İçeriğe atla

Benjamin Disraeli

Benjamin Disraeli
Birleşik Krallık Başbakanı
Görev süresi
20 Şubat 1874 - 21 Nisan 1880
Hükümdar Victoria
Yerine geldiğiWilliam Gladstone
Yerine gelenWilliam Gladstone
Görev süresi
27 Şubat 1868 - 1 Aralık 1868
Hükümdar Victoria
Yerine geldiğiJohn Russell
Yerine gelenWilliam Gladstone
Kişisel bilgiler
Doğum 21 Aralık 1804(1804-12-21)
Londra, Birleşik Krallık
Ölüm 19 Nisan 1881 (76 yaşında)
Londra, Birleşik Krallık
Partisi Muhafazakâr Parti
İmzası

Benjamin Disraeli (21 Aralık 1804 – 19 Nisan 1881), Britanyalı politikacı ve 19. yüzyıl'da birçok kez Birleşik Krallık başbakanı olmuş devlet adamı. Yahudi asıllıdır. 19. yüzyıl'ın ikinci yarısında Britanya siyasetinin, Liberal Partili(en) William Gladstone ile birlikte en önemli ismiydi. Muhafazakâr Parti'nin önde gelen liderlerinden biriydi. 1870 ve 1880 yılları arasındaki başbakanlığı döneminde Britanyalı aristokratlarını da arkasına alarak Birleşik Krallık siyasetini kontrolü altına almıştır. Kraliçe Victoria'nın en çok değer verdiği siyasetçiydi. Seçimlerde ezeli rakibi Gladstone tarafından yenilgiye uğradıktan sonra siyaset sahnesinden silindi. Sınıf savaşı ve işçi sınıfı hakkındaki düşünceleri, 1950'li yılların Birleşik Krallık'ındaki pragmatik ve merkezci ekonomi politikaları üzerinde etkili olmuştur.

Benjamin Disraeli, paternalist muhafazakârlık kavramını ilk kullanan kişidir. Britanya'nın o dönemde zengin ve fakir olarak ikiye bölünmesi tehlikesi karşısında, 'aşağıdan devrim' yerine 'yukarıdan reform' yapılmasını önermiştir. (Aristokratlara verilen bu öneri noblesse oblige anlayışına dayanıyordu.)[1]

İlk yılları

Disraeli'nin biyografi yazarları, onun İtalyan Sefaradlar soyundan olduğuna inanıyorlar. Muhtemelen 1492'de Yahudilerin İspanya'dan atılmasından önce ailesinin esas İspanyol mirasına atfederek İspanyol kökenli olduğunu iddia ederdi; 1492'den sonra birçok Yahudi geçici olarak kuzey İtalya'ya göç ettikten sonra Hollanda ve ondan sonra da Birleşik Krallık'a yerleşirlerdi.[2] Edebiyat eleştirmeni ve tarihçi olan Isaac D'Israeli(en) ve karısı Maria Basevi'nin ikinci çocuğu ve en büyük oğlu idi. 1820'lerde Benjamin, soyadındaki kesme işaretini çıkartarak soyadının yazılış şeklini değiştirdi.[DN 1] Kardeşlerin arasında Sarah (1802-1859), Naphtali (1807), Ralph (1809-1898) ve James (1813-1868) vardı.[3] İlk olarak Benjamin, Blackheath'teki Reverend John Potticary's school adlı küçük bir okula giderdi.[4] Gittikleri sinagoguyla bir anlaşmazlığının ardından babası, 1817'de, 13 yaşındaki Benjamin'i İngiltere Kilisesi'nde vaftiz ettirdi. Babası organize dinin dışında kalmaktan memnundu. 1817'den sonra Benjamin Walthamstow'daki Higham Hall okuluna giderdi. Bunun aksine onun küçük erkek kardeşleri daha üstün olan Winchester College'de okudular.

Babası onu hukuk dalında bir kariyer için yetiştirdi ve 1821'de Disraeli sözleşmeyle bir avukatla bağlandı. 1824'te Disraeli babasıyla Belçika ve Ren Vadisi turu yaptı ve sonradan Ren'i gezerken hukuktan vazgeçmeye karar verdiğini yazmıştır: "O büyülü sulardan alçalanırken avukat olmamaya karar verdim."[5] Birleşik Krallık'a döndüğünde çeşitli Güney Amerika madencilik şirketlerinin borsalarını alavere ederdi. George Canning'in tavsiyesi sayesinde yeni Güney Amerika cumhuriyetlerinin tanınmaları, çeşitli girişimciler tarafından teşvik edilen gayet büyük bir ekonomik canlılığa yol verdi. Bu doğrultuda Disraeli, J. D. Powles adlı finansör ve girişimcilerinden bir tanesiyle ilgilendi. 1825 süresince Powles için üç tane anonim broşür yazarak şirketler için reklamcılık yapmıştır.[6][7]

Aynı senede Disraeli'nin finansal aktiviteleri onun Güney Amerika madenleriyle de ilgilenen yayımcı John Murray ile bağlantı kurmasına yol verdi. Bu doğrultuda hem madenlerin amacını hem de madenleri destekleyen politikacıları (özellikle George Canning) desteklemek amacıyla The Representative adlı bir gazeteyi pisaya sürmeye çalıştılar. Bir dereceye kadar madencilik "balonu" 1825'in sonuna doğru patlaması nedeniyle bu gazete bir başarısızlıktı ve böylece Powles ve Disraeli'yi mahvetti. Ek olarak Disraeli'nin biyografi yazarların arasında olan Lord Blake'e göre bu gazete "korkunç bir şekilde düzenlendi" ve böylece her şeye rağmen başarısız olacaktı. Bu olaydan dolayı altına girdiği borçları Disraeli'nin bütün hayatı boyunca onun aklından çıkmayacaktı.[8]

Parlamentoya girmeden önce Disraeli bir sürü kadınla ilişkide bulundu; bunların en önemlisi Leydi Henrietta Sykes (Sör Francis Sykes'in karısı) ve o Henrietta Temple eserinin esin kaynağıydı. Disraeli'yi Lord Lyndhurst'a tanıştıran Henrietta idi (sonradan Henrietta, Lyndhurst'le romantik ilişkide bulundu). Lord Blake'e göre "O üç [insan] arasındaki gerçek ilişki muhakkak belirlenemez... şüphesiz ki bu ilişki Disraeli'ye zarar verdi ve...birçok diğer olayla birlikte birçok sene boyunca onun ismine takılan... güvenmeme aurasına yol verdi".[9]

1839'da Wyndham Lewis'in zengin dul kadını ve bir zamanlar Maidstone'da Disraeli'nin iş arkadaşı olan Mary Anne Lewis ile evlenerek özel hayatına son verdi. Mary Lewis, Disraeli'den 12 yıl daha yaşlıydı ve onların evlenmesi finansal istekler temelinde olduğunu inanılıyordu, fakat birbirini sevgiyle anmaya öğrendiler.

Benjamin Disraeli'nin Avam Kamarası'nda yaptığı ünlü konuşması

Benjamin Disraeli'nin 14 Temmuz 1856 tarihinde Avam Kamarası'nda yaptığı ünlü konuşması:

“

İtalya'daki muazzam gücün varlığından çok nadiren bahsederiz.

Hani şu gizli örgütlerden bahsediyorum. Artık inkar etmemizin hiç ama hiçbir faydası yok. Çünkü onlardan kaçamıyoruz.

Bu artık koca bir gerçek.

İtalya'nın ve Fransa'nın tamamı, Almanya'nınsa büyük çoğunluğu, diğer ülkelere söz hakkı vermeyen gizli bir ağ ile kaplı.

Tıpkı dünyanın demiryollarıyla kaplanması gibi.

Ve bizler onlara ait birer objeden mi ibaretiz?

Artık onları gizlemeye çalışmayın.

Onlar anayasal bir düzen istemiyorlar ve onlar sistemi daha iyi bir hale getirmek de istemiyorlar.

Onlar yeryüzündeki idareyi değiştirmek istiyorlar.

Mevcut idarelerin ve dinlerin tamamını ortadan kaldırma amacındalar.

Bazıları daha da ileri gidebilir...

„

[10][11][12][13]

Dipnot

  1. ^ Mamâfih onun muhalifleri mektuplaşmada kesme işaretini kullanmaya devam ettiler. 1846'da Lord Lincoln, Robert Peel'e yazdığı bir mektupta "D'israeli" diye yazmış. (Conancher 1958, s. 435). Peel de öyle yapmış, bakınız: Gash 1972, s. 387. 1870'lerde Disraeli'nin kariyerinin sonuna doğru bile bu uygulama hâlâ devam etti. Bakınız: Wohl 1995, s. 381, ff. 22.

Kaynakça

  1. ^ Andrew Heywood, Siyaset (say. 75)
  2. ^ Blake 1966, s. 3; Norman Gash, Blake'in çalışmalarını değerlendirince Benjamin'in İspanyol kökeni iddiasının tam olarak azletmemelidiğini ikna etti (Gash 1968).
  3. ^ Rhind 1993, s. I, 3.
  4. ^ Rhind 1993, s. I, 157.
  5. ^ Blake 1966, s. 22.
  6. ^ Blake 1966, s. 24-26.
  7. ^ Véliz 1975, s. 637-663.
  8. ^ Blake 1966, s.33-34.
  9. ^ Blake 1966, s. 116-119.
  10. ^ Nesta H. Webster, Secret Societies and Subversive Movements, E.P. Dutton and Co., New York, 1924, Sayfa 4
  11. ^ Nesta H. Webster, Secret Societies and Subversive Movements, Boswell Publishing Co. Ltd., Londra, 1924, Sayfa 2
  12. ^ Nesta H. Webster, Secret Societies and Subversive Movements, Omni Publications, P.O. Box 566, Palmdale, CA 93550
  13. ^ Canadian Intelligence Service, 55-8th AVE. S.E., High River, AB T1V 1E8

Bibliyografya

  • Blake, Robert (1966). Disraeli. New York: St. Martin's Press. 
  • Conancher, J.B. (Temmuz 1958). "Peel and the Peelites, 1846-1850". The English Historical Review. Cilt 73. 
  • Gash, Norman (Nisan 1968). "Review of Disraeli, by Robert Blake". The English Historical Review. Cilt 83. 
  • Gash, Norman (1972). Sir Robert Peel: The Life of Sir Robert Peel after 1830. Totowa, New Jersey: Rowman and Littlefield. ISBN 0-87471-132-0. 
  • Rhind, Neil (1993). Blackheath village and environs. Londra: Bookshop Blackheath. ISBN 0-9505136-5-2. 
  • Véliz, Claudio (Kasım 1975). "Egana, Lambert, and the Chilean Mining Associations of 1825". The Hispanic American Historical Review. Cilt 55. 
  • Wohl, Anthony S. (Temmuz 1995). ""Dizzi-Ben-Dizzi": Disraeli as Alien". The Journal of British Studies. Cilt 34. 
Siyasi görevi
Önce gelen:
William Gladstone		Birleşik Krallık Başbakanı
1874-1880 		Sonra gelen:
William Gladstone
Önce gelen:
John Russell		Birleşik Krallık Başbakanı
1868 		Sonra gelen:
William Gladstone
Parti siyasi görevi
Önce gelen:
Edward Smith-Stanley		Muhafazakâr Parti Lideri
1868-1881 		Sonra gelen:
Robert Gascoyne-Cecil


İlgili Araştırma Makaleleri

19. yüzyıl, miladi takvime göre 1 Ocak 1801 ile 31 Aralık 1900 günleri arasındaki zaman dilimi olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Krallık</span> Kuzeybatı Avrupadaki devlet

Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı veya yaygın adıyla Birleşik Krallık, Avrupa anakarasının kuzeybatı kıyılarında, Kuzeybatı Avrupa'da egemen bir ülkedir.

<span class="mw-page-title-main">Eric Clapton</span> İngiliz Blues gitaristi,şarkıcı ve besteci

Eric Patrick Clapton, İngiliz Blues gitaristi, şarkıcı ve besteci. Lakabı "Slowhand"dir.

<span class="mw-page-title-main">Oliver Cromwell</span> İngiliz asker ve devlet adamı (1599–1658)

Oliver Cromwell, İngiliz siyaset adamı, asker ve devlet yöneticisi olup İngiliz İç Savaşı'nda Parlamento güçlerinin zaferinde etkin rol oynamıştır. İngiltere'nin yönetim biçimini krallıktan cumhuriyete çevirmiş ama 1653'ten ölünceye kadar Devlet Koruyucu Lord unvanı ile ülkeyi tek başına idare etmiştir.

Muhafazakâr Parti, resmî adı Muhafazakâr ve Birlikçi Parti, Tory'ler olarak da bilinirler,

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Krallık tarihi</span> Büyük Britanya tarihi

Birleşik Krallık tarihi, 18. yüzyılın başlarında Birlik Antlaşması ve Birlik Yasaları ile başlar. Birleşik Krallık'ın çekirdeği, 1707'de İngiltere ve İskoçya krallıklarının siyasi birliği yoluyla Büyük Britanya adlı yeni bir üniter devletin kurulmasıyla oluştu. Tarihçi Simon Schama, bu yeni Büyük Britanya devleti hakkında şunları söylemiştir:

Düşmanca bir birleşme olarak başladı, ancak dünyanın en güçlü ve sağlam birliğine dönüştü... Bu Avrupa tarihindeki en hayret verici dönüşümlerden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Çanakkale Krizi</span> Eylül 1922de Birleşik Krallık ile Ankara Hükûmeti arasında yaşanan siyasi ve askeri kriz

Çanakkale Krizi, Türk kuvvetlerinin 9 Eylül 1922'de İzmir'e girmesinden sonra, Eylül 1922'de İngiliz-Fransız kontrolündeki Boğazlar Tarafsız Bölgesi'ne ilerlemesiyle ortaya çıkan siyasi ve askeri bir krizdir. Bu kriz, Birleşik Krallık başbakanı David Lloyd George'un iktidarını kaybetmesine sebep oldu. Buna ek olarak, Kanada hükûmeti bu kriz ve sonrasında Birleşik Krallık'tan diplomatik olarak bağımsız davranmaya başladı. Ayrıca bu kriz İngiliz Milletler Topluluğu'na üye devletlerin dış işlerinde serbest bırakılmasının önünü açan 1931 Westminster Yasası'nın oluşmasında en önemli etkenlerden biri oldu.

İlerlemecilik, ilericilik ya da progressivizm, her alanda ileri düzeyde önlemler uygulayarak insanların mevcut durumlarını iyileştirmeyi ve toplumun statüsünü yükseltmeyi amaçlayan, bu doğrultuda toplumsal reformu destekleyen politik felsefedir. Bilim, teknoloji, ekonomik kalkınma ve sosyal organizasyondaki ilerlemelerin insanın yaşam koşullarını geliştirmede büyük öneme sahip olduğunu ifade eden İlerleme Düşüncesine dayanır. Modern siyasette ilerlemecilik, siyasi değişim ve hükûmet eylemlerinin desteği yoluyla sıradan insanların çıkarlarını temsil etmeyi amaçlayan bir sosyal veya siyasi harekettir ve genellikle sol-liberal geleneğin bir parçası bağlamında düşünülür. Ancak bu, ideolojilerin eş anlamlı olduğu anlamına gelmez.

Merkez sağ, siyasi spektrumun sağında yer alırken merkeze daha yakındır. Merkez sağ partiler genellikle liberal demokrasiyi, kapitalizmi, piyasa ekonomisini, özel mülkiyet haklarını ve az ölçekte bir refah devletini destekler. Merkez sağ oluşumlar muhafazakârlığı ve ekonomik liberalizmi desteklerken sosyalizm ve komünizme karşı çıkarlar.

Bireycilik, bireyin özgürlüğüne büyük ağırlık veren ve genellikle kendine yeterli, kendi kendini yönlendiren, görece özgür bireyi ya da benliği vurgulayan siyaset ve toplum felsefesidir.

<span class="mw-page-title-main">II. Richard</span>

II. Richard, 1377-1399 döneminde İngiltere kralı. Plantagenet Hanedanı'nın Angevinler koluna mensup son hükümdardır.

<span class="mw-page-title-main">Balliol Koleji</span>

Balliol Kolej, Oxford Üniversitesi'nin kolejlerinden biridir. 1263 tarihinde kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Rus İç Savaşı'nda Müttefiklerin müdahalesi</span> Askeri harekât

Rus İç Savaşı'nda Müttefiklerin müdahalesi, 1918 yılında Rus İç Savaşı sırasında başlatılan çok uluslu bir askerî harekâttır. Ana hedefler, Çekoslovak Lejyonuna yardım etmek, Rus limanlarındaki mühimmat ve silah tedarikini sağlamak ve Doğu Cephesini yeniden kurmaktı.

<span class="mw-page-title-main">Hazine Şansölyesi</span>

Hazine Şansölyesi, Birleşik Krallık'ta Maliye Bakanlığı'nın başıdır. Londra Belediye Başkanı, 25 üyeli Londra Meclisi ile birlikte Büyük Londra'nın stratejik hükûmetinden sorumlu bir yöneticidir. Günümüz Hazine Şansölyesi 5 Temmuz 2024 tarihinde göreve başlayan Rachel Reeves'tir.

<i>Yüzüklerin Efendisi: Güç Yüzükleri</i> 2022 televizyon dizisi

Yüzüklerin Efendisi: Güç Yüzükleri, Amazon Prime Video için geliştirilen fantastik, kurgusal bir dizidir. J. R. R. Tolkien'in The Hobbit ve The Lord of the Rings kitaplarındaki olaylardan binlerce yıl öncesini anlatan dizi Orta Dünya'nın İkinci Çağında geçmektedir. Yapımcılığını Amazon Studio, Tolkien Estate, HarperCollins ve New Line Cinema üstlenirken dizi sorumlusu görevinde John D. Payne ve Patrick McKay bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Berlin Kongresi</span> 1878de büyük Avrupa güçlerinin temsilcilerinin toplantısı

Berlin Kongresi, dönemin Avrupa'daki altı büyük gücünün, Osmanlı İmparatorluğu ve dört Balkan devletinin temsilcilerinin bir araya geldiği bir toplantıdır. 93 Harbi sonrası Balkan Yarımadası'ndaki devletlerin topraklarını belirlemeyi amaçlayan ve Rusya ile Osmanlı İmparatorluğu arasında üç ay önce imzalanan Ayastefanos Antlaşması'nın yerini alan Berlin Antlaşması'nın imzalanmasıyla sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">Robert Gascoyne-Cecil, 3. Salisbury Markisi</span>

Robert Arthur Talbot Gascoyne-Cecil, 3. Salisbury Markizi, Britanyalı devlet adamıdır.

Tory'ler, İngiltere, İskoçya, İrlanda, Büyük Britanya ve Birleşik Krallık'ta basit örgütlenmiş bir siyasi grup halinde başladıktan sonra siyasi bir partiye evrilmiştir. İlk olarak 1679 Dışlama Krizi sırasında, Whig'in York Dükü James'i Katolikliği gerekçesiyle sık sık dışlama çabalarına karşı çıkmalarıyla tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sosyal hareket teorisi</span>

Sosyal hareket teorisi, sosyal bilimler içinde, genellikle sosyal mobilizasyonun neden meydana geldiğini, ortaya çıkardığı biçimleri açıklamaya çalışan disiplinler arası bir düşünceler bütünüdür. Sosyal hareketlerin oluşumu ve işleyişinin potansiyel sosyal, kültürel ve politik sonuçları üzerine incelemeler içerir.

Paternalist muhafazakarlık, toplumların organik olarak var olduğu ve geliştiğini ve içindeki üyelerin birbirlerine karşı yükümlülükleri olduğunu düşünen, inancını yansıtan muhafazakarlığın bir koludur. Toplumun daha fakir kesimlerine ayrıcalıklı ve zengin olanların feodal soylu zorunluluğu kavramına bir atıfta bulunarak aile büyüğü konumunda bulunan kişilerin yükümlülüğüne özellikle vurgu yapmaktadır. Görev, hiyerarşi ve organik birlik gibi ilkelerle tutarlı bir biçimde olarak gelenekçi muhafazakarlığın bir sonucu olarak görülebilir. Paternalist muhafazakarlar prensip olarak bireyi ya da devleti desteklemezler, bunun yerine en pratik bir şekilde bağlı olarak ikisini de desteklemeye ya da ikisi arasında bir denge önermeye hazırdırlar.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.