İçeriğe atla

Beishanlong

Beishanlong
Yaşadığı dönem aralığı: 123-113 myö
Apsiyen-Albiyen 
Beishanlong iskeleti
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Klad:Dinosauria
Klad:Saurischia
Klad:Theropoda
Klad:†Ornithomimosauria
Cins:†Beishanlong
İkili adlandırma
Beishanlong grandis
Makovicky et al., 2010

Beishanlong (anlamı: Beishan ejderhası), Çin'in Erken Kretase döneminden dev bir ornithomimosaurian teropod dinozor cinsidir.

Keşif ve adlandırma

Yaşam restorasyonu

Beishanlong'un üç fosili yirmi birinci yüzyılın başlarında, kuzeybatı Çin'de, Gansu eyaletindeki Beyaz Hayalet Kalesi bölgesinde bulundu. Tip türü Beishanlong grandis, 2009'da Çinli ve Amerikalı paleontologlardan oluşan bir ekip tarafından çevrimiçi olarak tanımlanmış ve adlandırılmış ve aynı ekip Peter Makovicky, Li Daiqing, Gao Keqin, Matthew Lewin, Gregory Erickson ve Mark Norrell tarafından Ocak 2010'da resmen yayınlanmıştır. Cins adı, "Kuzey dağları" olan Bei Shan'a yapılan referansı Çince long "ejderha" sözcüğüyle ile birleştirir. Tür adı, vücut boyutuna atıfta bulunarak Latince'de "büyük" anlamına gelir.[1]

Beishanlong, Xiagou Formasyonu'ndaki Xinminpu Grubu'nun katmanlarında ortaya çıkarılan fosilleri nedeniyle, geç Aptian[2] aşamasında yaşadı. Holotip FRDC-GS GJ (06) 01-18, 2006'da bulundu ve kafatası olmayan parçalı bir iskeletten oluşuyor.[1] Paratipler, 2007'de bulunan iki örnekten oluşur: biri arka uzuv kalıntılarından, diğeri ise FRDC-GS JB(07)01-01, bir çift kasık kemiğinden oluşur. 1999'da bulunan dördüncü bir fosil olan IVPP V12756, ayak kemiklerinden oluşur ve çekinilerek türe atfedilir.[1]

Tanım

Boyut karşılaştırması

Beishanlong, sekiz metreye ulaştığı tahmin edilen Gallimimus'un bilinen en büyük bireylerini andıran önemli bir boyuttadır. Açıklamaya göre, Beishanlong histolojik analiz, holotip bireyin ölümünde hala büyümekte olduğunu göstermesine karşın, şimdiye kadar tanımlanan en büyük kesin ornitomimozorlardan biridir. Fibulanın kemik yapısının histolojik bir incelemesi, büyüme zaten yavaşlamış olsa da, bireyin yarı yetişkin olduğunu gösteren on üç veya on dört büyüme çizgisi buldu.[1] Bu yarı yetişkin bireyin boyutunun 7 m (23 ft) uzunluğunda ve 550-626 kilogram (1.213-1.380 lb) beden kütlesinde olduğu kestirilmektedir.[1][3]

Beishanlong'un yapısı oldukça sağlamdı. Kolları ve bacaklar uzundu, yine de daha sonraki formların aşırı uzamış elleri, ayakları ve pençelerinden yoksundu.[1]

Sınıflandırma

Beishanlong, tanımlayıcılar tarafından Ornithomimosauria'ya daha bazal bir konumda atandı. Beishanlong, diğer ornithomimosaurian Harpymimus ile yakından ilişkiliydi. Birlikte, Garudimimus'un hemen altındaki ana ornithomimosaurian dalı ile bir politomi oluşturdular.[1] 2014 yılında Yuong-Nam Lee ve ark. Beishanlong'u, Garudimimus ve Deinocheirus'u içeren bir klada taban olan Deinocheiridae'nin bir üyesi olarak kabul etti.[4]

Ayrıca bakınız

  • Ornitomimozor araştırmasının zaman çizelgesi
  • Teropod

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g Makovicky (2010). "A giant ornithomimosaur from the Early Cretaceous of China". Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences. 277 (1679): 191-198. doi:10.1098/rspb.2009.0236. PMC 2842665 $2. PMID 19386658.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "Makovickyetal" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: )
  2. ^ Suarez (13 Aralık 2018). "Chemostratigraphy of the Lower Cretaceous dinosaur-bearing Xiagou and Zhonggou formations, Yujingzi Basin, northwest China". Journal of Vertebrate Paleontology. 38 (sup1): 12-21. doi:10.1080/02724634.2018.1510412. ISSN 0272-4634. 
  3. ^ Paul, G.S., 2010, The Princeton Field Guide to Dinosaurs, Princeton University Press p. 112
  4. ^ Yuong-Nam Lee, Rinchen Barsbold, Philip J. Currie, Yoshitsugu Kobayashi, Hang-Jae Lee, Pascal Godefroit, François Escuillié & Tsogtbaatar Chinzorig (2014) "Resolving the long-standing enigmas of a giant ornithomimosaur Deinocheirus mirificus". Nature (advance online publication) DOI:10.1038/nature13874.

Dış bağlantılar

"Alan Müzesi paleontologu Çin'den iki yeni dinozor üzerinde çalışmaya öncülük ediyor" ScienceCentric.com

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Dinozor</span> Mezozoik Çağa (kuşlar dahil) hâkim olan sauropsid omurgalılar kladı

Dinozor (Dinosauria), ilk olarak Mezozoyik zamanda ortaya çıkan ve yaşayan tek üyeleri kuşlar olan arkozor sürüngen grubu. Dinozor adı, Richard Owen tarafından Grekçe "korkunç" anlamına gelen deinos ve "kertenkele" anlamına gelen sauros sözcüklerinin birleştirilmesinden oluşur. Dinozorlar, 243 ile 233 milyon yıl önce Geç Triyas döneminde ortaya çıkmış ve 66 milyon yıl önce kuşlar dışındaki tüm türlerinin soyu tükenmiştir. Dinozorlar, sıcakkanlı ve soğukkanlı arası özellikler gösteren mezoterm canlılardı. Mezozoyik'te oldukça başarılı biçimde tüm kıtalara yayılan dinozorlar çok farklı nişleri doldurdu. Yapılan araştırmalarda şimdiye kadar yaklaşık olarak 1.000 kadar kuş olmayan dinozor türünün yaşadığı belgelendi. Bugün dinozorların evrimsel olarak devamı olan kuşların 11.000 kadar türü vardır ki bu, yaşayan memelilerin tür sayısının (~6000) yaklaşık iki katıdır. Dinozorların nasıl yaşadığı, ne kadar çeşitlendiği ve ekosistemdeki yerleri kadar kuş olmayan dinozorların nasıl yok olduğu da bilim camiasını uzun zamandır meşgul etmektedir. Kuş olmayan dinozorları yeryüzünden silen yok oluşun aşamalı mı, yoksa yerbilimsel olarak katastrofik (ani) mi olduğu tartışmalıdır.

<i>Giganotosaurus</i> dev teropod

Giganotosaurus, Geç Kretase döneminin erken Senomaniyen çağında Güney Amerika'da yaşamış bir teropod dinozor cinsi.

<span class="mw-page-title-main">Ceratopsia</span> kuş kalçalı dinozor kladı

Ceratopsia veya Ceratopia, Kretase döneminde şimdiki Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya'da yaşamış, otçul bir kuş kalçalı dinozor grubudur. Bilinen en eski ceratopsian olan Yinlong downsi, 161,2 ile 155,7 milyon yıl önce yaşamıştır. Son ceratopsian türü olan Triceratops prorsus'un ise, 66 milyon yıl önce meydana gelen Kretase-Tersiyer yok oluşunda soyu tükendi.

<span class="mw-page-title-main">Teropod</span> genel olarak etçil dinozorları içeren bir alt takım veya klad

Teropod veya Theropoda, kertenkele kalçalı dinozorlar (Saurischia) takımına bağlı, boş kemikleri ve üç parmaklı uzuvları ile karakterize edilen bir dinozor kladı. Karga boyutundaki Microraptor cinsi ile devasa Tyrannosaurus rex gibi boyutsal açıdan çeşitliliğe sahiptirler. Modern kuşlar da Theropoda kladına bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Dromaeosauridae</span> tüylü dinozor familyası

Dromaeosauridae, gelişmiş bir tüylü teropod dinozor familyasıdır. Genellikle küçük ve orta boylu tüylü etoburlar olup Kretase döneminde evrimleşmişlerdir. Dromaeosauridae adı, Dromaeosaurus adlı tip cinsten gelir. Grubun fosilleri, Kuzey Amerika, Avrupa, Asya, Güney Amerika ve Antarktika'da bulunmuştur.

<i>Gigantoraptor</i> maniraptoran dinozor cinsi

Gigantoraptor, Geç Kretase döneminde (Senoniyen) Moğolistan'da yaşamış, dev bir Oviraptorosaurian teropod dinozor cinsidir.

<i>Carcharodontosaurus</i> Teropod dinozor cinsi

Carcharodontosaurus Geç Kretase (Cenomanian) zamanında Kuzey Afrika'da yaşamış Carcharodontosaurid teropod bir dinozor cinsidir. Cins adı Carcharodon'dan gelir, Grekçe karchar[os] ve odōn sözcükleri ve -saurus ("kertenkele") son ekinin birleşmesiyle oluşur. Cins güncel olarak iki tür içerir; C. saharicus ve C. iguidensis.

<span class="mw-page-title-main">Coelurosauria</span> dinozor kladı

Coelurosauria, Carnosauria'dan kuşlarla daha yakın akraba olan tüm teropod dinozorları içeren bir kladdır.

<span class="mw-page-title-main">Tyrannosauridae</span> teropod dinozor familyası

Tyrannosauridae, Geç Kretase döneminde Asya ve Amerika da yaşamış teropod dinozorları kapsayan ve genellikle göreli olarak büyük boyutlara ulaşan bir Coelurosauria familyasıdır.

<i>Arkansaurus</i>

Arkansaurus, bir ornithomimosaurian theropod dinozor cinsi. Erken Kretase'nin Albiyen ve Aptiyen evrelerinde yaşamıştır. Tip ve tek türü Arkansaurus fridayi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Ornithomimosauria</span> dinozor kladı

Ornithomimosauria, ornitomimozorlar veya devekuşu dinozorları, günümüz devekuşuna yüzeysel bir benzerlik gösteren theropod dinozorlardır. Laurasia'nın Kretase Dönemi'nden, ayrıca Afrika ve muhtemelen Avustralya'dan hızlı, dz.omnivor veya otçul dinozorlardı. Grup ilk olarak Erken Kretase'de ortaya çıktı ve Geç Kretase'ye kadar varlığını sürdürdü. Grubun ilkel üyeleri arasında kolları 2,4 m uzunluğa ulaşan Nqwebasaurus, Pelecanimimus, Shenzhousaurus, Hexing ve Deinocheirus bulunur. Ornithomimidae ailesinin üyeleri olan daha gelişmiş türler arasında Gallimimus, Struthiomimus ve Ornithomimus bulunur. Paul Sereno gibi bazı paleontologlar, esrarengiz alvarezsauridleri ornithomimosaurların yakın akrabaları olarak kabul eder ve onları Ornithomimoidea üst familyasında bir araya getirir.

<i>Atrociraptor</i> teropod dinozor cinsi

Atrociraptor, Kanada, Alberta'nın Geç Kretase'sinden bir saurornitholestine dromaeosaurid teropod dinozor cinsidir.

<i>Nanuqsaurus</i> teropod dinozor cinsi

Nanuqsaurus, Geç Kretase'de Alaska'nın kuzeyinde yaşamış tyrannosaurid teropod dinozor cinsidir. Bu cins tek bir tür içerir. Nanuqsaurus parçalı bir kafatasının yanında tanımlanmamış dişler ve postkranyal iskelet parçalarından bilinir.

<i>Proceratosaurus</i> teropod dinozor cinsi

Proceratosaurus, İngiltere'nin Orta Jura (Batoniyen) döneminden küçük boyutlu etçil teropod dinozor cinsidir. Cins adı Proceratosaurus, kafatası tepesinin kısmen korunmuş kısmı yüzeysel olarak Ceratosaurus'un küçük tepesine benzediği için, başlangıçta Ceratosaurus'un atası olduğunun düşünülmesinden kaynaklanır. Ancak şimdi, özellikle Proceratosauridae familyasının bir üyesi ve Tyrannosauroidea kladının bilinen en eski üyeleri arasında bir coelurosaur olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Meraxes gigas</span>

Meraxes Geç Kretase yaşlı Arjantin, Patagonya'daki Huincul Oluşumundan bilinen carcharodontosaurid bir teropod cinsidir. Cins tek bir tür içerir: M. gigas.

<span class="mw-page-title-main">Masiakasaurus</span>

Masiakasaurus Geç Kretase döneminde Madagaskar'da yaşamış noasaurid bir teropod cinsidir. Alt çenesinin önünde yer alan ve nadir görülen farklı diş yapılarıyla ünlüdür.

<i>Deinocheirus</i>

Deinocheirus Geç Kretase'de bugünkü Moğolistan'da yaşamış ornithomimozor kladından bir teropod dinozor cinsidir. Moğolistan'ın erken Maastrihtiyen yaşlı Nemegt Oluşumu'ndan bilinen bu dinozor cinsi tek bir tür içerir. Bu canlının en dikkat çekici özelliği olağanüstü büyük kollarıdır ve cins adı bu özelliğine atıfta bulunur.

<i>Natovenator</i>

Natovenator, Moğolistan'ın Geç Kretase yaşlı Barun Goyot Oluşumu'ndan bir halszkaraptorine dromaeosaurid dinozor cinsidir. Cins, tek bir tür olan N. polydontus'tan bilinmektedir. Natovenator, bu soy için önerilen yarı sucul yaşam tarzına daha çok kanıt sağlaması nedeniyle halszkaraptorinelerin anlaşılması için çok önemlidir. Bu keşif, halszkaraptorinelerin yarı sucul yaşam biçimlerine 2022 başlarında karşı çıkıldığından önemlidir.

<i>Daurlong</i>

Daurlong, Çin'in Erken Kretase yaşlı (Aptian) Longjiang Formasyonundan soyu tükenmiş bir dromaeosaurid dinozor cinsidir. Cins, neredeyse eksiksiz bir iskeletten bilinen tek bir tür, D. wangi, içerir. Daurlong, kuşlarla yakından ilişkili bir teropodda korunmuş bir bağırsak bölgesinin ilk tanımlanan oluşumunu temsil eder

<span class="mw-page-title-main">Siats</span>

Siats (/see-ats/), Utah, Amerika Birleşik Devletleri'nin Geç Kretase Cedar Mountain Formasyonu'ndan bilinen soyu tükenmiş büyük teropod dinozor cinsidir. Tek bir tür içerir, Siats meekerorum. Başlangıçta, çok tartışmalı ilişkilere sahip büyük bir teropod sınıfı olan bir megaraptoran olarak sınıflandırıldı. Siatlar bir neovenatorid allosauroid, filogenetik konumu belirsiz bir coelurosaur, veya bir tyrannosauroid olabilir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.