İçeriğe atla

Beş Aile

1963'te ülke çapındaki Amerikan Mafya Patronlarının Federal Soruşturma Bürosu tablosu.

Beş Aile, 1930'lardan günümüze New York'ta örgütlü suçu işleyen en büyük beş İtalyan-Amerikan mafya örgütlenmeleridir.

Aileler

  • Lucchese
  • Genovese
  • Gambino
  • Colombo
  • Bonanno

Tarih

Beş Aileye Giden Yol

1920'lerde ABD'deki Mafya operasyonları, çoğunluğu Sicilya ve Güney İtalya'nın Calabria ve Campania bölgelerinden gelen gangsterlerden oluşan Giuseppe "Joe The Boss" Masseria tarafından kontrol ediliyordu. Masseria'nın grubunda Charles "Lucky" Luciano, Albert "Mad Hatter" Anastasia, Vito Genovese, Alfred Mineo, Willie Moretti, Joe Adonis ve Frank Costello yer alıyordu. Ancak, güçlü Sicilyalı mafya babası Don Vito Cascio Ferro, Mafya operasyonlarının kontrolünü ele geçirmeye karar verdi.[1]

Castellammare del Golfo'daki üssünden Salvatore Maranzano'yu kontrolü ele geçirmesi için gönderdi. ABD'deki Castellammarese fraksiyonunda Joseph "Joe Bananas" Bonanno, Stefano "The Undertaker" Magaddino, Joseph Profaci ve Joe Aiello yer alıyordu. İki fraksiyonun Mafya liderliği için çatışacağı giderek daha belirgin hale geldikçe, her biri kendilerini destekleyecek daha fazla takipçi toplamaya çalıştı.[2]

Castellammarese Savaşı, Masseria ve Maranzano güçleri arasındaydı. Ancak, altta yatan bir nesiller arası çatışma da mevcuttu. Bir tarafta, uzun bıyıkları ve İtalyan olmayanlarla iş yapmayı reddetmeleri nedeniyle "Bıyıklı Petes" olarak bilinen eski muhafazakâr Sicilya liderliği vardı. Diğer tarafta ise daha ileri görüşlü, İtalyan olmayanlarla iş yapmaya istekli, daha genç ve daha çeşitli bir İtalyan grubu olan "Genç Türkler" yer alıyordu. Bu yaklaşım, takipçilerinin Masseria'nın modern zamanlarda Mafya'yı refaha kavuşturma yeteneğine sahip olup olmadığını sorgulamasına neden oldu. Luciano liderliğindeki bu grubun amacı, savaşı mümkün olan en kısa sürede bitirerek işlerini sürdürmekti. Luciano'nun hedefi, mafyayı modernize etmek ve gereksiz geleneksel normları ortadan kaldırmaktı. Bu vizyon, Masseria'nın geleneksel liderliğinin yetersizliklerini gören takipçileri çekmesini sağladı. Bu nedenle, her iki grup da değişkendi; birçok mafya üyesi savaş sırasında taraf değiştiriyor veya kendi müttefiklerini öldürüyordu. Maranzano ve Masseria grupları arasındaki gerginlikler 1928'e kadar uzanıyordu; bir taraf sık sık diğerinin alkol kamyonlarını kaçırıyordu (o dönemde Amerika Birleşik Devletleri'nde alkol üretimi Yasağı nedeniyle yasadışıydı).[3]

Luciano, 1931'in başlarında Masseria'yı ortadan kaldırma kararı aldı. Savaş Masseria için kötü gidiyordu ve Luciano taraf değiştirmek için bir fırsat gördü. Maranzano ile gizli bir anlaşma yaparak, Masseria'nın işlerini almak ve Maranzano'nun ikinci komutanı olmak karşılığında Masseria'nın ölümünü planlamayı kabul etti. Joe Adonis, Masseria grubuna katılmıştı ve Masseria, Luciano'nun ihanetini duyduğunda Adonis'e Luciano'yu öldürmesi için yaklaştı. Ancak Adonis, Luciano'yu cinayet planı konusunda uyardı. 15 Nisan 1931'de Masseria, Brooklyn'deki Coney Island'da bulunan Nuova Villa Tammaro adlı restoranda öldürüldü. Luciano'nun tuvalete gitmek için izin istediği iddia edilirken, silahlı kişilerin Anastasia, Genovese, Adonis ve Benjamin "Bugsy" Siegel olduğu bildirildi. Ciro "Enginar Kralı" Terranova kaçış arabasını sürdü, ancak efsaneye göre arabayı kullanamayacak kadar sarsılmıştı ve Siegel onu sürücü koltuğundan itmek zorunda kaldı. Maranzano'nun onayıyla Luciano, Masseria'nın çetesini devraldı ve Maranzano'nun teğmeni oldu, böylece Castellammarese Savaşı sona erdi.[3]

Beş Ailenin oluşumu

Masseria'nın ortadan kalkmasının ardından Maranzano, New York'taki İtalyan-Amerikan çetelerini yeniden organize etti. Bu yeniden yapılanma, Luciano, Profaci, Gagliano, Mangano ve Maranzano'nun liderlik ettiği Beş Aile şeklinde gerçekleşti. Maranzano, New York Wappingers Falls'ta bir toplantı düzenleyerek suç patronlarını çağırdı ve burada kendini "capo di tutti i capi" yani "tüm patronların patronu" ilan etti. Ayrıca, rakip ailelerin çetelerini kendi lehine zayıflattı. Görünüşte bu değişiklikleri kabul eden Luciano, aslında Maranzano'yu devirmek için fırsat kolluyordu. Maranzano, Masseria'dan biraz daha ileri görüşlü olsa da, Luciano, Maranzano'nun Masseria'dan bile daha açgözlü ve dar görüşlü olduğuna inanmıştı.[4]

Eylül 1931'de Maranzano, Luciano'nun kendisi için bir tehdit oluşturduğunu fark etti ve onu öldürmesi için İrlandalı gangster Vincent "Mad Dog" Coll'u tuttu. Ancak Lucchese, bu suikast planını Luciano'ya bildirdi. 10 Eylül 1931'de Maranzano, Luciano, Genovese ve Costello'yu Manhattan'daki 230 Park Avenue'deki ofisine çağırdı. Maranzano'nun onları öldürmeyi planladığından şüphelenen Luciano, ondan önce harekete geçmeye karar verdi. Luciano, Maranzano'nun adamlarının yüzlerini tanımadığı dört Yahudi gangsteri ofise gönderdi. Yahudi mafya üyeleri Meyer Lansky ve Bugsy Siegel'in yardımıyla bu plan güvence altına alındı. Gangsterlerden ikisi hükûmet ajanı kılığına girerek Maranzano'nun korumalarını silahsızlandırdı. Diğer ikisi ise Lucchese'nin yardımıyla Maranzano'yu hedef aldı ve onu vurmadan önce defalarca bıçakladılar. Bu suikast, "Sicilya Akşam Duası Gecesi" olarak efsaneleştirilen olayların ilki olarak tarihe geçti.[4]

Komisyonun oluşumu

Maranzano'nun 1931'de öldürülmesinin ardından Luciano, Chicago'da bir toplantı düzenledi. Kendisini "capo di tutti i capi" (tüm patronların patronu) ilan edebilirdi ve bu pozisyon için çok az itiraz olacaktı. Ancak, bu unvanı kaldırmayı tercih etti çünkü bunun aileler arasında sorun yaratacağını ve kendisini başka bir hırslı rakibin hedefi haline getireceğine inanıyordu. Luciano'nun Komisyon'daki hedefleri, tüm aileler üzerindeki gücünü sessizce korumak ve gelecekteki çete savaşlarını önlemekti. Patronlar, Komisyon fikrini onayladılar.[5]

Komisyon, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki tüm Mafya faaliyetlerini denetleyecek ve aileler arasındaki çatışmalarda arabuluculuk yapacak bir "yönetim kurulu" gibi işlev görecekti. Yedi aile reisi Komisyonu oluşturuyordu: New York'un Beş Ailesi'nin liderleri Charlie "Lucky" Luciano, Vincent Mangano, Tommy Gagliano, Joseph Bonanno ve Joe Profaci; Chicago Outfit patronu Al Capone; ve Buffalo ailesinin lideri Stefano Magaddino. Luciano, Komisyonun başkanlığına getirildi. Komisyon, her beş yılda bir ya da aile meselelerini tartışmaları gerektiğinde toplantılar yapmayı kararlaştırdı.[5]

Mafyanın Çöküşü

New York şehrindeki beş mafya ailesi, eskisi kadar güçlü olmasalar da hala aktiftir. Mafyanın Amerika Birleşik Devletleri'ndeki zirve dönemi, 1940'lar ve 1950'lerdi. Ancak, 1970'te Racketeer Influenced and Corrupt Organizations Act (RICO Yasası) yürürlüğe girdiğinde, mafyayı ve organize suçu durdurmaya yönelik ciddi adımlar atıldı. RICO Yasası, mafya üzerinde büyük bir etki yarattı ve tutuklanan birçok üyenin muhbir olmasına yol açtı. Bu etki zamanla daha da güçlendi, mafyanın kontrolü zayıfladı.[6]

Popüler kültüre etkileri

Mario Puzo'nun The Godfather adlı hikâyesinde de geçmektedir. New York'un yeraltı işlerini kontrolünde tutan beş mafya ailesidir. Bunlar Manhattan adasında, Cuneo, Corleone'da Barzini; New Jersey'de, Stracci ve Brooklyn'de de Tattaglia aileleridir. Bunlar oluşturdukları bir konsey ile New York'un yeraltı işlerini beşe bölmüştür. Kendi bölgeleri vardır. Daha sonra Corleone ailesi güçlenip artık diğer aileleri tehdit eder duruma gelince en güçlü aile olan Barzini ailesinin patronu Emilio Barzini Corleone ailesiyle sık sık sürtüşmeler yaşayan Tattagli ailesini gizli bir şekilde destekleme kararı alır ve bir plan yapar. Bu plan dahilinde uyuşturucu satıcısı Virgil Sollozzo Tattaglia ailesiyle iş yapar ve bununla birlikte Don Vito Corleone'ye teklif götürür. Arkasına New York polis şefi Captain Mcluskey'i de alan Sollozzo bu beş ailenin arasında yıllarca sürücek bir savaş çıkmasına neden olur.

Bu savaşta Don Vito Corleone'ye yapılan saldırı ile ilk kan dökülmüş olur. Don Corleone'nin hastanede yattığı sürede aileyi büyük oğlu Santino yönetir. Bu dönem içerisinde ailenin küçük oğlu ve mafia faaliyetlerinden uzak duran Michael Corleone'nin de aile işlerine girmesi ile olaylar farklı bir hal alır. Şiddet ve gayri meşru faaliyet karşıtı olan Michael, babasına saldırı düzenleten Virgil Solozzo ve uyuşturucu çeteleri ile iş birliği içinde olan Captain Mcluskey'i lokantada öldürerek, yer altı dünyasına adım atar. Aslında serinin en önemli olayı da budur. Çünkü Michael bu geri dönülemez olaydan sonra, düşman mafya aileleri için sonun başlangıcının fitilini ateşler.[]

Kaynakça

  1. ^ Carl Sifakis (2010). The Mafia Encyclopedia. Internet Archive. Facts on File Inc, /DBA Infobase Publishing. ISBN 978-0-8160-5695-8. 
  2. ^ "Prohibition gangsters : the rise and fall of a bad generation | WorldCat.org". search.worldcat.org (İngilizce). 13 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2024. 
  3. ^ a b "New York'un Beş Ailesi: Mafya Dünyasında Dönüm Noktası". Manisa Aktif Haber - Manisa Haber - Son Dakika Haberleri. 7 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2024. 
  4. ^ a b Raab, Selwyn (13 Mayıs 2014). Five Families: The Rise, Decline, and Resurgence of America's Most Powerful Mafia Empires (İngilizce). Macmillan. ISBN 978-1-4299-0798-9. 
  5. ^ a b Capeci, Jerry (4 Ocak 2005). The Complete Idiot's Guide to the Mafia (İngilizce). Penguin. ISBN 978-1-59257-305-9. 7 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2024. 
  6. ^ "Racketeer Influenced and Corrupt Organizations Act (RICO) | Britannica". www.britannica.com (İngilizce). 11 Ağustos 2024. 3 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mafya</span> yasa dışı işlerle uğraşan, zor kullanarak birtakım gizli çıkarlar sağlayan örgüt

Mafya, yasa dışı işlerle uğraşan, zor kullanarak birtakım gizli çıkarlar sağlayan, çoğunlukla gizli ve hiyerarşik bir teşkilatlanmaya dayalı örgüt ya da bu örgütün mensubu kişiler anlamına gelir. Kumar, uyuşturucu, finans, inşaat, kaçakçılık, insan/kadın ticareti, fuhuş, tefecilik, karaborsacılık, gasp, adam kaçırma/öldürme, fidyecilik, çek ve senet tahsilatı gibi yüzlerce legal ve illegal sektörde faaliyet gösterebilir.

<span class="mw-page-title-main">Al Capone</span> Amerikalı çeteci (1899 – 1947)

Alphonse Capone veya kısaca Al Capone, İtalyan asıllı Amerikalı mafya lideridir. Tarihin en büyük ve ünlü mafya liderlerinden biri olan Capone, 1920-1933 yılları arasındaki ABD alkol yasağından yararlanarak güçlendi. 1929'da Amerikan ekonomisinin zor günler yaşadığı Büyük Bunalım dönemindeki fırsatlardan yararlanarak gücünü artırdı.

<span class="mw-page-title-main">Michael Corleone</span> Kurgusal film karakteri

Michael Corleone, Mario Puzo'nun 1969 yıl çıkışlı Baba isimli kitabında ve bu kitaptan uyarlanan filmlerde yer alan kurgusal bir kişidir. Francis Ford Coppola tarafından yönetilen 3 Baba filminde Michael karakteri Al Pacino tarafından oynandı ve 2 kez Akademi ödülüne aday gösterildi. Michael; İtalyan göçmen, mafya babası Vito Corleone'nin en küçük oğludur.

<i>Baba</i> (roman) ABDli yazar Mario Puzonun romanı

Baba, Amerikalı yazar Mario Puzo'nun yazdığı orijinal olarak 1969'da G.P. Putnam's Sons tarafından yayınlanan bir romandır. ABD'ye yerleşmiş Don Vito Corleone'nin reisliğindeki Sicilyalı bir Mafya ailesinin hikâyesini anlatmaktadır. Roman 1945-1955 yılları arasında geçmekte ve Vito Corleone'nin çocukluktan yetişkinliğe kadar geçmişi de irdelenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Emilio Barzini</span> Baba romanında ve romandan uyarlanarak çekilen Baba filmindeki kurgusal kahraman

Emilio Barzini, Baba romanındaki ve bu romandan uyarlanarak çekilen Baba filminde Richard Conte tarafından canlandırılan bir mafya babası.

<span class="mw-page-title-main">Vito Genovese</span> İtalyan-Amerikalı çeteci (1897 – 1969)

Vito Genovese, Amerikan mafyasının liderlerinden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Philip Tattaglia</span>

Philip Tattaglia ;New York'taki 5 Mafya ailesinden biri olan ve fuhuşla uğraşan Tattaglia Ailesinin lideri. Don Vito Corleone' yi yok etmek için Emilio Barzini tarafından yönlendirilmiştir. Michael Corleone'nin adamları tarafından otelde yatarken taranarak öldürülmüştür.

The Godfather: The Game, Electronic Arts tarafından 2006 yılında PC, PSP, Playstation 2 ve Xbox platformları için piyasaya sürülmüş aksiyon-macera türündeki video oyunudur. Oyun, The Godfather filminin evreninde geçmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Lucky Luciano</span> İtalyan-Amerikalı çeteci (1897 – 1962)

Charles "Lucky" Luciano, İtalyan kökenli Amerikalı bir gangsterdir.

Vito Rizzuto, olağan şartlarda Montreal'de yerleşik olarak iş çeviren, "Teflon Don" lakabı ile de anılan ve pek çok kaynağa göre İtalyan mafyasının Kanada'daki uzantılarının en önemli liderlerinden biri olan mafya lideri.

<i>Mafia II</i> video oyunu

Mafia II, 2K Czech tarafından geliştirilen ve 2K Games tarafından yayımlanan 2010 yapımı bir aksiyon-macera oyunudur. PlayStation 3, Windows ve Xbox 360 için 24 Ağustos 2010'da piyasaya sürülmüştür. Oyun 2002 yapımı Mafia'nın bağımsız bir devamı ve Mafia serisinin ikinci oyunudur. Kurgusal Empire Bay şehrinde 1945-1951 yılları arasında geçen oyun, Sicilyalı-Amerikalı genç bir gangster ve savaş gazisi olan Vito Scaletta'nın babasının borçlarını ödemeye ve en iyi arkadaşıyla birlikte daha iyi bir yaşam tarzı sağlamaya çalışırken şehrin Mafya suç aileleri arasındaki güç mücadelesine yakalanmasını konu alır.

Gangster, yasa dışı işler yapan çete üyesidir. Terim çoğunlukla içki yasağı dönemi ABD'de görülen İtalyan mafyası kökenli örgütlenme üyelerini tanımlamak için kullanılır. ABD'deki bu tür örgütlenmelerin en önemlileri arasında Beş Aile sayılabilir. Ayrıca popüler kültüre yoğun etkileri Baba, Yaralı Yüz, The Sopranos gibi film ve dizilerde görülebilir.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan mafyası</span>

Amerikan mafyası, İtalyan-Amerikan suç cemiyetidir. Sicilya mafyasına benzer bir şekilde Amerikan mafyasının resmî ismi yok ve gizli bir suç cemiyetidir. Üyeleri arasında Cosa Nostra ismi ile tanınır. Ayrıca Amerikan basını, Mafya dahil olmak üzere ABD'deki tüm organize suç gruplarını tanımlamak için "National Crime Syndicate" ismini uydurmuştur. Özellikle Sicilya'dan gelen İtalyan göç dalgalarının ardından Mafya, 19. yüzyılın sonuna doğru New York'un Lower East Side mahallesinde ve ABD'nin doğu yakasındaki diğer bölgelerde ortaya çıktı. Kökenleri Sicilya mafyasına uzanır fakat ABD'de ayrı bir örgüttür. Napolili, Calabrialı ve diğer İtalyan suç örgütleri Sicilyalılar ile birleşerek Kuzey Amerika'nın çağdaş pan-İtalyan mafyasını oluşturdular. Günümüzde Amerikan mafyası; Sicilya mafyası ve Camorra, 'Ndrangheta ve Sacra Corona Unita gibi diğer İtalyan organize suç grupları ile bir sürü suç faaliyetinde işbirliğinde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Genovese ailesi</span> New York Eyaletinin Beş Büyük Mafya grubundan biri olan İtalyan-Amerikan Mafya grubu

Genovese ailesi ya da 1957'den önceki ismi ile Luciano ailesi, Amerikan mafyası na bağlı ve New York'un beş mafya ailesinden biri olan suç ailesidir. Genovese ailesi, organize suçun "Ivy League"'i ve "Rolls-Royce"'i olarak tanınmıştır. Üye sayısı açısından bir tek Gambino ailesi ile Chicago Outfit tarafından rekabet edilir; güç açısından ise eşsizdir. Patriarca, Buffalo, Syracuse, Albany ile Philadelphia suç aileleri dahil olmak üzere New York'un dışındaki daha küçük çete ailelerin üzerindeki etkisini muhafaza etmiştir.

Joseph Charles Massino, İtalyan asıllı Amerikalı gangster ve mafya babasıydı. New York'ta faaliyet gösteren ve beş mafya ailesinden biri olan Bonanno organize suç ailesinin 1991'den 2004'e kadar patronuydu. Massino 2004'te 11 cinayet, hırsızlık, haraç, kundakçılık, yaşadışı kumar, güç kullanarak haksız menfaat elde etmek ve uyuşturucu satmak gibi birçok suçtan yargılandı. İşlediği cinayetlerden biri yüzünden idam cezası ile karşı karşıya geldi. Bunun üzerine duruşma hakimine işbirliği yapmak istediğini söyledi. Massino, kökleri Sicilya'ya dayanan ve Amerika'da faaliyet gösteren 150 yıllık Mafya tarihinde işbirliği yapmayı kabul eden ilk Mafya patronu oldu.

Mafia, ilk iki oyunu 2K Czech, üçüncü oyunu Hangar 13 tarafından geliştirilen ve 2K Games tarafından yayımlanan aksiyon-macera türündeki video oyunu serisidir.

Joey Zasa, Baba filminde Joe Mantegna tarafından canlandırılan hayali karakter. Üç gerçek mafya üyesinden esinlenilmiştir. Bunlar Joseph Colombo, Joe Gallo ve John Gotti'dir.

Sicilya mafyası ya da Cosa Nostra, kurulan ilk ve esas mafya organizasyonudur. Basilicata, Campania, Sicilya, Puglia ve Calabria'daki suç örgütlerinin bir araya gelmesiyle birlikte oluşmuş ve 19. yüzyılın son çeyreğinden günümüze kadar özellikle Sicilyalı grupların ve büyük ailelerin liderliğinde etkin olup dünya çapında faaliyetler yürütmüştür.

Anthony "İhtiyar" Spero Bonanno suç ailesinde danışmanlık ve bir süre temsili patronluk yaptı

<span class="mw-page-title-main">Tommy Lucchese</span> İtalyan-Amerikalı çeteci (1899 – 1967)

Thomas Gaetano Lucchese, "Tommy", "Thomas Luckese", "Tommy Brown" ya da "Tommy ThoMy Brown" olarak da bilinen Thomas Gaetano, İtalyan-Amerikan gangsteriydi ve Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Mafya'nın kurucu üyesiydi. 1951'den 1967'ye kadar, New York'ta organiz suç ailelerinden biri olan, Lucchese suç ailesinin patronuydu.