İçeriğe atla

Belen Geçidi Muharebesi

Koordinatlar: 36°28′46″N 36°13′55″E / 36.4795°K 36.232°D / 36.4795; 36.232
Belen Geçidi Muharebesi
Pompey-Part istilası
Tarih39 MÖ
Bölge
Sonuç Roma zaferi
Taraflar
Roma CumhuriyetiPart İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
Publius Ventidius
Pompaedius Silo
Pharnapates (ölü)
Güçler
Ventidius: 4+ lejyon, süvari, sapancılar[1] Atlı okçular, katafraktlar[1]
Kayıplar
Çok az Ağır

Belen Geçidi Muharebesi, Gülek Boğazı'nda gerçekleşen muharebenin Partların yenilgisi ile sonuçlanmasından sonra M.Ö. 39 yılında Nur Dağları'ndaki Belen Geçidi'nde gerçekleşmiştir. Publius Ventidius'un güçleri tarafından son yenilgilerinden sonra paniğe kapılan Partlar, en iyi generallerinden biri olan Pharnapates'in komutası altında güçlerini kuzey Suriye'de yoğunlaştırmaya başladılar.

Muharebe

Pharnapates, Amanus Dağı üzerindeki dar bir geçidi koruyan Suriye Kapılarını korumak için güçlü bir Part müfrezesi göndermiştir. Ventidius bu mevkiyi ele geçirmek için subaylarından biri olan Pompaedius Silo'yu bir miktar süvariyle birlikte ileri göndermiştir. Ancak Pompaedius, Pharnapates'in güçleriyle çatışmaya mecbur kalmıştır; astının durumuyla ilgilenen Ventidius güçlerini savaşa getirene kadar savaş Partların lehine gidiyordu. Bu hamle savaşın gidişatını değiştirmiş ve bu da Partların yenilip mağlup edilmesiyle sonuçlanmıştır. Öldürülenler arasında Pharnapates'in kendisi de vardı.

Sonrası

Part prensi I. Pakorus bu yenilgi haberini duyduğunda geri çekilme kararı almış ve birliklerini Fırat Nehri üzerinden geri çekmeye başlamıştır. Ventidius, Partların geri çekilmesini engellemedi ve bunun yerine, MÖ 38'in başlarında yapmayı başardığı Roma Cumhuriyeti adına Suriye'yi geri ele geçirmeye başlamıştır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b Brice, Lee L. (2014). Warfare in the Roman Republic: From the Etruscan Wars to the Battle of Actium: From the Etruscan Wars to the Battle of Actium (İngilizce). ABC-CLIO. s. 46. ISBN 978-1-61069-299-1. 

Konuyla ilgili yayınlar

  • Dando-Collins, Stephen. "Mark Antony's Heroes". Published by John Wiley and Sons, 2008 0-470-22453-3, 978-0-470-22453-3

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pön Savaşları</span> Kartaca Savaşları

Pön Savaşları, Kartaca Savaşları olarak da bilinir. Kartaca ile Roma Cumhuriyeti arasında, MÖ 264-146 yılları arasında, Akdeniz deniz ticaretini ele geçirmek ve elde tutmak için yapılan ve üç evre olarak gerçekleşen savaşlardır. Döneminin bilinen en geniş çaplı savaşlarıdır. Pön sözcüğü, Latince'deki Punicus sözcüğünden türetilmiş bir sözcük olup "Kartacalı" anlamına gelmektedir ve Kartacalıların Fenike kökenini belirten bir sözcüktür.

Pharsalus savaşı MÖ 48 yılında Jül Sezar ile Pompey arasında Farsala'da olmuştur. Pompeius savaşı kaybetmiş ve Mısır'a kaçmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Marcus Antonius</span> Romalı politikacı ve general

Marcus Antonius, Roma Cumhuriyeti'nin sona ermesinde ve Roma İmparatorluğu'nun yükselişinde önemli bir figür olan Romalı bir politikacı ve generaldi. Julius Caesar'ın yakın müttefikiydi ve daha sonra Octavian ve Lepidus ile birlikte Roma Cumhuriyeti'nin triumvirlerinden biri olarak görev yaptı. Antonius en çok Jül Sezar'la kurduğu siyasi ve askeri ittifaklar ve Mısır Ptolemaios Krallığı'nın son hükümdarı Kleopatra ile yaşadığı romantik ilişki ile tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Selefkî İmparatorluğu</span> Antik Helen devleti

Seleukos İmparatorluğu, Türkçe kullanımlar ile Selefkos veya Selevkos, İskender'in ölümünden sonra Makedonya İmparatorluğu'nun parçalanmasıyla İskender'in generallerinden I. Seleukos tarafından kurulan Helenistik imparatorluk. Başkentleri önce Seleukia, sonraları ise Antakya'ydı. Doğu Akdeniz'de, Irak'ta, İran'da, Türkmenistan'da, Pamir'de ve Hindistan'ın batısında bulunan topraklarda egemenliklerini sürdürmüşlerdir. Toprakları Roma İmparatorluğu tarafından ele geçirilinceye kadar Doğu Akdeniz'in hâkimiydiler. Seleukosların geniş toprakları 25 civarında eyalete bölünmüştü. “Strategos” veya “satrap” unvanlı valilerce yönetilen bu eyaletler Pers zamanındaki satraplıklardan daha küçüktü.

<span class="mw-page-title-main">Part İmparatorluğu</span> MÖ 3.yy MS 3.yy arasında hüküm sürmüş bir İranî imparatorluğu

Part İmparatorluğu, Arsakes İmparatorluğu olarak da bilinen, eski İran'da önemli bir siyasi ve kültürel güç olup Medler'den ve Ahamenişler'den sonra gelen üçüncü yerel hanedanlıktır. Hanedanın adı, MÖ 247 yılında, Helenistik krallık Selevkoslar'ın yönetiminde bir satraplık konumunda olan İran'ın kuzeydoğusundaki Parthia bölgesini ele geçirdikten sonra bağımsızlığını ilan eden Parni kabilesi lideri I. Arsakes'tan gelmektedir. Arsakes'in adı onursal bir unvan olarak kendisinden sonra gelen bütün Part kralları tarafından kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">Sosyal Savaş (MÖ 91-MÖ 88)</span>

Sosyal Savaş MÖ 91-88 yılları arasında Roma Cumhuriyeti ile savaştan evvel Roma'nın müttefiki olan İtalya'daki diğer şehirler arasında yaşanmış bir savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Carrhae Muharebesi</span> roma-part savaşı

Carrhae Savaşı, MÖ 53 yılında, Carrhae şehri yakınlarında Roma Cumhuriyeti adına Romalı general Crassus ve Part İmparatorluğu adına spahbed ("General") Surena arasında yapılan ve Partlar adına mutlak bir zaferle sonuçlanan savaş.

<span class="mw-page-title-main">Gaius Sosius</span>

Gaius Sosius, Romalı general ve politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan Krallığı</span>

Ermenistan Krallığı, aynı zamanda Büyük Ermenistan Krallığı, veya basitçe Büyük Ermenistan, bazen Ermeni İmparatorluğu olarak da anılır, Antik Çağ'da bir monarşiydi. Hristiyanlığı devlet dini olarak kabul eden ilk devlettir. MÖ 321'den MS 428'e kadar varlığını sürdürmüştür. Tarihi, üç kraliyet hanedanı tarafından birbirini takip eden saltanatlara bölünmüştür: Orontid, Artaxiad ve Arsacid (52-428).

Ecnomus Burnu Deniz Muharebesi, Birinci Pön Savaşı'nda Sicilya'daki Ecnomus Burnu açıklarında Kartaca Donanması ile Roma Cumhuriyeti Donanması arasında, MÖ 256 yılında gerçekleşen bir deniz muharebesidir. Muharebe esasen Roma Cumhuriyeti'nin, Kuzey Afrika topraklarında, doğrudan Kartaca üzerine bir harekât başlatmaya karar verilmesinin bir sonucu olmuştur. Muharebenin sonucunda Kartaca Donanması, gemilerinin yaklaşık yarısını kaybederek yenilgiye uğramıştır. Bu zaferin ardından Roma Donanması Kuzey Afrika kıyılarına doğru hareketine devam etmiştir.

Adys Muharebesi, MÖ 255 yılında Kartaca ile Roma Cumhuriyeti arasında yapılan bir muharebedir. Birinci Pön Savaşı içinde değerlendirilen muharebede Roma kuvvetlerine Marcus Atilius Regulus komuta etmiştir. Regulus savaş sonunda Kartaca kuvvetlerini ezici bir yenilgiye uğrattı ve Kartaca barış istemek zorunda kaldı. Ancak Kartaca'nın bu yenilgisi Birinci Pön Savaşı'nın sonunu getiremedi. Çünkü Regulus'un Kartaca ile yapılan müzakerelerde direttiği barış koşulları öylesine ağırdı ki Kartacalılar savaşa devam etmeye karar vermişlerdir.

1839-1841 Osmanlı-Mısır Savaşı veya İkinci Osmanlı-Mısır Savaşı, 1839-1841 döneminde hukuken Osmanlı Mısır Eyaleti valisi olan Kavalalı Mehmet Ali Paşa'nın ordusu ile önce Osmanlı Devleti arasında Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde kara savaşı ve sonra Osmanlı Devleti ve başta Britanya olan müttefiklerinin Beyrut, ; Akka, Filistin ve İskenderiye kıyılarında yapılan denizden karaya bir seri hücum savaşlarıdır. Bu savaş, 1840 Londra Antlaşması ile sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">III. Antiohos</span>

III. Antiohos, Seleukos İmparatorluğu'nun 6. hükümdarı. MÖ 222'den MÖ 187'ye kadar hükümdarlık yapmıştır. Krallık topraklarını I. Seleukos dönemindeki en geniş sınırlarına tekrar ulaştırarak “Büyük” unvanını almış ancak Romalılar karşısında Magnesia Muharebesi'nde aldığı ağır yenilgi nedeniyle kendi döneminde Avrupa ve Batı Anadolu'daki topraklarını kaybetmiştir.

Perusia Savaşı, MÖ 41'den 40'a kadar süren Roma Cumhuriyeti iç savaşıdır. Lucius Antonius ve Fulvia'nın Marcus Antonius'u onun siyasi olarak düşmanı ve rakibi olan Octavian'a karşı desteklemek için giriştiği mücadele sonucu ortaya çıkan savaştı.

<span class="mw-page-title-main">II. Dimitrios (Seleukos imparatoru)</span> Seleukos kralı

II. Dimitrios Nikator, I. Dimitrios Soter'in oğullarından biridir. Annesi, kardeşi VII. Antiohos Sidetes'te olduğu gibi Laodice V olmuş olabilir. Demetrius, Parthia'daki Hyrcania'da birkaç yıllık esaretle ayrıldığı ilk olarak MÖ 145 Eylül'den MÖ Temmuz/Ağustos 138'e ve yine MÖ 129'dan MÖ 125'teki ölümüne kadar iki dönem boyunca Seleukos İmparatorluğu'nu yönetti, Kardeşi VII. Antiohos, iki hükümdarlığı arasındaki ara dönemde Seleukos İmparatorluğu'nu yönetti.

Publius Ventidius, Romalı generaldi ve Julius Caesar'ın koruyucularından biriydi. Partlara karşı kilit liderlerin ölümüyle sonuçlanan önemli zaferler kazandı. Plutarch'a göre "Antonius'un Hayatı" adlı eserinde, Ventidius'un Partlara karşı kazandığı üç askeri zafer, tek başına Partlara karşı zafer için yapılan zafer töreniyle ilgili bir Romalı generale verilen tek ödülle sonuçlandı.

<span class="mw-page-title-main">I. Pakorus</span> Part prensi (ö. 38 MÖ)

I. Pakorus, II. Orodes'in oğlu ve vârisi olan bir Part prensiydi.Nümismatist David Sellwood, Pakorus'un y. 39 MÖ hüküm sürdüğü sonucuna varır. Pakorus'un babasıyla birlikte mi yoksa bağımsız olarak mı hüküm sürdüğü belli değildir. Karısı, adı açıklanmayan bir Ermeni prensesiydi ve Ermenistan'ın Artaksiad kralı II. Artavazd'ın kızkardeşiydi.

Gülek Boğazı Muharebesi MÖ 39'da Romalı general Publius Ventidius'un Küçük Asya'da Quintus Labienus komutasında görev yapan Part ordusuna ve onun Romalı müttefiklerine karşı kazandığı kesin bir zaferdir.

Gindarus Dağı Muharebesi veya Cyrrhestica Muharebesi, MÖ 38'de Romalı general Publius Ventidius Bassus'un, Büyük Suriye'nin Cyrrhestica bölgesindeki Kral Orodes'in oğlu Pakorus'un Part ordusuna karşı kazandığı kesin bir zaferdir.

Pompey-Part istilası, Part İmparatorluğu tarafından desteklenen Pompeylilerin, Kurtarıcıların iç savaşı sırasında Marcus Antonius ve Octavianus tarafından yenilgiye uğratılmasından sonra MÖ 40'ta meydana gelmiştir.