İçeriğe atla

Beat 'em up

Beat 'em up (Türkçe anlamıyla Patakla onları), 80'li yılların ortasında türeyen ve geniş manada popüler olmuş, milyonlarca oyuncu tarafından oynanmış bir video oyunu sınıfıdır. Bu tip oyunlara bazen kavgacı ismi de verilmektedir.

İsmi ve konsepti ne olursa olsun, beat 'em up tipi oyunların genel amacı, 2 boyut ortamda (kavgacı) rolündeki karakterin çevreden gelen düşman karakterleri yakın dövüş teknikleriyle alt etmesidir. Double Dragon oyununda ana karakterler silahsız mücadele verirken, Golden Axe oyununda ise ana karakter silahlıdır.

İki kişilik kooperatif oynanış ile karakter seçimi türün belirgin özelliğidir.

Oyun tasarımı

Beat 'em up türü genellikle ana karakterlerin, şehrin arka sokaklarında hüküm süren suç çeteleriyle, intikam ve aksiyon dolu mücadelesi şeklinde kurgulanır. İstisnai olarak tarihi ve fantastik kurgulara da rastlanmaktadır. Oyuncular, belirlenmiş kurguya göre sokağın başından sonuna kadar yürümektedir ve tasarım bunu yatay kaydırma yöntemiyle gerçekleştirir. Oyuncu bölüm içerisinde yürümeye devam ettikçe farklı düşman grupları ile karşılaşır. Tüm düşmanlar alt edildiğindeyse bölüm biter. Bölüm sonlarında "büyük patron" olarak tanımlanan ve öncül düşman gruplarına oranla daha güçlü bir rakibe karşı mücadele verilir.

Tarihçe

1984 yapımı Kung-Fu Master ile 1986 yapımı Renegade oyunları türün öncülleri; 1987 yapımı Double Dragon ise türün altın çağının başlangıcı olarak kabul edilir. Yine 1989'da çıkan Golden Axe, Final Fight ve River City Ransom oyunları, türe kazandırdıkları yeniliklerle bilinir.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Platform oyunu</span> video oyunu türü

Platform oyunu, kullanıcının ekrandaki hareketli karakteri (kahramanı) çeşitli düzlemler (platformlar) arasında koşarak, zıplayarak veya tırmanarak ilerlettiği iki boyutlu bir video oyunu türü. Bilgisayar Oyunları tarihinde önemli bir yer tutan platform oyunları genelde oyuna konu olan kahramanın çeşitli engeller üzerinden geçirilerek bölümün tamamlanması ve bir sonraki bölüme geçilmesi üzerine kurulmuş bir algoritmaya dayanır. Bu tip oyunlarda kahramanın karşısına çıkan düşmanlar çeşitli silahlar yardımıyla veya düşmanın üzerinde zıplanarak alt edilir.

Rol yapma oyunu (RYO), (İngilizce: role-playing game, RPG); oyuncuların kurgusal bir sahnede farklı karakterlerin rollerini üstlendikleri oyunların genel bir ailesidir. Oyuncular, belirli kurallar çerçevesinde oluşturulan karakterleri yöneterek bir hikâyenin parçası olurlar.

<span class="mw-page-title-main">Çok oyunculu oyun</span> birden çok oyuncunun birlikte oynayabileceği video oyunu

Çok oyunculu bir video oyunu, aynı oyun ortamında aynı anda birden fazla kişinin yerel olarak oynayabildiği bir video oyunu türüdür. veya internet üzerinden çevrimiçi olarak oynanabilir. Çok oyunculu oyunlar genellikle oyuncuların tek bir oyun sisteminin kaynaklarını paylaşmasını veya daha uzak bir mesafeden birlikte oynamak için ağ teknolojisini kullanmasını gerektirir. Oyuncular bir veya daha fazla insan yarışmacıya karşı yarışabilir, ortak bir hedefe ulaşmak için bir insan partnerle işbirliği içinde çalışabilir veya diğer oyuncuların faaliyetlerini denetleyebilir. Çok oyunculu oyunlar, oyuncuların diğer kişilerle ortaklık veya rekabet içinde etkileşim kurmasına izin vererek onlara tek oyunculu oyunlarda olmayan sosyal iletişimi sağlar.

<i>Guitar Hero III: Legends of Rock</i> 2007 video oyunu

Guitar Hero III: Legends of Rock, Guitar Hero serisinin dördüncü üyesidir. Guitar Hero ve Guitar Hero II'nin yayımcısı RedOctane'in Activision tarafından satın alınmasıyla, Guitar Hero III'ün yapımını Neversoft üstlendi.

Aksiyon oyunu, el göz koordinasyonu ve tepki süresi gibi fiziksel zorlukları önplana çıkaran bir video oyun türüdür. Türün en bilinen alt türleri dövüş, nişan ve platform oyunlarıdır. Aynı zamanda çeşitli çevrelerde gerçek zamanlı strateji oyunları da aksiyon türüne dahil edilir.

<span class="mw-page-title-main">Shoot 'em up</span>

Shoot 'em up, 80'li yılların ortaları ile 3 boyutlu oyunların tercih edilmeye başlandığı 90'lı yılların ortalarına dek geniş anlamda popüler olmuş ve günümüzde de Japonya gibi bazı ülkelerde hâlen binlerce oyuncu tarafından oynanan bir bilgisayar oyunu sınıfıdır. Bu tip oyunların tümüne bazen genel olarak shooter ismi de verilmektedir.

Video oyunu türleri belirlenirken sınıflandırmada video oyunlarının mekanikleri, tasarım aşamasında, tasarımcının verdiği kritik kararlar yani daha basit bir şekilde oynanış tarzları esas alınır. Lakin bu sınıflandırma her zaman tutarlı veya sistematik bir yol izleyememiştir. Bunun nedeni kriterlerin, ayrımı yapan kişi ya da kuruma göre farklılık göstermesidir. Tümüyle akademik çalışmaların yürütülmemesinden ötürü kimi zaman keyfi isimlendirmeler de söz konusudur. Buna rağmen dünya genelinde benimsenmiş tür kalıpları da mevcuttur.

<i>Severance: Blade of Darkness</i>

Severance: Blade Of Darkness 2001 yılında Rebel Act Studios tarafından üretilen ve Codemasters firması tarafından yayınlanan bir Third Person Pc dövüş-aksiyon oyunudur. İspanyolcadan doğrudan çevrilmiş ismi "Edge Of Darkness" tir. Ancak aynı isimde Amerika'da yayınlanan bir Tv serisi olduğu için oradaki dağıtıcı firma, ismi " Blade Of Darkness " olarak değiştirdi ve daha sonra Avrupa'daki kopyalara da aynı işlem uygulandı. Ekim 2021'de güncellenmiş versiyonu Steam üzerinden yayınlanmıştır.

<i>Dragon Age: Origins</i> 2009 BioWare bilgisayar oyunu

Dragon Age: Origins , BioWare tarafından geliştirilen ve Electronic Arts tarafından dağıtılan tek oyunculu rol yapma video oyunudur. Dragon Age serisinin ilk oyunu olup Kasım 2009'da Microsoft Windows, PlayStation 3 ve Xbox 360; 21 Aralık 2009'da ise OS X için satışa sunulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Devasa çok oyunculu çevrimiçi rol yapma oyunu</span> video oyunu türü

Devasa çok oyunculu çevrimiçi rol yapma oyunu ya da sıkça kullanılan orijinal adının kısaltmasıyla MMORPG, çok sayıda oyuncunun bilgisayarlarından veya oyun konsollarından internete bağlanarak birlikte oynadığı, oyun esnasında çeşitli karakterlere büründüğü devasa video oyunu türü. 1997 yılından beri gitgide yaygınlaşmaktadır.

Michael Jackson Moonwalker 1988 yapımı Michael Jackson filmi, Moonwalker'a dayalı olan video oyunudur. Sega tarafından yapılan ABD temalı 1990 video oyunu 'beat 'em upla benzer bir oyundur, 1989 yılında yayımlanan Atari ve Bilgisayar oyunu'dur, oyun 'Sega Genesis' ve Sega Master System için yayınladı. Oyunun ana teması "Michael Jackson'ın kötü Mr.Big tarafından kaçırılan çocukları kurtarmasıdır", Smooth Criminal ise oyunun tema müziğidir. Oyun, Genesis adaptasyon kült statüsü elde etmiştir.

Double Dragon, Technōs Japan tarafından geliştirilip 1987'de dağıtılan, beat 'em up türünde bir video oyunudur.

<i>Little Fighter 2</i> video oyunu

Little Fighter 2 Hong Kong yapımı Little Fighter (LF1) oyununun devamı olan dövüş oyunudur. Marti Wong and Starsky Wong tarafından tasarlanan oyun, bir dizi güncellemeden sonra 1999 yılında çıktı.

Super Mario Nintendo tarafından yaratılmış, firmanın maskotu Mario'yu temel alan bir video oyunu serisidir. Super Mario Bros. veya kısaca Mario (マリオ) adlarıyla da bilinen seri, daha geniş kapsamlı Mario markasının temelini oluşturur. Nintendo'nun tüm önemli oyun konsolları ve el konsolları için en az bir Super Mario oyunu geliştirilmiştir.

<i>Persona 5</i> 2016 video oyunu

Persona 5, Atlus tarafından geliştirilen 2016 yapımı bir rol yapma video oyunudur. Oyun, Persona serisinin altıncı oyunu olup Eylül 2016 tarihinde Japonya'da ve Nisan 2017 tarihinde de dünyanın geri kalanında PlayStation 3 ve PlayStation 4 için piyasaya sürüldü. Yeni içerik içeren geliştirilmiş bir sürüm olan Persona 5 Royal , Ekim 2019'da Japonya'da ve Mart 2020'de de dünya çapında PlayStation 4 için piyasaya sürüldü.

Gizlilik oyunu, oyuncunun rakiplerinden kaçınmak veya üstesinden gelmek için öncelikle gizlilik kullandığı bir tür video oyunu türüdür. Bu tarz oyunlar, oyuncunun gizlenerek veya kılık değiştirerek görünmeden kalmasına izin verir. Bazı oyunlar, oyuncunun gizli bir yaklaşım veya doğrudan saldırganlara saldırması arasında seçim yapmasına izin verirken, oyuncuya gizliliğin daha fazla kullanılması için ödüllendirir. Gizlilik oyunları, özel kuvvetler operatörleri, casuslar, hırsızlar, ninjalar veya suikastçılar olan ana karakterlere casusluk, terörle mücadele ve haydut temalar kullandı. Bazı oyunlar, birinci şahıs nişancılar ve platformcular gibi gizli unsurları da diğer türlerle birleştirdi.

<span class="mw-page-title-main">Bölüm sonu canavarı</span>

Boss ya da bölüm sonu canavarı, video oyunlarında önemli bir bilgisayar kontrollü düşmandır. Boss savaşları genellikle oyunun belirli bir bölümünün doruğunda, genellikle bir seviye veya aşama sonunda veya belirli bir hedefi korurken görülür. Bölüm sonu canavarı genellikle oyuncunun o noktaya kadar karşılaştığı rakiplerden çok daha güçlüdür ve genellikle yalnız olarak karşı karşıya kalır. Bir miniboss aynı alan veya seviyede ana canavardan daha zayıf veya daha az önemli bir canavardır. Son boss genellikle bir oyunun ana düşmanıdır ve bu karakterin yenilgisi oyuncular için ödüllendiricidir.

Dragon Quest, Armor Project tarafından geliştirilen ve Square Enix tarafından yayınlanan bir rol yapma video oyunu serisidir. 1986'da yayınlanan ilk oyunuyla, 11 ana oyununun yanı sıra çok sayıda yan oyunu ile ana serideki hemen her oyunla ilgili çok sayıda manga, anime ve roman uyarlaması bulunmaktadır.

Kung-Fu Master veya Japonya'da Spartan X , 1984 yılında Irem tarafından geliştirilen bir beat 'em up arcade oyunudur. Oyun, Aralık 1984 tarihinde piyasaya sürüldü. Oyun, Jackie Chan'in Wheels on Meals filmine dayanmakla birlikte, oyunun ana karakterin ve kız arkadaşının isimlerinin dışındaki filmin konusuyla bir ilgisi bulunmamaktadır.

Labirent video oyunları, 1980'li yılların başında popülerleşmiş bir video oyunu türüdür. Bu video oyun türünü diğer oyunlardan farklı kılan şey, oyunun bir labirent ortamında geçmesidir. Oyuncunun hızlı kararlar vererek labirent içerisindeki tehditlerden kaçması ve görevlerini tamamlaması gerekmektedir. Labirent içerisinde birden fazla yaratık veya oyuncu olabilir, zaman kısıtlaması bulunabilir. 1980 yılında Pac-Man video oyununun çıkmasıyla o zamana kadarki labirent anlayışı değişmiş, oyuncunun labirent içerisinde tek bir yol ile ilgilenmesini gerektiren durumlardan ziyade bütün koridorları taramasını gerektiren oyunlar yapılmaya başlanmıştır.