İçeriğe atla

Belarus devlet başkanı

Belarus Devlet Başkanı
Прэзідэнт Рэспублікі Беларусь
Başkanlık bayrağı
Görevdeki
Aleksandr Lukaşenko

20 Temmuz 1994 tarihinden beri
Resmî ikametBağımsızlık Sarayı, Minsk, Belarus
AtayanTek dereceli seçim
Görev süresi5 yıl
OluşumBelarus Anayasası
Açılışı yapanAleksandr Lukaşenko
Websitesihttp://www.president.gov.by/by
(Rusça) http://www.president.gov.by
(İngilizce) http://www.president.gov.by/en

Belarus devlet başkanı (Belarusça: Прэзідэнт Рэспублікі Беларусь, Rusça: Президент Республики Беларусь), Belarus devletinin başıdır. Makam, 1994 yılında Belarus Anayasasının, Belarus Yüksek Sovyeti yasama organında kabul edilmesiyle kuruldu. Bu makam, devlet başkanı olarak Yüksek Sovyet Başkanı makamının yerini aldı. Başkanın dış ve iç politikayı yürütmek de dahil olmak üzere görevleri; vatandaşların ve ikamet edenlerin haklarını ve genel refahını savunmak ve anayasayı korumaktır. Devlet başkanı, anayasa tarafından ülkenin sosyal işlerinde lider olarak görev yapmak, ülke ve yurt dışında esas temsilci olarak görev yapmakla yetkilendirilmiştir. Başkanlık ile ilgili olan görevler, sorumluluklar ve diğer geçiş maddeleri, Anayasanın 79. ve 89. maddelerinde sıralanmıştır.

Devlet başkanının süresi beş yıldır, ancak 1996 referandumu nedeniyle 1999 yılında gerçekleşmesi beklenen seçim 2001 yılına geri çekildi. 1994 anayasasına göre, devlet başkanı sadece iki dönem başkan olarak görev yapabiliyordu, ancak anayasa değişikliğiyle dönem sınırı kaldırıldı. Devlet başkanlığı makamı kurulalı beri, 1994, 2001, 2006, 2010 ve 11 Ekim 2015 tarihlerinde seçimler yapıldı. Aleksandr Lukaşenko, 1994 seçimlerinden bu yana devlet başkanı olarak görev yapan tek kişidir. Belarus Devlet Başkanlığı Binası devlet başkanının resmî konutudur.

Göreve başlarken yapılan yemin

Herhangi bir kimsenin resmi olarak görevlendirilmesinden önce, seçim sonuçlarının kesinleşmesinden sonraki iki ay içinde yemin edilmesi gerekir. Yemin metni aşağıdaki gibidir:

Belarus Cumhuriyeti Devlet Başkanlığı görevini üstlendiğimde, insan ve vatandaş hak ve özgürlüklerine saygı duyup koruyacağıma, Belarus Cumhuriyeti Anayasasına uyup koruyacağıma ve bana bahşedilmiş olan yüce görevleri titizlikle ve bilinçli olarak yerine getireceğime, Belarus Cumhuriyeti halkına sadakatle hizmet edeceğime yemin ederim.

Açılış töreninde, Anayasa, Yüksek ve Ekonomi Mahkemesinin ve Ulusal Meclis'in her iki meclisinin üyeleri, hükûmet bakanları, yetkilileri ve yargıçlar hazır bulunmalıdır. Yemin metni Anayasanın 83. Maddesinde yer almaktadır.[1]

Belarus başkanları listesi (1994 – günümüz)

# Başkan
(doğum–ölüm)
Görev başlangıcı Görev bitişi Parti
1Aleksandr Lukaşenko
(1954-)
20 Temmuz 1994 17 Kasım 2007 Bağımsız siyasetçi
(1)17 Kasım 2007 günümüz Belaya Rus

Kaynakça

  1. ^ Webportal of the President of the Republic of Belarus Section 4 of the Constitution 17 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Published 1994, amended in 1996. Retrieved June 7, 2007.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkiye cumhurbaşkanı</span> Türkiye Cumhuriyetinin devlet ve hükûmet başkanı

Türkiye Cumhuriyeti cumhurbaşkanı, Türkiye Cumhuriyeti'nin devlet ve hükûmet başkanıdır. Türkiye Büyük Millet Meclisi adına Türk Silahlı Kuvvetlerinin başkomutanlığını, Türkiye Cumhuriyeti'ni ve Türk milletinin birliğini temsil eder. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın uygulanmasını ve devlet kurumlarının uyum içinde çalışmasını temin eder. Cumhurbaşkanının görev ve yetkileri, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 104. maddesinde düzenlenmiştir.

Hükûmet başkanı veya hükûmetin başı, egemen bir devletin, federasyonel bir devletin veya özerk bir bölgenin yürütme organında en yüksek veya ikinci en yüksek yetkili kişidir. Genellikle bir kabineyi, bakanları veya sekreterleri yöneten ve yönetim departmanlarını yönlendiren bir grup olarak da kabine toplantılarına başkanlık eder. Diplomasi alanında, "hükümet başkanı" terimi, "devlet başkanı"ndan ayrılır, ancak bazı ülkelerde, örneğin Amerika Birleşik Devletleri'nde veya Türkiye'de aynı kişi olabilir.

<span class="mw-page-title-main">1993 Rusya anayasa krizi</span> SSCBnin dağılmasından sonra Rusyada, Devlet Başkanı ile Parlamento arasında çıkan ve silah kullanarak sona erdirilen siyasi kriz

1993 Rusya anayasa krizi, Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Rusya'da Rusya Devlet Başkanı ile Rusya Parlamentosu arasında çıkan ve silahlı kuvvet uygulanmasıyla sona eren siyasi kriz. İki kurum arasında var olan siyasi gerilim 21 Eylül 1993 günü Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin'in Parlamentoyu ve Yüksek Sovyeti fesh etmesi kararını açıklamasıyla zirveye çıkar. O zamanki anayasaya göre devlet başkanının parlamentoyu fesih yetkisi bulunmamaktaydı. Ancak Yeltsin 1993 yılı Nisan ayında yapılmış olan referandum sonuçlarını kendisini haklı çıkartmak için kullanmıştır. Buna karşılık parlamento Yeltsin'i görevden alarak yerine Devlet Başkan Yardımcısı Aleksandr Rutskoy'u geçirdi.

1999 Venezuela Anayasası, Bolivarcı Venezuela Cumhuriyeti'nin yürürlükteki 26. anayasasıdır. 1999 yılında referandum sonucu oluşturulan ve anayasa yazımıyla görevli kurucu meclis tarafından yazılmıştır. Taslak halinde hazırlanan metin 1999 yılı Aralık ayında kabul edilerek 1961 Anayasasının yerine geçmiştir. 1961 Anayasası Venezuela'nın 1811 yılındaki bağımsızlığından beri oluşturulan 26 anayasadan en uzun süre yürürlükte kalandı.

<span class="mw-page-title-main">Japonya Anayasası</span>

Japonya Anayasası, Japonya’nın 1947 yılından itibaren temel kuruluş belgesidir. Anayasa, parlamenter yönetim biçimini kabul eder ve temel insan haklarını garanti altına alır. Buna göre Japon İmparatoru “devletin ve halkın birliğinin simgesidir” ve egemenlik hakkı olmaksızın sadece törensel bir rol oynar. Bu yüzden diğer kraliyet ailelerinde olduğu gibi devletin başı değildir. Anayasaya aynı zamanda “Barış Anayasası” denmesinin sebebi 9.maddesinde açıkça savaşın uluslararası sorunların bir çözüm yolu olarak reddedilmesidir. Anayasa II. Dünya Savaşı'nın ardından ülke ABD işgali altındayken yazılmış ve Japonya’nın önceki askeri monarşi olan yönetim sistemi liberal demokrasiyle değiştirilmiştir. Belge hâlen geçerliliğini korumaktadır ve kabul edilmesinden sonra önemli bir değişiklik yapılmamıştır.

Bu liste Somali devlet başkanlarının bir listesidir. Cumhurbaşkanlığı makamının 1960 yılında kurulmasından bu yana 9 resmi cumhurbaşkanı olmuştur. Cumhurbaşkanı, Somali'nin devlet başkanı ve Somali Silahlı Kuvvetlerinin başkomutanıdır. Şu anki makam sahibi, 2022 cumhurbaşkanlığı seçimini kazanan Hasan Şeyh Mahmud'dur. Daha önce 2022 cumhurbaşkanlığı seçimini kazanan ve 2012-2017 yılları arasında görev yapan Mahmud, bu görevi birkaç kez üstlenen ilk kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Tunus cumhurbaşkanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Tunus cumhurbaşkanı, Tunus'un devlet başkanıdır ve doğrudan halk tarafından beş yıllık bir dönem için seçilir. Makam sahibi, başbakanla birlikte Tunus hükümetinin yürütme organına liderlik eder ve Tunus Silahlı Kuvvetlerinin başkomutanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna devlet başkanı</span> Ukraynanın devlet başkanı

Ukrayna devlet başkanı, Ukrayna'nın en üst siyasi makamıdır. Devlet başkanı, uluslararası ilişkilerde milletini temsil eder, devletin dış politik faaliyeti yönetir, müzakereleri yürüten ve uluslararası anlaşmalar yapar.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan cumhurbaşkanı</span> Kazakistanın devlet başkanı

Kazakistan Cumhuriyeti Devlet Başkanı, Kazakistan Cumhuriyeti'nin devlet başkanı ve Kazakistan Cumhuriyeti Silahlı Kuvvetleri başkomutanıdır. Devlet Başkanı, Kazakistan Cumhuriyeti içindeki en yüksek makamın sahibidir. Bu pozisyonun yetkileri Kazakistan Anayasası'nın özel bir bölümünde açıklanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye devlet başkanı</span> Suriyenin devlet başkanı

Suriye devlet başkanı, resmi olarak Suriye Arap Cumhuriyeti devlet başkanı, Suriye Arap Cumhuriyeti'nin devlet başkanıdır. Kendi takdirine bağlı olarak başkan yardımcılarına devredilebilecek kapsamlı yetkilere sahiptir. Devlet başkanı; başbakanı, diğer Bakanlar Kurulu (kabine) üyelerini ve askeri görevlileri atar ve görevden alır. Beşşar Esad, Suriye'nin 20. ve mevcut devlet başkanıdır. Beşşar Esad, 29 yıl süreyle en uzun süre görev yapan devlet başkanı olan eski devlet başkanı Hafız Esad'ın oğludur. Beşşar Esad, 2021'de devlet başkanlığının 21. yılını kutlayan ve 17 Temmuz 2000'de göreve başladığından, şu anda en uzun süre görev yapan ikinci devlet başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Belarus Anayasası</span>

Belarus Anayasası, Belarus'un en üst düzey yasası. Anayasayla çelişen tüm kanunlar geçersizdir. Ülkenin Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını ilan etmesinden üç yıl sonra, 1994'te, kabul edilen metin Belarus devleti ve hükûmetinin çerçevesini çizerek, vatandaşlarının hak ve özgürlüklerini sıralar. Anayasa, ülkenin eski yasama organı Beyaz Rusya Yüksek Sovyeti tarafından oluşturulmuş ve vatandaşlar ile hukuk uzmanlarının katkılarıyla şekillendirilmiştir. Anayasa metni bir başlangıç, 9 kısım ve 146 maddeden oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan cumhurbaşkanı</span> Macaristanın devlet başkanı

Macaristan cumhurbaşkanı, resmi olarak cumhuriyet başkanı, Macaristan'ın devlet başkanıdır. Makamın büyük ölçüde törensel bir rolü vardır, ancak aynı zamanda yasaları veto edebilir veya yasayı gözden geçirilmek üzere Anayasa Mahkemesine gönderebilir. Hükûmet bakanlarını seçmek ve yasama girişimlerine öncülük etmek gibi diğer yürütme yetkilerinin çoğu, onun yerine başbakanlık makamına verilmiştir.

Karadağ Cumhurbaşkanı Karadağ devletinin başkanıdır. Mevcut cumhurbaşkanı, 2023 cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turunda 58.88% oyla seçilen Jakov Milatović'tir. Cumhurbaşkanı'nın resmî konutu eski kraliyet başkenti Çetine'de bulunan Mavi Saray'dır.

<span class="mw-page-title-main">Belarus hükûmeti</span>

Belarus hükûmeti, , Belarus'ta devlet iktidarının yürütme organıdır ve Belarus Cumhurbaşkanı tarafından atanır. Hükûmet başkanı, hükûmetin ana gündemini yöneten ve bakanları yönlendiren Belarus Cumhurbaşkanıdır. Belarus Ulusal Meclisi, Belarus Yüksek Sovyeti'nin devamıdır ve Belarus için işleyen parlamento görevi görür.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Anayasası</span> Suriye Arap Cumhuriyetinin anayasası

Suriye Arap Cumhuriyeti Anayasası, 26 Şubat 2012'de kabul edildi ve 13 Mart 1973'te yürürlüğe girmiş olan anayasanın yerini aldı. Mevcut anayasa, Suriye Arap Cumhuriyeti devletinin temel işlevini özetlemektedir. Suriye'nin karakterini Arap, demokratik ve cumhuriyetçi olarak belirler. Ayrıca, Pan-Arabizm ideolojisine uygun olarak, ülkeyi Arap dünyasının bir bölgesi ve halkını Arap ulusunun ayrılmaz bir parçası olarak tanımlamaktadır.

Doğu Almanya Devlet Konseyi, Alman Demokratik Cumhuriyeti'ni 1960'tan 1990'a kadar yöneten kolektif bir yönetim organıydı.

<span class="mw-page-title-main">1973 Suriye Anayasası</span> Suriyenin eski anayasası

1973 Suriye Arap Cumhuriyeti Anayasası 13 Mart 1973'te kabul edildi ve 27 Şubat 2012'ye kadar yürürlükte kaldı. Anayasa, Suriye'nin karakterini Arap, demokratik ve cumhuriyetçi olarak tanımlar. Ayrıca, pan-Arap ideolojisine uygun olarak, ülkeyi daha geniş Arap dünyasının bir bölgesi ve halkını Arap ulusunun ayrılmaz bir parçası olarak konumlandırır. Anayasa, Arap Sosyalist Baas Partisinin gücünü sağlamlaştırdı. Anayasanın 8. maddesi partiyi "toplumda ve devlette önde gelen parti" olarak tanımlar, oysa Suriye - çoğu kez inanıldığı gibi - resmi anlamda tek partili bir sistem değildi.

<span class="mw-page-title-main">Cezayir cumhurbaşkanı</span> Cezayirin devlet başkanı

Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyeti cumhurbaşkanı, Cezayir'in devlet başkanıdır ve aynı zamanda Cezayir Halk Ulusal Silahlı Kuvvetlerinin başkomutanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Lübnan devlet başkanı</span> Lübnanın devlet başkanı

Lübnan Cumhuriyeti Devlet Başkanı Lübnan'ın devlet başkanıdır. Devlet başkanı, parlamento tarafından altı yıllık bir süre için seçilir. Lübnan Anayasası'nın 49. maddesi uyarınca, başkan her zaman Temsilciler Meclisi adayıyla aynı şartları yerine getiren bir Maruni Hristiyan'dır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Yüksek Anayasa Mahkemesi</span> Suriyenin en yüksek yargı makamı

Yüksek Anayasa Mahkemesi, Suriye Arap Cumhuriyeti'ndeki en yüksek yargı otoritesidir.