Peynir, süt proteini kazeinin pıhtılaştırılmasıyla çeşitli tat, doku ve formlarda üretilen bir süt ürünüdür. Genellikle inek, manda, keçi veya koyun sütünden elde edilen proteinler ve yağdan oluşur. Üretim sırasında süt genellikle asitlendirilir ve kazeinin pıhtılaşmasını sağlamak için peynir mayası enzimleri veya benzer aktiviteye sahip bakteriyel enzimler eklenir. Katı lorlar, daha sonra sıvı peynir altı suyundan ayrılır ve preslenerek bitmiş peynir haline getirilir. Bazı peynirlerin kabuğunda, dış katmanında veya tamamında aromatik küfler bulunur.
Hellim, Kıbrıs kökenli, sık dokulu, sarımsı beyaz renkte taze bir peynirdir. Genelde ızgarada ya da yağsız tavada kızartıldıktan sonra yenir. Ayrıca, hellim Kıbrıs Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs'ın önemli bir ihraç kalemidir.
Parmesan peyniri, sert ve soluk sarı renkli, inek sütünden üretilen ve 12-36 ay boyunca olgunlaştırılan bir İtalyan peyniri. Peynir, Parma ili (Parmigiano) ile Reggio Emilia ilinden ismini almıştır ve bu bölgelere ek olarak, Modena ili ile Bologna'nın Reno Nehri batısında kalan tarafları ve Mantova'nın Po güneyindeki kısımlarında üretilmektedir. Yüksek oranlarda glutamat içeren parmesan peyniri, başka bir İtalyan sert peynir çeşidi olan Grana Padano ile benzerlik gösterir.
Küp peyniri, İç Anadolu Bölgesi ve Doğu Anadolu bölgesinde, hemen hemen tüm illerde geleneksel olarak üretilen bir peynir türü. Bir kısım bölgelerde çömlek peyniri adıyla bilinir.
Kaşar, koyun, inek veya keçi sütünden yapılan sarı renkli sert bir peynirdir. Türkiye ve Yunanistan'da yenir.
Tulum peyniri, tulum içinde saklanarak olgunlaştırılan, Türkiye'nin çeşitli yörelerine özgü peynirlere verilen ad.
Gravyer peyniri, İsviçre kökenli bir peynirdir. Adını İsviçre’nin bir kasabası olan Gruyères’den alır. Gravyer peynirinin içinde bazen çapı 1 cm’den fazla olan delikler bulunur. Delikler küçükse ve sıksa peynir kalitesizdir. Peynir parlak sarı renkte, kabuğuysa koyu sarı renktedir. Peynir fondüsü yapımında da kullanılır.
Emmental peyniri, İsviçre kökenli sarı renkli, delikli, yarı sert bir peynir türüdür. Peynir ismini İsviçre'de Bern yakınlarında bulunan Emme nehri vadisinden alır ve kökeni buraya dayanır. İnek sütünden yapılır. Günümüzde İsviçre'den başka Hollanda, Norveç ve Almanya gibi Avrupa ülkelerinde de üretilmektedir.
Mihaliç peyniri, Bursa ve Balıkesir yöresinde, genellikle tam yağlı çiğ kıvırcık koyun sütünden yapılan, 2–3 mm kalınlığında kabuk ve 3–4 mm çapında yuvarlak gözler içeren, yarıksız, çatlaksız, oldukça tuzlu, sert bir peynir türüdür.
Sulguni, Gürcistan’ın Megrelya bölgesine özgü taze peynir. İmereti bölgesine özgü ve “İmeruli” denilen taze peynirin haşlanmasıyla hazırlanır. Haşlanmış peynire yassı ve yuvarlak biçim verilir. Peynir kütlesi soğuyunca, olgunlaşması için 1-3 gün tuz ve süt ilave edilmiş suda bekletilir. Böylece peynirin uzun süre dayanması sağlanır. Sulguni inek, manda ya da keçi sütünden ya da bu sütlerin karışımından elde edilir. Gürcistan’da Megruli haçapuride ve pizzalarda bu peynir kullanılmaktadır.
Abbaye de Belloc orta yumuşak bir koyun peyniri dir. Bu peynir batı Pireneler'de Belloc Manastırınde Benediktin keşişler tarafından üretilmektedir. Bir tür Ossau-İraty peyniri sayılır. geleneksel olarak pastörize edilmemiş ciğ Manech koyunların sütünden üretilir. Peynirin rengi soluk fildişi, kabuğun ki ise kahverengimsi oluyor. Kabuğun rengi üstündeki kırmızı biber tozu ve küflerden geliyor. Bu peynirin olgunlaşma dönemi 6 aydır.
Kars Gravyer peyniri veya kısaca Kars gravyeri, İsviçre kökenli Gravyer peynir ailesine ait Türk peynir çeşidi. Genellikle saf inek sütü veya inek ve keçi sütü karışımı ile yapılır.
Grana Padano, Kuzey İtalya'daki Po Ovası menşeli, parmesan peynirine benzeyen bir peynir. Peynirin, Parmigiano-Reggiano'ya kıyasla üretimini kontrol eden daha az düzenleme vardır. Sert ve kolayca ufalanabilen bir dokuya sahip peynir, pastörize edilmemiş ve üstte biriken kreması sıyrılmış yarım yağlı inek sütüyle yapılır. Peyniri yapmak için kullanılan üretim süreçlerinin ve hammaddelerin özgünlüğünü korumak için, Avrupa Birliği yasaları 1996 yılından bu yana coğrafi işaret (PDO) ile Grana Padano adını korumaktadır.
Romanya mutfağı, geleneksel olarak en çok Türk mutfağından, daha sonra da Avusturya, Alman, Yunan ve Macar mutfaklarından etkilenmiştir. Köfteler, çorbalar, dolmalar, tatlılar, salatalar dört yüzden yıldan fazla egemenliği altında kaldıkları Osmanlı İmparatorluğu'nun yemeklerine çok benzer. Alkollü içkilerden en çok şarap içilir. Romanya şarabı, dünyada en çok üretilen ilk on arasındadır. Bira da tercih edilen alkollü içkilerdendir.
Domuz sütü, domuzlar tarafından üretilen ve genellikle domuz yavruları tarafından tüketilen bir süt. Yapısal açıdan inek sütüne benzer, ancak yağ oranı daha yüksektir ve daha suludur. Domuz sütü nadiren insan kullanımı için üretilir ve ticari olarak uygun bir ürün olarak kabul edilmez. Domuz sütünden peynir üretmek için, bazıları başarılı olmuş birkaç girişimde bulunulmuştur.
Livno peyniri ilk olarak 19. yüzyılda Livno, Bosna Hersek bölgesinde üretilen bir peynir türüdür. Gravyer benzeri altın sarısı bir renge sahiptir ve ceviz çekirdeğinden dolayı keskin bir tadı vardır. Meze, ana yemek veya tatlı olarak yenebilir.
Tilsiter, soluk sarı yarı sert, smear ile olgunlaştırılmış bir peynirdir. Emmental vadisinden Westphal ailesi olan Tilsit'ten göçen Prusya-İsviçre yerleşimcileri tarafından 19. yüzyılın ortalarında yaratıldı.
Gloucester peyniri, İngiltere kökenli yarı sert bir peynirdir. 16. yüzyıldan beri adını aldığı İngiltere'nin Gloucestershire kontluğunda üretilmektedir. Peynirin single ve double olmak üzere iki çeşidi vardır; her ikisi de geleneksel olarak Gloucester ineklerinden elde edilen sütten yapılır. Her iki türün de doğal bir kabuğu ve sert bir dokusu vardır, ancak Single Gloucester daha ufalanır, dokusu daha hafiftir ve yağ oranı daha düşüktür. Double Gloucester'ın Single'a göre daha uzun süre olgunlaşmasına izin verilir ve daha güçlü ve daha lezzetli bir tada sahiptir.
Comté, Fransa'nın Jura bölgesinde üretilen pastörize edilmemiş çiğ inek sütünden yapılan Fransız peyniridir. Fransa'da besinleri denetlemek için uygulanan PDO sertifikasına sahip olduğu için üretiminden yapılışına kadar sıkı bir denetim tabi tutulur. Peynir sadece Montbéliarde ve Simmental türlerindeki ineklerin sütlerinden yapılır. Peynirin yapıldığı bölgedeki bitki örtüsünün peynirin tadına katkısı vardır bu nedenle kış ve yaz aylarında üretilmiş olan peynirlerin tatları ve görünüşleri birbirinden farklıdır. Kışın ineklerin sadece samanla beslenmesi nedeniyle, peynirde tereyağı ve süt tadı daha baskın olur ve peynirin rengi daha soluk bir beyazdır. Yazın ise hayvanların otlaklarda otlanması sonucunda peynirde çiçek, fındık ve meyve gibi aromalar ön plana çıkar ve peynir altın sarısına yakın bir renkte olur.
Danablu, Kuzey Amerika'da sıklıkla Danish Blue Cheese ticari markası altında pazarlanan, güçlü, mavi damarlı bir peynirdir. Bu yarı yumuşak krema peyniri tipik olarak tambur veya blok şeklindedir ve sarımsı, hafif nemli, yenilebilir bir kabuğa sahiptir. Tam yağlı inek sütünden ve homojenize kremadan yapılır, %25-30 yağ içeriğine sahiptir ve sekiz ila on iki hafta olgunlaştırılır.
