İçeriğe atla

Bedir Fırat

Bedir Fırat[1] (1872, Kâhta - 15 Mayıs 1928), Kürt asıllı Türk siyasetçidir.

Yaşamı

Rişvan aşiretinin Kâhta'da yerleşik Zürevkan kolunun lideriydi. Türk Kurtuluş Savaşı’na aktif katılımı ve desteği nedeniyle Atatürk tarafından ilk Meclis'te bağlı bulundukları Malatya'dan milletvekili yapılmıştır. Daha sonra II. dönem Malatya ve III. dönem Kars milletvekilliği yapmıştır.[2] Kırmızı-yeşil şeritli İstiklal Madalyası sahiplerindendir. Evli ve 9 çocuk babasıdır.[3]

Ali Galip Olayı olarak bilinen olayda Mustafa Kemal'i yakalamak için görevlendiren Ali Galip, Malatya’da sıkıştırılınca Kâhta’ya gelir. Beraberindeki kişilerle Hacı Bedir Bey’den yardım ister. Hacı Bedir Bey aşirete liderlik ettiği için çok adamı vardı. Ali Galip ona yardım etmesi için bir torba altın teklif eder ama Hacı Bedir Bey Mustafa Kemal'in yanında durur. Hacı Bedir Bey’den umduğu desteği bulamayan Ali Galip, 15.09.1919 günü Kâhta’dan Urfa’ya oradan da Halep’e kaçar. Daha sonra kendisine destek çıkan Hacı Bedir Bey okuma yazma bilmediği için Mebus Listelerine yazılmayınca Atatürk, “Getirin bakayım şu yasayı” der ve kalemi eline alır. Yasaya; “Okuma yazma bilmeyen mebus olamaz. El gayri (hariç) Hacı Bedir Ağa” diye ekleme yapar. Bu sayede Malatya Milletvekili olur. Şeyh Said İsyanı sonrası aşiret liderleri ve şeyhler tehlikeli olduğu için başka bölgelere yollanıp iskan edilme faaliyetleri başlar. Hacı Bedir Bey'in arazileri kamulaştırır. Onun yerine yollandığı Mersin bölgesinde portakal bahçeleri verilir.[4][5]

Oğlu Hüseyin Fehmi Fırat üç dönem milletvekillik ve Demokrat Parti Genel İdare Kurulu Üyeliği yapmıştır. Diğer oğlu Ali Fırat'ın oğlu Dengir Mir Mehmet Fırat, Adalet ve Kalkınma Partisi Kurucu Üyesi ve Genel Başkan Yardımcısı, XXI. Dönem Adıyaman, XXII. Dönem Mersin, XXIII. Dönem Adana Milletvekilidir. Kızı Bedriye Turanlı'nın oğlu Mehmet Sırrı Turanlı XI. Dönem Adıyaman Milletvekilliği ve Adıyaman Senatörlüğü yapmıştır.[6]

Kaynakça

  1. ^ "TBMM Albümü 1. Cilt (1920-1950)" (PDF). TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü. 6 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Ağustos 2022. 
  2. ^ http://www.kahtanet.com/hacibey.htm 13 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Hacı Bedir Ağa
  3. ^ http://www.tbmm.gov.tr/TBMM_Album/Cilt1/index.html 11 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. TBMM Albümü
  4. ^ "NAZLI ILICAK - Hacı Bedir Ağa'nın torunu". Sabah. 5 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2022. 
  5. ^ "Mustafa kemalin Türkçe bilmeyen Bedir Ağası nasıl vekil oldu?". Milli Gazete. 9 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2022. 
  6. ^ http://www.aksiyon.com.tr/detay.php?id=28254 23 Kasım 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Yeni Meclis’in aile fotoğrafı

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Adıyaman (il)</span> Türkiyenin Güneydoğu Anadolu Bölgesinde bir il

Adıyaman, Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesinin Orta Fırat Bölümü'nde bulunan bir ildir. İdari merkezi Adıyaman şehridir. TÜİK 2023 sonu verilerine göre ilin nüfusu 604.978'dir.

<span class="mw-page-title-main">Kâhta</span> Adıyaman ilinin bir ilçesi

Kâhta, Adıyaman’ın il merkezinden sonra en büyük 2. ilçesidir. Nüfusu 195.534 kişidir. İlçenin 41 km kuzeyinde bulunan Nemrut Dağı tarihi ve kültürel eserlere ev sahipliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sincik</span> Adıyaman ilçesi

Sincik, Adıyaman ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Fehmi Gerçeker</span> Türk din adamı ve siyasetçi

Mustafa Fehmi Efendi veya Soyadı Kanunu'ndan sonra Mustafa Fehmi Gerçeker, TBMM'nin kuruluşuyla yürütme görevi verilen I. İcra Vekilleri Heyeti, II. İcra Vekilleri Heyeti ve III. İcra Vekilleri Heyeti'nde Umuru Şeriye ve Evkaf Vekili olarak görev yapmış, TBMM'de 1. Dönem, 2. Dönem, 3. Dönem, 4. Dönem, 5. Dönem, 6. Dönem, 7. Dönem ve 8. Dönem'de 1920'den 1950'ye, ölüm tarihine kadar, 30 yıl boyunca Bursa milletvekilliği yapmış din ve siyaset adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Celalettin Arif</span> Türk siyasetçi ve diplomat

Celalettin Arif, İstanbul Barosu'nun eski başkanlarından olan Celalettin Arif, TBMM'nin kurulması ile birlikte yürütme görevi verilen I. İcra Vekilleri Heyeti ve (ismen) II. İcra Vekilleri Heyeti'nde Adliye Vekilliği ve TBMM 1. Dönemde Erzurum milletvekilliği yapmış hukukçu ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Heyet-i Temsiliye</span> Türk Kurtuluş Savaşı’nın, TBMM öncesi yürütme organı

Heyet-i Temsiliye, Mondros Mütarekesi’nden sonra Anadolu topraklarının İtilaf Devletleri tarafından işgal edilmesi üzerine başlayan ulusal direniş sırasında, ulusal bir meclisin (TBMM) kuruluşuna dek Millî Mücadelenin yürütme organı olarak görev yapmış kuruldur.

<span class="mw-page-title-main">Meclis-i Mebûsan 3. dönem mebusları listesi</span>

Meclis-i Mebûsan 3. dönem mebusları listesi, 1908 Osmanlı genel seçimleri ile Meclis-i Mebûsan'a seçilen mebusların tam listesidir. 17 Aralık 1908 - 18 Ocak 1912 tarihleri arasında görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Diyap Yıldırım</span> siyasetçi ve aşiret reisi

Diyap Yıldırım, bilinen adıyla Diyap Ağa kimlikteki tam adı Dersimli Diyap Ağa, Türkmen asıllı Türk siyasetçi ve aşiret reisi, I. TBMM Tunceli milletvekili.

<span class="mw-page-title-main">Hacı Garip Taner</span>

Hacı Garip Ağa -, Türk siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Kırmızı-yeşil şeritli İstiklâl Madalyası sahipleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Kırmızı-yeşil şeritli İstiklâl Madalyası Türk Kurtuluş Savaşı sırasında hem Türkiye Büyük Millet Meclisinde hem de cephe hattında üstün hizmet göstermiş kişilere verildi.

<span class="mw-page-title-main">Dengir Mir Mehmet Fırat</span> Türk avukat, çiftçi, ihracatçı ve siyasetçi

Dengir Mir Mehmet Fırat Türk avukat, çiftçi, ihracatçı ve siyasetçidir. 5 dönem milletvekilliği yapmış olan Fırat; DYP ve AK Parti'nin kurucularından, eski genel başkan yardımcılarındandı. DYP'den bir, AK Parti ve HDP'den ikişer dönem milletvekili seçildi.

Halil Ağar, Türk siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Yusuf Ziya (1882 doğumlu siyasetçi)</span> Kürt siyasetçi

Koçzade Yusuf Ziya Bey, Birinci Meclis üyelerinden Kürt asıllı Türk siyaset adamı.

Hüseyin Fehmi Fırat, Kürt asıllı Türk siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Çamaş</span>

İsmail Çamaş, Türk bürokrat ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Kâmil Kırıkoğlu</span> Türk siyasetçi

Kâmil Kırıkoğlu, 1971-1973 yılları arasında CHP genel sekreterliği yapmış olan Türk siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Ali Galip Olayı</span> Sadrazam Damat Ferit Paşa hükûmetinin gerçekleştirdiği girişim

Ali Galip Olayı, Sadrazam Damat Ferit Paşa hükûmetinin, Elazığ Valisi Ali Galip Bey'in önderliğinde Sivas Kongresi'nin yapılmasını engellemeye ve Mustafa Kemal Paşa'yı ortadan kaldırmaya, Heyet-i Temsiliye ve Millî Mücadeleyi durdurmaya çalıştığı girişim.

Tavaşi Hasan Ağa Camii ya da İnadiye Camii, İstanbul'un Üsküdar ilçesinin Ahmediye Mahallesi'nde yer alan, Osmanlı Dönemi'nden kalma tarihi bir cami. Sokullu Mehmet Paşa'nın hazinedarı olan Tavaşi Hasan Ağa tarafından yaptırılmıştır. Yapımına 1587 yılında başlanan cami, 1 yıllık inşaat sürecinden sonra 1588 yılında ibadete açılmıştır. Cami mimari olarak Osmanlı esintilerini yansıtmaktadır.

Mehmet Sırrı Turanlı, Kürt siyasetçi.

Ali Avni Turanlı, Türk siyasetçi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.