İçeriğe atla

Belkıs Özdoğan

Belkıs Özdoğan
Doğum23 Temmuz 1912(1912-07-23)
İstanbul
Ölüm24 Eylül 2002 (90 yaşında)
Defin yeriTopkapı Mezarlığı[1]
VatandaşlıkTürk
EğitimKandilli Kız Lisesi,[2] İstanbul Üniversitesi
Evliliklerİhsan Özdoğan
Çocuk(lar)Mehmet Özdoğan
Kariyeri
DalıFizik
Çalıştığı kurumlarİstanbul Üniversitesi Fizik Bölümü
TezUltrases interferometresinin rektangüler iki kuars levhanın öztitreşimlerinin tayininde kullanılması ve etil eter ve oda temperatüründe ses hızı dispersiyonunun tayini[3] (1949)
Doktora
danışmanı
Kurt Zuber

Belkıs Celal Özdoğan (Antel) (23 Temmuz 1912, İstanbul – 24 Eylül 2002), Türk fizikçi.

İstanbul Üniversitesi Fizik bölümü profesörlerindendir. Optik dalında çalışmalar yapmıştır. "Kimyada Fiziki Metodlar" adlı kitabın yazarıdır. Denel (optik) fizik alanında birçok akademisyen yetiştirmiştir.[4]

Yaşamı

1912 yılında İstanbul'da doğdu. Babası Darülfünun'da Deniz Ticaret Hukuku'na ilişkin çalışmalarıyla tanınan, Osmanlı Devleti'nin son yıllarında Salih Paşa kabinesinde kısa süre Adliye Nazırı görevinde bulunmuş müderris Mehmet Celal Bey, annesi Emine Hanım'dır. Beş çocuklu ailenin en küçük evladı ve tek kızıdır. Ağabeyleri Sadrettin Celal, önemli bir eğitim bilimci, İhsan Celal Bursa'da kurduğu konserve fabrikası ile Türkiye'de konservecilik alanında hizmet etmiş bir iş insanı, Yusuf Kenan Bey avukat, Necip Celal ise tanınmış bir müzisyendir. Aile, Soyadı Kanunu çıktıktan sonra aile dostları şair Yahya Kemal'in önerdiği, "memlekete ant içen" anlamındaki "Andel" ismini söyleyiş kolaylığı için "Antel" olarak değiştirerek soyadı olarak benimsedi.[5]

Belkıs Celal, orta öğrenimini İstanbul Kandilli Kız Lisesi'nde tamamladıktan sonra 1939 yılında, İstanbul Üniversitesi, Fizik Bölümü'nde yüksek öğrenime başladı, bu fakülteyi bitirdikten sonra bir yıl İstanbul Çapa Yüksek Öğretmen Okulu'nda fizik öğretmenliği yaptı. Öğretmenlik yaptığı sırada üniversitenin Fizik Bölümü, Tecrübî Fizik Kürsüsü'ne atandı. Aynı kürsüde görev yapan asistanlardan İhsan Özdoğan ile evlendi. Bu evlilikten oğlu Mehmet Özdoğan dünyaya geldi (1943).[6]

Özdoğan, Tecrübi Fizik Kürsüsü'nde Alman biliminsanı Harry Dember'in asistanlığını yaptı. Dember, II. Dünya Savaşı'nın sonra ermesinden kısa bir süre önce kürsüden ayrılınca Kurt Zuber'in asistanlığını yaptı ve Zuber'in danışmanlığına "Karbondioksiti Alınmış Kuru Hava İçinde Ultrasonik Absorpsiyon ve Yansıma Katsayılarının Bulunması" başlıklı tezini tamamlayarak doçentlik unvanını aldı.[7]

1951 – 1953 yılları arasında Paris'te optik dalında yaptığı çalışmalarla doçent, 1970 yılında da profesör unvanı aldı. "Kimyada Fiziki Metodlar" adlı kitabından çok sayıda öğrenci yararlandı. Belkıs Özdoğan, 1982 yılında emekli oldu. 24 Eylül 2002'de öldü.

Kaynakça

  1. ^ Vefat ilanı, s. 1, 23 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 23 Aralık 2022 
  2. ^ En eski yatılı kız lisesi 100 yaşında, 24 Mayıs 2016, 23 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 23 Aralık 2022 
  3. ^ Kaan ATA (2006), Yurtdışında Lisansüstü Öğrenim Görmüş Türk Fizikçilerinin Türkiye’deki Fizik Araştırmaları ve Yüksek Öğretiminin Şekillenmesindeki Rolü (1960–1980) (PDF), s. 16, 23 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF), erişim tarihi: 23 Aralık 2022 
  4. ^ Ulusoy, Sibel. "Prof. Özdoğan için tören". NTV.com.tr sitesi, 26 Eylül 2020. 17 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2002. 
  5. ^ Sevsay, Ertuğrul. "Türk Tangosunun Kurucusu Necip Celal Andel" (PDF). Oğlak yayıncılık. 6 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Nisan 2021. 
  6. ^ Akdeniz, Gediz. "Prof. Dr. Belkıs ÖZDOĞAN (1912 – 2002)". Fizikciler.info sitesi (Cumhuriyetin 75. Yılı Anısına İÜ, FF, Fizik Bölümünde 1933 – 2000 Yılları Arasında Yapılan Eğitim, Öğretim ve Bilimsel Çalışmaların Değerlendirilmesi, 2003). 26 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2021. 
  7. ^ K. Gediz Akdeniz (2015), TÜM HOCALARIMIN ANISINA, s. 81, 23 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 23 Aralık 2022 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Max von Laue</span>

Max von Laue, X ışınlarının kristaller tarafından kırınımını bulduğu için 1914 yılında Nobel Fizik Ödülü alan Alman fizikçidir.

<span class="mw-page-title-main">İhsan Sabri Çağlayangil</span> Türk siyasetçi (1908–1993)

İhsan Sabri Çağlayangil, Türk siyasetçi ve diplomat. 1965-1971 ve 1975-1977 arasında Dışişleri Bakanlığı, 1979-1980'de Cumhuriyet Senatosu Başkanlığı ve Cumhurbaşkanı Vekilliği yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Cevat Eren</span>

Ahmet Cevat Eren, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Yakın Çağ Tarihi Anabilim Dalı öğretim üyeliği yapmış olan Türk tarih profesörüdür.

<span class="mw-page-title-main">Sırrı Erinç</span> Türk coğrafyacı

Sırrı Erinç, Türk coğrafyacı.

Mustafa Kemal Karhan, Türk siyasetçidir.

Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi; 2 Şubat 1954 tarihinde Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi'ne bağlı olarak kurulan "Çocuk Sağlığı Kürsüsü", Hacettepe Tıp Fakültesi'nin başlangıcı sayılabilir. Cebeci semtinde kiralanan bir binanın iki odasında açılan bu kürsü ilk çalışmalarını çevresinde bulunan hastaların evlerinde uygulamalı olarak yürütmüştür. Bu sebeple Hacettepe Üniversitesi 8 Temmuz 1967 tarihinde kurulmasında Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi büyük bir önem teşkil etmiştir. Hacettepe Tıp Merkezi Sıhhiye Yerleşkesi'nde (Merkez Yerleşke) 210.238 m²'lik alan üzerinde kurulmuştur. Prof. Dr. İhsan Doğramacı Tıp Fakültesinin kurulmasında ve modern tıp eğitim sisteminin Türkiye'ye getirilmesinde en etkili isim olmuştur.

Mustafa Santur, Türk akademisyen.

Necip Celal Andel,, Türk kemancı ve bestecidir.

Kemal Ahmet Arû, Türkiye’de şehirciliğin temellerini atan mimar ve kent plancısı.

Levent Bıçakcı, Türk hukukçu ve spor yöneticisi.

Sadrettin Celal Antel (1890-1954). Eğitimci, bilim insanı.

Mehmet Celal Özdoğan, Türk arkeolog.

Metin Sözen Türk bir mimar, öğretim görevlisi. Hâlen ÇEKÜL'ün başkanlığını yürütmektedir. Türkiye'deki, başta tarihi yapılar olmak üzere, kültürel mirasın korunması üzerine yaptığı çalışmalarla tanınmış bir mimar, öğretim görevlisi ve sivil toplum kuruluşu yöneticisidir.

<span class="mw-page-title-main">Necip Asım Yazıksız</span> Türk asker, müderris, tarihçi, Türkolog, milletvekili

Necip Asım Yazıksız, asker, müderris, tarihçi, Türkolog, milletvekili.

<span class="mw-page-title-main">Gediz Akdeniz</span>

Kamil Gediz Akdeniz, Türk fizikçi ve felsefeci.

Nermin (Aygen) Erdentuğ, Türk antropolog.

<span class="mw-page-title-main">Fahir Yeniçay</span> Türk nükleer fizikçi ve futbolcu

Mustafa Fahir Yeniçay İlk Türk atom fiziği profesörü, Fenerbahçe SK eski futbolcusu ve İstanbul Üniversitesi eski rektörü. Fahir Bey, “Su ve Cıva Üzerinde Tek Moleküllü Filmler” adlı teziyle, bir Türk bilim insanı tarafından tarihteki ilk fizik doktorasını hazırlayan kişi unvanına sahip olmuştur. Ayrıca, 60 yıllık bilim-eğitim hayatı boyunca Türkiye'de Çağdaş Atom Fiziği dalının kurulması için birçok hamleler yapmış, Türk Fizik Derneği, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu ve Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi gibi Türkiye atom fiziği birimi için önemli kurumların kurucu başkanı olmuş bir bilim insanıdır. Ayrıca Fahir Bey, Türk edebiyatının önemli simalarından Abdülhak Hamit Tarhan'ın torunudur.

Harry Dember yirminci yüzyılda yaşamış Alman fizikçi.

Tahsin Yazıcı (1926-1990), Osmanlı tarihçisi.

<span class="mw-page-title-main">Jean Dalibard</span> Fransız fizikçi (d. 1958)

Jean Dalibard, kuantum mekaniği alanında çalışmalar yürüten Fransız fizikçidir. École Polytechnique'de profesör ünvanıyla görev yapmaktadır. École Normale Supérieure'de araştırma görevlisi olmakla birlikte, Fransız Bilimler Akademisi üyesi ve Collège de France'da profesör olarak çalışmalar yapmaktadır.