Cengiz Han,, Moğol İmparatorluğu'nun kurucusu ve ilk Kağanı olan Moğol komutan ve hükümdardır. Hükümdarlığı döneminde gerçekleştirdiği hiçbir savaşı kaybetmeyen Cengiz Han, dünya tarihinin en büyük askerî liderlerinden birisi olarak kabul edilmektedir. 13. yüzyılın başında Orta Asya'daki tüm göçebe bozkır kavimlerini birleştirip, bir ulus hâline getirerek Moğol siyasi kimliği çatısı altında toplamıştır. Cengiz Han, hükümdarlığı döneminde 1206-1227 arasında, Kuzey Çin'deki Batı Xia ve Jin Hanedanı; Türkistan'daki Kara Hıtay, Maveraünnehir; Harezm, Horasan ve İran'daki Harezmşahlar, Kafkasya'daki Gürcüler, Deşt-i Kıpçak'taki Rus Knezlikleri, Kıpçaklar ile İdil Bulgarları üzerine seferler yaptı. Bunların sonucunda Pasifik Okyanusu'ndan Hazar Denizi'ne ve Karadeniz'in kuzeyine kadar uzanan bir imparatorluk kurdu.
Subutay, Cengiz Han ve Ögeday'ın başlıca stratejisti olan Moğol generali. Subutay, insanlık tarihinin en büyük bitişik imparatorluğu olan Moğol İmparatorluğu'nun genişlemesinin bir parçası olarak tarihteki diğer tüm komutanlardan daha fazla bölgeyi fethettiği veya ele geçirdiği 20'den fazla seferi yönetti ve 65 meydan muharebesi kazandı. Zaferlerini genellikle sofistike stratejileri ve birbirinden yüzlerce kilometre uzakta hareket eden orduları rutin olarak koordine etmesi sayesinde kazandı. Subutay, kendisini Orta Asya'dan Rus bozkırlarına ve Avrupa'ya götüren seferlerinin coğrafi çeşitliliği ve başarısı ile tanınır. Subutay, birçok kişi tarafından Cengiz ve Ögeday Han'ın fetihlerinde etkili olan tarihteki en büyük askeri komutan olarak kabul edilmektedir.
Börte, Moğol İmparatorluğu kurucusu Cengiz Han'ın birinci karısı. Hayatı hakkında çok az şey bilinmektedir. Çok genç yaşta evlendiği ve kaçırıldığı bilinir. Kocasının onu kurtarmak için verdiği karar, dünyayı fethetme yolundaki en önemli kararlardan birisidir. Dört erkek üç kız çocuk dünyaya getirmiştir. Dört oğlunun isimleri şöyledir; Cuci, Çağatay, Ögeday, Tuluy. Cuci isimli oğlu kaçırıldığı sırada doğmuştur çocuğunun kimden geldiği belli değildir fakat bu hiç üstelenmemiştir. Moğolcada Cuci misafir anlamına gelmektedir.
Arık Böke ya da Arık Buka Moğol İmparatoru Cengiz Han'ın oğullarından Tuluy Han'ın oğlu. Büyük Han Möngke'nin ölümünün ardından kardeşleri Kubilay ve Hülagû seferde oldukları için kısa bir süre tahta çıkmıştır. Tahta kimin çıkacağının belirlenmesi için toplanan kurultayda 1260 yılında yapılan görüşmelerde rakip gruplar uzlaşmaya varamaz ve hem Kubilay, hem Arık Böke tahta geçer. Moğol İmparatorluğu, bu çekişme içinde üç yıl boyunca iç savaş yaşayacaktır. Savaşta Arık Böke gelenekçi Moğol prensleri tarafından desteklenirken Kubilay Kuzey Çin ve Mançurya prensleri tarafından desteklenir.
Cengiz Han Atlı Heykeli, Moğolistan'ın başkenti Ulan Batur'un doğusunda yer alan Tsonjin-Boldog bölgesinde, Tuul Nehri kıyısındaki 40 metrelik bir anıt heykeldir. Heykel, Moğol İmparatorluğu'nun kurucusu ve ilk hükümdarı olan Cengiz Han'ın at üzerindeki bir tasviridir. Heykelin yapımında malzeme olarak paslanmaz çelik kullanılmıştır. Anıtın heykeltıraşı D. Erdembileg, mimarı ise J. Enkhjargal'dır. 2008 yılında tamamlanmıştır.
İndus Muharebesi Harezmşahlar Devletinin son sultanı Celaleddin Harezmşah ile Cengiz Han arasında İndus Nehri yakınlarında 1221 yılında yapılan savaştır. Cengiz Han komutasındaki Moğol ordusu, tüm Harezmşah ordusunu yok etmiş, Celaleddin'in ise kaçmasına izin vermiştir.
İnalcık, 13. yüzyılın başlarında Harezmşahlar Devleti'ndeki Otrar'ın valisidir. Esas olarak Cengiz Han'ın Harezmiye'yi başarılı ve yıkıcı bir şekilde işgal etmesini kışkırtmaya neden olmasıyla tanınır.
Behter veya Bekter, Kiyad klanının şefi Yesugei ile bazı kaynaklarda Sochigel veya Suchigu, bazılarında ise Ko'agjin olarak adlandırılan küçük bir eşin oğluydu. Aynı zamanda o zamanlar Temuçin olarak bilinen Cengiz Han'ın üvey kardeşiydi. Yesugei'nin ölümü üzerine Temuçin, annesi Hoelun, kardeşleri ve iki üvey kardeşi kabileleri tarafından terk edildi ve kendi başlarının çaresine bakmaya bırakıldılar. Topraktan geçinerek hayatta kalmayı başardılar. Ancak, büyük üvey kardeşler 14 yaşındaki Temuçin ve kardeşi Kasar'ı ganimetlerinden mahrum bıraktılar. Temuçin ve Kasar, Behter'i takip edip öldürdüler ve bunun için anneleri Hoelun tarafından azarlandılar.
Höelin sonraları Cengiz Han olarak anılacak olan Temuçin'in annesi ve Moğol kabile şefi Yesügey'in eşi.
Kuçluk, Karahitaylar'ın son hükümdarı olan Batı Moğolistan'daki Nayman kabilesi üyesiydi. Naymanlar, Cengiz Han tarafından yenildikten sonra batıya doğru Karahitaylar'a kaçtı ve onlara danışman oldu. Daha sonra isyan ederek Karahitaylar'ın tahtını ele geçirdi. 1218 yılında Moğollar tarafından öldürüldü ve Karahitaylar Moğol İmparatorluğu'na katıldı.
Çelme, Cengiz Han'ın generali ve yakın bir arkadaşıydı. O Subutay'ın erkek kardeşiydi ve Uranhay klanındandı. Çelme, bir Mingan'ın veya bin adamının lideri olarak atandı.
Mingan, Cengiz Han tarafından oluşturulan 1000 birimlik bir sosyal-askeri birimdi. Bu gruptan 1000 kişilik bir Moğol alayı oluşturulabilir. Orta Asya göçebeleri tarafından onlu sisteme dayalı olarak geliştirilen eski örgütlenme yönteminin bir parçasıdır. 10.000 birim ve askeri içeren Tumen en büyük gruptu ve on mingana bölündü. Bir Mingan, 10 jaghun veya 100 arbandan oluşuyordu.
Mukali, aynı zamanda Mukhali ve Mukhulai olarak da yazılır, Cengiz Han'ın emrinde güvenilir ve saygın bir komutan ve bir Moğol generaliydi. Moğollara sadakat yemini eden Celayir lideri Gü'ün U'a'nın oğlu, Büyük Han'a ve Moğol İmparatorluğu'na sadık hizmetleriyle kazandığı "Mukali" lakabıyla tanındı. Jin Çin'in işgali sırasında Mukali, Cengiz Han'ın ikinci komutanı olarak hareket etti ve Çin Genel Valiliği'ne terfi etti ve Cengiz Han Orta Asya'yı fethetmek için ayrıldıktan sonra büyük bir özerkliğe sahip oldu. Herhangi bir avantaj elde etmek için katliam yapmaya istekli olan birçok Moğol liderinin aksine, Mukali genellikle düşmanları daha uzlaşmacı yollarla arkadaş haline getirmeye ve Çin'deki Moğol imajını değiştirmeye çalıştı. Ögeday'ın hükümdarlığı zamanında (1229-1241), Moğol generallerinin olağanüstü yetenekli generallerinin en iyisi olarak görülüyordu. Çok sınırlı kaynaklara rağmen yenilmez sicili göz önüne alındığında, muhtemelen tarihin en büyük askeri komutanlarından biridir.
Turgai Nehri Muharebesi, Harezmşahlar devleti ile Moğol İmparatorluğu arasındaki ilk muharebedir. Muharebe Turgai nehri sahilinde gerçekleştiği için böyle isimlendirilir. 1219 senesinin Nisan ayında gerçekleşen muharebenin kesin tarihi bilinmemektedir. Günümüz tarihçileri muharebenin sonuçsuz bittiği görüşündedirler.
Orta Asya'nın Moğol istilası, Moğol ve Türk kabilelerin 1206 yılında Moğol Platosu'nda birleşmesinden sonra meydana gelmiştir. Cengiz Han'ın 1221 yılında Harezmşahlar Devleti'ni fethetmesiyle tamamlanmıştır.
Khabul Khan, aynı zamanda Qabul Khan, Kabul Khan ve Khabul Khagan, olarak da çevrilir, Hamag Moğol konfederasyonunun kurucusu ve bilinen ilk Hanı ve Cengiz Han'ın büyük büyükbabası ve kendisi de Timur'un atası olan Haduli Barlas'ın kardeşiydi. Tumbinai Khan'ın oğlu ve halefiydi.
Baydar Han, ayrıca Peta olarak da bilinir, Çağatay Han'ın altıncı oğludur. 1235-1241 yılları arasında yeğeni Büri ile birlikte Avrupa seferine katılmıştır. Kadan ve muhtemelen Orda Han ile birlikte Polonya'ya atanan Moğol ordusuna komuta etmiştir.
Moğolların Çin'i fethi, Moğol İmparatorluğu'nun 74 yıl boyunca (1205–1279) Çin üzerinde hüküm süren çeşitli imparatorlukları fethetmeye yönelik bir dizi büyük askeri çabasıydı. 13. yüzyılda yetmiş yıla yayıldı ve Kin hanedanı'nın yenilgisini, Karahıtaylar, Batı Şia Hanedanı, Tibet, Dali Krallığı, Güney Song ve Doğu Şia‘yı içeriyordu. Cengiz Han yönetimindeki Moğol İmparatorluğu, 1205 ve 1207'de Batı Şia'ya küçük ölçekli baskınlarla fethi başlattı.
Chakirmaut Muharebesi, Cengiz Han'ın Moğol kabilelerini birleştirme girişimlerinin son muharebesiydi. Temuçin, Tayang Han ve oğlu Kuçluk ile rakibi Camuka komutasındaki Naymanlar tarafından yönetilen kabile koalisyonunun birleşik güçleriyle savaştı ve hepsini yendi. Tayang Han savaşta öldü, Kuçlug küçük bir kuvvetle kaçtı ve Camuka geri çekildi ancak daha sonra yakalanarak idam edildi.
Cengiz Han'ın yükselişi, 1162'de Temuçin olarak doğumundan, Moğol reislerinden oluşan bir meclis olan Kurultay tarafından kendisine "Evrensel Hükümdar" anlamına gelen "Cengiz Han" unvanının verildiği 1206 yılına kadar olan olayları kapsar.