İçeriğe atla

Belarus-Polonya ilişkileri

Belarus-Polonya ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde Belarus ve Poland

Belarus

Polonya
Belarus-Polonya ilişkilerinin kurulmasının 25. yıldönümüne adanmış, 2017 yılına ait bir damga pulu

Polonya Cumhuriyeti ve Belarus Cumhuriyeti 2 Mart 1992'de diplomatik ilişkiler kurdular.[1] Polonya, Belarus'un bağımsızlığını tanıyan ilk ülkelerden biriydi.[2] Polonya-Litvanya Topluluğu'nun ve daha sonra Rus İmparatorluğu'nun bir parçası oldukları için her iki ülke de ortak bir sınırı paylaşıyor ve ortak tarihlere sahipler. İk ülkede Ekim 1945'te Birleşmiş Milletler'e asıl üyeler olarak katıldılar.

Aralarındaki kültürel ilişkiler oldukça dostane ancak iki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler şu anda çok gergin. Polonya, NATO ve Avrupa Birliği üyesidir ve Rusya karşıtı bir duruşa sahiptir, oysa Belarus uzun süredir sıkı bir şekilde Rusya yanlısıdır ve bu nedenle ayrı yollar olumlu ikili ilişkiyi bozmaktadır. Ağustos 2011'de Ales Bialiatski'nin Polonya'dan gelen bilgileri kullanarak tutuklanması, iki ülke arasında sert bir söz savaşına yol açtı.[3][4] Bununla birlikte, Şubat 2017'de Belarus ve Rusya arasında sınır kontrolleri konusunda bazı gerginlikler ortaya çıktı ve Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko, Rusya'nın davranışına karşı öfkesini dile getirdi. Bu, Belarus'un Polonya da dahil olmak üzere Batı ile bağlarını güçlendirmeye çalışabileceği yönünde bazı spekülasyonlara yol açtı.[5]

İki ülke arasındaki ilişkiler son zamanlarda kötüleşti. 2020'nin ortalarında Polonya, geniş çaplı Belarus protestolarına ve devam eden muhalefete resmi destek verdiğini açıkladı. Belarus hükûmeti kısa süre sonra protestoları bastırmak için şiddetli baskı yöntemleri uyguladı ve bu durum, Polonya hükûmetinden bir yanıt da dahil olmak üzere uluslararası kınamalara yol açtı. Ekim 2020 itibarıyla en az 700 Belaruslunun Polonya'ya kaçtığı bildirildi.[6] Polonya, sivil toplumun bir miktar finansal destek ve bir yayın istasyonu bile aldığı aktivistler ve Lukaşenko karşıtı mitingler için hızla 'güvenli bir sığınak' haline geldi.

Coğrafya

Belarus ve Polonya Avrupa Birliği dış sınırı olan ortak bir sınırı paylaşıyor (~418 km uzunluğunda) ve aynı zamanda ilkel Białowieża Ormanı'nı Belarus ve Polonya milli parkları arasında böler.

Polonyalılar, 1999 Belarus Nüfus Sayımı'na göre Belarus nüfusunun % 3,9'unu oluşturuyor.[7] 2002 Polonya nüfus sayımına göre Polonya'da 48.700 Belaruslu vardı.[8] Her iki azınlık da bölgenin otokton nüfusunu temsil ediyor ve ev sahibi hükûmetler tarafından resmen tanınıyor.

2009 yılında, bir Belarus Su-27, Radom'daki bir Polonya hava gösterisinde düştü ve her iki pilot da öldü.[9]

Modern tarih

2020 Belarus protestolarına destek

2020 Belarus protestoları ve 2020 Belarus cumhurbaşkanlığı seçiminin geçersiz olduğunu ilan eden Polonya ve Batı'nın seçimlerin yenilenmesi çağrılarının ortasında,[10] Belarus, Doğu Polonya yakınlarına asker konuşlandırdı.[11]

Belarus protestolarının zorla bastırılmasının ardından, ana muhalefet rakibi Svyatlana Tsikhanouskaya ülkeden Polonya'ya, ardından Litvanya'ya kaçtı. Polonya hükûmeti, Belarus muhalefetinin kullanımı için Varşova'nın Praga-Południe bölgesinde bir villa tahsis etti. Muhalefet lideri Valery Tsepkalo'ya da sığınak sağladı. Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki, cumhurbaşkanı Lukaşenko ve müttefiklerini kızdıran muhalefete yardım sağlama sözü verdi. Polonya, protestoların düzenlenmesinde kilit rol oynayan Belarus haber kanalı Nexta'ya da ev sahipliği yapıyor. Belarus sivil toplumuna ve bağımsız medyaya 11 milyon avro verme sözü verdi.[12]

Yerleşik diplomatik misyonlar

Kaynakça

  1. ^ "Embassy of Belarus in Poland" Webarşiv şablonunda hata: |url= value. Boş. belembassy.org. Link accessed 26 March 2009.
  2. ^ "Embassy of Belarus in Poland" Webarşiv şablonunda hata: |url= value. Boş. belembassy.org Link accessed 26 March 2009.
  3. ^ "Poland Apologizes For Information Leak On Belarusian Activist". RFE/RL. 12 Ağustos 2011. 13 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Stunning legal nihilism in Poland’s statement on Alexander Belyatsky’s case" Webarşiv şablonunda hata: |url= value. Boş., BelTA, 12.08.2011 16:23. Retrieved 2011-08-15.
  5. ^ "Belarus's Lukashenko slams Russia over border controls". Financial Times. 4 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2017. 
  6. ^ "Poland provides refuge to hundreds fleeing Belarus". Notes From Poland (İngilizce). 20 Ekim 2020. 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2022. 
  7. ^ Ethnic composition of the population "1999 Census" Webarşiv şablonunda hata: |url= value. Boş. belstat.gov.by Link accessed 24 March 2009.
  8. ^ (Lehçe) Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce 7 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. on the pages of Polish Ministry of Internal Affairs and Administration. Link accessed 24 March 2009.
  9. ^ "Two Belarusian Pilots Killed At Polish Air Show". RadioFreeEurope/RadioLiberty. 4 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  10. ^ "Russia offers military help to Belarus". TheHill (İngilizce). 16 Ağustos 2020. 16 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2020. 
  11. ^ "U.S. allies watch borders closely as Belarus sends military, Russia presses West". Newsweek (İngilizce). 22 Ağustos 2020. 23 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2021. 
  12. ^ "Exiled Belarusian Opposition Leaders Find New Home in Poland". 9 Eylül 2020. 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  13. ^ "Ambasada Republiki Białoruś w Rzeczypospolitej Polskiej". poland.mfa.gov.by. 19 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  14. ^ "Polska na Białorusi - Polska na Białorusi - Portal Gov.pl". www.gov.pl. 31 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Belarus</span> Doğu Avrupada bir ülke

Belarus, resmî adıyla Belarus Cumhuriyeti (Belarusça:

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kore'nin diplomatik temsilcilikleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti'nin diplomatik misyonlarının bir listesidir.

<span class="mw-page-title-main">2020 Belarus devlet başkanlığı seçimleri ve protestolarına uluslararası tepkiler</span>

Bu maddede, 2020 Belarus devlet başkanlığı seçimine ve onu çevreleyen 2020 Belarus protestolarına verilen resmi tepkilerin listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Belarus-Türkiye ilişkileri</span>

Belarus-Türkiye ilişkileri Belarus ve Türkiye arasındaki dış ilişkilerdir.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Polonya ilişkileri</span>

Çin-Polonya ilişkileri, Çin ile Polonya arasındaki hem tarihî hem de günümüzdeki ilişkileri kapsar. Günümüzde bu ilişkilerin taraflarını Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) ve Polonya Cumhuriyeti devletleri oluşturmaktadır. ÇHC'nin Varşova'da bir büyükelçiliği ve Gdańsk'ta bir başkonsolosluğu, Polonya'nın ise Pekin'de bir büyükelçiliği ve Şanghay, Çengdu, Guangzhou ve Hong Kong şehirlerinde başkonsoloslukları var.

<span class="mw-page-title-main">Belarus milliyetçiliği</span>

Belarus milliyetçiliği, Belarus milliyetçiliğinin şeklidir. Belarus Halk Cumhuriyeti, 1918'de kurulmuş ve Polonya-Sovyet Savaşı'nda Polonya ve Bolşevik güçler tarafından ele geçirilen toprakları ile 1919'da bağımsızlığını kaybetmiştir ve 20. yüzyılın sonlarına doğru bağımsız Belarus Cumhuriyeti ilan edilmiştir. Bugün, BPF Partisi, Muhafazakar Hristiyan Parti, Genç Cephe ve Sağ İttifak dahil olmak üzere Belarus milliyetçiliğinin ideolojik temeline sahip bir dizi kuruluş var, ancak 2000'lerden beri milliyetçilerin Aleksander Lukaşenko hükûmetine karşı çıktığı Belarus milliyetçiliği, şu anda var olan birkaç milliyetçi örgütle birlikte gerilemiştir. Lukaşenko cumhurbaşkanı olduğu dönemde anti-milliyetçi olarak tanımlandı. Bir zamanların önde gelen milliyetçi siyasetçisi Zianon Paźniak, 1990'larda muhalefetin yenilgisinin nedenlerinden biri olarak suçlandığı siyasetiyle otoriter ve radikal olarak tanımlandı.

<span class="mw-page-title-main">Belarus-Litvanya ilişkileri</span>

Belarus-Litvanya ilişkileri, Belarus ve Litvanya arasındaki dış ilişkilerdir. Ülkeler, Sovyetler Birliği'nin dağılmasından kısa bir süre sonra, 24 Ekim 1991'de diplomatik ilişkiler kurdu. İki ülke 680 kilometre ortak sınırı paylaşıyor. Vilnius, Avrupa Beşeri Bilimler Üniversitesi, Svyatlana Tsihanouskaya gibi Belaruslu mülteciler gibi çok sayıda Belarus sivil toplum kuruluşuna ev sahipliği yapıyor. İki ülkenin Konstanti Kalinovski gibi paylaştığı ulusal kahramanların izlerinin yanı sıra Litvanya, Belarus edebiyatının doğum yeri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Polonya-Rusya ilişkileri</span>

Polonya-Rusya ilişkileri, Polonya Krallığı ve Kiev Knezliği ve daha sonra Moskova Knezliği'nin sınır bölgelerinin kontrolü için mücadele edildiği Orta Çağ döneminin sonlarına kadar uzanan uzun ve genellikle çalkantılı bir tarihe sahiptir. Yüzyıllar boyunca, Polonya'nın bir zamanlar Moskova'yı işgal ettiği ve daha sonra Rusya'nın 19. ve 20. yüzyılda Polonya'nın çoğunu kontrol ettiği ve ilişkilere zarar veren birkaç Polonya-Rus Savaşı yaşandı. Polonya-Rus ilişkileri, 1989-1993 komünizmin çöküşünün ardından yeni bir aşamaya girdi. O zamandan beri, Polonya-Rus ilişkilerinde zaman zaman hem iyileşme hem de bozulma görüldü. 2013 BBC Dünya Servisi anketine göre, Polonyalıların %19'u Rusya'nın etkisini olumlu, %49'u ise olumsuz düşünüyor.

<span class="mw-page-title-main">Belarus'taki Polonyalılar</span>

Belarus'taki Polonyalılar, 2019 nüfus sayımına göre resmi olarak 288.000 kişidir. Ancak Polonya Dışişleri Bakanlığı'na göre bu sayı 1.100.000 kadar yüksektir. Toplam nüfusun yaklaşık %3,1'i ile Ruslardan sonra ülkedeki en büyük ikinci etnik azınlığı oluşturuyor. Tahminen 205.200 Belarus Polonyalısı büyük yerleşim yerlerinde ve 82.493'ü daha küçük yerleşim yerlerinde yaşıyor ve kadınların sayısı erkeklerin sayısını 33.905 kişi kadar aşıyor. ABD'deki Polonyalı sivil toplum kaynakları tarafından yapılan bazı tahminler, 1989'da Sovyet yetkilileri altında 413.000 Polonyalı ile yapılan bir önceki ankete atıfta bulunarak daha yüksek sayıda olduklarını belirtiyor.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri-Belarus ilişkileri</span>

Amerika Birleşik Devletleri ve Belarus arasındaki devletlerarası ilişkiler, 1991 yılında Belarus'un da bir parçası olduğu Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla başladı. Ancak, ABD'nin Belarus'un insan haklarını ihlal ettiği yönündeki suçlamaları nedeniyle ilişkiler bozuldu. Belarus ise ABD'yi içişlerine karışmakla suçladı.

<span class="mw-page-title-main">Belarus-Rusya ilişkileri</span>

Belarus-Rusya ilişkileri, Belarus ve Rusya arasındaki ikili ilişkileri ifade eder. İki ülke bir kara sınırını paylaşıyor ve uluslarüstü Birlik Devletini oluşturuyor. İki ülke arasında ikili anlaşmalar imzalandı. Rusya, Belarus'un en büyük ve en önemli ekonomik ve siyasi ortağıdır. Her ikisi de Bağımsız Devletler Topluluğu, Avrasya Gümrük Birliği, Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü ve Birleşmiş Milletler dahil olmak üzere çeşitli uluslararası kuruluşların üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği-Belarus ilişkileri</span>

Avrupa-Belarus ilişkileri, Belarus Cumhuriyeti ile Avrupa Birliği (AB) arasındaki ilişkileri ifade eder. Karşılıklı ilişkiler ilk olarak Avrupa Ekonomik Topluluğu'nun 1991'de Belarus'un bağımsızlığını tanımasından sonra kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Belarus-Ukrayna ilişkileri</span>

Belarus-Ukrayna ilişkileri, Belarus ve Ukrayna arasındaki dış ilişkilerdir. Her iki ülke de Bakü Girişimi ve Orta Avrupa Girişimi'nin tam üyesidir. 2021'in son günlerinde, Ukrayna ve Rusya arasındaki ilişki hızla bozulmaya başladı ve Şubat 2022'nin sonlarında tam ölçekli bir istila ile sonuçlandı. Belarus; topraklarında Rus birliklerinin ve teçhizatının konuşlandırılmasına, topraklarının Kuzey Ukrayna'ya yönelik saldırılar için bir sıçrama tahtası olarak kullanılmasına izin verdi ancak Ukrayna'da Belarus birliklerinin varlığını reddetti.

Putin'le Telefon Görüşmesi bazı Rus polis teşkilatları tarafından kişinin kulak memelerine ve/veya burnuna ve cinsel organlarına elektrik şoku verilmesinden oluşan işkence yöntemi için kullanılan argo bir terimdir. Uluslararası Af Örgütü'ne göre, Rusya'da güvenlik güçleri ve karakol, hapishane ve ceza kolonisi gardiyanları tarafından elektrik şokuyla işkence yaygın.

<span class="mw-page-title-main">Polonya-Ukrayna ilişkileri</span>

Polonya-Ukrayna ilişkileri, Ukrayna'nın 1990'ların başında Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını kazanmasından kısa bir süre sonra yeniden canlandı. O zamandan beri hem gelişiyor hem de bazen kötüye gidiyor. Polonya-Ukrayna ilişkilerinde zaman zaman ortak tarihlerinden ötürü çeşitli tartışmalar yeniden ortaya çıkıyor, ancak bu durum Polonya ve Ukrayna'nın ikili ilişkileri üzerinde büyük bir etkiye sahip değil.

Halk Partisi Ukrayna'da bir siyasi partidir. Daha önce Ukrayna Tarım Partisi olarak adlandırılmıştı. Parti Volodimir Litvin tarafından yönetiliyor. Eylül 2011'de partisinin üye sayısının yalnızca Bölgeler Partisi ve Yuliya Timoşenko Bloğu tarafından geçildiğini iddia etti.

<span class="mw-page-title-main">İran-Kosova ilişkileri</span>

İran-Kosova ilişkileri, İran ve Kosova arasındaki dış ilişkilerdir. İran, Kosova'yı egemen bir devlet olarak tanımadığı için iki ülke arasında resmi diplomatik ilişkiler mevcut değildir.

<span class="mw-page-title-main">İsrail-Kuzey Makedonya ilişkileri</span>

İsrail-Kuzey Makedonya ilişkileri, İsrail ve Kuzey Makedonya arasındaki ikili siyasi ilişkileri ifade eder. Kuzey Makedonya'nın Tel Aviv'de büyükelçiliği vardır. İsrail'in yerleşik bir büyükelçisi yok.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan-Japonya ilişkileri</span>

Hırvatistan-Japonya ilişkileri Hırvatistan ve Japonya arasındaki tarihi ve mevcut ikili ilişkiyi ifade eder. İki ülke, 5 Mart 1993'te birbirleriyle diplomatik ilişki kurdu. Hırvatistan'ın Tokyo'daki büyükelçiliği Eylül 1993'te, Zagreb'deki Japon büyükelçiliği ise Şubat 1998'de kuruldu. Tarihsel olarak, her iki ülke de II. Dünya Savaşı sırasında Mihver Devletleri'nin bir parçasıydı, çünkü Japonya Zagreb'de büyükelçiliğini sürdürdü ve Nazi Almanyası'nın kukla hükümeti olan Bağımsız Hırvatistan Devletini tanıdı.

Galmo "Gilley" Williams (d. ?), Turks ve Caicoslu siyasetçi. Williams, Karayipler'de Britanya Denizaşırı Toprakları'na dâhil edilen Turks ve Caicos Adaları'nda 23 Mart 2009 - 14 Ağustos 2009 tarihleri arasında Turks ve Caicos Adaları'nın 2. başbakanı olarak görev yapmıştır.