İçeriğe atla

Belarus diasporası

Belarus diasporası, Belarus dışında yaşayan ve kendisini bu adla değerlendiren Belaruslulara verilen genel ad. Farklı araştırmalara göre, Beyaz Rusya Cumhuriyeti dışında yaşayan 2,5 ila 3,5 milyon arasında Beyaz Rus kökenli insan yaşamaktadır. Beyaz Rusların en yoğun olduğu ülkeler Rusya, ABD, Ukrayna, Kazakistan, Letonya, Kanada, Brezilya, Polonya, Litvanya, Moldova, Avustralya ve Estonya'dır.

Beyaz Rus diasporasının unsurları

Minsk'teki 5. Dünya Beyaz Rus Kongresi, Beyaz Rusların Birliği derneği tarafından düzenlendi.
Göçmenler Günü'nde Arjantinli Beyaz Rusyalılar, Buenos Aires, 2010.

Beyaz Rus diyasporası farklı dönemlerde çeşitli ülkelere dağılmıştır. 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarında ekonomik nedenlerle Beyaz Rusya'dan ayrılan göçmenlerin, II. Dünya Savaşı döneminin göçmenlerinin ve 1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra başlayan göçmen dalgası ile ayrılanların ve tüm bu göçmenlerin soylarından gelenlerin tamamı diyasporanın farklı dönemlere ait unsurlarını oluştururlar. Beyaz Rus diasporasının bir başka grubu ise, 1991'den önce Sovyetler Birliği'nin diğer cumhuriyetlerine göç eden ve dağılmadan sonra diğer Sovyet sonrası ülkelerin yerleşik kalan insanlardır. Son olarak, Beyaz Rus diasporası ile ilişkili ayrı bir grup da, Beyaz Rusya'nın Polonya, Litvanya ve Rusya ile sınır bölgelerindeki Beyaz Rus etnik azınlıklardır.

Etnik Beyaz Ruslardan ayrı bir göçmen grubu da, ABD ve İsrail'de yoğun topluluklar kuran Beyaz Rusya Yahudileriydi.

Dünyadaki resmi nüfus sayımlarına göre kendilerini Beyaz Rus olarak tanımlayanların sayısında azalma eğilimi görülmektedir.

En büyük ve en iyi organize edilmiş Beyaz Rus diasporaları Rusya, Ukrayna, Polonya, ABD, Kanada, İngiltere, Baltık devletleri (Estonya ve Letonya), Orta Asya (öncelikle Kazakistan'daki Sovyet dönemi çiftçilik amaçlı yerleşim programı) ve Transkafkasya (Ermenistan ve Gürcistan) ülkeleridir.

Avrupa Birliği ve Avrupa Konseyi'nin 2000'li yılların sonlarında Beyaz Rus ve Ukraynalı işçileri işe alma sözleşmeleri sonucunda İskandinavya, Almanya, Hollanda, Fransa, İspanya, Portekiz ve İrlanda'da küçük Belarus toplulukları oluşmuştur.

Minsk merkezli Dünya Beyaz Rusların Birliği Derneği, dünyanın dört bir yanından Beyaz Rus kökenli insanları birleştiren uluslararası bir organizasyondur. Kısa ömürlü Belarus Demokratik Cumhuriyeti hükûmeti 1919'dan beri sürgünde ve yurtdışında, özellikle Kuzey Amerika ve Batı Avrupa'da (yani Kanada, İngiltere, Belçika) birçok siyasi olarak aktif Belaruslu için bir konsolidasyon merkezi olarak görev yapıyor.

Beyaz Rus diasporasının dünyadaki dağılımı

# Ülke Nüfus
1  Rusya807.970[1]
2  ABD750.000
3  Ukrayna275.763[2]
4  Kazakistan66.476[3]
5  Letonya68.202[4]
6  Brezilya45.000 – 80.000[5]
7  Polonya47.000[6]
8  Litvanya36.227[7]
9  Moldova20.000[8]
10  Avustralya20.000[8]
11  Kanada15.565[9]
12  Estonya12.579[10]
13  Fransa7.500
14  Birleşik Krallık7.000
15  Arjantin7.000[11]
16  Belçika2.000

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "2002 Rusya Nüfus Sayımı". 20 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2020. 
  2. ^ "Про кількість та склад населення України за підсумками Всеукраїнського перепису населення 2001 року". 2 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2020. 
  3. ^ "(2009 Nüfua Sayımı)". 16 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2020. 
  4. ^ "(2011 Nüfus Sayımı)". 7 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2020. 
  5. ^ "2002 Nüfus Sayımı". 26 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2020. 
  6. ^ Przynależność narodowo-etniczna ludności – wyniki spisu ludności i mieszkań 2011 12 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. GUS. Materiał na konferencję prasową w dniu 29. 01. 2013. s. 3, erişim tarihi 6 Mart 2013 (2011 Nüfus Sayımı)
  7. ^ "(2011 Nüfus Sayımı)". 14 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2020. 
  8. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 13 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2020. 
  9. ^ "Ethnic Origin (264), Single and Multiple Ethnic Origin Responses (3), Generation Status (4), Age Groups (10) and Sex (3) for the Population in Private Households of Canada, Provinces, Territories, Census Metropolitan Areas and Census Agglomerations, 2011 National Household Survey". 6 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2020. 
  10. ^ (2011 Nüfus Sayımı) 17 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Eesti Statistikaamet.
  11. ^ Zalesskiy, Boris (13 Aralık 2006). "Arşivlenmiş kopya" Как живешь, белорусская диаспора? (Rusça). Belarus Times. 13 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Belarus</span> Doğu Avrupada bir ülke

Belarus, resmî adıyla Belarus Cumhuriyeti (Belarusça:

<span class="mw-page-title-main">Polonyalılar</span> Polonya halkından veya bu halkın soyundan olan kimse

Polonyalılar veya Lehler, ortak bir tarihi, kültürü paylaşan, Lehçe dilini konuşan ve Polonya'da doğmuş veya sonradan vatandaşı olup, kültüre adapte olmuş kişilerin bulunduğu topluluk. Polonyalıların Polonya'daki nüfusu, 37.394.000 olarak tahmin edilmektedir. Bunların yalnızca 36.522.000 kadarı Lehçe konuşandır. Avrupa, Amerika ve Avustralasya'da geniş bir Polonyalı diasporası bulunmaktadır. Günümüzde Polonyalıların en yoğun olduğu Polonya kentleri Varşova ve Silezya'dır.

<span class="mw-page-title-main">Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti 1917 Ekim Devrimi ile kurulan Sovyetler Birliği'ni oluşturan 15 cumhuriyetten biridir. 30 Aralık 1922'de imzalanan Sovyetler Birliği kuruluş anlaşmasını imzalayan devletlerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Belarusça</span> Belarusun resmî dili olan doğu Slav dili

Belarusça veya Beyaz Rusça, Rusça ile beraber Belarus'un resmî dili. Hint-Avrupa dil ailesinin Slav dilleri grubunun Doğu Slav dilleri alt grubuna dahil olup toplam konuşan sayısı yaklaşık 7 milyondur. Mevcut Anayasa uyarınca Belarus Cumhuriyeti'nde Rusça ile birlikte iki resmî dilden biridir. Ek olarak, Rusya, Litvanya, Letonya, Polonya ve Ukrayna'nın bazı bölgelerinde bu ülkelerdeki Belaruslu azınlıklar tarafından konuşulmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Belarus bayrağı</span> Doğu Avrupa ülkesi Belarusun ulusal bayrağı

Belarus bayrağı veya tam adıyla Belarus Cumhuriyeti Devlet Bayrağı, Belarus tarafından resmî olarak kullanılan devlet bayrağıdır. Göndere çekilen taraftaki beyaz zemin üzerine kırmızı süsleme deseni ile birlikte kırmızı ve yeşil renkten oluşan bayrak, Belarus devlet sembolleri arasında yer alır. Tasarımının temelini 1951 yılında kabul edilen Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Belaruslular</span>

Belaruslar veya Beyaz Ruslar, Belarus'ta nüfusun çoğunluğunu oluşturan bir Doğu Slav halkı.

<span class="mw-page-title-main">Belarus Cumhuriyeti Devlet Marşı</span>

Belarus Cumhuriyeti Devlet Marşı veya şarkı sözlerinin ilk kısmının kullanıldığı resmî olmayan adıyla Mı, Byelarusı, Belarus'un devlet marşıdır. Ülkenin devlet sembolleri arasında yer alır. Marş ilk olarak 1940'lı yıllarda yazıldı ve 1955'te Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde kullanılmak üzere kabul edildi. Marşın müziği Nestser Sakalouski tarafından bestelendi, sözleri Mihas Klimkoviç tarafından yazıldı. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonraki dönemde 1995'ten 2002'ye kadar marşı resmi törenlerde sözsüz olarak Sakalouski tarafından bestelenen müzikle birlikte kullanılmaya devam etti. Klimkoviç ve Uladzimir Karızna tarafından yazılan yeni şarkı sözleri, 2 Temmuz 2002'de yayınlanan devlet başkanlığı kararnamesiyle kabul edilirken, Belarus ile olan tarihi bağlantılarından dolayı bestede değişikliğe gidilmedi. Bu açıdan Belarus, Rusya, Özbekistan ve Tacikistan ile birlikte Sovyet marşlarının müziğini kullanımdan kaldırılmadan devam eden eski Sovyet ülkelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Belarus Merkez Konseyi</span>

Beyaz Rusya Merkez Konseyi veya Beyaz Rusya Merkez Radası, Nazi işgali altındaki Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde II. Dünya Savaşı sırasında sınırlı hükûmet işlevlerine sahip işbirlikçi hükûmet. Nazi Almanyası tarafından 1943-44 yıllarında Reichskommissariat Ostland içinde, Nazi desteğiyle bağımsız bir Beyaz Rusya devleti yaratmayı ümit eden işbirlikçi Beyaz Rus politikacılarının talepleri üzerine kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Batı Belarus</span>

Batı Belarus veya Batı Beyaz Rusya, uluslararası barış antlaşmaları uyarınca iki savaş arası dönemde İkinci Polonya Cumhuriyeti'ne ait bölgeyi içeren modern Belarus'un tarihi bir bölgesidir. 1939 Polonya'nın Nazi-Sovyet işgalinden önce Kresy bölgesinin kuzey bölümünü oluşturuyordu. Avrupa'da II. Dünya Savaşı'nın sona ermesinin ardından, Batı Belarus toprakları Müttefik Devletler tarafından Sovyetler Birliği'ne teslim edilirken, çevresi olan Białystok şehri Polonya'ya iade edildi. 1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılmasına kadar Batı Belarus, Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin önemli bir bölümünü oluşturdu. Bugün, egemen Belarus Cumhuriyeti''nin batı bölümünü oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya-Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Litvanya-Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti veya Lit-Bel (Lit-Bel), 1919'da yaklaşık beş ay boyunca günümüz Belarus ve Doğu Litvanya topraklarında var olan Sovyet sosyalist cumhuriyetti. Eski Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ile Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin birleşmesiyle kuruldu. Sovyet-Polonya Savaşı sırasında Polonya ordusunun Doğu Litvanya topraklarını ele geçirmesiyle birlikte cumhuriyet dağıldı.

Belarus kültürü, bir dizi farklı faktörün etkisi altında bin yıllık bir gelişimin ürünüdür. Bunlara fiziksel çevre, Belarusluların etnografik arka planı ; ilk yerleşimcilerin putperestliği, Bizans edebi ve kültürel geleneklerine bir bağlantı olarak Doğu Ortodoks Hristiyanlığı, ülkenin doğal sınırlarının eksikliği, nehirlerin hem Karadeniz'e hem de Baltık Denizi'ne akışı ve bölgedeki çeşitli dinler dahildir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-Belarus ilişkileri</span>

Azerbaycan ve Belarus arasındaki ilişkiler, Beyaz Rusya Cumhurbaşkanı Aleksander Lukaşenko'nun Azerbaycan'ı Beyaz Rusya'nın bağımsızlığı ve egemenliği için "koruyucu" olarak nitelendirerek Azerbaycan-Belarus ilişkilerinde "yakın bir ilişki olmadığını" belirtmiştir. Her iki ülke 1918'e kadar Rus İmparatorluğu'nun ve 1991'den önce Sovyetler Birliği'nin bir parçasıydı. Azerbaycan'ın Minsk'te ve Beyaz Rusya'nın Bakü'de bir elçiliği var. Her iki ülke de Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'nın (AGİT) ve Bağımsız Devletler Topluluğu'nun (BDT) tam üyesidir. Azerbaycan Avrupa Konseyi'nin tam üyesidir, Beyaz Rusya adaydır. Hem Azerbaycan hem de Beyaz Rusya, Bağlantısızlar Hareketi'nin (BH) tam üyesidir. Beyaz Rusya'da 6.000'den fazla Azeri yaşıyor.

<span class="mw-page-title-main">Belarus demografisi</span>

Belarus demografisi, nüfus artışı, nüfus yoğunluğu, etnik köken, eğitim seviyesi, sağlık, ekonomik durum, dini bağlantılar ve nüfusun diğer yönleri dahil olmak üzere Belarus nüfusunun demografik özellikleriyle ilgilidir.

<span class="mw-page-title-main">Belarus milliyetçiliği</span>

Belarus milliyetçiliği, Belarus milliyetçiliğinin şeklidir. Belarus Halk Cumhuriyeti, 1918'de kurulmuş ve Polonya-Sovyet Savaşı'nda Polonya ve Bolşevik güçler tarafından ele geçirilen toprakları ile 1919'da bağımsızlığını kaybetmiştir ve 20. yüzyılın sonlarına doğru bağımsız Belarus Cumhuriyeti ilan edilmiştir. Bugün, BPF Partisi, Muhafazakar Hristiyan Parti, Genç Cephe ve Sağ İttifak dahil olmak üzere Belarus milliyetçiliğinin ideolojik temeline sahip bir dizi kuruluş var, ancak 2000'lerden beri milliyetçilerin Aleksander Lukaşenko hükûmetine karşı çıktığı Belarus milliyetçiliği, şu anda var olan birkaç milliyetçi örgütle birlikte gerilemiştir. Lukaşenko cumhurbaşkanı olduğu dönemde anti-milliyetçi olarak tanımlandı. Bir zamanların önde gelen milliyetçi siyasetçisi Zianon Paźniak, 1990'larda muhalefetin yenilgisinin nedenlerinden biri olarak suçlandığı siyasetiyle otoriter ve radikal olarak tanımlandı.

<span class="mw-page-title-main">Belarus-Litvanya ilişkileri</span>

Belarus-Litvanya ilişkileri, Belarus ve Litvanya arasındaki dış ilişkilerdir. Ülkeler, Sovyetler Birliği'nin dağılmasından kısa bir süre sonra, 24 Ekim 1991'de diplomatik ilişkiler kurdu. İki ülke 680 kilometre ortak sınırı paylaşıyor. Vilnius, Avrupa Beşeri Bilimler Üniversitesi, Svyatlana Tsihanouskaya gibi Belaruslu mülteciler gibi çok sayıda Belarus sivil toplum kuruluşuna ev sahipliği yapıyor. İki ülkenin Konstanti Kalinovski gibi paylaştığı ulusal kahramanların izlerinin yanı sıra Litvanya, Belarus edebiyatının doğum yeri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">2021-2022 Belarus-Avrupa Birliği sınır krizi</span>

2021-2022 Belarus-Avrupa Birliği sınır krizi, başta Irak ve Afrika'dan olmak üzere on binlerce göçmenin Belarus sınırları üzerinden Litvanya, Letonya ve Polonya'ya akın etmesinden oluşan bir göçmen krizidir. Kriz, 2020 Belarus devlet başkanlığı seçimi, 2020-21 Belarus protestoları, Ryanair'in 4978 sefer sayılı uçuşu olayı ve Krystsina Tsimanouskaya'nın zorla ülkesine geri gönderilme girişiminin ardından Belarus-Avrupa Birliği ilişkilerindeki bozulmayı ciddi şekilde tetikledi.

<span class="mw-page-title-main">Belarus'taki Polonyalılar</span>

Belarus'taki Polonyalılar, 2019 nüfus sayımına göre resmi olarak 288.000 kişidir. Ancak Polonya Dışişleri Bakanlığı'na göre bu sayı 1.100.000 kadar yüksektir. Toplam nüfusun yaklaşık %3,1'i ile Ruslardan sonra ülkedeki en büyük ikinci etnik azınlığı oluşturuyor. Tahminen 205.200 Belarus Polonyalısı büyük yerleşim yerlerinde ve 82.493'ü daha küçük yerleşim yerlerinde yaşıyor ve kadınların sayısı erkeklerin sayısını 33.905 kişi kadar aşıyor. ABD'deki Polonyalı sivil toplum kaynakları tarafından yapılan bazı tahminler, 1989'da Sovyet yetkilileri altında 413.000 Polonyalı ile yapılan bir önceki ankete atıfta bulunarak daha yüksek sayıda olduklarını belirtiyor.

<span class="mw-page-title-main">Belarus-Polonya ilişkileri</span>

Polonya Cumhuriyeti ve Belarus Cumhuriyeti 2 Mart 1992'de diplomatik ilişkiler kurdular. Polonya, Belarus'un bağımsızlığını tanıyan ilk ülkelerden biriydi. Polonya-Litvanya Topluluğu'nun ve daha sonra Rus İmparatorluğu'nun bir parçası oldukları için her iki ülke de ortak bir sınırı paylaşıyor ve ortak tarihlere sahipler. İk ülkede Ekim 1945'te Birleşmiş Milletler'e asıl üyeler olarak katıldılar.

<span class="mw-page-title-main">Belarus'taki Yahudilerin tarihi</span>

Belarus'taki Yahudilerin tarihi, 8. yüzyılın başlarından itibaren başlar. Yahudiler, modern Belarus topraklarının her yerinde yaşadılar. Yahudiler, 20. yüzyılın ilk yarısında ülkedeki üçüncü en büyük etnik gruptu. 1897'de Belarus'un Yahudi nüfusu 910.900 kişiydi ve toplam nüfusun %14.2'sine eşitti. Polonya-Sovyet Savaşı'nın (1919-1920) ardından, Riga Antlaşması hükümlerine göre Belarus, Doğu Belarus ve Batı Belarus olarak ikiye bölündü ve 350.000-450.000 Yahudinin Polonya tarafında kalmasına sebep oldu.

Belarus direniş hareketleri, çağdaş Belarus topraklarındaki direniş hareketleridir. Belarus'ta direnişin ortaya çıkmasındaki en büyük etken bölgedeki savaşların bölgesel ekonomiye büyük bir darbe vurmasıydı. Ayrıca Rus orduları, kaçak köylülerin geri dönmesi bahanesiyle Polonya-Litvanya Birliği altındaki Belarus topraklarına akınlar düzenliyordu. 18. yüzyılın ortalarında, modern Belarus topraklarında direniş neredeyse kalıcı hale geldi.