Belh - Turkipedia

Belh

Belh'in Afganistan'daki konumu
Ülke	Afganistan
Vilayet	Belh
Zaman dilimi	+5
• Yaz (YSU)	UTC

Belh (Darice ve Farsça:بلخ, Balkh), Türkçe (Uygur Lehçesinde) Balık (kent), Afganistan'ın kuzeyinde yer alan eski bir yerleşim yeridir.

Büyük Uygur Uygarlığı döneminden kalma antik kentlerden biridir. (Hanbalık-Başkent, Baybalık, Uluğbalık, Ordubalık gibi gibi kentlerden adı sadece Balık olan kenttir, Uygur el yazmalarında adı geçer). Eski Belh şehri (bugünkü Afganistan'ın en eski şehridir) Veda'lı ismi Bhakri'yle ilişkilidir ki sonradan Yunanlar Buhara'ya Bactra demiştir ve ismini Bactra'ya vermiştir. Takharistan veya Bactria'nın merkezi ve başkenti olarak bilinirdi. 365 metre rakıma sahip, mevsimlik akan Belkh Nehri'nin sağ kıyısından 12 km ileride olan eski Belh, bugün çoğunlukla bir enkaz yığınıdır. Belh, bir zamanlar Horasan’ın önemli şehirlerinden birisiydi. Afganistan'da Türk halkları'nın ve Türk kültürünün görüldüğü bir bölgedir.^[]

Bir zamanlar dünyanın önemli bir şehriyken Moğollar tarafından tamamen yok edilmiştir. Bugün Afganistan’ın kuzeyinde merkeze bağlı küçük bir şehirdir ve başkent Mezar-ı Şerif’in 20 km kuzeybatısında, Amu Derya’nın yaklaşık 74 km güneyindedir.

Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî'nin doğduğu şehirdir. Ayrıca islam dünyasında "Kubbet-ül islam" olarak da bilinir.

Kardeş şehirler

Kaynakça

^ "Konya Büyükşehir Belediyesi Meclis gündemi". Konya Büyükşehir Belediyesi. 14 Ağustos 2006. 25 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2009.

İlgili Araştırma Makaleleri

Buhara, Orta Asya'nın en eski yerleşim bölgelerinden olan ve günümüzde Özbekistan sınırları içinde bulunan tarihî şehir. Arkeolojik bulgular şehrin tarihinin en az 2500 yıl civarında olduğunu göstermiştir. Şehirde yapılan Arkeolojik kesit çalışmalarında yaklaşık 20 m kadar derinlikteki alt katmanda; kamusal binalar, askeri tahkim yapıları, çanak-çömlek ve madeni paralar gibi çeşitli arkeolojik buluntulara rastlanılmıştır.

Orta Asya, dar anlamıyla geçmişte Sovyetler Birliği'nin parçası olan beş ülkeyi tanımlar. Geniş anlamda ise Afganistan, Pakistan'ın kuzeyi, Çin'in batısı, Moğolistan ve Rusya'nın bir kısmı ile kuzeydoğu İran'ı içeren bölge ve bölgeyi tanımlamak için kullanılan coğrafi terim. Asya'nın dünya okyanuslarından uzak iç kesimini belirtmek için kullanılır, bölgenin bu denizlere kapalı oluşu başlıca ana özelliğidir. Orta Asya, aynı zamanda Türk halklarının anayurdudur.

<span class="mw-page-title-main">Aşkabat</span> Türkmenistanın başkenti

Aşkabat, Türkmenistan'ın başkentidir. 1.031.092 (2012) kişiyle Türkmenistan'ın en büyük şehridir. İran sınırı yakınında, Kopet Dağları'nın eteğinde, Karakum Çölü'nde bir vahada bulunur. 'Aşgabat şäheri' adlı kendine ait bölgede, ülkenin Ahal Vilayeti'nde yer alır. Aşkabat, Türkmenistan'ın güneyinde, İran sınırından 26 km'de yer alır. 1881'de bu bölge Rus işgal güçleri tarafından alınmıştır. İran'ın en büyük ikinci şehri olan Meşhed'dan 920 km uzaklıkta bulunur.

Semerkant, Özbekistan'ın 12 ilinden biri olan Semerkant ilinin yönetim merkezi olan şehir. Zerefşan Nehri vadisinde, başkent Taşkent'in 275 km güneybatısında yer alır. Nüfus açısından Özbekistan'ın en büyük ikinci şehri, tarihi ve sosyo-kültürel açıdan en önemli şehridir. 2500 sene öncesine dayanan tarihiyle dünyanın en eski şehirleri arasında yer alan Semerkant, İpek Yolu'nun önemli bir kavşağında yer almasından dolayı tarih boyunca siyasi, ekonomik ve kültürel açıdan önemli bir yerleşim yeri oldu.

<span class="mw-page-title-main">Ordu-Balık</span> Uygur Kağanlığının aynı isimdeki başkentinde yer alan kale

Ordu-Balık, ilk Uygur Kağanlığı'nın başkentiydi. Kalıntıları Moğolcada "kara şehir" anlamına gelen Kharbalgas olarak bilinir. Kale ordu denen bir sur ile kaplıydı. Bu suru ise balık denen ikinci bir sur çevreliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Hotan (şehir)</span> Sincan Uygur Özerk Bölgesi, Çinde bir şehir

Hotan (şehir), Çin'e bağlı Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin güney batısında İpek Yolu'nun Taklamakan güney güzergâhı üzerinde yer alan tarihi bir vaha şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Merv</span> Türkmenistanda bir şehir

Merv, Türkmenistan sınırları içinde tarihi İpek yolu güzergâhı üzerinde kurulmuş, Karakum Çölü'nde bir vaha şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Orhun Vadisi</span> Vadi

Orhun Vadisi Moğolistan’ın göbeğinde, başkent Ulan Batur’dan 370 km uzaklıkta Orhun Nehrinin etrafında bulunmaktadır. Orhun Vadisi 2004 yılında UNESCO Dünya Mirası listesine alınmıştır. Orhun Vadisinin tarih açısından büyük önemi vardır. Uygur Kağanlığı ve bir zamanlar dünyanın en büyük imparatorluğu olan Moğol İmparatorluğu'nun başkentleri Orhun Vadisi’ndedir. Bu yüzden Orhun Vadisi Hun İmparatorluğu, Göktürk Kağanlığı, Uygur Kağanlığı ve Moğol İmparatorluğu’na ait arkeolojik kalıntılar, eski kent ve yerleşim merkezlerinin enkazları, yazılı ve dikil taşlar, mezarlar ve Budist tapınaklarının bulunduğu, çok sayıda tarihi bilgi içeren kültürel bir miras olarak kabul edilmektedir.

Belh Vilayeti Afganistan'ın 34 vilayetinden birisidir.

Mezar-ı Şerif, Afganistan'ın kuzeyinde Belh Vilayeti'nin yönetim merkezi olan şehir.

Sâmânîler (819-999), Orta Asya ve doğu İran'da kurulmuş, adını kurucusu Sâmân Hüdâ'dan alan bir Fars hanedanlıktır. İslâm ordularının İran'ı ele geçirmesinin ve Seferî egemenliğinin yıkılmasının ardından İran'da iktidarı ele geçiren ilk yerli yönetimdir.

Şeki, Azerbaycan'ın kuzeyinde, başkent Bakü'nün 370 km kuzeybatısında Büyük Kafkas Sıradağları eteğinde yer alan ve Şeki Rayonu'nun merkezi olan kenttir. 1968 yılına kadar Nuxa adlandırılmıştır.

Konya, Türkiye'nin Konya ilinin merkezi olan şehirdir. 1875'te kurulan Konya Belediyesi, 1987'de çıkarılan 3399 sayılı yasa gereğince "büyükşehir" statüsüne kavuşmuş olup 1989'dan beri belediye hizmetleri bu statüye göre yürütülmektedir. 2014'te 6360 sayılı kanun ile büyükşehir belediyesinin sınırları il mülki sınırları olmuştur.

Bulgar (Bolğar),, Divân-ı Lügati't-Türk'te;

Hulm, Afganistan'ın Belh Vilayeti'nde şehir.

Kâbil, Afganistan'ın başkenti ve en büyük şehri.

Zabul, İran'ın Sistan ve Belucistan Eyaleti'nde şehir.

Bamyan veya Bamiyan (Farsça: بامیان, Bāmyān; ayrıca Bamiyan ve Bamian), Afganistan'da, Bamyan Vilayeti'nin yönetim merkezi olan şehir.

Anuradhapura, Sri Lanka'nın önemli bir şehridir. Sri Lanka'nın Kuzey Merkez İlinin başkent şehri ve Anuradhapura ilçesinin başkentidir. Anuradhapura, antik bir Sri Lanka uygarlığının iyi korunmuş kalıntıları ile ünlü olan Sri Lanka'nın eski başkentlerinden biridir. Daha önce Tambapanni ve Upatissa Nuwara krallıklarına başkentlik yapmış olan şehir Rajarata Krallığı'na da başkentlik yapmıştır.

Uygur mimarisi, 8. yüzyıldan itibaren yerleşik hayata ilk geçen Türk topluluğu olan Uygurların mimari tarihini ve günümüzde Uygurların yaşadıkları Sincan Uygur Özerk Bölgesi ve diğer bölgelerdeki özgün mimariyi kapsar.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.