İçeriğe atla

Belçika Komünist Partisi

Belçika Komünist Partisi
FransızcaParti Communiste de Belgique
FelemenkçeKommunistische Partij van België
KısaltmaKPB/PCB
KurucuJulien Lahaut
Tarihi LiderleriJoseph Jacquemotte
Julien Lahaut
Louis Van Geyt
Kuruluş tarihi3 Eylül 1921 (1921-09-03)
Kapanış tarihi1989 (1989)
BirleşmeKomünist Parti
Belçika Komünist Partisi
ArdılıKommunistische Partij
Parti Communiste
MerkezBrüksel, Belçika
Gazete(ler)De Roode Vaan (Flamanca)
Le Drapeau Rouge (Fransızca)
Paramiliter KolPartisans Armés (1940-43)
Üyelik (1965)11,000 (peak)
Uluslararası üyelikKomintern (1919-1943)
Kominform (1947-1956)
Resmî renkler  Kırmızı
Belçika

Belçika Komünist Partisi (FelemenkçeKommunistische Partij van België, FransızcaParti Communiste de Belgique) 1921-1989 yılları arasında Belçika'da faaliyet göstermiş komünist siyasi parti. Partinin gençlik kolu Belçika Komünist Gençliği ve yayın organları Fransızca yayınlanan Le Drapeau Rogue ve Felemenkçe yayınlanan De Roode Vaandı.

Tarih

Partinin ilk yılları

3-4 Eylül 1921'de Anderlecht'te yapılan kongreyle kurulan parti War Van Overstraeten'in başında bulunduğu Komünist Parti ve Joseph Jacquemotte'nin yönettiği Belçika Komünist Partisi'nin birleşmesiyle oluşmuştu. Kuruluş aşamasında partinin 500 kadar üyesi vardı. Parti kurulduktan sonra Komintern'in Belçika seksiyonu oldu. 1925 genel seçimlerinde partinin iki lideri de parlamentoya girmeye hak kazandı. Ancak 1927 yılında Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nde başlayan Troçki-Stalin ayrışması partiyi önemli oranda etkiledi. War Van Overstraeten çevresinde bulunan çoğunluk grubu Troçki'ye yakın bir politika sergileyince, partiden tasfiye edildiler. Bunun sonucunda partinin üye sayısı 1928 yılında 1000'den 500'e düştü.

1930'lu yıllar boyunca halk arasında yaygınlık kazanan partinin güvenilirliği özellikle Achille Chavée ve Charles Plisnier gibi aydınların partiye katılımıyla arttı. Üye sayısı 1932 Aralık ayında 3241'i buldu. 1932 Kasım seçimlerinde parti Charleroi'da % 9,2, Liège'de ise %8 oy oranına ulaştı.

Bu popülerleşme partinin Nazi işgaline karşı direnişinde önemli bir zemin yarattı. 1935 yılında Charleroi'da Halk Cephesi kongresi yapıldı ve geniş bir antifaşist cephe yaratılarak faşizme karşı demokratik özgürlüklerin ve ulusal bağımsızlığın savunulması kararı alındı.

1936 yılında parti lideri Joseph Jacquemotte öldü. Onun yerine Xavier Relecom, Georges Van den Boom ve Julien Lahaut'tan oluşan üç kişilik bir komite geçti. Bu komite hükûmetin engellerine karşın İspanya Cumhuriyeti'ne yardım konusunda uluslararası anlamda öncü bir rol oynadı. Ayrıca Uluslararası Tugaylar'a da birçok Belçikalı gönüllü katıldı.

1938 yılında partinin üye sayısı 8500'ü, 1939'da da 10.000'i buldu. Ancak Flaman Bölgesi'nde parti hiçbir zaman güçlenemedi.

Direniş

Molotov-Ribbentrop paktı olarak bilinen Sovyet-Alman saldırmazlık anlaşması parti içinde şiddetli bir tartışmanın doğmasına yol açtı. Bir Nazi saldırısı karşısında Belçikalı komünistlerin nasıl tavır alacakları tartışma konusu oldu. İspanya İç Savaşı'nda çarpışmış militanlar, Sovyetler Birliği'ne bağlı olsalar da faşizme karşı tekrar silaha sarılmaya kararlı olduklarını vurguluyorlardı. Komintern'in de desteği üzerine Nazi saldırısı başladığında parti faşizme karşı yeraltı savaşına başladı.

Nazilerin 1941 yazında Sovyetler Birliği'ni işgale girişmesiyle de parti içindeki tartışma tümüyle son buldu. 1942'ye kadar yerel mücadele veren partinin çok sayıda üyesi 1943 yılında Nazi gizli polis örgütü Gestapo tarafından yakalandı. 1944 yılında Müttefik Devletleri tarafından kurtarılan Belçika'da işbaşına giren hükûmetin direnişçileri silahsızlandırması üzerine, direnişçilerin önemli bir kısmı müttefik ordularına katıldı.

Savaş sonrası

Savaştan sonra parti daha da kuvvetlendi ve parlamento seçimlerinde %12.7 oy oranına ulaştı. 1946-1947 yılları boyunca parti sosyalist ve liberallerle birlikte koalisyon hükûmetinde yer aldı.

18 Ağustos 1950'de parti başkanı Julien Lahaut Kral III. Léopold yanlısı bir militan tarafından öldürüldü.

1960'lardan sonra bir yandan Çekoslovakya olayları gibi uluslararası etkiler, bir yandan işçi sınıfının ve toplumun geçirdiği genel dönüşümler nedeniyle parti etkinliğini hızla yitirmeye başladı. Özellikle işçiler arasında sosyal demokrasinin kuvvetli olması nedeniyle ve soğuk savaş döneminin yoğun antikomünist propagandası altında parti giderek zayıfladı.

1985 yılında parlamentodaki temsilini tümüyle yitiren parti 1989'da Flaman Bölgesi Komünist Partisi ve Valonya Komünist Partisi olarak iki farklı partiye ayrıldı.

Parti başkanları

Parti Genel Sekreterleri

  • Edgard Lalmand 1943-1954

Partinin önemli üyeleri

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Georgi Dimitrov</span> Bulgar siyasetçi (1882-1949)

Georgi Dimitrov Mihaylov veya bilinen adıyla Georgi Mihayloviç Dimitrov, Bulgaristan'da sosyalist yönetimin kurucusu ve ilk başbakanı olan Bulgar siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Komünist parti</span> işçi sınıfının önderliğinde üretim araçlarının mülkiyetinin kolektifleştirilmesini hedefleyen siyasi parti

Komünist parti, işçi sınıfının önderliğinde üretim araçlarının mülkiyetinin kolektifleştirilmesini hedefleyen ve tüm dünyada herkesten yeteneğine göre, herkese ihtiyacı kadar ilkesi doğrultusunda sınıfsız, sınırsız ve sömürüsüz bir dünya kurmayı amaçlayan yasal veya yasa dışı olarak örgütlenen, silahlı kanadı da bulunabilen siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Nikolay Buharin</span> Bolşevik devrimci ve entelektüel, Sovyet siyasetçi

Nikolay İvanoviç Buharin, Bolşevik devrimci ve entelektüel, Sovyet siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Komintern</span> uluslararası kuruluş

Komintern 1919 Martında, savaş komünizmi döneminin (1918-1921) ortasında Vladimir Lenin ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi tarafından kurulan, "silahlı kuvvetler de dahil tüm mümkün araçlarla uluslararası burjuvaziyi yıkmak ve devletin tamamen yok oluşu için bir geçiş aşaması demek olan Uluslararası Sovyet Cumhuriyetini yaratmak için" mücadele etme amacı güden uluslararası bir komünist örgüt.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya Komünist Partisi</span>

Avusturya Komünist Partisi, Avusturya'da komünist bir siyasi partidir.

<span class="mw-page-title-main">Dördüncü Enternasyonal</span> Uluslararası Komünist Birlik

Dördüncü Enternasyonal, kapitalizme ve stalinizme karşı Troçki önderliğinde kurulmuş olan uluslararası örgüt. Öncülleri Sol Muhalefet ve Uluslararası Komünist Birlik'tir. Troçki ölümünden önce Dördüncü Enternasyonal'in zaferinin kesin olduğunu söylemiştir.

Joseph Jacquemotte (1883-1936), Belçikalı sendikacı ve Brüksel Sosyalist İşçiler Sendikası daimi sekreteri ve Belçika Komünist Partisi yöneticilerindendi. 1921 yılında Belçika Komünist Partisi'ni kuran iki gruptan birinin başında bulunuyordu. Politik faaliyetleri nedeniyle defalarca tutuklandı. 1925 yılında parlamentoya seçildi. Partinin 1927 yılında yaşadığı Troçkizm-Stalinizm ayrışmasında önemli bir rol oynadı. Troçkizm'e karşı Komintern çizgisinden yana tutum aldı. 1936 yılında öldü.

<span class="mw-page-title-main">Julien Lahaut</span> Belçikalı siyasetçi (1884 – 1950)

Julien Lahaut, Belçikalı komünist parlamenter, Belçika Komünist Partisi başkanı ve II. Dünya Savaşı sırasında faşizme karşı direniş kahramanı.

<span class="mw-page-title-main">Almanya Komünist Partisi</span>

Almanya Komünist Partisi, 1918-1933 yılları arasında önde gelen Alman siyasi parti. KPD, 1918'in sonunda Spartakusbund'un daha küçük radikal sol gruplarla birleşmesinden ortaya çıktı. Bu birleşmenin amacı, Almanya'da komünizmin hakim rejim hâline getirilmesiydi. 30 Aralık 1918'den 1 Ocak 1919'a kadar aşırı solcuların hakim olduğu kurucu parti kongresi, partinin Alman Ulusal Meclisi seçimlerine katılmasını reddetti. 1919'daki ocak ayaklanmasının ardından rejim güçleri, önce KPD liderleri Karl Liebknecht ve Rosa Luxemburg'u, kısa bir süre sonra da kurucu üye Leo Jogiches'i öldürdü. Aralık 1920'de KPD, Almanya Bağımsız Sosyal Demokrat Partisi' nin sol çoğunluğuyla birleşti ve geçici olarak Birleşik KPD adını aldı. KPD, kuruluşundan itibaren SPD'nin devrimci alternatifi olarak görüldü. Weimar Cumhuriyeti döneminde sosyalist üretim koşulları ve Sovyetler Birliği'ni model alan bir proletarya diktatörlüğünü savundu. Parlamentarizm ve demokrasi hakkındaki görüşleri, “burjuva demokrasisini” parti liderliğinde bir sosyalist konsey cumhuriyeti ile değiştirmek istedikleri için bölünmüştü, ancak yine de seçimlere katıldılar. 1919'dan itibaren Lenin'in ve daha sonra Stalin'in egemen olduğu Komünist Enternasyonal'in bir üyesiydi. KPD, işçi hareketinde sosyal demokrasiye karşı mücadele etmek için, 1928'den itibaren SPD'yi sosyal faşist ve baş düşman ilan ederek Nasyonal Sosyalizm'e karşı ortak bir mücadeleyi engelledi. 1929'dan itibaren KPD, otoriterleşti. Parti, Stalin ve Ernst Thälmann etrafında giderek bir şahıs kültü hâline geldi.

<span class="mw-page-title-main">Vietnam Komünist Partisi</span> Vietnam siyasi partisi

Vietnam Komünist Partisi (VKP) Vietnam'da iktidarda olan ve ülkede yasal tek parti olan siyasi partidir. Marksizm-Leninizmi benimser. Çoğunluk basında ve halk arasında Đảng (parti) veya Đảng ta (partimiz) olarak anılır.

<span class="mw-page-title-main">Henk Sneevliet</span> Hollandalı siyasetçi

Hendricus Josephus Franciscus Marie Sneevliet, Henk Sneevliet olarak veya takma adı olan Maring olarak bilinir Hollandalı komünist, hem Hollanda hem de Hollanda sömürgesi olan Doğu Hint Adalarında aktif faaliyet göstermiştir. II. Dünya Savaşı sırasında ülkesi Nazi Almanyası tarafından işgal edildiğinde komünist direniş hareketinde yer almış ve 1942 yılında Almanlar tarafından idam edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hollanda Komünist Partisi</span>

Hollanda Komünist Partisi Hollanda’da faaliyet gösteren komünist bir siyasi partiydi.

<span class="mw-page-title-main">Yunanistan Komünist Partisi</span>

Yunanistan Komünist Partisi, daha çok kısaltma adıyla bilinir, ΚΚΕ, Yunanistan’daki komünist siyasi partidir. Yunanistan siyasetindeki en eski partidir.

<span class="mw-page-title-main">Dolores Ibárruri</span>

Dolores Ibárruri Bask kökenli komünist politikacı ve İspanya İç Savaşının daha çok La Pasionaria olarak bilinen cumhuriyetçi lideri.

<span class="mw-page-title-main">Alman Reich Partisi</span>

Alman Reich Partisi, 1950'de Alman Sağ Partisi'nin ardılı olarak Batı Almanya'da kurulmuş milliyetçi ve neo-Nazi bir partiydi.

<span class="mw-page-title-main">Tacikistan Komünist Partisi</span>

Tacikistan Komünist Partisi - Tacikistan'da 1918 yılında kurulan ve 1991 yılında yeniden teşkilatlanan Marksist-Leninist ideolojide siyasi parti. Sovyetler Birliği Tacikistan Komünist Partisi'nin halefi niteliğindedir. Eski Sovyet ülkelerindeki Komünist Partilerin 1993 yılında Rusya'da Oleg Shenin önderliğinde kurduğu Komünist Partiler Birliği'ne bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tüm Birlik Komünist Partisi (Bolşevik) 14. Kongresi</span>

Tüm Birlik Komünist Partisi (Bolşevik) 14. Kongresi 18-31 Aralık 1925'te Moskova'da yapıldı. 14. Merkez Komite de bu kongrede seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Georgi Pyatakov</span>

Georgiy Pyatakov, Rus Devrimi sırasında faaliyet gösteren Bolşevik devrimci lider, komünist politikacı. Büyük Temizlik döneminde anti-sovyet eylemleri olduğu iddiasıyla idam edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Polonya Komünist Partisi</span> Polonyada siyasi parti

Polonya Komünist Partisi, 1918 yılında Polonya Sosyalist Partisi - Sol ve Polonya Krallığı ve Litvanya Sosyal Demokrasisi'nin birleşmesiyle Polonya'da kurulan komünist parti. Troçkist görüşlere kayması sebebiyle Büyük Temizlik sonrası 16 Ağustos 1938 tarihinde kapatıldı.

Georges Guingouin Fransız Komünist Partisi üyesi direnişçi. II. Dünya Savaşı döneminde Nazi Almanyası işgaline karşı direniş mücadelesi veren Limousin bölgesi Maquis lideriydi. Kurtuluşun hemen ardından Limoges Belediye Başkanı seçilmiştir.