İçeriğe atla

Belovejskaya Puşa Millî Parkı

Koordinatlar: 52°35′7.66″K 23°52′44.86″D / 52.5854611°K 23.8791278°D / 52.5854611; 23.8791278
Belovezhskaya Pushcha Ulusal Parkı
Национальный парк «Беловежская пуща» (Rusça)
Natsionalny park "belovezhskaya pushcha" (Rusça)
Нацыянальны парк Белавежская пушча (Belarusça)
Natsyyanal’ny park Byelavyezhskaya pushcha (Belarusça)
IUCN kategori II (millî park)
Pererov, Brest bölgesi, ormandan bir görünüm
SınıflandırmaIUCN II
DevletBelarus
Bölge Brest ve Hrodna voblastları
Koordinatları 52°35′7.66″K 23°52′44.86″D / 52.5854611°K 23.8791278°D / 52.5854611; 23.8791278
Dünya Mirası Evet
KriterDoğal: ix, x
Referans33-001[1]
Tescil2014 (38. oturum)
BölgeAvrupa

Belovezhskaya Pushcha Ulusal Parkı (Rusça, resmi:[2][3][4] RusçaНациональный парк «Беловежская пуща», BelarusçaНацыянальны парк Белавежская пушча), Brest (Kamyanyets ve Pruzhany ilçeleri) ve Hrodna voblastlarında (Svislach ilçesi), Polonya sınırında yer alan bir ulusal parktır. 1992'den bu yana, bir zamanlar Avrupa'da bulunan Avrupa Ovası boyunca uzanan Avrupa ormanlık alanlarının son ilkel orman parçası UNESCO Dünya Mirası alanı Białowieża Ormanı'nın korunmuş bir parçasıdır.[5] Kıtanın en ağır kara hayvanları olan büyük bir Avrupa bizonu popülasyonuna ev sahipliği yapmaktadır. İki ülke arasındaki sınır, Białowieża Ulusal Parkı'nın sınırının Polonya tarafındaki ormanın içinden geçmektedir. Mayıs 2015'ten beri Pererov-Białowieża sınır kapısında yürüyüşçüler ve bisikletçiler için orman içinde vizesiz bir alan bulunmaktadır.[6]

Coğrafya

Belavezhskaya Pushcha

Belovezhskaya Pushcha Biyosfer Rezervi, geçiş, tampon ve çekirdek bölgelere bölünmüş 216,200 ha (2,16200 km2; 0,83475 sq mi) (2015) alanı kaplamaktadır.[7] Milli park, 150,069 ha (1,50069 km2; 0,57942 sq mi) (2015) alan kaplamaktadır.[8] Brest'in 70 km (43 mi) kuzeyinde yer almaktadır. Tabiatı koruma alanları ve milli parklar Brest Voblastı topraklarının %2.7'sini ve Hrodna Voblastı'nın %2.6'sını kapsamaktadır.[9]

Tarih

Białowieża Ormanı'nın büyük bir bölümü 11 Ağustos 1932'de İkinci Polonya Cumhuriyeti döneminde millî park ilan edildi. II. Dünya Savaşı'ndan sonra orman, Sovyetler Birliği'nin Polonya Halk Cumhuriyeti ile Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti arasındaki Ağustos 1945 tarihli Polonya-Sovyet sınır anlaşmasına göre bölündü. Polonya 1947'de Białowieża Ulusal Parkı'nı yeniden açtı.

Parkın merkezi Kamyanyuki'dedir. 2009 yılında Belovezhskaya Pushcha Ulusal Parkı koruma alanı durumunun 600. yıldönümünü kutladı. Tüm oteller ve kafeler yeniden inşa edildi ve parka yenileri eklendi. Doğa Müzesi'ne ev sahipliği yapan Eko Eğitim Merkezi inşa edildi. Her yıl yaklaşık 300.000 kişi parkı ziyaret etmektedir.[10]

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2020. 
  2. ^ Belovezhskaya Pushcha Ulusal Parkı 25 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. – Belarus Cumhuriyeti Resmi Web Sitesi
  3. ^ "Беловежская пуща - Министерство иностранных дел Республики Беларусь". mfa.gov.by. 25 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2020. 
  4. ^ "Białowieża Forest, Belarus, Poland" at the UNESCO official webpage. 13 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 27 Mayıs 2015 tarihinde erişildi.
  5. ^ Białowieża Forest 21 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. UNESCO World Heritage Center.
  6. ^ "Regulations on visiting Belovezhskaya Pushcha by foreign tourists approved in Belarus". 29 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2020. 
  7. ^ "The structure of the Biosphere Reserve Belavezhskaya Pushcha". 24 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2015. 
  8. ^ "About the National Park". 3 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2015. 
  9. ^ "Nature reserves and national parks, wildlife preserves and nature sanctuaries". Land of Ancestors. Data of the Ministry of Natural Resources and Environmental Protection of the Republic of Belarus. 2011. 29 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2013. 
  10. ^ "Belavezhskaya Pushcha celebrates 600th anniversary of its reserve status". 30 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2020. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Türkiye'deki millî parklar listesi, Türkiye'de bulunan millî parkların derlendiği listedir. Türkiye'de millî park kavramı ilk kez Selahattin İnal tarafından gündeme getirilmiş, "doğa koruma alanlarının millî park statüsü taşıması gerektiği ve doğal güzellik ile turistik potansiyel kıstaslarına göre belirlenmesi gerektiği" savunulmuştur. Kavram, 31 Ağustos 1956 tarihinde kabul edilen Orman Kanunu'nun 25. maddesinde yer bularak ilk kez yasal düzlemde yer almıştır. Kanunla millî parkların sorumluluğu kendisine verilen Orman Genel Müdürlüğü, gerekli gördüğü ormanlık bölgelerin fauna ve florasının korunması şartıyla bilimsel ve halka açık spor ile mesire alanı olarak kullanılması amaçlarıyla herhangi bir bölgeyi millî park ilan etmekle yetkili kılınmış, iki yıl sonra kurulan Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ile görev bu kuruma devredilmiştir. 1983 yılına kadar yalnızca orman örtüsüne sahip olan yerler millî park dâhilinde değerlendirilirken 9 Ağustos 1983 tarihinde kabul edilen Millî Parklar Kanunu ile ormanlık olmasa bile tarihî, turistik ya da kültürel değeri haiz alanların da millî park ilan edilmesi sağlanarak tabiat parkı, tabiat koruma alanı, tabiat anıtı gibi yeni koruma statüleri tesis edilmiştir. Kanunun güncel hâline göre Tarım ve Orman Bakanlığı tasarrufunda olan millî park alanlarının belirlenmesi bu bakanlığın yanı sıra imar konularında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve tarihî ile turistik konularda Kültür ve Turizm Bakanlığının görüşleri alınarak sağlanmakta olup cumhurbaşkanlığı kararnamesinin yayımlanmasıyla resmiyete kavuşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Brest Voblastı</span>

Brest Voblastı, Belarus'un güneybatısında, merkezi kendisi ile aynı adı taşıyan Brest kenti olan 6 büyük yönetim biriminden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Bulunduğu ülkelere göre Dünya Mirasları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

2024 yılı sonu itibarıyla, 195 "Taraf Devlet"te 1.223 Dünya Mirası Alanı bulunmaktadır. 1,223 Dünya Mirası Alanının 952'si kültürel, 231'i doğal, 40'ı karma özelliktedir. Bu Dünya Mirası Alanlarının 49'u sınıraşırı alan olup, birden fazla ülke tarafından paylaşılmaktadır. Sınıraşırı alanları paylaşan toplam 72 ülke bulunmaktadır. Ülkeler Dünya Miras Komitesi tarafından Afrika, Arap Devletleri, Asya ve Pasifik, Avrupa ve Kuzey Amerika ve Latin Amerika ve Karayipler olmak üzere beş coğrafi bölgeye ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Glacier Millî Parkı (Amerika Birleşik Devletleri)</span>

Glacier Ulusal Parkı, Amerika Birleşik Devletler'in Montana eyaletinin batısında bulunan Kalispell şehri yakınında 41.101 km² yüzölçümünü kapsayan ve Kanada'nın Alberta ve Britanya Kolumbiyası eyaletleri ile uluslararası devlet sınırlarından güneye uzanan 11 Ekim 1910'da kurulmuş olan ve ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır. Bu bakir, insan eli girip bozulmamış çevre sistemi, "Kuzey Amerika Kıtası'nın Çevre Sistemi'nin Tacı" adı verilen ve koruma altında bulunan 41.000 km²'lik bir arazi bölgesinin içinde çok çekici bir dikkat merkezini oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Brest, Belarus</span>

Brest, Belarus'un güneybatısında bulunan ve aynı ismi taşıdığı Brest Voblastı'nın başkenti. Nüfusu 310,800 olan kent, 145 km²'lik bir alan üzerine kuruludur.

<span class="mw-page-title-main">Belarus'un vize politikası</span>

Belarus ziyaretçileri, vizesiz ülkelerden birinden gelinmediği sürece, Belarus diplomatik dış temsilciliklerinden vize almalıdırlar. Belarus, Şubat 2017'de 80 ülkeyle vizesiz rejime geçti. Vizesiz rejim, yalnızca Minsk Uluslararası Havalimanı'ndan gelen ve giden ziyaretçiler için geçerli olacaktır ve vizesiz kalış sadece 5 gün sürecektir.

<span class="mw-page-title-main">Wrangell–St. Elias Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi</span>

Wrangell–St. Elias Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi Amerika Birleşik Devletleri Alaska eyaletinde Anchorage şehrinin batı yakınlarında bulunan, 33.682,5 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır. Ulusal park ve koruma bölgesi birlikte 53.320.757 km² alanla, federal büro-daire olan Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen en geniş arazili kuruluştur.

<span class="mw-page-title-main">Komodo Ulusal Parkı</span> Ulusal Park

Komodo Ulusal Parkı, Doğu Nusa Tenggara ve Batı Nusa Tenggara illeri arasındaki sınır bölgesinde, Küçük Sunda Adaları içinde yer alan Endonezya'da bir ulusal park. Park üç büyük adayı ve 26 küçük adayı içermektedir. 1.733 km² toplam alana sahiptir. Milli park dünyanın en büyük kertenkelesi olan Komodo ejderini korumak amacıyla 1980 yılında kurulmuştur. Daha sonraları deniz canlıları da dahil diğer türler de koruma altına alınmıştır. Ulusal park 1991 yılında UNESCO Dünya Mirası olarak ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tongariro Millî Parkı</span>

Tongariro Millî Parkı, Yeni Zelanda'nın Kuzey Adası'nda bulunur ve ülkedeki en eski millî parktır. UNESCO tarafından 2017 itibarıyla karma olarak kabul edilen 28 Dünya Mirası alanından birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Białowieża Ormanı</span>

Białowieża Ormanı bir zamanlar Avrupa Ovası boyunca yayılmış olan uçsuz bucaksız ilkel ormanların en son ve en büyük örneklerindendir. Orman Avrupa'nın en ağır toprak hayvanı olan Avrupa bizonunun 800 tanesine ev sahipliği yapar. UNESCO'nun İnsan ve Biyoküre Programı 1976 yılında Polonya Białowieża Biyosfer Rezervi'ni ve 1993 yılında Belarus Belovezhskaya puschcha Biyosfer Rezervi'ni belirlemiştir. 2015 yılında, Belarus Biyosfer Rezervi 216.200 hektar alan kaplamaktadır ve geçiş, tampon ve çekirdek bölgeleri içermektedir. Orman bir UNESCO Dünya Mirası Alanı ve bir AB Natura 2000 Özel Koruma Alanı olarak belirlenmiştir. Dünya Miras Komitesi Haziran 2014'teki kararıyla "Belovezhskaya pushcha/Białowieża Forest, Belarus, Poland" olan UNESCO Dünya Mirası alanının adını "Białowieża Forest, Belarus, Poland" olarak onayladı. Polonya ile Belarus arasındaki sınırı kapsar ve Brest'in 70 kilometre kuzeyinde ve Białystok'un 62 kilometre güneydoğusunda yer alır. Białowieża Orman Dünya Mirası alanı toplam 141.885 ha alanı kapsar. İki ülke arasındaki sınır ormandan geçtiği için, yürüyüşçüler ve bisikletçiler için bir sınır geçişi mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Mir Kalesi</span>

Mirsky Kale Kompleksi Belarus'ta bulunan UNESCO Dünya Mirası alanıdır. Hrodna Voblastı'nın Karelichy ilindeki Mir kentinde yer alır ve başka bir Dünya Mirası alanının olan Nesvizh Kalesi'nin 29 kilometre kuzey batısında yer alır. Mir Kale Kompleksi, deniz seviyesinden 164 metre (538 ft) yüksekliktedir. Kale kompleksi, 1921-1939 yılları arasında Polonya topraklarına aitti.

<span class="mw-page-title-main">Pirin Ulusal Parkı</span>

Pirin Ulusal Parkı, güneybatı Bulgaristan'daki Pirin Dağı'nın büyük bölümünü kapsayan ve 403.56 km² alana sahip bir millî parktır. Ülkedeki üç milli parktan biridir, diğerleri Rila Ulusal Parkı ve Orta Balkan Ulusal Parkı'dır. Park 1962 yılında kurulmuş ve bölgesi o zamandan beri birkaç kez genişletilmiştir. Pirin Ulusal Parkı, 1983 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bikin Millî Parkı</span>

Bikin Ulusal Parkı, 3 Kasım 2015 tarihinde Kuzey yarıküre'deki en büyük ve en yaşlı karma ormanı ve tüm vahşi Amur kaplanlarının %10'unu korumak için kuruldu. Park ayrıca, Bikin Nehri Vadisi'nde yaşayan Udegey ve Nanay etnik gruplarının topraklarında yaşayan 600 kadar yerliyi koruma amacını da taşıyordu. Bozulmamış ormanların büyüklüğü ve "ılıman yağmur ormanı" olarak nitelendirilmesi nedeniyle, hem bitki hem de hayvan biyoçeşitliliğinin merkezi olarak önemli bir statüye sahiptir. Park, Uzak Doğu Rusyası'nda, Sihote-Alin'in batı yamaçlarında, Primorskiy Krayı'nın Pozharsky rayonu içinde yer alır. 2018 yılında, daha önce Orta Skhote-Alin adı ile bir Dünya Mirası olarak listelenen alan, 1,160,469 hektarlık Bikin Ulusal Parkı ile genişletilmiş ve Bikin Nehri Vadisi adı altında Dünya Mirası olarak ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Braslau Gölleri</span>

Braslau Gölleri, Belarus'taki dört milli parktan biridir. Milli park Eylül 1995'te kuruldu. Çok sayıda göl ve geniş bir çam ormanı alanına sahip eşsiz bir ekosistemdir. Toplam alanı yaklaşık 700 kilometrekare (270 sq mi) olan parm içinde yaklaşık 30 göl bulunmaktadır. En büyük üç göl Dryvyaty, Snudy ve Strusta'dır.

<span class="mw-page-title-main">Belarus'taki millî parklar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste, Belarus milli parklarının bir listesidir. Ayrıca temel doğa koruma alanlarını da listeler.

<span class="mw-page-title-main">Başkiriya Millî Parkı</span>

Başkiriya Ulusal Parkı ya da Başkurdistan Ulusal Parkı, Ural Dağları'nın güney ucunda büyük bir bitişik ormanı kapsayan bir millî parktır. Park, batıdaki sanayileşmiş düzlükler ile doğu ve kuzeydeki dağlık ve seyrek nüfuslu Şulkan-Taş Tabiatı Koruma Alanı ve Altın-Solok Entomoloji Koruma Alanı arasında önemli bir tampon bölgedir. Başkiriya Milli Parkı, Nugush Nehri ile Belaya Nehri'nin güney kıvrımı arasında yer almaktadır. Park, karst topoğrafisinde derin nehir vadisi kesimlerine sahiptir. Kuperlya Nehri boyunca doğal bir köprü olarak bilinir. Park, Başkurdistan Cumhuriyeti'nin üç ili arasında bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Zhangjiajie Ulusal Orman Parkı</span>

Zhangjiajie Ulusal Orman Parkı, Çin'in Hunan Eyaletinin il düzeyindeki şehri Zhangjiajie'de yer alan ulusal park.

<span class="mw-page-title-main">Belarus coğrafyası</span>

Belarus, Karayla çevrili, genellikle düz bir ülke olan, doğal sınırları olmayan, 207.600 kilometrekarelik bir alanı kaplar veya yüzölçümü bakımında Birleşik Krallık veya Kansas eyaletinden biraz daha küçüktür. Komşuları doğuda ve kuzeydoğuda Rusya, kuzeyde Letonya, kuzeybatıda Litvanya, batıda Polonya ve güneyde Ukrayna'dır. Kuzeyden güneye uzantısı 560 km, batıdan doğuya 650 km 'dir.

<span class="mw-page-title-main">Orta Avrupa karma ormanları</span>

Orta Avrupa karma ormanlar ekolojik bölgesi, Almanya'dan Rusya'ya kadar kuzeydoğu Avrupa'nın çoğunu kapsayan ılıman bir sert ağaç ormanıdır. Alanın, tarım faaliyetlerinin baskısıyla meydana gelen geleneksel otlaklar, çayırlar ve sulak alanlardan oluşan üçte ikilik alandan ve üçte biri oranda ormanlık alandan oluşmaktadır. Ekolojik bölge ılıman geniş yapraklı ve karışık orman biyomunda ve Nemli Kıta iklimi ile Palearktik biyocoğrafik bölgesindedir. 731.154 kilometrekare (282.300 sq mi) kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Kaeng Krachan Millî Parkı</span>

Kaeng Krachan Ulusal Parkı, Tayland'ın en büyük millî parkıdır. Burma sınırında, Tanintharyi Tabiatı Koruma Alanı ile bitişiktir. Hua Hin turistik kasabasına yakınlığı nedeniyle popüler bir parktır. 26 Temmuz 2021'de UNESCO tarafından Dünya Mirası Listesi'nde listelendi.