İçeriğe atla

Belene Kampı

Koordinatlar: 43°39′28″K 25°08′18″D / 43.65778°K 25.13833°D / 43.65778; 25.13833

Belene Kampı ya da Belene Ölüm Kampı[1][2] Bulgaristan'da Belene bölgesinde Tuna nehri kenarında II. Dünya Savaşı sonrasında rejim muhalifleri için kurulan toplama kampıdır.

Kuruluş Amacı

Kamp Todor Jivkov tarafından açılmıştır. İlk zamanlarda sosyalist rejim muhalif unsurları ve çeşitli suçlardan hüküm giymiş suçluların kapatıldığı bir kamptı. Ancak 1980'li yıllarda Bulgaristan'da yaşayan Türk kökenli vatandaşların asimile edilmesi için kullanılmaya başlanmıştır.

Kampın Faaliyetleri

Kampın faaliyetleri 80 öncesi ve sonrası şeklinde ikiye ayırabiliriz.

1980 Öncesi

Rejimin kalesi olarak faaliyet gösteren Belene Kampı hakkında o döneme ait çok fazla bilgi bulunmamaktadır. Bulgaristan'da Todor Jivkov başkanlığında iktidarda bulunan sosyalist rejimin, rejim karşıtı düşüncelere sahip kişileri ve adi suçluları barındırdığı bilinmektedir. Ancak bu dönemde Belene Kampı tam olarak toplama kampı statüsü yüklenmemiştir.

1980 Sonrası

80 sonrasında Türkiye'ye göç etmeyen binlerce Türk'e mesken olmuştur. O yıllarda kamp, tamamıyla asimilasyon üzerine faaliyet göstermiştir. Kampa yerleştirilen kişiler; yargı kararları ile değil, keyfi uygulamalarla kampa yerleştirilmişlerdir. Kampa kapatılanlar Türkler; Türkçe konuşmak, sünnetli olmak, geleneklerini sürdürmekle suçlanıyorlardı. Kamp; Bulgaristan Türklerine, Türkiye'ye göçmeleri için baskı olarak kullanılıyor, göçmek istemeyen veya göçemeyenler kampa kapatılıyordu.

Kampta Türklere uygulanan insan hakları ihlâlleri arasında fiziksel şiddet, tecavüz, psikolojik baskı gibi uygulamalar yer alıyordu.[3][4] Bulgarca isimleri kabul etmeyen Türkler de bu kampa hapsediliyorlardı.[5]

Kampın Kapatılması

Kamp 1989'da Todor Jivkov'un iktidardan alınmasıyla faaliyetine son vermiştir.

İlgili yayınlar

  • Belene Kampı: Zulmün Ateş Çemberinden Anılar, Yazar: Mehmet Türker
  • Belene Adası, TRT

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 8 Ekim 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2009. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2009. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 7 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Kasım 2009. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 14 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Kasım 2009. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Kasım 2009. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan Türkleri</span> Bulgaristanda yaşayan Türkler

Bulgaristan Türkleri, soyları Osmanlı İmparatorluğu döneminden itibaren iskan politikası ile Balkanlar'a göç etmiş Türklerden ve başka bir Türk kavmi olan Ön Bulgarlardan gelen, günümüzde Bulgaristan topraklarında yaşayan Türklerdir. 2021 yılında 514,836 Türk asıllı Bulgaristan vatandaşı vardır ve bu da onları ülkenin en büyük etnik azınlığı yapmaktadır. Bulgaristan Türkleri aynı zamanda Balkanlar'daki en büyük Türk nüfusunu oluşturmaktadır. Genel olarak güneydeki Kırcaali ilinde ve kuzeydoğudaki Şumnu, Silistre, Razgrad ve Eski Cuma illerinde yaşarlar.

Bulgarlaştırma, Bulgaristan Halk Cumhuriyeti'nde çoğunlukla Türklere, Kırım Tatarlarına ve Pomaklara uygulanan asimilasyon politikasıdır. Politika çerçevesinde Türklerin ve Pomakların adlarının Bulgar adlarıyla ile değiştirilmesi ve din olarak da Hristiyanlığı kabul etmeleri amaçlanmıştır. Bu sürece karşı çıkan Türk aydınlarını ise Belene Kampı gibi sürgün kamplarına göndermiş ve türlü işkencelere maruz bırakmıştır. Todor Jivkov döneminde yaklaşık 300.000 Türkün bir kısmı sınır dışı edilmiş, bir kısmı da dış baskılara dayanamayıp Bulgaristan'ı terk etmiştir. Ülkeyi terk edenlerin büyük çoğunluğu Türkiye'ye göç etmişlerdir. Bu olayların ardından Türkiye - Bulgaristan ile ilişkileri kesmiş ve nota vermiştir. Türkiye Bulgaristan'a ambargo uygulamıştır. Bu olay Bulgaristan'ın ekonomisinin çökmesine sebep olmuş, Bulgaristan yaptığı tüm yanlışlıkları kabul etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Embiya Çavuş</span>

Embiya Çavuş, Bulgaristan Türkü ressam ve porselen sanatçısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Todor Jivkov</span> 36. Bulgaristan başbakanı (1911-1998; hd. 1962-1966)

Todor Hristov Jivkov, 1954-1989 arasında Bulgar Komünist Partisi Merkez Komitesi Birinci Sekreteri ve 1971-1989 arasında Bulgaristan Başbakanı.

<span class="mw-page-title-main">Tek parti rejimi</span> sadece bir partinin hükûmeti kurma hakkına sahip olduğu devlet

Tek parti rejimi, devlet yönetimiyle özdeşleşen bir siyasi partinin tek başına yasama meclisi ve hükûmeti oluşturduğu rejimlere verilen addır. Mutlak hakim tek parti dışındaki tüm partiler ya yasa dışıdır ya da tek parti rejiminde partiler bulunuyorsa da; bu partiler seçimlere yalnızca sınırlı ve kontrollü katılım hakkına sahiptir. Ülkede başka siyasi partilerin kurulmasının yasak olmadığı, mecliste yürütme ve yasamada farklı partilerin koltuk sahibi olabildiği ancak devletin tek partiyle yönetildiği de facto durumlara ise tek parti yönetimi denir.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan-Türkiye ilişkileri</span>

Bulgaristan-Türkiye ilişkileri, Türkiye ile Bulgaristan'ın sürdürdüğü uluslararası politikaları içerir.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan Halk Cumhuriyeti</span> Bulgar Komünist Partisi tarafından yönetilen sosyalist cumhuriyet (1946-1990)

Bulgaristan Halk Cumhuriyeti, 1946 ile 1990 yılları arasında Bulgaristan'ın resmî adı.

Semavi Özgür, Bulgaristan doğumlu Türk futbolcudur.

<span class="mw-page-title-main">Ebensee Toplama Kampı</span>

Ebensee Toplama Kampı, Avusturya'nın Ebensee şehrinde 1943'te silahlanma amacıyla tüneller kazmak için açılmıştır. Mauthausen-Gusen toplama kampı ağının bir parçasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Dachau toplama kampı</span> nazi almanyasında masum sivillerin ve esirlerin sistematik olarak yok edilmesi için kurulan ilk yerleşke

Dachau toplama kampı, Nazi Almanyası tarafından 22 Mart 1933'te inşa edilen ve en uzun süredir devam eden toplama kampıdır. Kamp başlangıçta Hitler'in komünistler, sosyal demokratlar ve diğer muhaliflerden oluşan siyasi muhaliflerini tutuklamayı amaçlıyordu. Almanya'nın güneyinde, Bavyera eyaletindeki Münih'in kuzeybatısına, yaklaşık 16 km uzaklıkta olan Orta Çağ kenti Dachau'nun kuzeydoğusunda, terk edilmiş bir mühimmat fabrikasının arazisinde bulunuyor. Heinrich Himmler tarafından açıldıktan sonra amacı, önce zorla çalıştırma ve daha sonra Yahudilerin, Romanların, Alman ve Avusturyalı suçluların ve son olarak Almanya'nın işgal ettiği veya istila ettiği ülkelerden gelen yabancı uyrukluların hapsedilmesini kapsayacak şekilde genişletildi. Dachau kamp sistemi, çoğu çalışma kampı olan yaklaşık 100 alt kampı içerecek şekilde büyüdü. Güney Almanya ve Avusturya'nın her yerinde bulunuyorlardı. Ana kamp 29 Nisan 1945'te ABD güçleri tarafından kurtarıldı.

Belene, 1989 yılında TRT 1'de yayımlanmaya başlanmış dört bölümlük tarihî Türk dizisidir. Bulgaristan'da 1984-1989 yılları arasında Türkler'e yapılan baskıları ve Belene adasına sürgün edilenlerin adadaki Belene Kampı'nda yaşadıkları işkenceleri konu almaktadır. Yönetmenliğini Hüseyin Karakaş,yapımcılığını ise İbrahim Başar üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Suriye İç Savaşı Şam Cephesi</span> Vikimedya şablonu

Suriye İç Savaşı Şam Cephesi, Suriye İç Savaşı'nda Şam ili ve çevresinde gerçekleşen çatışmaları kapsamaktadır:

<span class="mw-page-title-main">Belzec imha kampı</span>

Belzec, Polonya'nın güney doğusunda bulunan Nazi Almanyası tarafından II. Dünya Savaşı yıllarında özellikle Çingene soykırımı (Porajmos) ve Yahudi soykırımı (Holokost) için kullanılmış imha kampı ve toplama kampı. Günümüzde Polonya'nın Lublin Voyvodalığı'nın güney sınırına yakın bir köyde bulunmaktadır. Auschwitz-Birkenau ve Treblinka'nın ardından en büyük katliamın yaşandığı üçüncü toplama ve imha kampıdır.

Georgi (Grişa) Stançev Filipov, Bulgar Komünist Partisinin önde gelen bir üyesiydi.

Bulgaristan-Sovyetler Birliği ilişkileri, Bulgaristan Halk Cumhuriyeti ile Sovyetler Birliği arasındaki diplomatik ilişkilerdir.

1965 Bulgar darbesi girişimi, Bulgar Komünist Partisi yetkilileri ve Bulgar Halk Ordusu mensupları tarafından partinin önderliğini, özellikle de Genel Sekreter Todor Jivkov'u görevden alma girişimi. gerçekleşebilmesi için Nisan 1965'te darbe girişimi önlendi.

Yeniden Canlanma Süreci, Bulgaristan Türkleri ve diğer Müslüman etnik azınlık mensuplarına karşı uygulanan zorla asimilasyon politikasıdır.

<span class="mw-page-title-main">İzci kampı</span>

İzci Kampı, izcilik metotları ve prensipleri doğrultusunda yapılan uygulamalardır. En az bir gece, iki gün; en çok 10 gündür.

<span class="mw-page-title-main">Banjica toplama kampı</span>

Banjica toplama kampı ; II. Dünya Savaşı sırasında Sırbistan'da yer alan bir Nazi toplama kampıydı. Belgrad'ın Banjica mahallesinde işletilen kampa 1941 ve 1944 yılları arasında 23.000'den fazla Sırp, Yahudi, Çingene, siyasi muhalif ve diğer kurban yerleştirildi. Mahkûmlar ya Gestapo, ya Feldgendarmerie ya da Sırp işbirlikçi bir polis teşkilatı olan Specijalna policija Uprave grada Beograda tarafından tutuklanıyor ve ardından kampa yerleştiriliyorlardı. Kamp Alman bir Gestapo subayı olan Willy Friedrich'in komutası altındaydı ve kamp personelinin kaynakları Milan Nedić altındaki Ulusal Kurtuluş Hükûmeti tarafından sağlanıyordu. Kamp; "acımasızlığı" ve mahkûmlarının tabi tutulduğu insanlık dışı ve zalim muamele ile ünlüydü, öyle ki; binlerce mahkûm Jajinci, Marinkova Bara ve mahallenin Yahudi mezarlığında yer alan poligonlarda yerinde infaz edilmişti. 1944'ün sonlarına doğru, savaşın gidişatı Nazi Almanyası için kötüleşmeye başladıkça, Naziler, Banjica'da işledikleri suçları saklamak amacıyla hayatta kalan mahkûmları kampta öldürülmüş olanların cesetlerini topraktan çıkarıp yakmaya zorladı. Alman kuvvetlerinin Ekim başlarında kamptan atılmasına kadar; 100 Yahudi ve Sırp savaş tutsağı ile 50 kadar Sicherheitspolizei memurundan oluşan özel bir birim bu görevi üstlendi.

"1989 göçü" veya "Büyük Göç" olarak da bilinen, resmi adıyla "Büyük Gezi", Bulgaristan Müslümanlarına karşı Bulgaristan Halk Cumhuriyeti'nin komünist hükûmeti tarafından 1989 yılında yapılan etnik temizlik idi. Mayıs ve Ağustos 1989 arasında Bulgaristan Müslümanlarından ve Bulgaristan Türklerinden 360.000 sınırı geçerek Türkiye'ye geçti. Aralık 1989 sonlarında, Bulgar Komünist Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri Todor Jivkov'un istifasından bir ay sonra, yeni hükûmetin Bulgaristan Müslümanlarının ve Türklerinin haklarını geri verme sözü vermesiyle "Büyük Gezi" gerçek anlamda sona erdi. 1990 yılı sonuna gelindiğinde Bulgaristan Müslümanları ve Türklerinden 150.000 civarında kişi yurt dışından dönmüştü.