İçeriğe atla

Belucistan

Belucistan
بلوچستان
Ülkelerİran, Pakistan ve Afganistan
Nüfus
 • Toplamy. 18−19 milyon[1][2][3]
Büyük şehirlerKetta
Zahidan
İranşehr
Çabahar
Gvadr
Zerenc

Belucistan (Beluçça: بلوچستان‎‎), Güneybatı Asya'da Beluçların yaşadığı kurak ve dağlık bir bölgedir.

Günümüzde bölge, üç ülkenin sınırları içinde yer alır: Pakistan, İran, Afganistan. Belucistan, Pakistan topraklarının %44'ünü oluşturan[4] Belucistan eyaleti, İran'ın Sistan ve Belucistan adlı eyaleti ile Afganistan'ın Nimruz, Helmend ve Kandehar vilayetlerinin de bulunduğu güney bölgelerini kapsar.[5][6]

Kuzeyinde Peştun bölgesi, doğusunda Sind ve Pencab, batısında İran toprakları bulunur. Mekran sahili de dahil olmak üzere güney kıyı şeridi, Umman Denizi ve Umman Körfezi'ne sınırdır. Bölgede yüzey şekilleri olarak yüksek dağlar, geniş, kıraç ve ıssız bölgeler ve bereketli yeşil vadiler bulunur.[7]

Kaynakça

  1. ^ Iran 30 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Library of Congress, Country Profile . Retrieved 5 Aralık 2009.
  2. ^ Afghanistan 20 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., CIA World Factbook . Retrieved 5 Aralık 2009.
  3. ^ "The World Factbook: Ethnic Groups". Central Intelligence Agency. 2013. 24 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2014. 
  4. ^ "Batı Asya'da küresel rekabetin odaklandığı topraklar: Belucistan". Anadolu Ajansı. 19 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2021. 
  5. ^ Akhilesh Pillalamarri (12 Şubat 2016). "A Brief History of Balochistan". thediplomat.com. 13 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2016. 
  6. ^ "Human Rights in Balochistan: A Case Study in Failure and Invisibility". THE HUFFINGTON POST. 25 Mart 2016. Erişim tarihi: 18 Haziran 2016. 
  7. ^ "BELÛCİSTAN - TDV İslâm Ansiklopedisi". TDV İslam Ansiklopedisi. 21 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pakistan</span> Güney Asyada bir ülke

Pakistan, resmî adıyla Pakistan İslam Cumhuriyeti, Güney Asya'da bir ülkedir. 241,49 milyonu aşan nüfusuyla dünyanın en kalabalık beşinci ülkesidir. En büyük ikinci Müslüman topluluğuna sahiptir. 881.913 km²'lik yüzölçümü ile bu alanda 33. sıradadır. Pakistan'ın güneyde Umman Denizi ve Körfezi'ne 1046 km kıyısı vardır. Doğuda Hindistan, batıda Afganistan, güneybatıda İran ve kuzeydoğuda Çin ile komşudur. Kuzeybatıda Afganistan'ın Vahan Koridoru Pakistan'ı Tacikistan'dan ince bir hatla ayırır. Ayrıca Umman ile deniz sınırı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Umman</span> Güneydoğu Arabistanda bir ülke

Umman ya da resmî adıyla Umman Sultanlığı, güneybatı Asya'da, Arap Yarımadası'nın güneydoğu kıyısında yer alan Arap ülkesidir. Kuzeybatıda Birleşik Arap Emirlikleri, batıda Suudi Arabistan, güneybatıda ise Yemen ile sınır komşusudur. Güneyde ve doğuda Umman Denizi, kuzeydoğuda ise Umman Körfezi ile çevrilidir. Ülkenin Birleşik Arap Emirlikleri tarafından çevrelenmiş, Madha ve Müsendem olmak üzere 2 adet eksklavı bulunmaktadır. Maskat en büyük şehir ve başkenttir.

<span class="mw-page-title-main">İranlılar</span>

İranlılar, İran vatandaşı ya da İran milletinden olan. İranlı, ülkedeki tüm etnik unsurları kapsayan bir terimdir. Farsça konuşanlara Farsi ya da Pers denilmekte iken tarihsel anlamda Arap-Fars ayrımını belirtmek için Acem sıfatı da kullanılmıştır. İranlı olarak tanımlanan halklar genellikle İran dillerini konuşmaktadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Sistan ve Belucistan</span>

Sistan ve Belucistan Eyaleti, İran'ın 31 eyaletinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Güney Horasan</span>

Güney Horasan,, İran'ın 31 eyaletinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa ülkeleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Avrupa, Dünyanın 7 kıtasından birisidir, Asya ile birlikte Avrasya coğrafi ve yerleşim bölgesini oluşturmaktadır. Yaklaşık 10.180.000 km2'lik alanı ile dünya topraklarının %6,8'ini kapsamaktadır. 746,419,440 milyon kişi yani Dünya nüfusunun %11'ini barındırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sistan</span> İranın Güneydoğusunda bulunan Coğrafi Bölge

Sistan, İran'ın doğusuyla Afganistan'ın güneybatısını (Nimruz) kapsayan coğrafi bölge.

<span class="mw-page-title-main">Belucistan, Pakistan</span> Pakistanın en büyük eyaleti

Belucistan, Pakistan'ın en batıdaki ve en büyük eyâleti. Batıdan İran, kuzey ve kuzeybatıdan Afganistan, kuzeydoğudan Hayber Pahtunhva, doğudan Pencab ve Sind eyâletleri ile çevrilidir. Güneyde Umman Denizine 1062 kilometrelik kıyısı vardır. Eyâlet bugünkü sınırlarıyla 1 Temmuz 1970'te oluşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ketta</span>

Ketta Pakistan'ın Belucistan Eyaleti'nin yönetim merkezi olan şehir.

<span class="mw-page-title-main">İran platosu</span>

İran platosu, Güneybatı, Güney Asya ve Kafkaslar'da bulunan coğrafik bir oluşumdur. Bu plato, Arabistan ve Hindistan plakası arasında kalan Avrasya plakasının batıda Zagros dağları, kuzeyde Hazar Denizi ve Kopet Dağları, güneyde Hürmüz Boğazı, Umman Denizi ve doğuda Hindukuş Dağları arasında kalan bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">İran coğrafyası</span>

İran, Güneybatı Asya'da, Umman Körfezi, Fars Körfezi, Hazar Denizi, Irak, Türkiye ve Pakistan arasında bir coğrafik konuma sahiptir. İran yeryüzündeki en dağlık ülkelerden biridir. Dağlar, üzerlerinde ana tarım ve yerleşim bölgelerinin yer aldığı çok sayıda dar havza veya platoyu çevrelemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Beluçlar</span> İranlı bir ulus

Beluçlar, Pakistan'nın Belucistan eyaletinde, İran ve Afganistan'da yaşayan bir İran halkıdır. Nüfusları 9 milyondan fazladır. Beluçça ve Brohice dilleri konuşurlar.

<span class="mw-page-title-main">Beluçça</span>

Beluçça, Hint-Avrupa dil ailesinin İran dilleri koluna ait bir dildir. İran'ın güneydoğusunda Sistan ve Belucistan, Pakistan'ın güneybatısında Belucistan eyaletleri, Afganistan'ın güney bölgelerinde ve Türkmenistan'da konuşulmaktadır. Ethnologue'a göre,8,8 milyon konuşanı olan dilin konuşurlarının 6.28 milyonunun Pakistan'da yaşadığı düşünülmektedir. İsa öncesinde Hazar ve komşu bölgelerinde hüküm süren Pers ve Med uygarlıkları ile bağı olan bir dildir. Hint-Avrupa dil ailesine bağlı bir kuzeybatı İran dili olan Beluçça aynı gruptan olan Farsçayla yakından ilişkilidir. Günümüzde Pakistan, Belucistan, doğu İran ve Afganistan'da konuşulmaktadır. Afganistan'da bazı bölgelerde halkın çoğunluğunun konuştuğu bölgesel dillerden biridir. Yoğun olarak konuşulduğu bölgeler için üçüncü resmi dil olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Asya ülkeleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Asya, yüzölçümü ve nüfus bakımından dünyanın en büyük kıtasıdır. Yaklaşık 44.391.000 km2lik alanı ile dünya topraklarının neredeyse %30'unu kapsamaktadır. 4,10 milyar kişi yani Dünya nüfusunun beşte üçünü barındırmaktadır.

Zabul, İran'ın Sistan ve Belucistan Eyaleti'nde şehir.

<span class="mw-page-title-main">Pakistan coğrafyası</span>

Pakistan coğrafyası, kuzeydoğusundaki Çin, kuzeybatısında ve batısındaki Afganistan, doğusundaki Hindistan ve güneybatısındaki İran sınırında yer alır.

Belucistan Kurtuluş Ordusu, İran'ın güneyi ve Pakistan'da temellenmiş ayrılıkçı grup. Bu organizasyon Belucistan çatışmasına katılmış ve İran ile Pakistan topraklarının bir kısmında bağımsız bir Beluç devleti kurmayı hedeflemiştir. 2011 yılında Pakistan'ın Belucistan eyaletinde sınır birliğine ait konvoya düzenlenen saldırıda 10 asker ölmüş ve bu saldırıların sorumluluğunu Belucistan Kurtuluş Ordusu üstlenmiştir. 28 Eylül 2011'de örgüte bağlı militanlarca gerçekleştirilen saldırıda üç kişi öldü ve dört kişi yaralandı.

<span class="mw-page-title-main">Karayolu 99 (İran)</span>

Karayolu 99, İran'ın doğusunda bir kara yoludur.

<span class="mw-page-title-main">İrani devletler ve hanedanlar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

İran Devletleri, günümüzde İrani Halklar tarafından kurulmuş olan devletler dir. Günümüzde İranlı'lar tarafından kurulmuş 4 bağımsız 4 özerk 1 eyalet 1 özerk ilçe olarak 10 devlet vardır

Aşkabat anlaşması, Kazakistan, Özbekistan, Türkmenistan, İran, Hindistan, Pakistan ve Umman hükûmetleri arasında Orta Asya ve Basra Körfezi arasında mal taşımacılığını kolaylaştıran uluslararası bir taşımacılık ve transit koridoru oluşturmak için yapılan çok modlu bir taşımacılık anlaşmasıdır. Anlaşma Nisan 2016'da yürürlüğe girdi. Türkmenistan, anlaşmanın emanetçi devletidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.