Beşiktaş Müzesi

Beşiktaş Müzesi, Vişnezade, İstanbul'da Beşiktaş Park'ın altında bulunup stat inşaatı sırasında korunan tarihi 19 Mayıs kapısından girilen spor müzesidir.^[1] Beşiktaş'ın kazandığı kupaların sergilendiği müzede kupaların, fotoğrafların, belgelerin, formaların yanı sıra koyu bir Beşiktaş taraftarı olan eski Pakistan Devlet Başkanı Pervez Müşerref'in kulübe hediye ettiği özel bir kılıç da bulunmaktadır.

T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı Özel Beşiktaş Jimnastik Kulübü (BJK) Müzesi, birçok medeniyete başkentlik yapmış olan dünyanın en önemli kültür merkezlerinden İstanbul'un özel semtlerinden biri olan Beşiktaş'ta, BJK İnönü Stadı'nın içinde bulunmaktadır. Dolmabahçe Sarayı'nın karşısında konumlanan müzeye, denizden ve karadan kolaylıkla ulaşılabilmektedir. 11.11.2001 tarihinde BJK Genel Kurul üyelerinin katkılarıyla spor müzesi olarak açılmış olup, 28.06.2007 tarihinde T.C Kültür Bakanlığı' na bağlı “Türkiye’nin ilk özel spor müzesi” statüsünü kazanmıştır.

Müzenin bulunduğu BJK İnönü Stadı 19 Mayıs 1947'de açılmıştır. Eşsiz konumu ile benzersiz bir stadyum olan BJK İnönü Stadı'nda ilk maç Beşiktaş JK-İsveç AIK takımları arasında oynanmıştır. İnönü Stadı'nda karşılaşmanın ilk ve tek golünü kesintisiz 16 yıl Kulüp Başkanlığı görevini yürüten Kulübün Onursal Başkanı dönemin kıymetli futbolcusu Süleyman Seba atmıştır. Stat içinde çeşitli dönemlerde renovasyon çalışmaları yapılmış olmakla birlikte, Şeref Kapısı ve Boğaziçi'ne nazır dış cephesi orijinal olarak korunmaktadır. Bu özelliklerinden ve ulaşım kolaylıklarından dolayı Müze stadyumun içinde konumlandırılmıştır. Yalnızca Beşiktaş takımının maçlarına değil, pek çok ulusal ve uluslararası karşılaşmaya ev sahipliği yapması, hangi Kulüp taraftarı olursa olsun sporseverlerin mutlaka bir karşılaşma izledikleri özel bir stadyum olması ve millî bayramlarda kutlamaların yapıldığı kitlesel bir buluşma noktası olmasından dolayı, BJK İnönü Stadı İstanbul için birçok bakımdan bir landmark (kentsel işaret, referans, anıt) haline gelmiştir.

Müze Pazartesi günleri ve maç günleri dışında her gün saat 10:00-18:00 saatleri arasında açık olup güncel giriş ücretleri https://bjk.com.tr/tr/besiktas-jk-muze/ziyaret_gunleri_ve_ucretler resmi sitede yazmaktadır.^[2] 1650 metrekare sergi alanı bulunan müzede Kulübün kuruluş tescil belgesi, kupalar, şiltler gibi ödüller, dünden bu güne Kulüp rozetleri, tarihi fotoğraflar, efsane sporculara ait orijinal krampon ve formalar gibi Türk spor tarihi geçmişine ışık tutan 420 adet tarihi belge ve obje sergilenmektedir. Bunun dışında 370 metrekare depo alanında futbol dışı branşlara ait objeler tasnif edilmiş, kayıt altına alınmış ve Müzenin yenileme ve genişletme projeleri sonunda sergilenmek üzere özenle muhafaza edilmektedir. Stadın tarihe mal olmuş özelliğinden dolayı paha biçilemez manevi değeri ayrı tutulmakla birlikte, açılışında sergi alanı için 35.000 euro harcanmıştır. 2008-2009 döneminde 7.200 kişinin ziyaret ettiği müze, yerel ilk ve orta öğretim okulları ile de sıkı ilişkiler içindedir ve düzenlenen okul gezileri sayesinde her seviyeden öğrenci tarafından ziyaret edilmektedir.

Müzede yer alan BJK'nin “ilk”leri

“Türkiye’nin ilk özel spor müzesi” unvanına sahip BJK, Türk sporunda da önemli ilklere imza atmıştır.

• Türkiye'nin ilk spor kulübü tescil belgesi

• BJK Futbol şubesi kurucusu Şeref Bey, 1925 yılında Türkiye'nin ilk uluslararası maç yöneten hakemi unvanını almıştır.

• İlk resmi İstanbul Lig Şampiyonu Kupası (1924)

• İlk Başbakanlık Kupası (1944)

• İlk defa kıtalararası seyahat eden Türk futbol takımının kazandığı kupa (1950)

• İlk Profesyonel Lig Şampiyonluğu kupası (1951)

• Beşiktaş'a tam kadro olarak Türk millî futbol takımını temsil etme hakkı tanınan tek kulüp olduğuna dair 5.5.1952 tarihli belge

• İlk Federasyon Kupası (1956)

• Türk futbol tarihinin namağlup ilk ve tek lig şampiyonluğu kupası (1991-1992)

• İlk Atatürk Kupası (1999-2000 sezonu)

• 100. yılında şampiyonluk kupası alan ilk Türk takımı (2002-2003)

• İlk Türkiye Süper Kupa (2005-2006)

Bu ilklerle ilgili fotoğraf, madalya, kupa ve benzeri obje ve belgeler BJK Müzesi'nde sergilenmektedir.

Sergi tanzim ve teşhir

Beşiktaş Park'ın denize bakan 19 Mayıs kapısından özel bir girişi bulunan müze, iki kat üzerinde konumlanmıştır ve toplam 1650m² 'dir.

Ziyaretçileri ile etkileşim içerisinde olmayı ve müze içi alanlarda her yaş grubuna yönelik olarak tasarlanmış 50'den fazla dijital uygulama bulunur. Engelli ziyaretine uygundur. sergi alanında toplam adet 420 obje sergi koridoru ve sergi salonu alanında teşhir edilmektedir. Sergi koridoru boyunca bulunan 30 adet cam bölmenin her biri Kulüp tarihinde önemli bir dönemi, belgeyi ya da sporcuyu yansıtmaktadır. Böylece, koridoru gezen ziyaretçilerin Türk sporunda hızlı bir tarih turuna çıkabilmeleri hedeflenmiştir. Hemen koridorun yanında bulunan, sergi salonunda ise yine tarihi kronoloji gözetilmekle birlikte, kupa ve diğer objeler konu veya dönemlerine göre kendi aralarında serbest olarak gruplandırılmıştır. Ayrıca müzede kulübün onursal başkanı Süleyman Seba'nın temsili başkanlık odası ve kendine ait heykeli camekan içerisinde sergilenmektedir.

Sergi salonunun girişinde kulübün kurucularının fotoğrafları yer almakta ve salonun sonunda kulübün ilk başkanından bugüne kadar tüm Kulüp başkanlarının fotoğrafları bir arada görülebilmektedir ve müzede toplam 650 kupa bulunmaktadır^[3]

• BJK resmi site tarihçe sayfaları
• çarşı 2 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.