İçeriğe atla

Beatrice Tinsley

Beatrice Tinsley
Doğum27 Ocak 1941
Chester, İngiltere
Ölüm23 Mart 1981 (40 yaşında)
New Haven, Connecticut, Amerika Birleşik Devletleri
EğitimCanterbury Üniversitesi, Austin Teksas Üniversitesi
ÖdüllerAnnie Jump Cannon Astronomi Ödülü (1974)
Kariyeri
DalıAstronomi
Çalıştığı kurumlarYale Üniversitesi

Beatrice Muriel Hill Tinsley (27 Ocak 1941 - 23 Mart 1981), İngiltere doğumlu Yeni Zelandalı astronom ve kozmologtur. Yale Üniversitesi'nde astromoni profesörü olarak görev almıştır ve galaksilerin nasıl evrimleştiğine, büyüdüğüne ve öldüğüne dair çalışmalar yapmıştır.

Hayatı

27 Ocak 1941'de, Chester'da, Jean ve Edward Hill'in üç kızının ortancası olarak doğdu.[1] Ailesi ile İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Yeni Zelanda'ya göç etti. Önce Christchurch'te ve daha sonra New Plymouth'ta yaşadılar. Bir din adamı olan babası Edward Hill, 1953-56 yılları arasında New Plymouth'ta belediye başkanlığı yaptı.

Christchurch'te okurken üniversiteden sınıf arkadaşı fizikçi Brian Tinsley ile evlendi.[1] 1963'te, Brian'ın Güneybatı İleri Araştırmalar Merkezi (şimdi Dallas, Teksas Üniversitesi) tarafından işe alınmasıyla Teksas'a taşındılar. 1964'te; astronomi programındaki tek kadın olduğu ve daha sonra yenilikçi araştırmasını yayınlayacağı UT-Austin'e kaydoldu.[2]

Çalışmaları ile tanınmasına rağmen kalıcı bir akademik pozisyon bulmakta zorlandı. 1974'te, aile ve iş hayatını dengelemekte zorlanması nedeniyle kocasını ve evlat edindiği iki çocuğunu Yale Üniversitesi'nde yardımcı doçent olarak görev alabilmek adına terk etti.[1] 1 Temmuz 1978'de Yale'de astronomi profesörü olarak çalışmaya başladı ve bu pozisyonda çalışan ilk kadın oldu.[3] 23 Mart 1981'de, New Haven'de, melanom sebebiyle 40 yaşında öldü.[1][3] Külleri, Yale kampüs mezarlığına gömüldü.

Eğitimi

New Plymouth Kız Lisesi'nde okuduktan sonra Canterbury Üniversitesi'ne gitti. Canterbury Üniversitesi'nde, Bachelor of Science ve Master of Science derecelerini edindi.[4] Doktorasını Austin Teksas Üniversitesi'nde, "Galaksilerin Evrimi ve Kozmoloji için Önemi" teziyle tamamladı.

Çalışmaları

Yıldız popülasyonlarının nasıl yaşlandığına ve galaksilerin gözlemlenebilir niteliklerini nasıl etkilediğine dair öncü teorik çalışmalar yaptı. Ayrıca, evrenin kapalı mı yoksa açık mı olduğunu inceleyen modellere yönelik temel araştırmalarda işbirliği yaptı. Tinsley'in galaksi modelleri, protogalaksilerin nasıl görünmesi gerektiğine dair ilk tahminleri ortaya çıkardı.

1974'te, galaksi evrimi üzerine yaptığı çalışmalardan dolayı Amerikan Astronomi Topluluğu tarafından verilen Annie Jump Cannon Astronomi Ödülü'nü aldı.[5]

1977'de, Yale Üniversitesi'nden Richard Larson ile birlikte "Galaksilerin ve Yıldız Popülasyonlarının Evrimi" konulu bir konferans düzenledi.

1978'de, Yale Üniversitesi'ndeki ilk kadın astronomi profesörü oldu.[3] Ölümünden on gün önce The Astrophysical Journal'a sunduğu son bilimsel makalesi, ölümünden sonra Kasım ayında yayınlandı.

Övgüler

Tinsley Dağı
  • 1981 yılında keşfedilen bir ana kuşak asteroite, 3087 Beatrice Tinsley adı verildi.
  • 1986'da, Amerikan Astronomi Topluluğu tarafından Beatrice M. Tinsley Ödülü verilmeye başlandı.[6]
  • 1989 yılında; Austin Teksas Üniversitesi'nde, Beatrice M. Tinsley Centennial Misafir Profesörlüğü kuruldu.[7]
  • 2005 yılında; Wellington'daki Circa Tiyatrosu'nda, Beatrice Tinsley'in hayatını konu edinen Bright Star adlı bir oyun oynandı.[8]
  • 2010 Aralık'ta; Kepler Dağları'ndaki bir dağ, Tinsley Dağı olarak adlandırdı.[9]
  • 2012 yılında; Yeni Zelanda Kraliyet Astronomi Derneği, Beatrice Hill Tinsley Konferanslarını kurdu.[10]
  • 27 Ocak 2016'da; Google, Beatrice Tinsley'i doğumunun 75. yılında onurlandırmak amacıyla bir Doodle yayınladı.[11] Yine 2016'da; Yeni Zelanda Bilim İnsanları Topluluğu, Araştırma Madalyası'nın ismini Hill Tinsley Madalyası olarak değiştirdi.[12]
  • 18 Temmuz 2018'de; The New York Times'in, ölümleri The Times'ta bildirilmeyen önemli insanların hikâyelerini anlattığı projede Beatrice Tinsley'in hikâyesi anlatıldı.[1]

Seçilmiş yayınları

Kaynakça

  1. ^ a b c d e "Overlooked No More: Beatrice Tinsley, Astronomer Who Saw the Course of the Universe". The New York Times (İngilizce). 18 Temmuz 2018. ISSN 0362-4331. 31 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2022. 
  2. ^ "This Astronomer Had to Make the Hardest Career Choice: AAUW". web.archive.org. 13 Şubat 2019. 13 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2022. 
  3. ^ a b c "Beatrice Tinsley made professor of astronomy at Yale". nzhistory.govt.nz (İngilizce). 21 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2022. 
  4. ^ Tinsley, Beatrice M. (1962). "Theory of the crystal field in neodymium magnesium nitrate" (İngilizce). doi:10.26021/7553. 26 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2023. 
  5. ^ "Grants, Prizes, and Awards | American Astronomical Society". web.archive.org. 2 Ekim 2009. 2 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2022. 
  6. ^ "Grants, Prizes, and Awards | American Astronomical Society". web.archive.org. 22 Aralık 2010. 2 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2022. 
  7. ^ "Wayback Machine" (PDF). web.archive.org. 23 Şubat 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2022. 
  8. ^ "circa theatre [archives]". web.archive.org. 7 Şubat 2006. 7 Şubat 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2022. 
  9. ^ MacKay, Scot (19 Ocak 2011). "Historian's mountainous goal reached". Stuff (İngilizce). 22 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2022. 
  10. ^ "Beatrice Hill Tinsley Lectures". web.archive.org. 28 Temmuz 2013. 28 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2022. 
  11. ^ "Beatrice Tinsley'in 75. Doğum Günü". www.google.com. 26 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2022. 
  12. ^ "New Zealand Association of Scientists - Hill Tinsley Medal". scientists.org.nz. 3 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Austin</span> ABDnin Teksas Eyaletinin başkenti

Austin, ABD'nin en büyük 11. şehri ve Teksas eyaletinin en büyük 4. şehridir. Ayrıca, eyaletin başkentidir.

<span class="mw-page-title-main">Galaksi</span> kütle çekimiyle bir arada duran yıldız ve gök cismi öbeği

Galaksi veya gök ada, kütle çekimi kuvvetiyle birbirine bağlı yıldızlar, yıldızlararası gaz, toz ve plazmanın meydana getirdiği yıldızlararası madde ve şimdilik pek anlaşılamamış karanlık maddeden oluşan maddesel bir sistemdir. Tipik galaksiler 10 milyon ile bir trilyon arasındaki miktarlarda yıldız içerirler ve bir galaksinin içerdiği yıldızların hepsi o galaksinin kütle merkezini eksen alan yörüngelerde döner. Galaksiler uzayda tek yönlü hareket ederler, galaksilerin yörüngeleri yoktur. Galaksiler çeşitli çoklu yıldız sistemlerini, yıldız kümelerini ve çeşitli nebulaları da içerebilirler. Çevresinde gezegenler ve asteroitler gibi çeşitli kozmik cisimler dönen Güneş, Samanyolu Galaksisi'ndeki yıldızlardan yalnızca biridir.

<span class="mw-page-title-main">Biçimsel galaksi sınıflaması</span> gökadaların görünüşlerine göre gruplara ayırdığı bir sınıflandırma sistemidir

Biçimsel galaksi sınıflandırması, astronomların gökadaları görünüşlerine göre gruplara ayırdıkları bir sınıflandırma sistemidir. Gökadaları görünüşlerine göre sınıflandırmak için kullanılan birkaç şema bulunmaktadır. Bunların en bilineni Edwin Hubble tarafından tasarlanan ve Gérard de Vaucouleurs ile Allan Sandage tarafından genişletilen Hubble düzenidir. Gökada sınıflandırması ve morfolojisi artık büyük ölçüde hesaplama yöntemleri ve fiziksel morfoloji kullanılarak yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Hubble düzeni</span> Edwin Hubble tarafından geliştirilmiş bir gökada sınıflandırma düzenidir

Hubble düzeni, Edwin Hubble tarafından 1925 yılında geliştirilmiş bir gökada sınıflandırma düzenidir. Biçimi dolayısıyla çatal olarak da anılır.

Richard Wesley Hamming,, Amerikan matematikçi.

<span class="mw-page-title-main">Cüce galaksi</span> İçinde birkaç milyar yıldıza ev sahipliği yapan galaksilere verilen addır

Bir cüce galaksi, yaklaşık 1000 ila birkaç milyar yıldızdan oluşan galaksilere verilen isimdir; Samanyolu'nun 200-400 milyar yıldızına kıyasla bu sayı oldukça sınırlıdır. Samanyolu'nun yakın çevresinde yer alan ve 30 milyardan fazla yıldız içeren Büyük Macellan Bulutu kimi zaman bir cüce galaksi olarak sınıflandırılırken, kimileri de onu tam anlamıyla bir galaksi olarak kabul etmektedir. Cüce galaksilerin oluşum ve faaliyetlerinin daha büyük galaksilerle olan etkileşimlerden büyük ölçüde etkilendiği düşünülmektedir. Gök bilimciler şekillerine ve bileşimlerine göre çok sayıda cüce galaksi türü tanımlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yıldız patlama galaksisi</span>

Yıldız patlama galaksisi, galaksilerdeki yıldızlararası dev moleküler bulutlarında oluşan soğuk gaz rezervlerinden meydana gelirler. Yıldız doğumları oranının istisnai derecede yüksek olduğu galaksiler “starburst galaksileri” adıyla bilinir. Bu galaksiler aşırı miktarda yıldız üretmeye sürekli olarak devam etselerdi gaz rezervlerini tüketerek ömürlerini iyice azaltırlardı. Fakat bu etkinlikleri genellikle yalnızca on milyon yıl kadar sürer ki, bu süre bir galaksinın ömür süresine nazaran nispeten kısa bir süredir. "Starburst galaksileri" Evren tarihinin erken dönemlerinde daha yaygındılar. Günümüzde bile bu galaksilerin yıldız doğumları toplamına katkıları tahminen %15 civarındadır.

<span class="mw-page-title-main">Aktif galaksi çekirdeği</span>

Gözlemleyebildiğimiz galaksilerin bir kısmı "aktif" olarak sınıflandırılır. Galaksiden çıkan toplam enerjinin önemli bir kısmı yıldızlar, toz ve yıldızlararası ortamdan değil, bir başka kaynaktan yayılmaktadır. Aktif galaksi çekirdeği için standart örnek, çekirdek bölgesindeki bir dev karadeliğin (SMBH) çevresinde oluşan bir yığılım diskine dayanır. Bir aktif galaksi çekirdeğinin ışınımı maddenin diskten hareketle kara deliğe doğru düşmesi sırasındaki kütleçekimsel enerjiden kaynaklanır. Bu tür kozmik cisimlerin %10'unda, yarıçapları bakımından birbirine zıt bir enerji akışı çifti, çekirdekten ışık hızına yakın hızlarda parçacıklar fırlatır. Bu akışları üreten mekanizma, yani bu akışların işleyişi henüz anlaşılamamıştır.

Gökadaların ortaya çıkma ve evrimlerinin incelenmesi bir bakıma gökadaların nasıl meydana geldikleri ve evren tarihinde nasıl bir evrim yolu izledikleri sorularının yanıtlanması girişimleridir. Bu alandaki bazı teoriler geniş ölçüde kabul görmekle birlikte, bu alan astrofizikte hâlen ilerlemeler bekleyen etkin bir alandır.

<span class="mw-page-title-main">Jordan Hill</span> Amerikalı basketbolcu

Jordan Craig Hill, National Basketball Association (NBA) takımlarından Minnesota Timberwolves forması giyen Amerikalı profesyonel basketbolcu. Kolej kariyerini Arizona Üniversitesi'nde tamamlamıştır. Kolej kariyerinin son senesi'nde 18,3 sayı, 11,0 ribaund ortalamalarıyla oynamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Wayback Machine</span> Internet Archive tarafından kurulan dijital arşiv

Wayback Machine, kâr amacı gütmeyen Internet Archive adlı kuruluş tarafından geliştirilmiş bir sayısal zaman kapsülüdür. Alexa Internet'ten derlenen içerikle çalışan, 1996 yılında oluşturulan ve 2001 yılında halka açılan Wayback Machine, kullanıcının "zamanda geriye" gitmesini ve web sitelerinin geçmişte nasıl göründüğünü görmesini sağlar. Kurucuları Brewster Kahle ve Bruce Gilliat, Wayback Machine'i feshedilmiş web sayfalarının arşivlenmiş kopyalarını koruyarak "tüm bilgiye evrensel erişim" sağlamak için geliştirdi.

<span class="mw-page-title-main">Vera Rubin</span> Amerikalı astronom

Vera Florence Cooper Rubin, galaksilerin dönüş hızlarıyla ilgili çalışmaların öncüsü sayılan Amerikalı astronom. Galaksilerin dönüş eğrileri üzerine çalışarak, galaksilerin açısal hareketinin tahmin edilen biçimiyle gözlemlenen biçimi arasındaki tutarsızlığı ortaya çıkardı. Bu olgu daha sonra galaktik dönüş problemi olarak anılmaya başladı.

<span class="mw-page-title-main">Austin Teksas Üniversitesi</span> ABD, Teksasta kurulu devlet üniversitesi

The University of Texas at Austin, yani Austin Teksas Üniversitesi, ABD'nin Teksas eyaletinin en büyük üniversitesidir. 1883 yılında kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Sérsic profili</span>

Sérsic profili bir galaksinin yoğunluğunun galaksinin yarıçapı ile olan bağlantısını anlatan matematiksel bir fonksiyondur. Bu yasa, de Vaucouleurs yasasının bir genellemesidir. José Luis Sérsic tarafındandan ilk defa 1963 yılında yayınlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Reinhard Genzel</span> Alman gökbilimci

Reinhard Genzel Max-Planck-Institut für extraterrestrische Physik'de yönetici, LMU'da profesör ve Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley' de emeritus profesör olan bir Alman astrofizikçi. Andrea Ghez ve Roger Penrose ile paylaştığı " galaksimizin merkezinde süper kütleli kompakt bir nesnenin keşfi için" 2020 Nobel Fizik Ödülü'ne layık görüldü.

<span class="mw-page-title-main">Sandra Faber</span>

Sandra Moore Faber, galaksilerin evrimi üzerine yaptığı araştırmalarla tanınan bir astrofizikçidir. Kaliforniya Üniversitesi, Santa Cruz'da Astronomi ve Astrofizik Profesörüdür ve Lick Gözlemevi'nde çalışmaktadır. Galaksilerin parlaklığını içlerindeki yıldızların hızına bağlayan önemli keşifler yaptı ve Faber-Jackson ilişkisinin ortak kaşiifi oldu. Faber, Hawaii'deki Keck teleskoplarının tasarımında da etkili oldu.

Jenny Greene, Amerikalı astrofizikçi ve Princeton Üniversitesi'nde profesördür. Süper kütleli kara delikler ve içinde bulundukları galaksiler üzerindeki çalışmalarıyla geniş kitleler tarafından tanındı.

<span class="mw-page-title-main">Ramsey Clark</span> Amerikalı avukat (1927 – 2021)

William Ramsey Clark, Amerikalı hukukçu, siyasetçi ve aktivist.

<span class="mw-page-title-main">Meg Urry</span> Amerikalı astrofizikçi

Claudia Megan Urry, Amerikan Astronomi Topluluğu Başkanı, Yale Üniversitesi Fizik Bölümü başkanı ve Hubble Uzay Teleskobu ekibinin bir parçası olarak görev yapmış Amerikalı bir astrofizikçi. Halen Yale Üniversitesi'nde İsrail Munson Fizik ve Astronomi Profesörü ve Yale Astronomi ve Astrofizik Merkezi Direktörüdür. Urry, yalnızca kara delikler ve çok dalga boylu araştırmalar da dahil olmak üzere astronomi ve astrofiziğe katkılarıyla değil, aynı zamanda astronomi, bilim ve daha genel olarak akademide cinsiyetçilik ve cinsiyet eşitliğini ele alan çalışmalarıyla da dikkate değerdir.

<span class="mw-page-title-main">Eva Grebel</span>

Eva Katharina Grebel, Alman astronom. 2007'den beri Almanya'da bulunan Heidelberg Üniversitesi'nin Astronomik Hesaplamalar Enstitüsü'nün eş direktörlüğünü yapmaktadır. Eva Grebel, yıldızlar öbeği ve galaksi oluşumu araştırmalarında uzmandır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.