İçeriğe atla

Belgrad Kuşatması (1739)

Koordinatlar: 44°48′K 20°28′D / 44.800°K 20.467°D / 44.800; 20.467
Belgrad Kuşatması (1739)
1735-1739 Osmanlı-Rus-Avusturya Savaşı
TarihTemmuz-18 Eylül 1739
Bölge
Belgrad, Sırbistan
Sonuç Osmanlı zaferi-Kuşatma neticesi yapılan Belgrad Antlaşması ile Belgrad Osmanlıların eline geçti.
Taraflar
Osmanlı İmparatorluğu Osmanlı İmparatorluğuHabsburg Monarşisi Avusturya Arşidüklüğü
Komutanlar ve liderler
Osmanlı İmparatorluğu İvaz Mehmet Paşa
Osmanlı İmparatorluğu Hekimoğlu Ali Paşa		Habsburg Monarşisi Mareşal Wallis
Belgrad Antlaşması 1739

Belgrad Kuşatması, 1739 yılında yapılan Belgrad'ın tekrar Osmanlı İmparatorluğu'nun eline geçmesini sağlayan kuşatma.

Kuşatma Öncesi

1711 Prut savaşı sonrası Rusya'nın Polonya'ya ve Osmanlı İmparatorluğu topraklarına doğru yayılması önlenmişti; ancak Polonya kralı II. Agustus ölünce hükümdarlık konusunda Lehistan'da iç savaş başladı.Bu başlayan veraset savaşında Rusya, Avusturya (Habsburg hanedanı) ile birlikte ölen eski Polonya Kralı II. Agustus yerine seçilen Polonya kralı Saksonya Prensi III. Agustus lehine müdahalede bulundular. Buna karşılık Fransa,İspanya (Burbon hanedanlığı)da bunun karşısında bir müdahalede bulundu. Rusya'nın yaptığı müdahalenin hem 1711 Prut anlaşmasına aykırılığını hem de kendi topraklarına doğru Rus yayılmasını hızlandıracağını düşünen Osmanlı İmparatorluğu Rusya'ya karşı bir savaşa girişti. Buna karşılık Avusturya'da Osmanlı'nın Bosna'daki topraklarına el atmak için Rusya yanında savaşa girdi. İlk başta Avusturya ordusu Bosna'da çeşitli kaleleri ele geçirse de 2 büyük devlete karşı savaşmasına karşın Osmanlı İmparatorluğu Banja Luka Muharebesi gibi önemli bir muharebeyi kazanarak Bosna üzerinde Avusturya saldırısını durdurdu ve geri püskürttü ve karşı saldırıya geçerek Avusturya'nın Bosna'da işgal ettiği kaleleri geri aldı, daha da ilerleyen Osmanlı ordusu Pasarofça Antlaşması'nda kaybedilen Belgrad ve Romanya'daki topraklar için Avusturya'yı zorlamaya başladı. Avusturya buna karşılık Mareşal Wallis komutasında bir orduyu Osmanlı ordusu üzerine gönderdi ancak bu orduda Hisarcık Muharebesi'nde İvaz Mehmet Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu tarafından ağır yenilgiye uğratıldı; çekilen Avusturya ordusunu takip eden Osmanlı Kuvvetleri, Belgrad kalesinde bu orduyu ve kaleyi kuşattılar.

Kuşatma

Temmuz ayında İvaz Mehmet Paşa tarafından başlatılan kuşatmada Avusturya ordusuna karşı baskı ağustos ayında Banja Luka Muharebesini kazanan eski sadrazam, Bosna Valisi Hekimoğlu Ali Paşa'nında kuşatmaya katılması ile daha da arttı. 51 günlük kuşatmadan sonra Mareşal Wallis, Osmanlı ordusunun her an şehri alabileceğini,yardım gelmesininde mümkün olmadığını anladığından Avusturya'nın o bölgedeki Tuna filosunun Osmanlı ordusunun eline geçmemesi için yaktırttı ve barış görüşmelerine geçildi.[1][2]

Görüşmeler

Avusturya diplomatı Wilhelm Reinhard von Neipperg ile Osmanlı diplomatı Koca Ragıp Paşa arasında yapılan ilk görüşmelerde Avusturya Belgrad kalesinin kendisinde kalması buna karşılık bir kısım Osmanlı'nın toprak kazanımlarını içeren teklif sundu bu teklif reddedildi,ikinci teklif olarak Belgrad kalesinin yıkılarak Osmanlıya teslimi teklifide kabul görmedi.Çıkmaza giren görüşmelerde Fransa, Louis Sauveur Villeneuve adlı büyükelçisini arabulucu olarak göndererek görüşmelere Osmanlı İmparatorluğu yanında müdahale etti. Bunun neticesinde 18 Eylül 1739'da antlaşma imzalanıp Belgrad Osmanlı İmparatorluğu'na teslim edildi.

Sonrası

Avustturya 1787-1791 Avusturya-Osmanlı savaşında geçici olarak Belgrad'ı tekrar işgal etse de yapılan antlaşma neticesi şehri Osmanlı İmparatoluğu'na teslim etmek zorunda kaldı ve bir daha Belgrad'ı geri alamadı. Belgrad 1815 Sırp isyanına kadar doğrudan doğruya Osmanlı İmparatorluğu elinde kaldı.1815'te Osmanlı'ya bağlı özerk Sırbistan'ın şehri oldu;1878 Berlin antlaşması ile Sırbistan bağımsız devlet olunca Belgrad'da resmi olarak Osmanlı İmparatorluğu elinden çıktı.

Kaynakça

  1. ^ Prof.Yaşar Yücel-Prof Ali Sevim:Türkiye tarihi IV, AKDTYKTTK Yayınları, 1991, pp 20
  2. ^ Nicolae Jorga: Geschiste des Osmanichen vol IV, (trans: Nilüfer Epçeli) Yeditepe Yayınları, 2009, ISBN 975-6480-20-3 ,p.364


İlgili Araştırma Makaleleri

Hacı İvaz Mehmed Paşa I. Mahmud saltanatında, 22 Mart 1739 - 23 Haziran 1740 tarihleri arasında bir yıl üç ay iki gün sadrazamlık ve çeşitli valilikler yapmış; 1735-1739 Osmanlı-Rus-Avusturya Savaşı'nda bütün savaşın kaderini etkileyen Hisarcık Muharebesi'ni kazanmış, Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Prut Antlaşması</span> 1711 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya arasında yapılmış bir antlaşma

Prut Antlaşması, 21 Temmuz 1711 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya arasında yapılmış bir antlaşmadır.

<span class="mw-page-title-main">Belgrad Antlaşması</span> Osmanlı Devletinin 1739da Avusturya ve Rusyayla imzaladığı barış antlaşmaları

Belgrad Antlaşması, Osmanlı Devleti'nin 18 Eylül 1739 tarihinde Avusturya, 3 Ekim 1739 tarihinde de Rusya'yla imzalamış olduğu barış antlaşmalarıdır.

<span class="mw-page-title-main">1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Rus Çarlığı arasında 1787-1792 yılları arasında yapılmış savaş

1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı; Osmanlı Devleti'nin 1774 yılında imzalamış olduğu Küçük Kaynarca Antlaşması'yla kaybettiği toprakları, özellikle de Kırım'ı Ruslardan geri almak amacıyla başlattığı bir savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı-Kutsal İttifak savaşları</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Kutsal İttifak (Habsburg İmparatorluğu, Polonya-Litvanya, Venedik, Rusya) arasında yapılan ve ittifakın zaferiyle sona eren bir dizi savaş (1683-1699)

Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları (1683-1699), Osmanlıların II. Viyana Kuşatması'nda başarısızlığa uğramasından cesaret alan bir grup Avrupa ülkesinin Kutsal İttifak adı altında birleşip Osmanlılara karşı giriştikleri ve bu ülkelerin Macaristan, Ukrayna ve Dalmaçya'da hâkimiyet kurup Balkanlar'daki Osmanlı hâkimiyetine büyük darbe vurmaları ile sonuçlanmış bir savaşlar dizisidir. Osmanlı tarihinde Felaket Seneleri veya Küçük Kıyamet olarak da geçer. Avrupa tarihinde ise genelde Büyük Türk Savaşı olarak bahsedilir.

Sırbistan tarihi, bugünkü Sırbistan topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı</span> 1593-1606 yıllarında Osmanlı Devleti ile Kutsal Roma Imparatorluğu arasında yaşanan savaş

1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı ya da genel tarih kaynaklarındaki kullanımlarda Long Turkish War, Osmanlı Devleti ile Kutsal Roma İmparatorluğu arasında sınır çatışmalarının artması ve Bosna Beylerbeyi Telli Hasan Paşa'nın 1593 yılında Kulpa'da ağır yenilgiye uğraması sonucunda başlayan savaş.

<span class="mw-page-title-main">Petrovaradin Muharebesi</span> 1716da Osmanlı ordusu ile Avusturya ordusu arasında yaşanmış meydan muharebesi

Petrovaradin Muharebesi, 5 Ağustos 1716 tarihinde bugünkü Sırbistan’ın Novi Sad bölgesinde Osmanlı ordusunun Avusturya ordusu karşısında yaptığı bir meydan muharebesidir. Savaşı Avusturya ordusu kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">1735-1739 Osmanlı-Rus Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Rus Çarlığı & Avusturya Arşidüklüğü arasında 1735-1739 yılları arasında yapılmış savaş

1735-1739 Osmanlı-Rus-Avusturya Savaşı, Rusya'nın Osmanlı Devleti'ne ait Azak ve Kılburun kalelerini işgal etmesiyle çıkan ve Rusya ile müttefiklik anlaşması yapan Avusturya ordularının da üç koldan Bosna, Balkanlar ve Eflak üzerinden hücum etmesiyle başlayan bir savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Boris Şeremetev</span> Rus diplomat

Boris Petroviç Şeremetev, Rus Çarı Büyük Petro döneminde aralarında Prut Savaşı'nın da bulunduğu savaşlarda yer alan Rus mareşali ve Rus orduları komutanı.

1787-1791 Osmanlı-Avusturya Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile II. Katerina'nın başında olduğu Rus İmparatorluğunun mütteffiki olan Kutsal Roma Cermen İmparatorluğuna bağlı Avusturya Arşidüklüğü arasında yapılan ve Avusturya'nın ufak toprak kazancı ile sonuçlanan bir savaştır.

Banya Luka Muharebesi, Hekimoğlu Ali Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu ile Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu ve ona bağlı Avusturya Arşidüklüğü arasından yapılmıştır. Bosna'ya girmek isteyen Avusturyalılar, Osmanlı Ordusu ile Banya Luka şehri yakınında karşı karşıya gelmiştir. Osmanlı Ordusunun o bölgedeki ordusu, çoğunlukla yerel Bosnalı kökenli askerlerden ve milislerden oluşmaktaydı. Osmanlı-Bosna askerleri, Avusturya ordusunu yenilgiye uğratıp Bosna'daki ilerlemelerini durdurmuşlardır.

Niş Antlaşması, Osmanlı Devleti'nin 3 Ekim 1739 tarihinde de Rusya'yla imzalamış olduğu Belgrad Antlaşması'nın eki niteliğinde 1735-1739 Osmanlı-Rus-Avusturya Savaşı'nı sona erdiren barış antlaşmalarının sonuncusudur. Bu sebeple bu antlaşma da Belgrad Antlaşması olarak da bilinir. Avusturya'nın savaştan çekilmesiyle yalnız kalan Rusya'da, 3 Ekim 1739'da, savaş beklentilerinin çok gerisinde bir barış antlaşması yaptı. Rusya'ya Azak Kalesi yıkılıp verildi. Rusya; Azak Kalesi'ni askerden arındırmayı, burada bir tahkimat kurmamayı, Azak Denizi ve Karadeniz'de savaş gemisi bulundurmamayı, Karadeniz'deki ticaretini Osmanlı gemileriyle yürütmeyi, Orta Kafkaslarda önemli dağ geçitlerini kontrol eden ve koruması altında tuttuğu Kabarda'dan çekilmeyi ve burasını tarafsız bir bölge olarak tanımayı kabul etti.

<span class="mw-page-title-main">Belgrad Kuşatması (1789)</span> 1789 tarihinde Osmanlı güçlerinin Belgrada karşı yürüttüğü taarruz

15 Eylül – 8 Ekim 1789 tarihlerinde Ernst von Laudon komutasındaki Habsburg ordusunun Osmanlı kuvvetlerini Belgrad kalesinde kuşatmasıdır. 3 haftalık kuşatmanın ardından Habsburg ordusu kaleyi ele geçirmiştir. Avusturya, şehri 1791 yılına kadar elinde tutmuş daha sonra Osmanlı'ya tekrar geri vermiştir. Kuşatma sırasında sivrilen birkaç Avusturya askeri, Fransız Devrim Savaşları ve Napolyon Savaşlarında önemli görevler almıştır.

Silahdar Damat Dimetokalı Mehmed Paşa I. Mahmud saltanatında 9 Ocak 1736 - 6 Ağustos, 1737 tarihleri arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı.

Avrupa'da Osmanlı savaşları Osmanlı İmparatorluğu ile eski Orta Çağ'dan 20. yüzyılın başlarına kadar uzanan çeşitli Avrupa devletleri arasındaki bir dizi askeri çatışma idi. İlk çatışmalar 13. yüzyılda Bizans-Osmanlı savaşları, ardından da 14. yüzyılda Bulgar-Osmanlı savaşları ve Sırp-Osmanlı Savaşları başlamıştır. Bu devrin büyük bölümü, Osmanlı'nın Balkanlara açılmasıyla karakterize edildi. Osmanlı İmparatorluğu, 15. ve 16. yüzyıllarda Orta Avrupa'ya daha fazla girdi ve Avrupa'daki toprak taleplerinin zirvesinde kaldı.

<span class="mw-page-title-main">1716-1718 Osmanlı-Avusturya Savaşı</span>

1715-1718 Osmanlı-Avusturya Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu'nun Karlofça Antlaşması'yla kaybettiği toprakları geri almak amacıyla savaştığı ancak başarısızlıkla sonuçlanmış bir savaşlar dizisidir. Kanuni döneminde başlayan Osmanlı-Avusturya ilişkilerinin temelinde Macaristan'a hakim olma isteği yatıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Hisarcık Muharebesi</span>

Hisarcık Muharebesi, Krotzka Muharebesi / Grocka Muharebesi olarak da bilinen ' Habsburg Monarşisi ile Osmanlı İmparatorluğu arasında 21-22 Temmuz 1739'da Belgrad Grocka'da yaşanan muharebedir. Osmanlılar galip geldi ve Belgrad şehrini akabinde kuşatarak aldı. Muharebe, Osmanlı-Habsburg savaşlarının bir parçasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Yanıkkale Kuşatması (1594)</span>

Yanıkkale Kuşatması ya da Györ Kuşatması, 1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı'nda evre.

1737-1739 Osmanlı-Avusturya Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu arasında 1737 ile 1739 arasında süren ve Belgrad Antlaşması'yla sona eren savaş.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.