İçeriğe atla

Belkıs Aran

Belkıs Aran
DoğumFatma Belkıs (Aygün)
24 Ocak 1914(1914-01-24)
Üsküdar, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm30 Eylül 1998 (84 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Defin yeriZincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul
EğitimSt. Benoit Fransız Ortaokulu
İstanbul Belediye Konservatuvarı
MeslekOpera sanatçısı

Belkıs Aran tam adıyla Fatma Belkıs Aran (24 Ocak 1914, İstanbul[1] - 30 Eylül 1998, İstanbul), Türk soprano.

Türkiye'de Cumhuriyet devrinin ilk opera sanatçılarındandır. Ankara'da 1946 yılında sahnelenen Giuseppe Verdi'nin "Maskeli Balo" operasında başrol "Amelia"'yı üstlenerek ilk Türk kadın opera sanatçıları arasında yer aldı. Sanat yaşamını 40 yıl boyunca Ankara Devlet Operasında primadonna olarak sürdürdü. 1978 yılında opera sanatçılığını noktaladıktan sonra İstanbul'da Şehir Operası'nda ve Devlet Operası'nda şan pedagogu olarak pek çok öğrenci yetiştirdi.[2]

Yaşamı

Fatma Belkıs Aran, 24 Ocak 1914'te İstanbul'un Üsküdar ilçesinde doğdu.[3] Babası Genel Kurmay Haritacılık dairesinde görev yapan Hacı Hafız Abdürrahman Bey (1932 yılında Harita Genel Müdür Yardımcısı olmuş, 1933 sonlarından itibaren yedi sene kadar Türk Dil Kurumu'nda Gökbilimleri başkanlığı yapmış, 1939'da tuğgenarallik rütbesi almıştır; "Mudanyalı General Abdurrahman Aygün" olarak bilinir[4]), annesi Nigar Hanım idi (Aile Soyadı Kanunu'ndan sonra "Aygün" soyadını aldı).[5]

St. Benoit Fransız Ortaokulu'ndan sonra İstanbul Belediye Konservatuvarı'nda şan eğitimi aldı. Harita subayı Muhiddin Aran ile evlendi.[5] Konservatuvardan sonra Ankara'ya yerleşti ve özel şan dersleri aldı. Tekniğini Arancio L'ombardo ile çalışarak geliştirdi.[2]

Sahnneye ilk defa 1946'da Tatbikat sahnesinde Carl Ebert'in sahneye koyduğu, Giuseppe Verdi'nin ünlü eseri Maskeli Balo'sunda çıktı.[6] Sonraları Ankara Devlet Tiyatrosu'nda etkin oldu (1949). 40 yıllık sanat yaşamında birçok operada (La traviata, Medium, Casi Fan Tutte, Turandot, Konsolos, La bohème) başrol olarak oynadı. Kerem ile Aslı, Gılgameş ve Atatürk Oratoryosu gibi yapıtların dünyada ilk seslendirişlerini gerçekleştirdi.

Münih Operası'nda Tosca; Belgrad, Zagreb ve Saraybosna operalarında ise "Maskeli Balo", "Cavalleria rusticana", "La Boheme" operalarını yorumladı. Yurtiçinde ve dışında konser ve resitaller de verdi. Ankara Devlet Operası'nda "Il trovatore" ile opera sanatçılığını noktaladı (1978) ve İstanbul'a yerleşti. Son olarak 1990 yılına Maça Kızı operetinde yaşlı kontes rolü ile sahneye çıktı.[7]

Münih Yüksek Müzik Akademisi ve Milano Konservatuvarı'nda şan hocalığı alanında ihtisas yaptıktan sonra ders vermeye başladı.[6] Roma'da İtalyan Kültür Merkezi'nin her yıl, mesleklerinde tanınmış kadınlara verdiği "Adelaide Ristori Ödülü"'ne (1992) ve Kültür Bakanlığı Onur Ödülü'ne (1995)[1] değer görüldü.

Belkıs Aran 30 Eylül 1998'de İstanbul'da öldü.[3] Naaşı, 2 Ekim 1998'de Zincirlikuyu Mezarlığı'ndaki aile mezarlığına defnedildi.[4]

Kaynakça

  1. ^ a b Aran, Belkıs (Milliyet bas.). Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi c.2. t.y. s. 750. 
  2. ^ a b Özman, Özcan. "Kontes son nefesini verdi". Cumhuriyet, 18 Ekim 1998. 21 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2021. 
  3. ^ a b "Opera sanatçısı Aran öldü". Hürriyet. 13 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2018. 
  4. ^ a b Alemdar, Yusuf. "Osmanlının Kırılma Cumhuriyet'in Kurulma Noktasında bir Müslüman-Türk Münevveri General Abdurrahman Aygün (1878-1943)'ün Barnaba İncili'ni Değerlendirmesi". Dinî ve Felsefi Metinler Yirmibirinci Yüzyılda Yeniden Okuma, Anlama ve Algılama Sempozyumu Bildiri Kitabı, Cilt 2, 2012. 22 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021. 
  5. ^ a b Şerbetçi, Muzaffer. "Türkiye'de ilk kuşak harita mühendisleri" (PDF). 17 Ekim 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2021. 
  6. ^ a b "Devlet Operasının Kıdemli Sopranosu Belkıs Aran Şimdi De Gençleri Yetiştiriyor" (PDF). 9 Eylül 1967 tarihli gazete kupürü. 21 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 21 Mayıs 2021. 
  7. ^ Özman, Özcan. "Kontes Son Nefesini Verdi (2)". Cumhuriyet dergi, 18 Ekim 1998. 21 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Giuseppe Verdi</span>

Giuseppe Verdi, 19. yüzyıl İtalyan operası ekolünden gelen en ünlü İtalyan besteci. Tüm dünyada eserleri en çok sahnelenen opera bestecilerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Leyla Gencer</span> Türk soprano

Ayşe Leyla Gencer, Türk opera sanatçısı. 20. yüzyılın önemli sopranolarından biri olarak görülür.

<span class="mw-page-title-main">Nevit Kodallı</span>

Mehmet Nevid Kodallı, Türk besteci, eğitimcidir.

Ayhan Baran Cumhuriyet dönemi şan ve opera sanatçısıdır.

Eralp Kıyıcı, Ankara Devlet Opera ve Balesi'nde solist bariton sanatçısıdır. Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuvarı mezunudur. 2004 güz döneminden beri Başkent Üniversitesi'nde misafir şan hocası olarak görev yapmaktadır. Aynı zamanda bir şan pedagogudur.

<span class="mw-page-title-main">Hakan Aysev</span> Türk opera sanatçısı

Hakan Aysev,, Türk opera sanatçısı ve tenor.

Libretto, opera, operet, oratoryo, bale, müzikal, mask gibi müziksel sahne eserlerinin metinlerine verilen ad. Hristiyan dinî ayinlerinde sesle şarkı şeklinde söylenen dua, ilahi, kantata vb. için yazılan metinlere de libretto denilmektedir.

Atilla Manizade, Türk opera sanatçısıdır.

Dr. Okan Demiriş, Türk besteci ve orkestra şefidir.

<span class="mw-page-title-main">Semiha Berksoy</span> Türk opera sanatçısı

Semiha Berksoy, Türk opera sanatçısı, tiyatrocu ve ressamdır.

<span class="mw-page-title-main">Carl Ebert</span> Alman oyuncu

Carl Ebert, Alman tiyatro yönetmeni ve oyuncusu, opera yönetmeni, eğitmen.

<span class="mw-page-title-main">Saadet İkesus</span> Türk opera sanatçısı

Fatma Saadet İkesus Altan, Türk opera sanatçısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de opera</span>

Türkiye'de opera faaliyeti devlet tarafından 1940'larda başlatılmıştır. Halen de büyük oranda Devlet Opera ve Balesi tarafından yürütülmektedir. Türkiye coğrafyasında ise 18. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'na gelen yabancı kumpanyalar ile başlar.

<span class="mw-page-title-main">Aydın Gün</span>

Aydın Gün, Türk opera sanatçısı ve rejisör.

Suna Korat, Türk opera sanatçısıdır.

Mete Uğur, Türk bariton.

Tevfik Akbaşlı, Türk besteci.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Devlet Opera ve Balesi</span> Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı olarak faaliyet gösteren bir sanat topluluğu

Ankara Devlet Opera ve Balesi veya kısaca Ankara DOB; Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı'na bağlı olarak faaliyet gösteren bir sanat topluluğudur. Repertuvar kapsamında yıl boyunca çeşitli konser, opera, bale ve modern dans etkinlikleri gerçekleştirir. Devlet Opera ve Balesi bünyesindeki il müdürlükleri arasında bir sezonda en çok temsil veren ve en çok izleyici sayısına ulaşan topluluktur.

Murat Karahan, Türk opera sanatçısı.

Burcu Soysev, Türk opera sanatçısı, eğitimci, avukat.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.