İçeriğe atla

Belarus-Özbekistan ilişkileri

Özbekistan-Belarus ilişkileri ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde Belarus ve Uzbekistan

Belarus

Özbekistan

Özbekistan–Belarus ilişkileri, Belarus ile Özbekistan Cumhuriyeti arasındaki ikili ilişkiler. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 21 Ocak 1993'te kuruldu. Belarus'un Taşkent Büyükelçiliği Şubat 1994'te açıldı. Minsk'teki Özbek Büyükelçiliği ise Mart 2018'de açılmıştır.[1] Her iki ülke de eski Sovyetler Birliği'nin birer parçasıydı.

Devlet ziyaretleri

Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko, Özbekistan'a ilk resmi ziyaretini Aralık 1994'te yaptı. Bu dönemde Dostluk ve İşbirliği Bildirgesi imzalandı. Bir sonraki resmi ziyaret 12-14 Eylül 2018'de gerçekleşti ve bu süre zarfında yeni bir ortak girişim olan "Amkodor-Aqrotexmaş" açıldı. 16 ikili belgeye[2] imza atıldı. 19 Eylül'e kadar Uzexpocentre'da "Made in Belarus" fuarı açıldı.[3] Belarus Devlet Başkanı, Şevket Mirziyoyev'in Tanrı Dağları'nın eteklerinde bulunan "Kaynarsay" özel konutunu ziyarete gelen devlet başkanlarının ilki olmuştur.[4]

İlk Özbekistan Cumhurbaşkanı olan İslam Karimov Ekim 2014'te Minsk'i ziyaret etmiştir. İkinci cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev de 31 Temmuz - 1 Ağustos 2019 tarihleri arasında Minsk'e resmi bir ziyarette bulunmuştur.

Askeri işbirliği

28 Mart 2018'de Özbekistan Silahlı Kuvvetleri Akademisi ve Özbekistan Ulusal Muhafızları Askeri-Teknik Enstitüsü, Belarus Cumhuriyeti'nin Askeri Akademisi ile bir işbirliği mutabakatı imzalanmıştır.[5][6] Belarus ve Özbekistan savunma bakanları arasındaki görüşmelerin ardından ise askeri alanda işbirliği anlaşması imzalanmıştır.[7]

Eylül 2018'de Özbekistan Savunma Bakanlığı'nın özel kuvvetleri, Marina Gorky'de bulunan poligonda Rus ve Özbek ekiplerle yarışmak için Belarus'a gitmiştir.[8][9]

Ekonomik işbirliği

Belarus Taşkent Büyükelçiliği'ne göre, Ocak-Kasım 2020 döneminde Belarus ile Özbekistan arasındaki dış ticaret cirosu 225 milyon ABD doları olmuştur. Bu ciro, geçen yılın aynı dönemine göre %5,4 daha fazladır.[10] Belarus'un Özbekistan'a ihracatı 187,1 milyon dolar, Özbekistan'ın Belarus'a ihracatı ise 37,9 milyon dolardır. Belarus'un ihracatının çoğunu makine yapımı ve eczacılık ürünleri oluşturmaktadır. Belarus Özbekistan'dan çoğunlukla gıda ve hafif sanayi ürünleri ithal etmektedir.[11]

Kaynakça

  1. ^ "Политические отношения - Посольство Республики Беларусь в Республике Узбекистан". uzbekistan.mfa.gov.by. 19 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2021. 
  2. ^ "Беларусь и Узбекистан подписали 16 документов по итогам переговоров Лукашенко и Мирзиеева". www.belta.by. БелТА. 13 Eylül 2018. 13 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2021. 
  3. ^ "Лукашенко и Мирзиеев открыли в Ташкенте выставку белорусских производителей". www.belta.by. БелТА. 13 Eylül 2018. 14 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2021. 
  4. ^ "Лукашенко первым из глав государств посетил личную резиденцию Мирзиеева в предгорье Тянь-Шаня". www.belta.by. БелТА. 14 Eylül 2018. 14 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2021. 
  5. ^ "Министр обороны Республики Узбекистан встретил военную делегацию Республики Беларусь". mudofaa.uz. Министерство обороны Республики Узбекистан. 29 Mart 2018. 14 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2021. 
  6. ^ "Узбекистан и Беларусь подписали соглашение о военном сотрудничестве". uz.sputniknews.ru. Sputnik Узбекистан. 28 Mart 2018. 14 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2021. 
  7. ^ "Узбекистан и Беларусь налаживают военное сотрудничество". interfax.by. Интерфакс-Запад. 29 Mart 2018. 24 Aralık 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2021. 
  8. ^ "Соревнование подразделений спецназначения с участием России и Узбекистана проходит в Марьиной Горке — Пухавiцкiя навiны. Пуховичские новости. Марьина Горка. Новости Марьиной Горки". 14 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2021. 
  9. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2021. 
  10. ^ "Товарооборот Беларуси и Узбекистана в январе-ноябре 2020 года увеличился на 5,4% до $225 млн". www.belta.by. БелТА. 5 Ocak 2021. 5 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2021. 
  11. ^ "Беларусь и Узбекистан". www.mfa.gov.by. Министерство иностранных дел Республики Беларусь. 14 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Belarus bayrağı</span> Doğu Avrupa ülkesi Belarusun ulusal bayrağı

Belarus bayrağı veya tam adıyla Belarus Cumhuriyeti Devlet Bayrağı, Belarus tarafından resmî olarak kullanılan devlet bayrağıdır. Göndere çekilen taraftaki beyaz zemin üzerine kırmızı süsleme deseni ile birlikte kırmızı ve yeşil renkten oluşan bayrak, Belarus devlet sembolleri arasında yer alır. Tasarımının temelini 1951 yılında kabul edilen Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Belarus'un ulusal sembolleri</span> Vikimedya liste maddesi

Belarus'un ulusal sembolleri, Belarus Anayasası tarafından belirlenmiş Belarus'u temsil eden devlet sembolleridir. Bu semboller Belarus arması, Belarus bayrağı ve Belarus marşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Belarus'un vize politikası</span>

Belarus ziyaretçileri, vizesiz ülkelerden birinden gelinmediği sürece, Belarus diplomatik dış temsilciliklerinden vize almalıdırlar. Belarus, Şubat 2017'de 80 ülkeyle vizesiz rejime geçti. Vizesiz rejim, yalnızca Minsk Uluslararası Havalimanı'ndan gelen ve giden ziyaretçiler için geçerli olacaktır ve vizesiz kalış sadece 5 gün sürecektir.

<span class="mw-page-title-main">Belarus Cumhuriyeti Devlet Marşı</span>

Belarus Cumhuriyeti Devlet Marşı veya şarkı sözlerinin ilk kısmının kullanıldığı resmî olmayan adıyla Mı, Byelarusı, Belarus'un devlet marşıdır. Ülkenin devlet sembolleri arasında yer alır. Marş ilk olarak 1940'lı yıllarda yazıldı ve 1955'te Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde kullanılmak üzere kabul edildi. Marşın müziği Nestser Sakalouski tarafından bestelendi, sözleri Mihas Klimkoviç tarafından yazıldı. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonraki dönemde 1995'ten 2002'ye kadar marşı resmi törenlerde sözsüz olarak Sakalouski tarafından bestelenen müzikle birlikte kullanılmaya devam etti. Klimkoviç ve Uladzimir Karızna tarafından yazılan yeni şarkı sözleri, 2 Temmuz 2002'de yayınlanan devlet başkanlığı kararnamesiyle kabul edilirken, Belarus ile olan tarihi bağlantılarından dolayı bestede değişikliğe gidilmedi. Bu açıdan Belarus, Rusya, Özbekistan ve Tacikistan ile birlikte Sovyet marşlarının müziğini kullanımdan kaldırılmadan devam eden eski Sovyet ülkelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan'ın vize politikası</span>

Vizeden muaf ülkelerden birinden gelinmediği sürece Özbekistan ziyaretçileri Özbekistan dış temsilciliklerinden vize almak zorundadır.

Tüm ülkelerin vatandaşlarının Afganistan'ı ziyaret etmek için vize almaları gerekmektedir. Tek muafiyet, Afganistan'da doğan, Afgan bir ebeveynden veya Afganistan'da doğmuş bir ebeveynden doğan yolculardır. 15 Ağustos 2021'de Kabil'in düşüşü'nün ardından, Uluslararası alanda tanınan eski hükûmet olan Afganistan İslam Cumhuriyeti tarafından kurulan diplomatik misyonlarına, çalışmalarını sürdürmeleri için Taliban tarafından talimat verildi. Taliban hükûmeti, Afganistan'a giriş için bu temsilcilikler tarafından verilen vizeleri kabul ediyor. Bazı Afganistan temsilcilikleri vize vermeyi durdurdu, diğer konsolosluklar ise vize vermeye devam etti.

<span class="mw-page-title-main">Kandidat</span> eski Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği ve sonrasında dagılan ülkelerde günümüzdede kullanılmakta olan akademik unvan göstergesi.

Kandidat, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği ile eskiden S.S.C.B. içinde yer almış ülkelerde günümüzde de kullanılan akademik bir ünvândır.

1995 Belarus referandumu, 14 Mayıs 1995 tarihinde Belarus'ta yapılan referandum.

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı</span> bayrak

Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı Özbekistan SSC tarafından 29 Ağustos 1952 tarihinde kullanılmaya başlanmıştır. Kırmızı "çalışan kitlelerin devrimci mücadelesini" temsil eder, Orak ve çekiç, köylülerin ve işçilerin birliğini temsil eder ve Kızıl yıldız ise komünist partinin sembolüdür. Diğer figürlerin sembolik anlamları ile ilgili resmi bir açıklama yoktur. Fakat, bazı belgelerde, beyaz şeridin pamuğu, mavi bandın Ceyhun nehrini ve genel olarak Sulamayı temsil ettiği belirtilir.

<span class="mw-page-title-main">Belarus Yüksek Sovyeti</span>

Belarus Yüksek Sovyeti, Belarus Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde ve ardılı Belarus'ta 1938-1991 yılları arasında yasama faaliyeti yürüten Yüksek Sovyet organı. 1920-1938 tarihleri arasındaki yasama organı olan Belarus Sovyet Kongresi'nin devamıdır. 1990-1996 yılları arasında daimi parlamento olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Nestser Sakalouski</span>

Nestser Sakalouski, Beyaz Rus Sovyet besteci. Günümüzün Belarus Cumhuriyeti Devlet Marşı marşında kullanılan Belarus Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı'nın müziğini besteledi.

<span class="mw-page-title-main">BelEkspo</span>

BelEkspo ; BelEkspa, BelExpo veya uzun adıyla BelEkspo Ulusal Sergi Merkezi, Belarus'un başkenti Minsk'te yer alan ulusal fuar ve sergi merkezi. 1998 yılında şu anki adını aldı. Merkezin önünde yer alan Devlet Bayrağı Meydanı'nda Belarus bayrağı dalgalanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kültür Bakanlığı (Belarus)</span> Belarusta kültür işlerinden sorumlu devlet politikaları yürüten bakanlık

Belarus Kültür Bakanlığı, Belarus'ta kültür işlerinden sorumlu devlet politikaları yürüten bakanlık. 28 Eylül 2017'de Yuri Pavloviç Bondar göreve getirildi.

<span class="mw-page-title-main">2010 Belarus devlet başkanlığı seçimi</span>

2010 Beyaz Rusya devlet başkanlığı seçimi, 19 Aralık 2010 tarihinde Beyaz Rusya'da yapılan devlet başkanlığı seçimi. Seçim başlangıçta 2011 yılı başında planlanmıştı, ancak 14 Eylül 2010 tarihinde olağanüstü toplanan Beyaz Rusya Ulusal Meclisi seçimlerin 19 Aralık 2010 tarihinde olmasına karar verdi.

<span class="mw-page-title-main">2020 Belarus devlet başkanlığı seçimi</span>

Belarus'ta 9 Ağustos 2020 Pazar günü devlet başkanlığı seçimleri yapıldı. Erken oylama 4 Ağustos'ta başladı ve 8 Ağustos'a kadar sürdü.

Galina Rodionovna Lukaşenko Belarus Cumhurbaşkanı Aleksander Lukaşenko'nun eşi ve Belarus'un şu anki First Lady'si.

<span class="mw-page-title-main">Belarus-Litvanya ilişkileri</span>

Belarus-Litvanya ilişkileri, Belarus ve Litvanya arasındaki dış ilişkilerdir. Ülkeler, Sovyetler Birliği'nin dağılmasından kısa bir süre sonra, 24 Ekim 1991'de diplomatik ilişkiler kurdu. İki ülke 680 kilometre ortak sınırı paylaşıyor. Vilnius, Avrupa Beşeri Bilimler Üniversitesi, Svyatlana Tsihanouskaya gibi Belaruslu mülteciler gibi çok sayıda Belarus sivil toplum kuruluşuna ev sahipliği yapıyor. İki ülkenin Konstanti Kalinovski gibi paylaştığı ulusal kahramanların izlerinin yanı sıra Litvanya, Belarus edebiyatının doğum yeri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan Bağımsızlık Günü</span>

Bağımsızlık Günü Özbekistan'da 1 Eylül'de kutlanan resmi bir ulusal bayramdır. Bağımsızlık günü kutlamaları sırasında Taşkent'te havai fişekler, konserler, yarışmalar, askeri geçit törenleri ve çelenk törenleri düzenlenmektedir.

İhtiyar Abdullayev 22 Mayıs 1966 Fergana Eyaleti, Özbek Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, SSCB) bir Özbek devlet adamı ve Özbekistan Ulusal Güvenlik Servisi'nin eski başkanıdır. (2018-2019).

<span class="mw-page-title-main">2021-2022 Belarus-Avrupa Birliği sınır krizi</span>

2021-2022 Belarus-Avrupa Birliği sınır krizi, başta Irak ve Afrika'dan olmak üzere on binlerce göçmenin Belarus sınırları üzerinden Litvanya, Letonya ve Polonya'ya akın etmesinden oluşan bir göçmen krizidir. Kriz, 2020 Belarus devlet başkanlığı seçimi, 2020-21 Belarus protestoları, Ryanair'in 4978 sefer sayılı uçuşu olayı ve Krystsina Tsimanouskaya'nın zorla ülkesine geri gönderilme girişiminin ardından Belarus-Avrupa Birliği ilişkilerindeki bozulmayı ciddi şekilde tetikledi.