İçeriğe atla

Bedros Keresteciyan

Bedros Keresteciyan
Doğum1840
İstanbul, Osmanlı imparatorluğu
Ölüm27 Şubat 1907
İstanbul, Osmanlı imparatorluğu
MeslekDil bilimci, gazeteci, çevirmen, yazar
MilliyetOsmanlı Ermenisi

Bedros Keresteciyan (Ermenice: Պետրոս Քերեսթեճեան, d. 1840 - ö. 27 Şubat 1907) Osmanlı dil bilimci, gazeteci, çevirmen, yazar ve Türk dilinin ilk etimolojik sözlük yazarıdır.[1][2][3][4][5][6]

Hayatı

Kayserili bir Osmanlı Ermeni'si olan Bedros Keresteciyan, Kostantiniyye'de dünyaya geldi.[7] Babası bir keresteci olduğu için ailesi "Keresteciyan" soyadını almışlardır.[7] Eğitimine Beşiktaş Ermeni Sübyan okulunda başlamıştır. Buradan sonra İzmir'e taşınmış, burada Mesropyan Ermeni Okulunda ve sonrasında yerli bir İngiliz okulunda eğitim almıştır. Osmanlı'da eğitim aldıktan sonra çalışmalarına Paris'te devam etmiştir.[7] Paris'ten İngiltere'ye taşınmış, burada çalışmalarına devam etmiş ve İtalyanca öğrenmiştir.[7] Türkiye'ye döndüğünde 1880 yılına kadar Dışişleri Ofisinin yöneticisi olmuştur. On dilde uzman olan ve mali ve ekonomik işler uzmanı olan Bedros Keresteciyan, yeğeni Berç Keresteciyan Türker'e bu alanlarda ders verdi. Tercüman-i Ahval gazetesinin başeditörü oldu.[4] En sonunda Ekonomi Bakanlığının Tercümanlık Ofisinin başına geçti ve 1907'de ölene kadar mesleğine devam etti.[8]

Çalışmaları

Kaynakça

  1. ^ Dabağyan, Levon Panos (2002). Osmanlı'da şer hareketleri ve II. Abdülhamid Hân (1. basım. bas.). İstanbul: IQ Kültürsanat Yayıncılık. ISBN 9789756618332. 
  2. ^ "Özür dilediğim Ermeniler ve 2008 için son birkaç sözcük". BirGun. 21 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2013. 
  3. ^ "Armenian-Turkish dictionary published in Turkey". PanArmenian. 5 Mayıs 2010. 13 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2013. 
  4. ^ a b Silvart Malhasyan, "İstanbul'da 1922 Yılında Kurulan Türk-Ermeni Teali Cemiyeti ve Faaliyetleri", İ.Ü. Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü, İstanbul 2005.
  5. ^ Akyol, Taha (2009). Ortak acı, 1915: Türkler ve Ermeniler. Doǧan Kitap. s. 24. 
  6. ^ Hülagü, Metin (2007). Hoşgörü toplumunda Ermeniler: Osmanlı toplumunda birlikte yaşama sanatı: Türk Ermeni ilişkileri örneği (2. basım. bas.). [Kayseri]: Erciyes Üniversitesi. s. 407. ISBN 9789944976107. 
  7. ^ a b c d 1886-1972., Pakalın, Mehmet Zeki, (2 Ağustos 2009). Sicill-i Osmanî zeyli : son devir Osmanlı meşhurları ansiklopedisi. Türk Tarih Kurumu. ISBN 978-975-16-2053-8. OCLC 368232833. 
  8. ^ www.turkishjournal.com, info@turkishjournal com-. "turkishjournal.com". www.turkishjournal.com. 19 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Candaroğulları Beyliği</span> 1291–1461 yıllarında Karadeniz bölgesinde hüküm sürmüş Beylik

Candaroğulları Beyliği, Anadolu Selçuklu Devleti'nin yıkılışından sonra Kastamonu ve çevresinde kurulan bir Türkmen beyliğidir.

<span class="mw-page-title-main">Kuleli Askerî Lisesi</span> İstanbulda eski bir askerî lise

Kuleli Askerî Lisesi ya da günümüzdeki resmî adıyla Millî Savunma Üniversitesi Yabancı Diller Yüksekokulu Kuleli Yerleşkesi, İstanbul Boğazı kıyısında, Anadolu yakasında yer alan askerî okul. Bugünkü yerleşkede harp okullarını kazanan subay adayları, 1 yıl yabancı dil eğitimi almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ermeniler</span> anayurdu Ermeni Yaylaları olan bir halk

Ermeniler, anayurdu Batı Asya'daki Ermeni Yaylaları olan etnik grup ve millettir.

<span class="mw-page-title-main">Berç Türker</span> Osmanlı bankacı ve bürokrat, TBMM üyesi

Kigork Berç Keresteci, Kurtuluş Savaşı'nda Mustafa Kemal'e ve Millî Mücadele'ye destekleri olmuş; TBMM 5. Dönem, TBMM 6. Dönem ve TBMM 7. Dönem'de (1935-1946) Atatürk'ün isteği ile Afyonkarahisar milletvekilliği yapmış, İstiklal Madalyası sahibi Türkiye Ermenisi iş insanı ve siyasetçidir.

Türkiye Ermenileri, Türkiye sınırları içinde yaşayan ve Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan etnik azınlıktır. 1914-1921 yılları arasında 2 milyondan fazla olan Ermeni nüfusunun, günümüzde 40.000 ila 76.000 arasında olduğu tahmin edilmektedir. Bugün Türkiye Ermenilerinin ezici çoğunluğu İstanbul'da yaşamaktadır. Kendi gazetelerini, kiliselerini ve okullarını desteklemektedirler ve çoğunluğu Ermeni Apostolik inancına mensuptur ve Türkiye'deki Ermenilerin azınlığı Ermeni Katolik Kilisesi'ne veya Ermeni Evanjelik Kilisesi'ne mensuptur. Dört bin yıldan fazla bir süredir tarihi anavatanlarında yaşadıkları için Ermeni Diasporası'nın bir parçası olarak görülmemektedirler.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı Ermenileri</span> Osmanlı Devletinin Ermeni halkı

Osmanlı Devleti kuruluş döneminde Ermeniler, genellikle Çukurova, Doğu Anadolu Bölgesi ile Kafkasya bölgelerinde bulunan beyliklerin egemenliği altında yaşamışlardır. Bursa'nın başkent olduğu dönemde Ermeni ruhani reisliği başkente alınmıştır. İstanbul'un fethinden sonra da İstanbul'a taşınmış ve daha sonra da İstanbul Ermeni Patrikhanesi kurulmuştur. Ermeniler Anadolu'dan gelen göçlerle İstanbul'da büyük bir cemaat oluşturmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ermeni Kırımı</span> Osmanlı İmparatorluğunda ikamet eden Ermenilerin savaş boyunca göçe zorlanması ve sistematik katli

Ermeni Kırımı, 1915 Olayları/Ermeni Tehciri veya Ermeni Soykırımı, Osmanlı hükûmetinin Ermenilere karşı gerçekleştirdiği sürgün ve katliamlardır. Etnik temizliğin sonucunda ölen Ermenilerin sayısı tartışmalıdır; sayı, çeşitli araştırmacılara göre 600.000 ile 1,5 milyon arasında değişiklik gösterir. 1914 yılında Osmanlı topraklarında yaşayan Ermeni nüfusu yapılan farklı tahminler mevcuttur. Osmanlı resmî kayıtlarına göre 1.2 milyon ile Ermeni Patrikhanesi'ne göre 1 milyon 914 bin 620 Ermeni yaşamaktaydı. 1922 sayımlarına göre ise 817 bin Ermeni 'mülteci' olarak Osmanlı topraklarını terk etmiş, 95 bin Ermeni ise din değiştirerek Türkiye topraklarında yaşamaya devam etmiştir. Bu tahminlere göre Osmanlı topraklarında bulunan 900 bin hayatta kalmışken, 300 bin ile 1 milyon arasında Ermeni hayatını kaybetmiştir. Olayların başlangıç tarihi çoğunlukla 250 Ermeni aydının ve komite liderinin Osmanlı yöneticileri tarafından İstanbul'dan Ankara'ya sürüldüğü ve birçoğunun öldürüldüğü 24 Nisan 1915 ile ilişkilendirilmektedir. Ermeni Kırımı, sağlıklı erkek nüfusun toptan öldürülmesi ya da askere alınarak zorla çalıştırılması ve sonrasında kadın, çocuk ve yaşlılarla birlikte ölüm yürüyüşü koşullarında Suriye Çölü'ne sürülmesi gibi olaylarla birlikte I. Dünya Savaşı sırasında ve sonrasında iki aşamada gerçekleşti. Osmanlı askerlerinin koruması eşliğinde yaşadıkları yerlerden sürülen Ermeniler; sürgün sırasında yiyecek ve su sıkıntısı yaşadı; ayrıca çeşitli raporlara göre zaman zaman soygun ve katliamlara maruz kaldı. Ülke genelindeki Ermeni diasporası, genel anlamda Ermenilerin Doğu Anadolu'dan sürülme işleminin doğrudan bir sonucu olarak ortaya çıktı.

Kıbrıs Ermenileri, Kıbrıs'ta yaşayan Ermeni etnik topluluk. Kıbrıs'ta Ermenilerin sayısı 3.500 civarındadır ve dikkate değer bir oranda olmak üzere, çoğunlukla Lefkoşa'da ikamet etmektedirler. Ancak Limasol ve Larnaka kentlerinde de topluluk oluşturmuşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Ermeni Ulusal Hareketi</span>

Ermeni Ulusal Hareketi, 1780 Zeytun İsyanı ile başlayarak 1984 yılına kadar süren dönemdeki "Ermeni ulusal kurtuluş hareketi" olarak da bilinen Ermeni milliyetçiliğini savunan Ermenilerin tarihte kurulmuş olan Ermeni devletlerinin kapsadığı bölgelerde, Doğu Anadolu Bölgesi ve Kafkasya'da, yeniden bir Ermeni devleti kurma amacı doğrultusunda düzenlenen faaliyetlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Siamanto</span> Ermeni şair (1878-1915)

Siamanto veya Adom Yarcanyan Osmanlı Ermenisi şair ve yazar. Ermeni Kırımı sırasında tutuklanıp ve işkence görerek öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Batı Ermenistan</span> Tarihsel iddiaların olduğu bir bölge

Batı Ermenistan, Ermenilerin tarihî ana vatanının bir parçası olan ve günümüzde Türkiye'nin doğusunda kalan bir bölgedir. Bizans Ermenistanı olarak da anılan Batı Ermenistan, MS 387'de Büyük Ermenistan'ın Bizans İmparatorluğu ve Sasani İmparatorluğu arasında bölünmesinden sonra ortaya çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Getronagan Ermeni Lisesi</span>

Getronagan Ermeni Lisesi, İstanbul'un Karaköy semtinde bulunan ve Ermeni cemaatine ait bir okul. Patrik Boğos Başpiskopos Taktakyan (1794-1872), yazdığı 1864 tarihli bir mektupta Amenapırgiç Mektebi'nin İstanbul dışından gelen öğrenciler için merkezî bir okul haline getirilmesi kararını dile getirmiştir. Artan öğrenci sayısı ile mevcut bina yetersiz kalmış ve 1872'de yeni bir bina planı hazırlanmıştır. 1874'te patrik seçilen Nerses II. Varjabedyan ilkokuldan mezun olan öğrencilerin yükseköğretim sıkıntılarını gidermek amacıyla yeni bir okul kurma fikrini ortaya atmıştır. Bu fikir üzerine toplanan kurul sonucunda alınan bir dizi karardan şöyledir:

Bedros aşağıdaki anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Apikoğlu</span>

Apikoğlu, merkezi Türkiye'de bulunan et ve et ürünleri paketleme şirketidir. Şirket sucuk ve pastırma ürünleriyle özdeşleşmiştir. Apikoğlu, Türkiye'de toptan et ürünleri üreten ve ülke geneli satışı yapılan ilk şirkettir.

<span class="mw-page-title-main">Gizli Ermeniler</span> Kripto Ermeniler

Gizli Ermeniler veya Kripto Ermeniler, genelde Ermeni kimliğini Türk toplumundan gizleyen, tam ya da kısmi etnik Ermeni kökenli insanları tanımlamak için kullanılan şemsiye bir terimdir. Genellikle Ermeni Kırımı sırasında "fiziksel yokoluş tehdidi altında" İslamlaşan Osmanlı Ermenilerinin torunlarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Serop Ağpür</span>

Ağpür Serop veya Serob Paşa, doğum adıyla Serob Vartanyan, 19. yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı İmparatorluğu'na karşı savaşan Ermeni askeri komutan.

<span class="mw-page-title-main">Arşaguhi Teotig</span>

Arşaguhi Teotig, Ermeni sosyal hizmet uzmanı, eğitimci, yayıncı, yazar ve tercüman.

<span class="mw-page-title-main">Ermeni-Kürt ilişkileri</span> Irklararası tarihsel ilişki

Ermeni-Kürt ilişkileri, Kürtler ve Ermeniler arasındaki tarihsel ilişkileri kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bedros Hallaçyan</span>

Bedros Hallaçyan Efendi,, Osmanlı Ermeni siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">1919-1920 İstanbul yargılamaları</span>

1919-1920 İstanbul yargılamaları, I. Dünya Savaşı sonrasında, Mondros Mütarekesi'nden kısa bir süre sonra Osmanlı İmparatorluğu'nun askerî mahkemelerinde görülen davalardır. İttihat ve Terakki Cemiyeti (İTC) lider kadrosu ve seçilmiş bazı eski yetkililer, anayasayı ihlal etme, savaş zamanında vurgunculuk ile hem Ermenilerin hem de Rumların katledilmesi gibi çeşitli suçlamalarla itham edildi. Mahkeme, katliamların organizatörleri olarak görülen Enver Paşa, Talât Paşa ve Cemal Paşa ile diğerlerini ölüm cezasına mahkûm eden bir karara vardı.