İçeriğe atla

Belamî

Ebu Ali Muhammed Bel'amî (Farsça: ابو علی محمد‎), Emirak Bal'ami (امیرک بلعمی) ve Bal'ami-i Kuçak (بلعمی کوچک, "Genç Bal'ami") diye de bilinir, Fars tarihçi, yazar ve Samanilere vezir.

Çalışmaları

Balami'nin en meşhur eseri Tarih-i Bal'ami, Taberî'nin Peygamberler ve Melikler Tarihi tercümesidir.

Balami'nin en meşhur eseri Tarih-i Bal'ami, Taberî'nin Peygamberler ve Melikler Tarihi tercümesidir. Hiçbir yerde bulunmayan bazı fazladan maddeler de içerir. MS 963'te yazılan eser, Ebu Mansur Muhammed'in Şehnâme girişinden sonra en eski Yeni Farsça'da yazılan nesirdir.[1]

Kaynakça

  1. ^ Khalegi-Motlagh 1989, ss. 971-972.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hadis</span> İslam peygamberi Muhammede isnat edilen sözler ve fiiller

Hadis, Muhammed'e atfedilen ve onun sözleri, fiilleri, onaylamaları ve sıfatlarını içeren bilgilerdir. Hadis âlimleri buna sahabe ve tabiînin söz ve fiillerini de eklemişlerdir. Ancak bunlar kaynak olma bakımından Muhammed'in fiil ve sözleri ile aynı seviyede değildirler ve hadis ilmi içerisinde farklı şekilde isimlendirilirler.

<span class="mw-page-title-main">Ali</span> İslam Devletinin dördüncü halifesi ve Şiilerin birinci imamı

Ali bin Ebu Talib, İslam Devleti'nin 656-661 yılları arasındaki halifesi. İslam peygamberi Muhammed'in damadı ve amcası Ebu Talib'in oğlu olan Ali, Muhammed'in İslam'a davetini kabul eden ilk erkek kişidir. Sünni İslam'a göre Ali, dört halifenin sonuncusu, Şii İslam'a göre ise imamların ilki ve Muhammed'in hak vârisidir. Şii ve Sünni İslam arasındaki farklılaşmanın ana nedeni Muhammed'in gerçek vârisinin kim olduğu konusundaki görüş farklılığından ileri gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Timur İmparatorluğu</span> Asyada hüküm sürmüş eski bir imparatorluk

Timur İmparatorluğu, Timurlu Devleti, Timurlular veya Turan İmparatorluğu, Fars ve İslam medeniyeti unsurları ile Türk-Moğol devlet ve askeri teşkilat unsurlarını bünyesinde barındıran Emir Timur tarafından kurulmuş bir devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Veysel Karanî</span> Yemenli sahabe, müslüman ve mistik

Veysel Karani (Üveys el-Karanî), Yemenli bir Müslüman ve mistik. İslam peygamberi Muhammed döneminde yaşamasına rağmen onu görememiştir. Meşhur hikâyede Medine'ye kadar gitmiş ancak zamanlamasından dolayı onu görememiş ve geri dönmesi gerekmiştir. Bunun üzerine Muhammed ona hırkasını hediye olarak göndermiştir. Sıffin Savaşı sırasında Ali tarafında savaştı. 657 yılında öldü. Tabiin'in büyüklerindendir. Naaşını almaya gelen 3 kabilenin taşıdığı tabutlarda da keramet göstererek göründüğü söylenir. Böylece bu üç ayrı kabilenin yerleşim yerleri olan Yemen ve Şam'da bulunan türbelerinin yanında Siirt ilinin Baykan ilçesinin ziyaret beldesinde de bir türbesi vardır. 23 Haziran 2014 tarihinde Suriye'deki türbesi IŞİD tarafından bombalanarak yıkılmıştır. Bursa'da Sembolik olarak Osmangazi ilçesindede Veysel Karani türbesi ve camii bulunmaktadır.

Hurûfilik ya da Hurûf'îyye, adını Arapça hurûf kelimesinden alan, kutsal metinlerde harf ve kelimelerin sayısı, sırası ve diziliminin belirli şifreler barındırdığı iddiasıyla bunlardan kelime, cümle veya cümlecikleri oluşturan harflerin ebced değerlerinden metnin düz anlamı ile ilgili olmayan, telmih, ima, işaret gibi ikincil anlamlar çıkartan ve bu anlamlar üzerinden yeni anlayış ve kavrayışlara yol açan yaklaşımlara verilen addır.

<span class="mw-page-title-main">Ziyârîler</span>

Ziyariler ya da Zeyariler, Hazar Denizi'nin güneyinde, 927-1090 yılları arasında hüküm süren Gilek kökenli bir hanedandır.

<span class="mw-page-title-main">Şeddâdîler</span> Kürt hanedanı

Şeddadiler, 951-1174 yılları arasında Ermenistan ve Arran'da hüküm sürmüş Kürt hanedanı olduğu söylenebilir ancak İbnü'l-Esîr'in hanedan mensupları için Revvâdî nisbesini kullanması bu konuda şüphe uyandırmaktadır çünkü merkezi Tebriz olmak üzere İran’da hüküm süren Revvâdîler aslen Yemenli Arap kabilelerindendir, bu durumda Şeddâdîler’in Divin yöresine geldikten sonra yaptıkları evlilikler sonucu Kürtleştikleri ileri sürülebilir. Kura ile Aras nehirleri arasında bulunmuştur. Büyük Selçuklu hükümdarı Tuğrul Bey bölgeye gelene kadar Kafkasyanın büyük bir bölümünü hakimiyet altına almayı başarmışlardır. Şeddadilerin biri Gence’de, diğeri de Ermenistan’ın antik şehri Dvin’de olmak üzere iki başkenti vardı. Şeddadilerin Gence kolunun on yöneticisi oldu. Bu hanedanın hükümdarlığına M.S. 1075’te Selçuklu Sultanı Alparslan tarafından son verildi. Hanedanın başka bir kolu, yine Ermenistan’ın antik şehirlerinden biri olan Ani’de bir süre daha hüküm sürdü. Bu kolun yedi yöneticisi oldu ve bu yöneticiler 71072 ile 1199 arasında hüküm sürdüler.

Kabûs bin Vuşmgîr,, Cürcan ve Taberistan'a sahip olan Ziyarîlerin bir hükümdarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed</span> İslamın kurucu peygamberi (570–632)

Muhammed, dünyanın en kalabalık ikinci dini olan İslam'ın kurucusu ve merkezî figürü olan dinî, askerî ve siyasi Arap liderdir. Arap Yarımadası'nın tamamını ele geçirerek Müslüman hâkimiyetini tek bir yönetim altında birleştirmiş ve böylece İslam'ın kutsal kitabı Kur'an'ın yanı sıra, öğretileri ile uygulamalarını güvence altına alarak İslami dinî inancın temelini oluşturmuştur. Müslümanlar tarafından Âdem, İbrahim, Musa, İsa ve diğer peygamberlerin daha sonradan tahrif edilmiş tek tanrılı dinlerini onaran ve tamamlayan kişi ve Allah'ın insanlara gönderdiği son peygamber olduğuna inanılır.

<span class="mw-page-title-main">Selçuknâme</span> Selçuklulardan bahseden eserlere verilen genel ad

Selçuknâme, özellikle Selçuklu Hanedanından bahseden eserlere verilen genel ad. 11. yüzyıldan itibaren başlayan selçuknâme yazıcılığından günümüze ulaşan en eski eser Zahîrüddîn-i Nîsâbûrî'nin Irak Selçuklu Sultanı II. Tuğrul adına yazdığı eserdir. İbn Bîbî'nin el-Evâmirü'l-Alâiyye fi'l-umûri'l-Alâiyyesi ile Kerimüddin Mahmud-i Aksarayî‎'nin Müsâmeretü'l-Ahbâr‎'ı da bu tarzın önemli örneklerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Bircendî</span> Fars astronom

Abd Ali ibn Muhammed ibn Hüseyin Birjandi, İran'da yaşayan önemli bir 16. yüzyıl Pers astronom, matematikçi ve fizikçi.

İbrahim bin Merzban, 957–979 yılları arasında Divin'de, 962–979 yılları arasında da Azerbaycan'da hüküm süren Salarilerin hükümdarıdır. Muhammed bin Merzban'ın oğlu olarak hükümdar olmuştur.

Diyaülmülk Ahmed bin Nizâmülmülk, Büyük Selçuklu İmparatorluğu ve daha sonra Abbasiler'in İranlı veziri. Selçuklu Devleti'nin ünlü veziri Nizâmülmülk'ün oğludur.

Seyyide Şirin Seyyide olarak da bilinen), Rey'in Büveyhî hükümdarı Fahrüddevle'nin eşi olan Büveyhî prenses. Oğlu Mecdüddevle döneminde Rey'in fiili hükümdarıydı.

Usame bin Zeyd'in Seferi, Haziran 632'de gerçekleşen, Usame bin Zeyd liderliğindeki ilk Müslüman Halifeliğinin Müslüman güçlerinin Bizans Suriye'sine baskın düzenlediği bir askeri seferdi.

Zic Güneş, Ay, yıldızlar ve gezegenlerin konumlarının astronomik hesaplamaları için kullanılan parametreleri tablolaştıran İslami astronomi kitabıdır.

Abul-Hasan Kūshyār ibn Labbān ibn Bashahri Daylami (971–1029), Kûşyâr bin Lebbân, İran'ın Hazar Denizi'nin güneyindeki Deylem'den İranlı matematikçi, coğrafyacı ve astronomdur.

<span class="mw-page-title-main">Mecdüddevle</span>

Ebu Talib Rüstem, genellikle Mecdüddevle lakabıile bilinir, 997'den 1029'a kadar Rey Büveyhî emirliğinin son emiriydi. Fahrüddevle'nin en büyük oğluydu. Zayıf bir hükümdar olarak, saltanatının büyük bir bölümünde bir kuklaydı, annesi Seyyide Şirin ise emirliğin gerçek hükümdarıydı.

Ebü'l-Fazl Muhammed ibn Ebi Abdullah el-Hüseyin ibn Muhammed el-Katib, genellikle babasından sonra İbnü'l-Amîd olarak bilinir, Büveyhî hükümdarı Rüknüddevle'nin veziri olarak görev yapan bir İranlı devlet adamıydı. Rüknüddevle, 940'tan 970'teki ölümüne kadar otuz yıldır. İbnü'l-Amîd olarak da bilinen oğlu Ebü’l-Feth İbnü'l-Amîd, makamında onun yerini aldı.

Arguş Ferhadan, İran'ın Keyânî kralı Keyhüsrev zamanında yaşamış efsanevi Gilan kralıdır. Turan Kralı Efrasiyab'a karşı yapılan savaşta komutanlardan birisidri ve Gostaham ile birlikte Harezm'i istila ederek Efrasiyab'ın kardeşi Garsivaz'ı ve oğlu Şeda'yı yenmiştir.