İçeriğe atla

Belşazzar

Belşazzar (Akatça Bel-sarra-usur) Babil prensi, Babil'in son kralı Nabonidus'un oğludur.

Muhtemelen MÖ 556'da babasını iktidara getiren darbenin baş tertipçisiydi. Babasının Arabistan'da bulunmadığı dönemde Babil'de naip olarak görev yapmış ve birçok kraliyet ayrıcalığına sahip olmuştur. Belşazzar'ın Perslerin MÖ 539'da Babil'i işgali sırasında öldürüldüğüne inanılmaktadır. İncil'in Daniel Kitabı'nda Belşazzar'ın bayramı hikâyesinde merkezi bir karakter olarak yer alır, ancak bunun tarihsel bir kurgu olduğu düşünülmektedir. Daha sonraki Yahudi geleneğinde Belşassar, Yahudi halkına baskı yapan bir tiran olarak tasvir edilir.[1]

Kaynakça

  1. ^ Briant, Pierre (1 Ocak 2002). From Cyrus to Alexander: A History of the Persian Empire (İngilizce). Eisenbrauns. ISBN 978-1-57506-120-7. 1 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kitâb-ı Mukaddes</span> Yahudiliğin ve Hristiyanlığın kutsal metinlerini oluşturan kitapların kanonik bir koleksiyonu

Kitâb-ı Mukaddes, Mukaddes Kitap veya Kutsal Kitap, Eski Ahit ve Yeni Ahit'i kapsayan, Hristiyan inanışının temelini oluşturan ve Hristiyanlarca kutsal sayılan kitaptır.

<span class="mw-page-title-main">Babil</span> Mezopotamyada tarihi bölge ve devlet

Babil, Mezopotamya'da adını aldığı Babil kenti etrafında MÖ 1894 yılında kurulmuş, Sümer ve Akad topraklarını kapsayan bir imparatorluktur. Babil'in merkezi bugünkü Irak'ın El Hilla kasabası üzerinde yer almaktadır. Babil halkının büyük bir kısmını tarih boyunca çeşitli Sami asıllı halklar oluşturmuştur. Bölgede konuşulmuş en yaygın dil Akadca olmuş olmasına rağmen Sümerce dinî dil olarak kullanılmıştır. Aramice ise ilerleyen yıllarda bölgenin geçer dili konumuna gelmiştir.

Aramca veya Aramice, Sâmî (Semitik) dil ailesinin Kuzeybatı grubundan bir dil. Suriye ülkesinin eski adı olan Aram sözcüğüne izafeten adlandırılmıştır.

II. Kiros, bilinen adıyla Büyük Kiros veya Yunanlar tarafından söylenen ismiyle Yaşlı Kiros, tarihteki ilk Pers devleti olan Ahameniş İmparatorluğu'nun kurucusu ve ilk hükümdarı olan Pers komutan ve kraldır. Yaklaşık MÖ 557'de, Med kralının vesayeti altında olan Anşan'ın kralı olmuştur. Hükümdarlığı süresince Med Krallığı ve Lidya Krallığı'nı ortadan kaldırmış, Babil ile İran bölgelerine hükmetmiş ancak sonunda Massagetlere karşı girdiği savaşta Tomris tarafından yenilgiye uğratılıp öldürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Süleyman Mabedi</span> antik Yeruşalimdeki bir mabet

Süleyman'ın Mabedi veya Birinci Mabet,, günümüzde Kudüs'ün Eski Şehri'deki Tapınak Dağı'nda MÖ 964'te yapımına başlanmış ve MÖ 957'de bitirilmiş devasa bir Yahudi mabediydi. Adını bizzat yapım emrini veren Yehuda ve İsrail Krallığı kralı Süleyman'dan almıştır. Fakat bu mabede Yahudiler tarafınca Süleyman'ın Mabedi değil, "Mukaddes Ev" anlamına gelen Beit HaMiqdaş denir.

<span class="mw-page-title-main">Yehuda Krallığı</span>

Yehuda Krallığı, Yakup'un 12 oğlundan biri olan Yehuda'nın, Güney Levant'ta kurduğu Yehuda kabilesinin gelişip monarşi sistemine dönüşmesi ile oluşmuş bir Demir Çağı krallığı. Birinci dönemde, Tevrat'a göre İsrail Krallığı'nın kralı Şaul'un ölümüyle Yehuda topraklarında bir krallık oluştu ve bu krallığın başında Yehuda kabilesinin lideri Davud geçti. Yedi yıl Yehuda'nın krallığını yaptıktan sonra İsrail Krallığını tekrar bir araya getirdi ve başkenti Kudüs yaptı. İkinci dönem ise Yehuda Krallığı dendiğinde akla ilk gelen dönemdir. MÖ 930'da Birleşik İsrail Krallığı ikiye bölündü. Davud'un torunu Rehoboam'ı kendilerine kral olarak seçmek istemeyen kuzeydeki on kabile kendi (ikinci) İsrail Krallığını oluşturdu ve güneydeki iki kabilenin krallığını yapan Rehoboam Yehuda Krallığı'nın lideri oldu. Bazen bölünmeden sonraki İsrail Krallığı'na Kuzey Krallığı Yehuda Krallığı'na da Güney Krallığı denir. Yehuda'nın varlığı MÖ 586 yılında Nebukadnezar önderliğindeki Babil İmparatorluğu'na yenik düşünce son buldu. Babillilerin bölgeyi fethiyle birinci Tapınak yıkıldı ve Yahudiler bölgeden sürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Mane, tekel, fares</span>

Duvardaki yazı talihsizlik ya da bela öngörüsü ima eden bir deyimdir. Kimileyin duvardaki el yazısı olarak da geçer. Daniel Kitabı'nda geçen, Babil İmparatorluğu'nun bölünüşünü haber veren doğaüstü yazıdan kaynaklanmakla birlikte günlük ve edebi dilde geniş kullanım alanı bulmuştur. Daniel Kitabı'nın 5.bölümünde geçmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Babil Sürgünü</span> Yahudi tarihinde eski Yahuda Krallığından bir dizi insanın Babilde esir olduğu dönem

Yahudi tarihinde Babil Sürgünü veya Babil Esareti, MÖ altıncı yüzyılda Antik Yehuda Krallığı'nı Neo-Babil İmparatorluğu tarafından yenilgiye uğratılmasının ardından Yahudilerin esir düşüp topluca Babil'e sürüldüğü bir esaret dönemidir. Sürgün dönemi, MÖ 538'de Babil'in Persler tarafından alınması ile resmen sona ermiştir. Pers Kralı Büyük Kiros, Yahudilerin yeniden Kenan'a geri dönmelerine izin vermekle beraber, Yahudilerin yıkık mabedini bizzat inşa ettirmiştir. Bu yardımından ötürü Büyük Kiros, günümüzde hâlen Yahudiler tarafından övgü ve minnetle bahsedilir.

<span class="mw-page-title-main">Yahudi Aramicesi</span>

Yahudi Aramicesi üzerinde İbranice etkisi bulunan Aramice dillerinin genel adıdır.

Tevet İbrani takvimine göre resmi yılın dördüncü ayıdır ve dini yılın onuncu ayıdır. 29 gün süren bu ay Gregoryen takviminde Aralık-Ocak aylarına düşer. Gergoryen takvimindeki yılbaşı genelde bu aya denk gelir.

<span class="mw-page-title-main">Irak'taki Yahudilerin tarihi</span>

Irak Yahudileri Irak'ta doğmuş veya onların çocukları olan Yahudilerdir. Yahudilerin Irak topraklarındaki varlığı MÖ 586'daki Babil Sürgünü ile belgelenmiştir. Irak Yahudileri dünyanın en eski topluluklarından olup tarihi önemi en yüksek Yahudi cemaatlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Yehoyakin</span> Yehuda kralı

Yehoyakin, Babil kralı MÖ 6. yüzyılda kendisini tahtından edip sürgüne gönderene kadar Yehuda Krallığı'nın kralıydı. Yehoyakin hakkındaki bilgilerin çoğu Eski Ahit'ten gelmektedir. Irak'ta yapılan kazılar sonucu bulunan Yehoyakin'in İstihkak Tabletleri'yle Yehoyikan'ın varlığı su üstüne çıkarıldı. Bu tabletler Babil'in İştar Kapısı'nın yakınlarında bulunmuş olup tarihi yaklaşık MÖ 592'ye dayandırılır. Çivi yazısıyla yazılan tablette Yehoyakin'in ("Ya-'-ú-kinu") ve beş oğlunun Babil'deki yemek harçlığıyla ilgili bilgi mevcuttur. Babil kayıtlarıyla İbrani dini kayıtlar kıyaslandığında Yehoyakin'in sürgündeki süresi doğru bir şekilde hesaplanabilmektedir. Bir ölçüde, Kudüs'ün düşüşü MÖ 597'ye dayandırılabilir.

<span class="mw-page-title-main">II. Hurkanus</span>

II. Hurkanus, MÖ 1. yüzyılda Haşmonayim hanedanlığına bağlı başrahip ve Yahudiye kralıydı.

<span class="mw-page-title-main">II. Nebukadnezar</span> Yeni Babil kralı

II. Nebukadnezar veya Buhtunnasr, MÖ 605–562 arasında hüküm süren Babil kralıydı.

Daniel kitabı, Tanah'ın Ketuvim kitabına bağlı bir metindir. Daniel kitabında, kendisinin ve Yehudalı yandaşlarının Babil'e sürgüne gönderildiği ve burada Nebukadnezar'ın nazarında iyi yerlere gelindiği anlatılır. Saray hikâyeleri, Nebukanezar, Belşazzar ve Medli Darius'un iktidarlık dönemlerini kapsar. Kitap, dört "ilahi" kehanet görümleriyle son bulur.

<span class="mw-page-title-main">I. Artaserhas</span> Ahameniş İmparatorluğunun Altıncı Kralı

I. Artaserhas (Antik İranca: Artaxšaça. Bu ismin antik Grek formu babasının I. Serhas ismini taşımasından ortaya çıkartılmıştır.

<i>Belşazzarın Ziyafeti</i>

Belşazzar'ın Ziyafeti, Rembrandt'ın Babil'in son kralı Belşazzar'ı resmettiği büyük ebatlı yağlı boya tablodur.

<span class="mw-page-title-main">Babil (antik kent)</span>

Babil ya da Babylon, Irak'ın başkenti Bağdat'ın güneyinde yer alan antik şehirdir. Babil'in Asma Bahçeleri antik dünyanın yedi harikasından biri oldu. İştar Kapısı da kentin öne çıkan simgelerinden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Amoriler</span> Suriye ve Güney Mezopotamya kökenli eski bir halktır

Amoriler, Sami dilleri konuşmuş Suriye ve Güney Mezopotamya kökenli eski bir halktır. MÖ 21. yüzyıldan MÖ 17. yüzyıla kadar bölgenin büyük bir kısmına hükmetmiş halk içinde Babil'in de dahil olduğu pek çok şehir devlet kurmuşlardır. Akad ve Sümer metinlerinde geçen Amurru kelimesi hem halkı hem de halkın ana tanrısını tanımlamak için kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Babil'in Düşüşü</span> Yeni Babil İmparatorluğunun Sonu

Babil'in Düşüşü, Yeni Babil İmparatorluğu'nun M.Ö. 539 yılında Ahameniş İmparatorluğu tarafından fethedilmesiyle meydana gelen çöküşünü ifade eder. Bu olay, M.Ö. 556 yılında genç kral Labaşi-Marduk'u devirerek tahta çıkan Nabonidus'un (Nabû-na'id) saltanatının sonunu işaret ediyordu. Nabonidus yönetimi sık sık askeri yetenekleriyle tanınan ancak siyasi becerileri zayıf olan oğlu Belşazzar'a devretti. Sonuç olarak, rahipler ve askeri sınıf da dahil olmak üzere Babil toplumunun pek çok üyesi tarafından sevilmiyordu.