapta ve Zeyn'ül-Elhân'da bu makâmı Ebî-Selîk veya Ebû-Selîk makâmı olarak görülmektedir. Lâdikli Mehmet Çelebi döneminde Ebu-Selîk adı Kürdî olarak değiştirilmiştir.

Neva (Nevâ), Klasik Türk müziğinde bir makam adı ve Yegâh'tan bir oktav tiz olan İtalyan nota sisteminde 3. çizgide gösterilen re perdesidir.

Mahur, Klasik Türk musikisinde bir makam. En sevilen makamlardan biridir. İran ve Hindistan'da Mahur isminde şehirler vardır. Mahur makamı ismini muhtemelen bu şehirlerden almıştır. Çeşitli kâr-ı nâtık güftelerinde de Mahur adının coğrafi isim olarak kullanılması bu görüşü doğrulamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tambur</span>

Tambur, Türk müziğinde yaygın olarak kullanılan telli bir sazdır.

<span class="mw-page-title-main">Tatyos Efendi</span> Ermeni asıllı Osmanlı keman sanatçısı ve besteci (1855-1913)

Tateos Ekserciyan, , Osmanlı Ermenisi müzisyen ve bestekar.

<span class="mw-page-title-main">Selahattin Pınar</span> Türk besteci (1902-1960)

Selahattin Pınar, klasik Türk müziği bestecisi, udi ve tanburidir. Eserleri genelde melankolik bir havaya sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Buhûrîzâde Mustafa Itrî</span>

Buhûrîzâde Mustafa Itrî, Türk bestekâr, şair ve hattat. Bestelediği 400 civarında eser arasından günümüze sadece yirmi kadarı gelebilmiş olsa da, Klasik Türk Musikisi’nin en büyük bestekârlarından biri olarak kabul edilmektedir.

Solakzade Mehmed Hemdemî Efendi 17. yüzyıl Osmanlı şairi, bestekârı ve tarihçisi.

Tanburi Ali Efendi, 19. yüzyılın en önemli Klasik Türk müziği bestekârlarından, tanbur virtüözü, Tanburi Cemil Bey'in öğretmenlerinden.

Klâsik Türk Müziği'nin önemli bestekârları alfabetik sıra ile gösterilmiştir. Belirtilen rakamlar bazıları takribi olmak üzere bestekârın ölüm yılını göstermektedir.

Takım, Klasik Türk müziğinde aynı makamda 2 beste ve 2 semaiden meydana gelen ve bir bütünlük arzeden eserler topluluğu.

Tanburi İsak Efendi, Klasik Türk müziği'nin ünlü tanburisi ve bestecisidir.

<span class="mw-page-title-main">Zekai Dede Efendi</span> Osmanlı besteci

Zekâi Dede Efendi, Osmanlı klasik Türk müziği bestecisi.

<i>Meyhaneci</i>

Meyhaneci, 4 Mart 1987'de yayınlanan Bülent Ersoy'un Uzelli Müzik'den çıkan beşinci stüdyo albümü.

Faize Ergin Türk sanat müziği bestecisi, tamburi.

Reftar Kalfa, 17. yüzyılda yaşamış Müslüman kadın bestekâr.