İçeriğe atla

Behruz Çinici

Behruz Çinici
Kişisel bilgiler
Doğum1932
İstanbul
Ölüm18 Ekim 2011
EvlilikAltuğ Çinici
Çalışma ve başarıları
Çalıştığı şehirAnkara, İstanbul
Ünlü yapıtlarıAtatürk Üniversitesi yerleşkesi,
DSİ genel müdürlük yapısı,
Eminönü çarşı kompleksi,
TBMM Halkla İlişkiler Binası,
Milletvekilleri Sitesi,
TBMM Camii Kompleksi
Ödül(leri)1984: Sedat Simavi Mimarlık ve Kent Düzenleme Ödülü
1991: Türkiye Prefabrik Birliği Ödülü
1995: Ağa Han Mimarlık Ödülü
2004 Sinan Büyük Ödülü[1]
ODTÜ Rektörlük binası giriş cephesi

Behruz Çinici veya tam ismiyle Veli Behruz Çinici (1932 - 18 Ekim 2011), Türk mimar.

Erzurum Atatürk Üniversitesi kampüsü, ODTÜ kampüsü yapıları, TBMM Camii Kompleksi gerçekleştirdiği başlıca projelerindendir. Çinici, ODTÜ proje çalışmalarını mesleki denetimiyle birlikte 18 yıl sürdürdü.

Mimarlık pratiğinin yanı sıra, İTÜ Mimarlık Fakültesi'nde Şehircilik Kürsüsü'nde asistanlık, Ankara Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi'nde ve Eskişehir Anadolu Üniversitesi Mimarlık Fakültesi'nde öğretim üyeliği yaptı.

Ağa Han Mimarlık Ödülü (1995) ve Sinan Mimarlık Ödülü (2004) sahibidir.

Yaşamı

1932 yılında İstanbul'da doğdu. 1949 yılında Vefa Lisesi'ni bitirdi.[2]

İTÜ Mimarlık Fakültesi'nden 1954 yılında mezun oldu ve aynı fakültede asistan olarak göreve başladı. İTÜ'deki görevleri devam ederken ulusal ve uluslararası pek çok yarışmaya katıldı, çeşitli dereceler aldı.

Enver Tokay, Hayati Tabanlıoğlu, Ayhan Tayman ile birlikte katıldığı Atatürk Üniversitesi Kampüsü Planlama Yarışması'nda birincilik kazandı.[3] Ardından 1957 Ankara Petrol Ofisi Yönetim Binası yarışmasında (Ayhan Tayman ile), 1958 DSİ genel müdürlük yapısı yarışmasında (Enver Tokay, Teoman Doruk ile) ve 1959 Eminönü çarşı kompleksi yarışmalarında da birincilik kazandı. Bu projeleri, DSİ binası hariç, uygulanmıştır.

1960'ta öğrencisi ve eşi Altuğ Çinici'yle birlikte çalışmaya başladı. 1961'de birlikte ODTÜ Kampüsü yarışmasını kazanmalarının[4] ardından 1962'de atölyesini Ankara'ya taşıdı. Bu tarihten sonra 1980'e değin ağırlıklı olarak ODTÜ yapılarını gerçekleştirdi. Ankara'da ülkenin ilk fen lisesinin projeleme ve uygulamasını da yaptı.

1966 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi yerleşkesi yarışmasında birinci oldu. Aynı yıl Hindistan Cumhurbaşkanlığı tarafından davet edilerek gittiği Hindistan'da ve İran'da konferanslar verdi.[5] 1972 -1974 yılları arasın da Turizm Bakanlığı danışmanlığında bulunan mimar 1977 yılında TBMM Vakfı Sanatçı Üyeliği'ne seçildi.[5]

1970'li yıllarda Orta Anadolu'da toplu konutlar tasarladı ve uygulattı. Çorum'daki 3000 konutluk "Binevler" projesi bekârlar ve çocuksuz aileler için özel tasarlanmış birimleriyle bu dönemdeki çalışmalarının bir örneğidir.[2] 1972 yılında hayata geçirilen Burhaniye'deki Artur Tatil Köyü de o dönem çalışmalarının önemli örneklerinden biridir.

1980'li yıllarda ise TBMM kampüsü için Halkla İlişkiler Binası, Milletvekilleri Sitesi, TBMM Camii Kompleksi gibi yapılar planladı, uygulamalarını yönetti. 1995 yılında, TBMM Camisi'nde gösterdiği, cami mimarisine getirilen cesur ve yenilikçi yaklaşımları dolayısıyla, oğlu Can Çinici ile birlikte Uluslararası Ağa Han Mimarlık Ödülü'nü aldı.[5]

1981 yılında Fransız Mimarlar Odası tarafından Sir Robert Matthew ödülüne, aynı yıl ODTÜ'den Pritzker ve ülke içinde ise Atatürk ödüllerine aday gösterildi.

1993 yılında T.C Başbakanlık Şehircilik Mimarlık Başdanışmanlığı'na atandı. Devlet tarafından Büyükelçilik unvanı verildi. Resmi görev süresi Edirne, Isparta, İzmir, Şanlıurfa'dan Kazakistan'a kadar çeşitli planlama ve restorasyon çalışmaları yaptı.

2004 yılında Mimarlar Odası tarafından Mimar Sinan anısına düzenlenen IX. Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri'nde Meslek yaşamı boyunca ürettiği proje ve yapılar nedeniyle Büyük Ödül'e (Sinan Ödülü)' layık görüldü.[1]

Çinici'nin planladığı ve inşa edilen projeler arasında, Burhaniye AR-TUR, Bodrum ve Güllük Tatil Köyleri, Ankara'da İran İlkokulu, İstanbul'da Soyak, Mercan ve Platin konutları bulunur.[5]

Behruz Çinici'nin mezarı

18 Ekim 2011 tarihinde Yalova'da öldü. 21 Ekim günü Teşvikiye Camii'ndeki cenaze namazının ardından Edirnekapı Şehitliği'ne defnedildi.

Ödülleri

Kaynakça

  1. ^ a b "IX. Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri 2004". mimarist.org. Mimarist.org sitesi, 12 Nisan 2004. 17 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2016. 
  2. ^ a b "Mimar Portreleri: Behruz Çinici". www.mimdap.org. Mimdap.org 30 Haziran 2014. 17 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2016. 
  3. ^ "Behruz Çinici". arkiv.com.tr sitesi. 17 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2016. 
  4. ^ 22 Ekim 2011 tarihli 24 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. soL haberi 22 Ekim 2011 tarihinde erişilmiştir
  5. ^ a b c d "Behruz Çinici". www.mimarlikmuzesi.org. Mimarlikmuzesi.org. 17 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2016. 


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de mimarlık</span> Türkiyenin mimari geçmişine genel bir bakış

Türkiye'de mimarlık, Türk mimarisi veya Cumhuriyet Dönemi Türk Mimarisi 1923'te kurulan Türkiye Cumhuriyeti devletinin toprakları üzerinde süregelen mimarlık sürecini inceler. Türkiye’deki mimarlık uygulamaları belli dönemlerde yaygın olan mimari akımlardan, cumhuriyet tarihi boyunca yaşanan belli sorunlardan ve çelişkilerden etkilenerek veya onlara tepki olarak oluşmuştur. Bu çelişkilerden başta geleni özellikle cumhuriyetin ilk dönemlerinde gündeme gelen Doğu-Batı ikilemidir. Buna ek olarak ulusal-evrensel, geleneksel-modern veya dindarlık-laiklik gibi ikilemler ve farklı siyasi görüşler de mimarlık uygulamalarının seyrini etkilemiştir. Bu dönemlerin birbirinden kesin olarak ayrılması pek mümkün değildir. Bazı akımlar diğerleri ile iç içe belirli bir zaman dilimine kadar varlığını sürdümüşler; bir dönemin veya ekolün temsilcisi olarak nitelendirilen bazı Türk mimarlar, kariyerlerinin ileriki dönemlerinde daha farklı stillerde de eserler tasarlamışlardır.

Mehmet Hulusi Tataroğlu, Türk mimar-mühendis, İTÜ.

<span class="mw-page-title-main">Emin Onat</span> Türk mimar

Mehmet Emin Onat, Türk mimar, eski İTÜ rektörü, Mimarlar Odası 1 numaralı üyesi ve DP eski İstanbul Milletvekili (1954-1957). Türkiye'de mimarlık alanında özel bir yeri olan Emin Onat sürekli aşama göstermiş, İTÜ Mimarlık Fakültesi'nin örgütlenmesinde çalışmış, ulusal ve uluslararası boyutta ün yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hayati Tabanlıoğlu</span> Türk mimar

Hayati Tabanlıoğlu, Türk mimar.

<span class="mw-page-title-main">Giulio Mongeri</span> İtalyan mimar

Giulio Mongeri Levanten kökenli Türk vatandaşı mimar.

Enver Tokay, Türk mimar. Türkiye'deki mimarlık tarihinde önemli yer tutan ve Türkiye'de inşa edilmiş ilk gökdelen olarak kabul edilen Kızılay Emek İşhanı'nı tasarlamıştır.

Utarit İzgi Türk mimar ve öğretim görevlisi. Aynı zamanda Sinan Ödülü'nün de sahibidir.

Hamdi Şensoy Türk mimar ve öğretim görevlisi. Aynı zamanda Sinan Ödülü'nün de sahibidir.

Teoman Doruk, Türk mimar ve öğretim görevlisi. Türkiye mimarlık tarihinin 1950’li yıllardaki en önemli eserlerinden birisi olan DSİ Genel Müdürlük Binası’nı tasarlamıştır. İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dekanlığı görevini de yürüten Teoman Doruk 12 Eylül Darbesi’nden sonra ABD’ye yerleşmiştir.

DSİ Genel Müdürlük Binası veya Devlet Su İşleri Genel Müdürlük Binası Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü’ne ait olan ve Ankara’da yer alan genel müdürlük binasıdır. Enver Tokay, Behruz Çinici ve Teoman Doruk tarafından tasarlanmıştır.

İlhan Tayman Türk mimar. Türkiye mimarlık tarihinde oldukça öneme sahip Kızılay Emek İşhanı ve Tekel Genel Müdürlük yapılarının mimarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Altuğ Çinici</span> Türk mimar

Altuğ Çinici, Türk mimar. İTÜ Mimarlık Fakültesi mezunu ve Behruz Çinici’nin eşidir.

Türkiye'de cami mimarisi 1923’te Türkiye devletinin kurulmasıyla başlayan ve günümüze kadar gelen süreçte, Türkiye toprakları üzerinde süregelen camii mimarisi ve bu mimari uygulamalarla ilgili süreçleri inceler.

Ulusal Mimarlık Ödülleri veya Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri 1988 yılında beri Mimarlar Odası tarafından düzenlenen bir sergiler ve ödüller etkinliğidir. 1988 yılında beri her iki yılda bir düzenlene bu etkinliklerin amacı hem Türkiye’de mimarlık mesleğini hem mimarlığı kültürel olarak geliştirme hedefini gütmektedir.

Sinan Ödülü veya Mimar Sinan Büyük Ödülü veya Ulusal Mimarlık Ödülleri Büyük Ödülü Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri kapsamında verilen en önemli mimarlık ödülüne verilen isimdir.

Ziya Tanalı Türk mimar. 2008 yılında Sinan Ödülü’ne layık görülmüştür.

TBMM Camii Kompleksi, TBMM kompleksindeki milletvekillerine ve meclis çalışanlarının kullanımı için inşa edilmiş bir cami ve camiyle birlikte inşa edilmiş kitaplık binası ile meydanı içeren yapı grubudur.

Can Çinici Türk mimar. Babası Behruz Çinici ile tasarladıkları TBMM Camii Kompleksi yapısı Türkiye mimarlık tarihinde en kayda değer modern camii uygulamalarından birisi olarak kabul edilmektedir.

Erkut Şahinbaş Türk mimar. 2012 yılında Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri kapsamında verilen ve Türkiye'deki en önemli mimarlık ödüllerinden birisi olan Sinan Ödülü'nü kazandı.

Semra Uygur, Türk mimar.