İçeriğe atla

Belde

Belde (kelimenin tam anlamıyla "kasaba" anlamına gelir),[1] Türkiye Cumhuriyeti'nin idari yapılanmasında yönetsel açıdan köy ile ilçe arasında, bucaktan aşağı ya da eşiti bir konumda yer alan yerel yönetim birimine verilen ad.[2]

Mülki idare bölünüşü içinde görev alan kentsel yerleşmelere il merkezi, ilçe merkezi unvanları verilmektedir. Mülki idare bölünüşü içinde il merkezi, ilçe merkezi görevi alamamış belediye örgütlü yerleşmelere yerel yönetimle ilgili bir yönetsel statü kazandırılarak belde[3] unvanı verilmiştir. Siyasi partilerin ülke düzeyinde teşkilatlanmaları, seçime katılacakları il ve ilçe merkezlerinde “il teşkilatı”, “ilçe teşkilatı” şeklinde olurken; il merkezi, ilçe merkezi durumunda olmayan, belediyesi bulunduğu için belediye başkanlığı seçimleri yapılan yerleşmelerde ise “belde teşkilatı” adıyla olmaktadır. Aslında belde, şehir anlamında Arapça bir sözcük olup, genelde tüm belediye örgütlü yerleşmeleri (il merkezlerini, ilçe merkezlerini ve belde denilen yerleşmeleri) kapsamaktadır. Gerçek anlamıyla uyuşmasa da Türkiye'nin yönetsel sistemi içerisinde yerel yönetimle ilgili bir terim olarak yer almaktadır.

Beldeler jandarma gücü dışında olmaksızın yargı ve yürütme birimlerinin olmadığı ama sadece belediye teşkilatının olduğu yerleşim birimleridir.[2] Beldelerde ve bucaklarda bir Mülki İdare Amiri bulunmamaktadır.

Günümüzde mülki ve mahalli idare açısından bucak merkezi ve kasaba belediyesi olarak ikiye ayrılan beldelerin günümüzdeki toplam sayısı 394'tür.[4]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "BƏLDƏ". 28 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2022. 
  2. ^ a b "İL, İLÇE VE BELDE BELEDİYELERİ". migm.gov.tr. 8 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2014. 
  3. ^ Özçağlar, Ali (2011), İdari Coğrafya s.99
  4. ^ Yavuz, Yusuf (3 Nisan 2014). "30 Mart'ta Bir Gecede 16 Bin Köy Kente Katıldı!". kesfetmekicinbak.com. 8 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2014. 

Ayrıca bakınız

Vikisözlük'te belde ile ilgili tanım bulabilirsiniz.

İlgili Araştırma Makaleleri

Türkiye'nin köyleri, Türkiye'de kırsal nüfusun yaşadığı ve köy kanununun uygulandığı yerleşme birimleri. 2010 verilerine göre 34.247 olan köy sayısı 2014 Türkiye yerel seçimleri ile yürürlüğe giren yeni büyükşehir yasası ile birlikte 18.335'e düşmüştür. Geriye kalanı 26,000 yerleşim birimi ise idari yönden köylere bağlı çiftlik, mahalle, oba, mezra, iskele ve istasyon gibi çok az haneli yerleşim yerleridir.

Bucak veya nahiye; coğrafya, ekonomi, güvenlik ve mahalli hizmet bakımlarından aralarında ilişki bulunan kasaba ve köylerden meydana gelen, ilçeden küçük idari bölüm.

<span class="mw-page-title-main">Tuğlu, Sungurlu</span>

Tuğlu, Çorum ilinin Sungurlu ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Tekkiraz, Ünye</span>

Tekkiraz, Ordu ilinde Ünye ilçesinin bir mahallesidir.

<span class="mw-page-title-main">Çiftlik, Zile</span>

Çiftlik, Tokat ilinin Zile ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Kapaklı, Reşadiye</span>

Kapaklı, Tokat ilinin Reşadiye ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Yenikent, Bergama</span>

Yenikent, İzmir ilinin Bergama ilçesine bağlı bir kasaba mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Sarıyaprak, Besni</span>

Sarıyaprak, Adıyaman ilinin Besni ilçesine bağlı bir köydür.

Çin'in büyük nüfusu ve yüzölçümü nedeniyle idarî bölümleri antik çağlardan beri çeşitli düzeylere ayrılmıştır. Çin'in anayasasına göre üç de jure idarî bölüm olmasına rağmen günümüzde beş de facto idarî bölüm bulunmaktadır: eyalet, il, ilçe, belde ve köy.

Türkiye'nin idârî bölümleri, coğrâfî durum, ekonomik şartlar ve kamu hizmetlerinin gerekleri göz önünde bulundurularak oluşturulmuş olup, Türkiye'deki en büyük idârî birim "il" olarak belirlenmiştir. İller de ilçelere ayrılmıştır. İl ve ilçelerin sınırları belirlenmiştir. Ancak belde, bucak, köy gibi daha küçük yerleşim birimlerinin belli sınırı yoktur. Bu yerleşim birimlerinde sadece merkez ve merkez çevresindeki yerler kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kendirli, Rize</span> Rize merkez ilçesinin beldesi

Kendirli, Rize ilinin merkez ilçesine bağlı bir belde. Belde, ilk olarak adını 1982 Anayasası'na toplu şekilde “red” oyu vermesiyle duyurmuş. Daha sonrasında ise Refah, Fazilet ve Saadet Partisi’ne verdiği destekle gündeme gelen Kendirli, 2009 yılında ilk kez bir başbakan tarafından ziyaret edildi. Ayrıca Recep Tayyip Erdoğan'ın Cumhurbaşkanı seçildikten sonra ilk ziyaret ettiği yerdir.

Üniter devlet, devletin temel unsurları olan ulus, toprak ve egemenlik unsurları ile devletin temel anayasal organları olan yasama, yürütme ve yargı işlevlerinin tek olma özelliğine sahip bulunduğu devlet biçimini ifade eden kamu yönetimi terimi. Devletler yapılarına göre "üniter devlet" ve "bileşik devlet” olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Dünyadaki mevcut devletlerin büyük çoğunluğu üniter devlet özelliğindedir. Türkiye, Fransa, İngiltere, Norveç, İspanya, Tanzanya, Danimarka, İsrail, Yeni Zelanda, Cezayir ve Ürdün dünyadaki üniter devletlerden bazılarıdır. Yasama, yürütme ve yargı güçlerinin merkezde; kuvvetler ayrılığı ilkesiyle toplanmış olmasıyla birlikte yerel yönetim kurumlarının varlığı üniter devlet özelliği ile bir çelişme oluşturmadığı gibi merkezi idare uygulamasının olumsuz görülen yönlerini telâfi edici olarak değerlendirilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kaytazdere, Altınova</span>

Kaytazdere, Yalova'nın Altınova ilçesine bağlı bir belde. Belde, merkez mahalle adı verilen tek bir mahalleden oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Yayıklı, Besni</span>

Yayıklı, Adıyaman ilinin Besni ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Yenimuhacir, Keşan</span>

Yenimuhacir, Edirne ilinin Keşan ilçesine bağlı bir beldedir.

<span class="mw-page-title-main">Bölcek, Bergama</span>

Bölcek, İzmir ilinin Bergama ilçesine bağlı bir kasaba mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Naşa, Simav</span>

Naşa, Kütahya ilinin Simav ilçesine bağlı bir beldedir.

<span class="mw-page-title-main">Karalar, İdil</span>

Karalar, Şırnak ilinin İdil ilçesine bağlı bir beldedir.

<span class="mw-page-title-main">Günkırı</span>

Günkırı, Bitlis ilinin Güroymak ilçesine bağlı bir beldedir. Belde, Cami, Cumhuriyet, Hürriyet, Şenyurt, Pınarbaşı, Refahiye ve Yeşilyurt olmak üzere 7 mahalleden oluşur.

2013 Türkiye yerel yönetim reformu, 2013 yılında kanunlaştırılan, 2014 yerel seçimlerinde yürürlüğe giren 6360 sayılı Kanun ile küçük belde belediyelerinin çoğu ilçe belediyeleri ile birleştirilerek belediye sayısının radikal bir değişimle 1.394'e düşürüldüğü yasal düzenlemeler bütünü.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.