İçeriğe atla

Beluç milliyetçiliği

Beluç milliyetçiliği Beluç halkının kültürel, siyasi ve iktisadî gelişimini hedefleyen bir harekettir. Esas olarak Pakistan, İran ve Afganistan'da bulunan etno-dilsel bir grup ayrı bir ulustur.

Tarihçe

İdeoloji

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sistan ve Belucistan</span>

Sistan ve Belucistan Eyaleti, İran'ın 31 eyaletinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Güney Horasan</span>

Güney Horasan,, İran'ın 31 eyaletinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Altay Dağları</span> Orta Asyada bir sıradağ

Altay dağları, Orta ve Doğu Asya'da bulunan; Rusya, Çin, Moğolistan ve Kazakistan'ın birleştiği ve İrtiş ve Obi nehirlerinin kaynaklarının bulunduğu sıradağdır. Sıradağ, kuzeydoğuda Sayan Dağları ile birleşir ve güneydoğuda giderek alçalarak Gobi Çölü'nün yüksek platosuyla birleşir. Yaklaşık 45° ila 52° K ve yaklaşık 84° ila 99° D arasında uzanır.

<span class="mw-page-title-main">Belucistan, Pakistan</span> Pakistanın en büyük eyaleti

Belucistan, Pakistan'ın en batıdaki ve en büyük eyâleti. Batıdan İran, kuzey ve kuzeybatıdan Afganistan, kuzeydoğudan Hayber Pahtunhva, doğudan Pencab ve Sind eyâletleri ile çevrilidir. Güneyde Umman Denizine 1062 kilometrelik kıyısı vardır. Eyâlet bugünkü sınırlarıyla 1 Temmuz 1970'te oluşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Nimruz</span>

Nimruz Vilayeti (Farsça: ولایت نیمروز, Peştuca: د نیمروز ولایت), Afganistan'ın 34 vilayetinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Beluçlar</span> İranlı bir ulus

Beluçlar, Pakistan'nın Belucistan eyaletinde, İran ve Afganistan'da yaşayan bir İran halkıdır. Nüfusları 9 milyondan fazladır. Beluçça ve Brohice dilleri konuşurlar.

<span class="mw-page-title-main">Beluça</span>

Beluça Dağı, Türkologların tespitlerine göre Ergenekon Dağı, Katun Dağlarında konumlanan, Rusya'da Altay Dağlarının en yüksek tepesidir. UNESCO tarafından 1998 yılında Altay Altın Dağları isminde Dünya Mirası listesine alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İranşehr</span>

İranşehr, İran'ın Sistan ve Belucistan Eyaleti'nde şehir.

Suran (Farsça:سوران,Sūrān), İran'ın Sistan ve Belucistan Eyaleti'nde şehir.

<span class="mw-page-title-main">İslamabad Başkent Bölgesi</span>

İslamabad Başkent Bölgesi (BİT), Pakistan'ın iki federal bölgesinden biridir. Siyasi Başkent İslamabad bu bölgede bulunmaktadır. 1,165.5 km² alan kaplamaktadır. Başkent İslamabad ise bölgede 906.km² alan kaplamaktadır. Bölge nüfusunun yaklaşık bir milyon kişi olduğu tahmin edilmektedir. Pencapça, Sindhî, Peştuca, Beluci Puthuar dilleri konuşulmaktadır.

Belucistan Kurtuluş Ordusu, İran'ın güneyi ve Pakistan'da temellenmiş ayrılıkçı grup. Bu organizasyon Belucistan çatışmasına katılmış ve İran ile Pakistan topraklarının bir kısmında bağımsız bir Beluç devleti kurmayı hedeflemiştir. 2011 yılında Pakistan'ın Belucistan eyaletinde sınır birliğine ait konvoya düzenlenen saldırıda 10 asker ölmüş ve bu saldırıların sorumluluğunu Belucistan Kurtuluş Ordusu üstlenmiştir. 28 Eylül 2011'de örgüte bağlı militanlarca gerçekleştirilen saldırıda üç kişi öldü ve dört kişi yaralandı.

<span class="mw-page-title-main">Negur</span> şehir

Negur, İran'ın Sistan ve Belucistan Eyaleti'nde şehir.

Belucistan Cumhuriyetçi Partisi, Brahamdagh Han Bugti'nin başkanlığını yaptığı Belucistan'daki milliyetçi parti. Bugti'nin Jamhoori Watan Partisi'inden ayrılmasıyla parti şekillendi. Ekber Bugti tarafından parti bir özgünlük kazandı.

Belucistan Çatışması, İran’ın güneydoğusu ve Pakistan’ın batısında yer alan oldukça büyük bir toprak parçası olan Belucistan bölgesinin kurtarılması için 1948 yılından beri devam eden çatışmalardır. Pakistan bu ayrılıkçı harekete çok sert müdahale etmektedir. Çünkü Belucistan'ın Pakistan bölgesi Pakistan'ın %44'nü oluşturmaktadır. Direnişçi hareket hükûmetin bu sert müdahalelerine karşı koyabilmek için ağırlıklı olarak bölgede bulunan dağlarda çatışır. Çünkü Beluci halkı Pakistan'ın sadece %5'ini oluşturmakta ve militan sayıları bu yüzden düşüktür. Ama buna rağmen az olan nüfusa karşı Pakistan hükûmeti, 2003 yılında başlayarak hareketi yıldırmak için sürgün gibi yöntemler uyguladı. Ancak pek başarılı olunamadı.

Zufar Ayaklanması (1963–76) veya Zufar Savaşı veya Umman İç savaşı. Umman'ın Zufar vilayetinde 1962 ile 1976 arasında gerçekleşen isyan. Umman devleti ayaklanmayı ingiliz ve İran yardımıyla bastırabildi. İsyancılar Sovyetler tarafından destekleniyordu. Umman Sultanı Kâbus ayaklanmayı bastırdıktan sonra Umman'ı bağımsız ve farklı dış politika hamleleriyle şu anki konumuna getirdi.

<span class="mw-page-title-main">Belucistan</span> İran platosunun güneydoğusude bir bölge.

Belucistan, Güneybatı Asya'da Beluçların yaşadığı kurak ve dağlık bir bölgedir.

<span class="mw-page-title-main">Altaylar'daki Altın Dağlar</span>

Altaylar'daki Altın Dağlar, Ukok Yaylası, Beluça Dağı, Teletskoye Gölü, Altay Doğa Koruma Alanı ve Katun Doğa Koruma Alanı'nı içeren bir UNESCO Dünya Mirası Alanıdır. UNESCO'nun sit alanı tanımında belirtildiği üzere, "bölge, Sibirya'nın step, orman bozkırları, karışık orman, subalpin bitki örtüsünden alpin bitki örtüsüne kadar olan en yüksek bitki örtüsü bölgelerini sergilemektedir." UNESCO, bölgedeki Altay argalileri ve kar leoparı nüfusunun da korunması gerektiğini belirtti. Alan, 16.175 km²'lik bir alanı kaplamaktadır.

Talpurlar, Pakistan'da Sind, Pencap ve Belucistan'a yerleşmiş Sintçe konuşan bir Beluç aşiretidir. Aşiret, 1783-1843 arasında hüküm süren Talpur hanedanını kurarken, hanedanın bir kolu 1955 yılına kadar Khairpur prens devleti olarak hüküm sürdü.

<span class="mw-page-title-main">Bahreyn mutfağı</span>

Bahreyn mutfağı, Bahreyn'e özgü yemek pişirme tarzıdır. Bahreyn mutfağı, büryan, haris, habise, mahbus, mehyava, maklube, kuzi ve zalabye gibi yemeklerden oluşur. Arap kahvesi ise ulusal içecektir.

Türkiye'deki Pakistanlılar, Türkiye'de yaşayan veya vatandaşı olan Pakistan kökenli kişileri ifade eder. Pakistan'ın demografik yapısını yansıtacak şekilde Türkiye'deki Pakistanlılar; Pencap, Peştun, Sindhi ve Beluç gibi farklı etnik gruplara mensuptur. 2019 yılında Pakistan’dan 71.645 kişinin Türkiye'ye girdiği tespit edilmiştir. 2016 yılında Pakistanlıların Avrupa'ya gidebilmek için Türkiye'yi transit ülke olarak kullandığı rapor edilmiştir. Suriye İç Savaşı'ndan ve yarattığı mülteci dalgasından önce Pakistanlılar, 2000-2010 yılları arasında ülkeye yapılan göçlerde en büyük ikinci grubu oluşturmaktaydı.