İçeriğe atla

Belgebilim

Diplomatik terimini kazandırmış De Re diplometica kitabının ilk sayfası

Belgebilim veya diplomatik,[1] belgelerin, özellikle tarihi belgelerin, eleştirel analizine odaklanmış bilimsel bir disiplindir.[2] Disiplin, belge yaratıcıları tarafından kullanılan sözleşmelere, protokollere ve formüllere odaklanır ve bu bilgileri belge oluşturma süreçlerini, bilgi aktarımını ve belgelerin gerçekliğini tespit etmek için kullanır.[3]

Disiplin başlangıçta kraliyet ve papalık kalem odası tarafından verilen resmi anayasal bildirge ve diplomaları incelemek ve gerçekliğini belirlemek için bir araç olarak gelişti.[4] Daha sonra aynı temel ilkelerin çoğunun diğer resmi belge türlerine, özel mektuplar gibi resmi olmayan belgelere ve en son olarak da elektronik kayıtların meta verilerine uygulanması ile disiplin gelişmiştir.

Diplomatik, tarihe yardımcı bilimlerden biridir ve kardeş disiplini olan paleografi ile karıştırılmamalıdır.[5] Belgebilim teknikleri paleografiye kıyasla, metinsel eleştiri ve tarihsel eleştiri disiplinlerinin teknikleri ile daha çok ortak noktaya sahiptir.

Sözel benzerliğe rağmen, diplomatik ile diplomasi ilgisiz disiplinlerdir. Her iki terim de, ayrı bir dilbilimsel gelişim ile diploma (belge) kelimesinden türemiştir.

Diplomatik kelimesi, 1681'de De Re diplomatica (Latince: "Belge Çalışması") adlı kitabını yayınlayan Benediktin rahibi Jean Mabillon tarafından tarihe kazandırılmıştır. Bu eserden kelime Fransızca diline diplomatique, ardından İngilizceye diplomatic veya diplomatics olarak girmiştir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2019. 
  2. ^ Webster's Dictionary (1828); quoted in Oxford English Dictionary (2d ed.)
  3. ^ Cencetti, Giorgio (1985). "La Preparazione dell'Archivista". Giuffrida, Romualdo (Ed.). Antologia di Scritti Archivistici. Rome: Archivi di Stato. s. 285.  Translation from Duranti 1989, p. 7.
  4. ^ Duranti 1989, p. 13.
  5. ^ Duranti, Luciana (1989). "Diplomatics: New uses for an Old Science". Archivaria. Cilt 28. ss. 7-27 (12). 10 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2019. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Antropoloji ya da insan bilimi, geçmiş ve günümüz topluluklarında yaşayan insanların çeşitli yönlerini inceleyen bilim dalı. İnsanın kültürel ve fiziki yapısını araştıran antropoloji, insanlık tarihinin en eski dönemlerinin aydınlatılmasına yardımcı olur. Bu bilim, insanı kültürel, toplumsal ve biyolojik çeşitliliği içinde anlamaya; insanlığın başlangıcından beri toplulukların çeşitli koşullara nasıl uyarlandığını, bu uyarlanma biçimlerinin nasıl gelişip değiştiğini, çeşitli küresel olayların nasıl dönüştüğünü görmeye ve göstermeye çalışır.

Siyaset bilimi, politika bilimi ya da politoloji, siyasi teorileri ve siyasi teorilerin pratiklerini inceleyen, siyasi sistemler ve siyasi davranışlar alanıyla ilgilenen bir sosyal bilim alanıdır.

Zooloji hayvanların bilimsel olarak incelenmesidir. Çalışmaları, hem yaşayan hem de soyu tükenmiş tüm hayvanların yapısını, embriyolojisini, sınıflandırmasını, alışkanlıklarını ve dağılımını ve ekosistemleriyle nasıl etkileşime girdiklerini içerir. Zooloji, biyolojinin ana dallarından biridir. Terim, Antik Yunanca ζῷον, zōion ('hayvan') ve λόγος, logos kelimelerinden türetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Biyofizik</span> Fiziksel bilimlerdeki yöntemleri kullanarak biyolojik sistemlerin incelenmesi

Biyofizik, biyolojik olayları incelemek için fizikte geleneksel olarak kullanılan yaklaşım ve yöntemleri uygulayan disiplinler arası bir bilimdir. Biyofizik, moleküler seviyeden organizma ve popülasyon seviyesine kadar tüm biyolojik organizasyon ölçeklerini kapsar. Biyofiziksel araştırmalar biyokimya, moleküler biyoloji, fizikokimya, fizyoloji, nanoteknoloji, biyomühendislik, hesaplamalı biyoloji, biyomekanik, gelişim biyolojisi ve sistem biyolojisi ile önemli ölçüde örtüşmektedir.

Uluslararası ilişkiler, siyaset biliminin bir dalıdır ve "uluslararası sistem" içindeki aktörlerin, özellikle de uluslararası ilişkilerin temel aktörü olarak kabul edilen devletlerin, diğer devletlerle, uluslararası/bölgesel/hükûmetler arası örgütler, çok uluslu şirketler, uluslararası normlar ve uluslararası toplumla olan ilişkilerini inceleyen disiplinlerarası bir disiplindir.

<span class="mw-page-title-main">Diyalektik materyalizm</span> Karl Marx ve Friedrich Engelsin eserlerinden türetilen felsefi görüş

Diyalektik Materyalizm, materyalizmin Karl Marx tarafından yorumlanmış biçimi, Marksist felsefenin adlandırılma biçimi ya da Marksizmin felsefi öğretisidir.

<span class="mw-page-title-main">Kayak (kış sporu)</span> kar üzerinde yapılan sportif aktivite

Kayak, insanların kar üzerinde ağırlığı daha geniş bir alana yayarak, yumuşak kara batmadan, kaymayla ilerlemesine yarayan, adım atıldığında ise ortası esneyerek kara yapışıp ayakla vücudu ileri itme imkânı veren araç ve bu araç kullanılarak yapılan bir spor dalı. Kayak sporu için özel olarak kayak merkezi, kayak alanı, kayak tüneli, kayak pisti, teleski tesisleri kurulur.

Vizeden muaf ülkelerden birinden gelinmediği sürece Sierra Leone ziyaretçileri Sierra Leone'nin diplomatik temsilciliklerinden vize almaları gerekmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Konya Teknik Üniversitesi</span> Konyada kurulu devlet üniversitesi

Konya Teknik Üniversitesi, yeni adı ile 2018 yılında kurulan Konya ilinin Selçuklu ilçesinde bulunan devlet üniversitesi.

<span class="mw-page-title-main">2019-20 Süper Lig</span>

2019-20 Süper Lig ya da resmî adıyla Süper Lig Cemil Usta Sezonu, Süper Lig'in 62. sezonudur. Sezon 16 Ağustos 2019'da başlayıp 26 Temmuz 2020'de sona ermiştir. Süper Lig'de fikstür çekimi 17 Temmuz 2019'da Beykoz Riva'da yer alan Orhan Saka Salonu'nda gerçekleştirilmiştir.

Halim Okta, Forvet mevkiinde forma giyen Türk eski futbolcu ve teknik direktör.

<span class="mw-page-title-main">İspanya-Ukrayna ilişkileri</span>

İspanya-Ukrayna ilişkileri, bu iki ülke arasındaki ikili ve diplomatik ilişkilerdir. Her iki ülke de 1991 yılında Ukrayna'nın SSCB'den bağımsızlığını kazanmasından bu yana diplomatik ilişkiler kurdu.

<span class="mw-page-title-main">Bhutan-Türkiye ilişkileri</span> Bhutan ve Türkiye arasındaki diplomatik ilişkiler

Bhutan-Türkiye ilişkileri, Bhutan ile Türkiye arasındaki dış ilişkilerdir.

<span class="mw-page-title-main">Çad-Türkiye ilişkileri</span>

Çad-Türkiye ilişkileri, Çad ile Türkiye arasındaki dış ilişkilerdir. Türkiye, 11 Ağustos 1960'ta Çad'ın bağımsızlığını tanımış ve 27 Ocak 1960'ta iki devlet arasında diplomatik ilişkiler kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Namibya-Türkiye ilişkileri</span>

Namibya-Türkiye ilişkileri, Namibya ile Türkiye arasındaki dış ilişkilerdir. Namibya-Türkiye ilişkileri 12 Kasım 1997'de diplomatik olarak başlamıştır. Türkiye, 4 Ocak 2012 tarihinde Namibya Büyükelçiliğini faaliyete geçirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yaşam felsefesi</span>

Yaşam felsefesi, yaşamın anlamı ya da yaşamın nasıl yaşanması gerektiğine ilişkin herhangi bir genel tutum ya da felsefi görüştür.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan-Suudi Arabistan ilişkileri</span>

Ermenistan ile Suudi Arabistan arasında resmi diplomatik ilişki bulunmamaktadır. Bununla birlikte, iki ülke arasındaki ilişki, muhtemelen artan Türk etkisine karşı ortak muhalefet nedeniyle, 2010'lardan bu yana önemli ölçüde ısınmaya tanık oldu.

<span class="mw-page-title-main">Atilla Galatalı</span>

Atilla Galatalı, Türk seramik sanatçısı. Türkiye'de seramik sanatının kurucularından biri olarak kabul edilen Galatalı, 1970'lerde mimari yapılarda ürettiği duvar panolarıyla öne çıkmaktadır. Dengeli yalın anlatım üslubu ve soyut biçim anlayışı ile bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Süreç mühendisliği</span> ham veya başlangıç maddesinin kimyasal-fiziksel ya da biyolojik işlemler kullanılarak başka bir ürüne dönüştürüldüğü tüm teknik işlemler

Süreç mühendisliği, insanların hammaddeleri ve enerjiyi endüstriyel düzeyde toplum için yararlı ürünlere dönüştürmesini sağlayan temel ilkelerin ve doğa kanunlarının anlaşılması ve uygulanmasıdır. Süreç mühendisleri, basınç, sıcaklık ve derişim gradyanları gibi doğadaki itici güçlerden ve kütlenin korunumu yasasından yararlanarak, istenilen kimyasal ürünleri büyük miktarlarda sentezlemek ve saflaştırmak için yöntemler geliştirebilirler. Süreç mühendisliği, kimyasal, fiziksel ve biyolojik süreçlerin tasarımı, işletimi, kontrolü, optimizasyonu ve yoğunlaştırılmasına odaklanır. Süreç mühendisliği, tarım, otomotiv, biyoteknik, kimya, gıda, malzeme geliştirme, madencilik, nükleer, petrokimya, ilaç ve yazılım geliştirme gibi çok çeşitli endüstrileri kapsamaktadır. Sistematik bilgisayar tabanlı yöntemlerin süreç mühendisliğine uygulanmasına "süreç sistemleri mühendisliği" adı verilir.

<span class="mw-page-title-main">Sigiliografya</span> tarihi bilgi kaynağı olarak belgelere iliştirilen mühürlerin incelenmesi

Sigiliografya, aynı zamanda Yunanca kökenli adı olan sphragistics ile de bilinen, arşiv belgelerini doğrulamak için kullanılan balmumu, kurşun, kil ve diğer mühürleri inceleyen bilimsel bir disiplindir. Mühürlerin yalnızca sanatsal tasarımı ve üretimi ile ilgili yönleri araştırmak yanında aynı zamanda bunların kullanıldığı yasal, idari ve sosyal bağlamları da göz önünde bulundurmaktadır. Belgebilim, hanedanlık armaları, sosyal tarih ve sanat tarihi ile bağlantıları vardır ve tarihin yardımcı bilimlerinden biri olarak kabul edilir. Mühürler üzerine çalışan bir öğrenciye Sigiliografcı denir.