İçeriğe atla

Belgrad Metrosu

Belgrad Metrosu, Sırbistan'ın başkenti olan Belgrad'da planlanan metro hattı.

Tarihi

1950'ler ve 1960'lar

Şehir planlamacıları 1950'lerde Belgrad'a bir metronun yapılabilmesinin ihtimalini konuşuyorlardı[1][2] ve 1958 yılında mimar Nikola Dobrovic, metronun ilk planını hazırladı. Planda Kalemegdan, Terazije, Slavija ve Čubura boyunca bir hat bulunmaktaydı.

1968 yılında Savo Janjic tarafından kapsamlı bir plan oluşturuldu. Plana "üç hat" adı verilmiştir. Toplam 33 kilometre uzunluğunda olan hatta, 35 tane istasyon bulunmaktadır.[3]

1970'ler

1970'lerde dönemin belediye başkanı Branko Pešić, Vračar ve Dedinje'ye bağlı tünelleri içeren yeni Belgrad demiryolu kavşağının kurulması izin girişimde bulunmuş ve bu görevi Belgrad'ın baş şehir plancısı Branislav Jovin'e vermiştir. Jovin liderliğindeki ekip tarafından yapılan planlara uygun olarak bir metro sistemi inşaatı planlanmıştır. Plancılar, 1976 planında beş farklı metro hattı öngörmüş ancak bu planların hiçbiri hayata geçirilememiştir.

Belgrad metrosu'nun en kapsamlı planının bu dönemde olduğu düşünülmektedir.

1980'ler

Aralık 1981'de Belgrad Metrosu planı bitti ve 1982'de şehir konseyine sunuldu. Metronun nasıl yapılacağı konusunda ortaya atılan fikirlerden biri, Sovyetler Birliği'nin Yugoslavya'ya olan borçlarından ötürü metronun Sovyetler Birliği tarafından yapılmasıydı. Slovenya ve Hırvatistan'ın itirazları nedeniyle bu plan hiçbir zaman yapılamamıştır.[4]

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2012. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2012. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2012. 
  4. ^ Uroš Komlenović (5 Temmuz 1997). "Lightly made promises". Vreme (300). 22 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2010. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Moskova Metrosu</span> Moskovada bulunan metro durağı

Moskova Metrosu, Rusya'nın başkenti Moskova'da bulunan dünyanın en eski ve büyük metrolarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Metrosu</span> Ankarada hizmet veren metro sistemi

Ankara Metrosu, Türkiye'nin başkenti Ankara'da hizmet veren hafif raylı ve metro sistemidir. EGO Genel Müdürlüğü tarafından işletilmektedir. 1996'da hizmete giren ilk hatla birlikte Ankara Metrosu, İstanbul'dan sonra Türkiye'de hizmete giren ikinci metro sistemi olmuştur. Hem toplam ağ uzunluğu olarak hem de yıllık yolcu sayısı bakımından Türkiye'nin en büyük ikinci metro sistemidir. İlk olarak 30 Ağustos 1996'da A1 Hafif Raylı Sistemi faaliyete geçmiştir. 28 Aralık 1997'de M1 Metro Hattı, 12 Şubat 2014'te M3 Metro Hattı, 13 Mart 2014'te M2 Metro Hattı, 5 Ocak 2017'de M4 Metro Hattı ve 12 Nisan 2023'te ise M4 Metro Hattı hizmete açılmıştır. Sistemde toplam 57 istasyon bulunmaktadır. A1 hattı 8,5 km, M1 hattı 14,6 km, M2 hattı 16,5 km, M3 hattı 15,3 km, M4 hattı ise 12,5 km uzunluğundadır. A1 uzatması inşa hâlindedir. A2 uzatması ihale aşamasındadır. M4 uzatmaları ile M2ᴀ, M2ʙ M5, M6 ve M7 hatlarının ise yapımı planlanmaktadır. Ankara Metrosu, hatların geçtiği halleriyle Altındağ, Çankaya, Etimesgut, Keçiören, Sincan ve Yenimahalle ilçelerinden geçmektedir. Gelecekte Pursaklar, Akyurt ve Çubuk ilçelerinden de geçecektir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Metrosu</span> İstanbul, Türkiyede hizmet veren metro ağı

İstanbul Metrosu, Türkiye'nin nüfus bakımından en büyük şehri olan İstanbul'daki metro sistemidir. 3 Eylül 1989'da M1 hattının hizmete girmesiyle birlikte faaliyete başlamıştır. Günümüzde M1ᴀ, M1ʙ, M2, M3, M4, M5, M6, M7, M8, M9 ve M11 olmak üzere 11 hattan oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul'da toplu taşıma</span> Toplu taşıma ağı

İstanbul'da toplu taşıma, 5712 km²'lik bir alana yayılmış 15 milyondan fazla nüfusa hizmet veren banliyö treni, metro, tramvay, nostaljik tramvay, füniküler, teleferik, otobüs ağı, metrobüs, vapur ve deniz otobüsü gibi çeşitli hizmetlerinden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İzmir Metrosu</span> İzmirde hizmet veren metro sistemi

İzmir Metrosu, Türkiye'nin İzmir'de hizmet veren metro sistemidir. Sahibi İzmir Büyükşehir Belediyesi, işletmecisi ise İzmir Metro A.Ş.'dir. Sistemde biri işletmede, biri inşa hâlinde, üçü ise proje aşamasında olan beş hat bulunmaktadır. Sistemin ilk hattı olan ve ilk aşaması 22 Mayıs 2000'de hizmete giren M1 hattı üzerinde yirmi dört istasyon bulunmaktadır. Bu hat üzerindeki son genişletme 4 Mart 2024'te tamamlanmış ve 2018'de hatta 120 milyon yolcu taşınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sankt-Peterburg Metrosu</span>

Sankt-Peterburg metrosu Sankt-Peterburg'ta kullanılan hızlı taşıma sistemdir. Daha önceleri Leningrad Metrosu olarak adlandırılan metronun günümüzde günlük yolcu sayısı 3,4 milyona ulaşmıştır. Metro sisteminde Sovyet dizaynı, dekorasyon ve sanat çalışmalarıyla dünyadaki en şık ve gösterişli metrolardan biridir. Şehrin coğrafi durumundan kaynaklı Sankt Peterburg Metrosu, dünyanın en derindeki metrosudur. Günlük yolcu sayısına göre dünyadaki 11. kalabalık metro sistemidir. 4 hattı bulunan metro 65 istasyondan oluşmaktadır. Toplam uzunluğu 105,5 km'dir.

<span class="mw-page-title-main">Varşova Metrosu</span>

Varşova Metrosu Avrupa'nın en yeni metro ağlarından biridir. Polonya'nın ilk ve tek metro hattı olan Varşova Metrosu şehrin merkezinde birleşen kuzey-güney hattından oluşmaktadır. 21 istasyondan oluşan metro hattınun toplam uzunluğu 23.1 kilometre uzunluğundadır. Günlük 430.000 yolcu Varşova Metrosunu kullanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Taşkent Metrosu</span>

Taşkent metrosu, Özbekistan'ın başkenti Taşkent'te bulunan bir metro ağıdır. Sovyetler Birliği'nde inşa edilen yedinci metro olup 1977 yılında açılmıştır. Günümüzde de Almatı metrosu ile birlikte Orta Asya'daki iki metro sisteminden biridir. Eski Sovyet metrolarının çoğu gibi çok derindir ve istasyonları oldukça gösterişli bir şekilde dekore edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Metro sistemleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste, dünya çapındaki metro sistemlerini içermektedir. İlk metro sistemi Londra'da 1863'te hizmete giren Londra Metrosu, ikincisi ise İstanbul'da 1875'te hizmete giren Tünel'dir. Aralık 2017 tarihi itibarıyla, dünya genelinde 56 ülkede 178 şehir yaklaşık 180 metro sistemine ev sahipliği yapmaktadır. En uzun metro sistemi Şanghay Metrosu, en işlek metro sistemi Pekin Metrosu ve en fazla istasyona sahip olan metro sistemi ise New York Metrosudur.

<span class="mw-page-title-main">Bakü Metrosu</span> Bakünün, 40,3 kmlik 3 hat ve 27 duraktan oluşan metro ağı

Bakü Metrosu, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de yer alan metro sistemidir. 6 Kasım 1967 yılında açılmıştır. Uzunluğu 40,7 km olup 3 hattan oluşur ve 27 durak içerir. Türki ülkelerde kurulan ilk metrodur.

<span class="mw-page-title-main">Berlin Metrosu</span>

Berlin U-Bahn, Almanya'nın başkenti Berlin'deki hızlı bir metrodur ve şehrin toplu ulaşım sisteminin önemli bir parçasıdır. Bir banliyö tren hatları ağı ve daha çok şehrin doğu kesimlerinde çalışan bir tramvay ağı olan S-Bahn ile birlikte, başkentin ana ulaşım aracı olarak hizmet vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">M1 (İstanbul Metrosu)</span> İstanbul Metrosu hattı

M1ᴀ & M1ʙ Metro Hattı, İstanbul'da yer alan hafif raylı metro hatlarıdır. 1989'da Aksaray – Kocatepe güzergâhında hizmete giren ilk hat, hem İstanbul'un hem de Türkiye'nin ilk şehir içi raylı sistemi ünvanına sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">M5 (İstanbul Metrosu)</span> İstanbul Metrosu hattı

M5 Metro Hattı, İstanbul'un Anadolu Yakasında, ilk istasyonu Üsküdar, son istasyonu ise Samandıra Merkez olan 26,5 km uzunluğunda 20 istasyonlu bir metro hattıdır. Metro hattında çalışan araçlar Türkiye'nin ilk sürücüsüz metro araçları olma özelliğine sahiptir. M4 Metro Hattı'ndan sonra Anadolu Yakası'nın ikinci metrosu olma özelliğini taşır. Hattın Üsküdar - Yamanevler arasındaki ilk bölümü 15 Aralık 2017'de hizmete girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">New York Metrosu</span> ABD, New Yorkta bulunan metro ağı

New York Metrosu, ABD'nin New York kentinde bulunan bir metro ağıdır. New York metrosu, 9 Ekim 1863 tarihinde açılmış olup ilk yeraltı istasyonu 27 Ekim 1904 tarihinde hizmete girmiştir ve dünyanın en eski toplu taşıma sistemlerinden biridir. Dünyanın en büyük ağına sahip olan New York metro sistemi, 1,370 km uzunluğunda olup 27 hat ve 472 istasyondan oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Esenler (İstanbul Metrosu)</span> İstanbul Metrosu istasyonu

Esenler Metro İstasyonu, İstanbul'da bulunan ve 18 Aralık 1989'da hizmete giren ve 22 Şubat 2012'de yenilenen metro istasyonudur. 2013'e kadar şube hattı olarak hizmet vermiş ardından M1ʙ hattının hizmete girmesinden sonra bu hattın bir istasyonu olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Atina Metrosu</span>

Atina metrosu, Yunanistan'ın başkenti Atina'da bulunan bir metro ağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bölge (İzmir Metrosu)</span> İzmir Metrosu istasyonu

Bölge Metro İstasyonu, İzmir Metrosu'nun M1 Metro Hattı'nda yer alan ve 22 Mayıs 2000'de hizmete giren hemzemin metro istasyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Tebriz Metrosu</span>

Tebriz metrosu, İran'ın Tebriz kentinde bulunan bir metro ağıdır. Tebriz metrosu 27 Ağustos 2015 tarihinde açılmıştır. Sistem 7 km uzunlukta olup bir hat ve 6 istasyona sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Nijni Novgorod Metrosu</span> Rusyanın Nijni Novgorod kentinde bulunan bir metro ağı

Nijni Novgorod metrosu, Rusya'nın Nijni Novgorod kentinde bulunan bir metro ağıdır. Gorki metrosu SSCB döneminde 20 Kasım 1985 tarihinde açılmıştır. Sistem 21.6 km uzunlukta olup iki hata ve 15 istasyona sahiptir. Metro Moskovskaya istasyonunda banliyö tren sistemi ile bağlanır. Herhangi bir Rus metro sisteminin üçüncü ve en büyük ikisi Moskova ve Sankt-Peterburg olan istasyonların üçüncü sayısına sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">M1 (İzmir Metrosu)</span> İzmir Metrosu hattı

M1 Metro Hattı, İzmir Metrosu'nun batıda Narlıdere Kaymakamlık ile doğuda Evka 3 arasında hizmet veren 27 km uzunluğundaki metro hattıdır. Yirmi dört istasyonu bulunan hat, İzmir Metrosu'nun işletmede olan tek hattıdır. 22 Mayıs 2000'de hizmete giren hattaki son genişletme 4 Mart 2024'te tamamlandı.