İçeriğe atla

Bejan Dadiani

Bejan Dadiani (Gürcüce: ბეჟან დადიანი; ö. 1728), 1715'ten öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Babası IV. Giorgi'yi tahttan indirerek iktidara gelen Bejan, Osmanlı ajanları tarafından öldürülene kadar İmereti Kralı V. Alexander'ı ve Batı Gürcistan siyasetini domine etmiştir.

İlk yılları

Bejan, Giorgi'nin 1701'de İmereti Kralı Giorgi-Malakia Abaşidze'nin kızı Tamar ile evlenmek için boşandığı ilk eşi Sevdia Mikeladze'den olan ikinci çocuğuydu. 1704'te Giorgi, en büyük oğlu Katsia'yı Megrelya prensi ilan etti ve Bejan'ı, küçük kardeşi İese'nin yerine Leçhumi valisi olarak atadı. Bejan, annesinden ayrıldığı için babası Giorgi'yi asla affetmedi ve 1709'da abisi Katsia ile beraber Giorgi'yi Abhazya'ya sürdü. 1710'da Giorgi kendi çabalarıyla Megrelya'ya geri döndü ve aynı yıl içinde ölen Katsia'nın yerine geçti.[1][2]

Tahta çıkması

1715 yılında Bejan, babası Giorgi'yi aile uzlaşması için yanına davet etti. Giorgi'nin silahlarına el koyan Bejan, babasını görevden aldı. Giorgi, Bejan tarafından ev hapsine mahkûm edildi. Bejan daha sonra Giorgi'yi yeniden annesi Sevdia Mikeladze ile evlenmeye ikna etti. Babası gibi Bejan da sürekli İmereti'deki entrika ve iç savaşlarla uğraştı. 1720'de Osmanlı hükûmeti ile anlaşan Bejan, Kral VII. Giorgi'nin öldürülüp V. Alexander'ın tahta geçmesine yardım etti. Kızı Mariam'ı Alexander'la evlendiren Bejan, krallığın en etkili asilzadesı oldu. Ayrıca birkaç kez Guria'ya saldıran Bejan, saltanatının son dönemlerini IV. Giorgi Gurieli ile barış içerisinde geçirmiştir. Bejan Batı Gürcistan'a hükmederken, Osmanlı İmereti'nin başkenti Kutaisi'nin yönetimine el koymuştu ve Alexander sadece prens unvanına sahipti.[1][2]

İmereti'deki hükümdarlığı

Dadiani ve Alexander iyi anlaşamıyorlardı; hatta Dadiani, Alexander'ı öldürmeyi bile düşünmüştü, ama kızı ve damadının böyle bir şey yaparsa kendisine ihanet edeceğini düşünen Dadiani, Alexander'ın korumalarından daçekindiğinde Alexander'ı öldürmedi. Bejan muhalefeti ezme konusunda acımasızdı; rakip soyluları öldürür ya da tutuklardı. Kardeşi Manuçar'ı hapse atmış ve Çkondidi Piskoposu olan diğer kardeşi Gabriel'i, köle ticareti yapan bir din adamı Bejan ve Alexander'a karşı tuzak kurunca meslekten men etmişti. İki hükümdar daha sonra barışmış ve Alexander 1726'da Dadiani'nin kızıyla evlenmiştir. İki hükümdar daha sonra Raça Düküne karşı sefere çıkmıştır.[1][2]

Dadiani'nin güç ve prestiji İmeretili asilzade Zurab Abaşidze'yi rahatsız etmişti. Abaşidze, Ahıska Paşası İsak'a Bejan Dadiani ile konuşması için oğlu Yusuf'u göndermeye ikna etti. Kutaisi'deki Geguti Sarayı'nda olacak toplantı için 1728'de Kutaisi'ye gelen Bejan, sarayın güvenliğinden emindi. Bejan, saraya girdiği gibi bıçaklandı ve öldü.[1][2]

Ailesi

Bejan, 1715'te Prenses Tamar Gelovani ile evlendi. Altı oğlu ve üç kızı vardı:[3]

  • Otia Dadiani, Bejan'dan sonraki Megrelya prensi (ö. 1757);
  • Prens Beri Dadiani;
  • Prens Katsia (Katso-Giorgi) Dadiani (ö. 1735), kızı Darecan, sondan bir önceki Gürcistan Kralı II . Herakleios ile evlendi;
  • Prens Manuçari Dadiani;
  • Çkondidi Piskoposu Gabriel Dadiani;
  • Grigol Dadiani (ö. 1777), büyükşehir piskoposu;
  • İmereti Kralı V. Alexander'ın eşi Prenses Mariam (ö. 1731);
  • Prenses Darecan Dadiani, eşi İmeretili Mamuka idi;
  • Art arda evlenen Prenses Hvaramze Dadiani, Prens Giorgi Nakashidze, Prens IV. Giorgi Gurieli ve Raça Dükü III. Şoşita ile evlenmiştir.

Kaynakça

  1. ^ a b c d ИСТОРИЯ ЦАРСТВА ГРУЗИНСКОГО [History of the Kingdom of Georgia] (PDF) (Rusça). Tiflis: Metsniereba. 1976. ss. 156-157, 163. 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Temmuz 2020. 
  2. ^ a b c d Edge of Empires: A History of Georgia. Londra: Reaktion Books. 2012. ss. 228-229, 230, 234. ISBN 1780230303. 
  3. ^ Дворянские роды Российской империи. Том 4: Князья Царства Грузинского [Noble families of the Russian Empire. Vol. 4: Princes of the Kingdom of Georgia] (Rusça). Vesti. 1993. ss. 46-47. 
Bejan Dadiani
Ölümü: 1728
Resmî unvanlar
Önce gelen
IV. Giorgi Dadiani		Megrelya prensi
1715–1728 		Sonra gelen
Otia Dadiani

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">I. Levan Dadiani</span>

I. Levan Dadiani, Batı Gürcistan'daki Megrelya'nın ilk prensidir. 1533'te, Megrelya eristaviliği ("Dük") ve İmereti Krallığı'nın mandaturt-ukhutsesi nı yapan babası III. Mamia Dadiani'nin yerine geçmiştir. Düklüğü süresince İmereti kralı ile arası bozuk olan Dadiani'nin 1546'da düklüğü düşürülmüş ve hapis cezası almıştır. Hapisten kaçmayı başaran Levan, Osmanlı'nın desteğiyle Megralya'nın İmereti'den ayrılıp bağımsızlığını ilan etmesini sağlamıştır.

Otia Dadiani, 1728'den ölümüne kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Selefleri gibi Otia'nın saltanatı da Batı Gürcistan'daki iç savaşlarla geçmiştir. İmereti Kralı V. Alexander ile yıllarca savaşan Otia, egemenliğinin son yıllarında İmereti monarşisi ile uzlaşmış ve İmereti'yi desteklemiştir.

III. Levan Dadiani veya doğum adıyla Şamadavle (შამადავლე) 1661'den öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın prensliğini yağmış Dadiani hanedanı üyesidir. Saltanatı iç savaşlarla geçen III. Levan, Imereti Kralı V. Bagrat'la yaptığı savaşta hem savaşı, hem de karısını kaybetmiştir.

III. Giorgi Dadiani 1572'den 1573'e ve 1578'den ölümüne kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Giorgi, I. Levan'ın oğlu ve vârisiydi.

<span class="mw-page-title-main">III. Vamek Dadiani</span>

III. Vamek Dadiani, 1658'den görevden alındığı 1661'e kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Ayrıca 1661'de kısa süreliğine İmereti kralı da olmuştur. Batı Gürcistan'da çıkan bir iç savaştan sonra hem Megrelya hem de İmereti'deki saltanatı sona ermiş, Svaneti dağlarındaki sığınağında saklanırken suikastçılar tarafından öldürülmüştür.

I. Katsia Dadiani, 1704'ten öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">IV. Giorgi Dadiani</span>

IV. Giorgi Dadiani, 1691'den 1704'e ve 1710'dan öldüğü tarihe kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir.

IV. Mamia Dadiani 1573'ten 1578'e ve 1582'den ölümüne kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Mamia, I. Levan'ın küçük oğluydu.

Grigol Dadiani, 1788'den 1791'e, 1794'ten 1802'e ve birkaç aylık aradan sonra 1802'den 1804'e kadar Megrelya'nın prensliğini yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Hükümdarlığı boyunca yüzyıllardır devam eden İmeretililer ve Megreller arasındaki çatışma devam etmiştir. Batı Gürcistan'daki bu çatışmalarda İmereti Megrelya'yı kontrol altına almak, Megrelya ise tamamen bağımsız olmak istiyordu. Grigol'un genişleyen Rus İmparatorluğu ile yakınlaşması, Megrelya'nın 1804'te Dadiani hanedanlığı altında özerk olarak Rusya'ya bağlanmasına neden oldu.

Rostom Gurieli, 1534'ten ölümüne kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Saltanatı boyunca İmereti Kralı III. Bagrat'a sadık olan Rostom, genişleyen Osmanlı İmparatorluğu'na karşı savaşmış ve topraklarının bir kısmını kaybetmiştir. Rostom'un Bagrat ile olan ilişkisi, Rostom'un Megrelya Prensi ve Bagrat'ın rakibi I. Levan Dadiani'ye destek vermesiyle kötüleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">III. Mamia Gurieli</span>

III. Mamia Gurieli veya yaygın olarak bilinen adlarıyla Büyük Mamia Gurieli veya Kara Gurieli (შავი გურიელი, Şavi Gurieli) 1689'dan öldüğü tarihe kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Batı Gürcistan'daki savaşlarda çatışan Gurieli, 1701, 1711-1712 ve 1713-1714 tarihlerinde üç kez İmereti kralı olmuştur. Krallık yaptığı ilk dönemde, kayınpederi Giorgi Abaşidze'nin baskısıyla tahttan çekilmiştir. İmereti kralı olduğu sonraki dönemlerde, Imeretili VII. Giorgi ile kan davası içinde olmuştur. Gurieli öldüğünde yerine taht için rekabet ettiği VII. Giorgi geçmiştir.

III. Giorgi Gurieli 1669'dan 1684'e kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Ayrıca 1681-1683 yılları arasında İmereti'nin krallığını yapmıştır. Etkisi altına almaya çalıştığı Batı Gürcistan'daki iç savaşlara dahil olmuştur. Kaybettiği İmereti tahtını geri almaya çalıştığı savaşta öldürülmüştür.

IV. Mamia Gurieli, 1726-1756, 1758-1765 ve 1771-1776 yılları arasında Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Saltanatı döneminde küçük kardeşi V. Giorgi Gurieli ile rekabet halinde olan Mamia, bölgedeki Osmanlı saldırıları ve İmereti krallarının Batı Gürcistan'ın tamamını kendilerine bağlama çabalarından dolayı aralıklı saltanat sürmüştür.

IV. Giorgi Gurieli, 1714'ten 1726'ya kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. 1714'te babası III. Mamia Gurieli, Giorgi'yi prens naibi olarak atamıştır. 1716'da kısa süreliğine İmereti kralı olmuş, ancak aynı yıl tahttan çekilmek zorunda kalmıştır. İmereti'den Guria'ya döndüğünde, annesi Elene ve kardeşi III. Kaihosro'nun de dahil olduğu yerel bir soylu grup Giorgi'ye darbe düzenlemiştir. Giorgi, Megrelya Prensi Bejan Dadiani ile barıştıktan sonra konumunu korumayı başarmıştır.

I. Kaihosro Gurieli, 1626'dan 1658'e kadar Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Görevden alınan selefisi I. Simon Gurieli'nin yerine Megrelya Prensi II. Levan II Dadiani tarafından prens ilan edildi. Kaihosro, İmereti Kralı III. Alexander tarafından devrildi ve sınır dışı edildi. Osmanlı desteğiyle Guria'ya dönüşü, Gurialı bir soylu tarafından öldürülmesiyle son buldu.

<span class="mw-page-title-main">III. Aleksandre</span> Gürcü kralı

III. Aleksandre, Bagrationi Hanedanı'ndan (1639-1660) döneminde İmereti kralı.

II. Giorgi Gurieli, 1564-1583 ve 1587-1600 yılları arasında Guria'nın prensliğini yapmış Gurieli hanedanı üyesidir. Babası Rostom Gurieli'nin ölümüyle tahta geçen Giorgi'nin saltanatı, komşu ülke Megrelya'daki Dadianiler ve bölge üzerindeki hak iddialarını arttıran Osmanlılar ile çatışma içinde geçti. Saltanatı 1583-1587 yılları arasında Megrellerin bölgeyi istilası ile kesintiye uğradı, ancak Osmanlı'nın desteğiyle yeniden tahta çıktı.

<span class="mw-page-title-main">VII. Giorgi (İmereti kralı)</span>

VII. Giorgi Bagrationi Hanedanı, 1707-11, 1712-13, 1713-16 ve 1719-1720 dönemlerinde İmereti kralıydı.

IX. Giorgi (1718-1778), 1741'de İmereti kralıdır. Kral VII. Giorgi ve karısı Tamar'ın üçüncü oğludur. Kardeşi V. Aleksandre'nin Osmanlı destekli bir darbeyle devrilmesinden sonra tahta çıktı. Aynı yılın sonlarında görevden alındı ve Aleksandre tacı geri aldı. Giorgi, kayınpederi Giorgi Lipartiani'nin yanına Megrelya'ya sürgün edildi, ancak yeğeni I. Solomon'un saltanatı sırasında İmereti'ye dönmesine izin verildi.

Mamuka, Gürcistan'ın batısındaki bir krallık olan İmereti'den Bagrationi Hanedanı'nın bir üyesiydi. 1746'dan 1749'da tahttan indirilinceye kadar V. Aleksandre'ye rakip bir kral olarak tahta çıktı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.